Poselski projekt ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Art. 26. W ustawie z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.
U. z 2013 r. poz. 1205 oraz z 2014 r. poz. 40) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 7 ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I-IV, jeżeli ich obszar
projektowany do takiego przeznaczenia przekracza 0,5 ha –
wymaga uzyskania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju
wsi;”;
2) w art. 15
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Właściciel gruntów stanowiących użytki rolne oraz gruntów zrekul-
tywowanych na cele rolne jest obowiązany do ich utrzymania w dobrej kul-
turze rolnej w rozumieniu przepisów o płatnościach w ramach systemów
wsparcia bezpośredniego oraz do przeciwdziałania degradacji gleb, w tym
szczególnie erozji i ruchom masowym ziemi.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Wójt gminy przeprowadza corocznie, w okresie wegetacji roślin,
kontrolę wykonywania obowiązków, o których mowa w ust. 1, z udziałem
przedstawicieli izb rolniczych.”,
c) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. W razie stwierdzenia wystąpienia z winy właściciela degradacji gleb
spowodowanej nieprzestrzeganiem przepisów dotyczących utrzymania
gruntów w dobrej kulturze rolnej w rozumieniu przepisów o płatnościach w
ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz przeciwdziałania degra-
dacji gleb, w tym szczególnie erozji i ruchom masowym ziemi, wójt, w dro-
dze decyzji, nakazuje właścicielowi gruntów wykonanie w określonym ter-
minie odpowiednich zabiegów. W razie niewykonania decyzji wójt zleca
wykonanie zastępcze tych zabiegów na koszt właściciela gruntów, wyko-
rzystując do czasu zwrotu kosztów wykonania zastępczego środki budżetu
województwa, o których mowa w art. 22b ust.1.”;
3) w art. 16
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

- 20 -
„1. Dla gruntów położonych na obszarach ograniczonego użytkowania,
istniejących wokół zakładów przemysłowych, wójt (burmistrz, prezydent
miasta), opracowuje na koszt odpowiedzialnych zakładów, plany
gospodarowania na tych gruntach.”,
b) w ust. 2 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) sposób przeciwdziałania degradacji gleb;”,
c) ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie:
„4. Rada gminy podejmuje jako zadanie własne uchwałę w przedmiocie
zatwierdzenia planu, po uzyskaniu opini izby rolniczej oraz państwowego
powiatowego inspektora sanitarnego.
5. W razie prowadzenia produkcji w sposób naruszający ustalenia pla-
nu, o których mowa w ust. 2 pkt 4 i 9, wójt, w porozumieniu z państwowym
powiatowym inspektorem sanitarnym, nakazuje właścicielowi gruntów w
oznaczonym terminie zniszczenie określonych upraw, przemieszczenie
zwierząt poza obszar ograniczonego użytkowania lub dokonanie ich ubo-
ju.”,
Art. 27. W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.
U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 92 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do nieruchomości
położonych na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele
rolne i leśne, a w przypadku braku planu miejscowego do nieruchomości
wykorzystywanych na cele rolne i leśne.”;
2) w art. 93 uchyla się ust. 2a i 3a.

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 106, poz. 675,
Nr 143, poz. 963, Nr 155, poz. 1043, Nr 197, poz. 1307 i Nr 200, poz. 1323, z 2011 r. Nr 64, poz. 341, Nr
106, poz. 622, Nr 115, poz. 673, Nr 129, poz. 732, Nr 130, poz. 762, Nr 135, poz. 789, Nr 163, poz. 981,
Nr 187, poz. 1110 i Nr 224, poz. 1337, z 2012 r. poz. 908, 951, 1256, 1429, 1529, z 2013 r. poz. 829,
1238 oraz z 2014 r. poz. 40 i 376.

- 21 -
Art. 28. W ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu prze-
strzennym (Dz. U. z 2012 r. poz. 647, z późn. zm.) w art. 2 dodaje się pkt 20 w
brzmieniu:
„20) zabudowie zagrodowej – rozumie się przez to budynki znajdujące się
na wyodrębnionym gruncie rolnym o powierzchni zapewniającej wła-
ściwe wykorzystanie budynków niezbędnych do prowadzenia gospo-
darstwa rolnego oraz urządzenia ogródka przydomowego, w tym:
a) budynki służące zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych rolnika i
członków jego rodziny oraz
b) budynki gospodarcze służące do prowadzenia działalności wy-
twórczej w rolnictwie.”.
Art. 29. W ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywil-
nych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594, z późn. zm.) art. 94 otrzymuje brzmienie:
„Art. 94. Skarb Państwa oraz Agencja Nieruchomości Rolnej działając
na rzecz Skarbu Państwa nie ma obowiązku uiszczenia opłat.”.
Art. 30. 1. W okresie roku od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy:
1) średnią cenę nieruchomości, o której mowa w art. 10, ustala się na podstawie śred-
nich cen uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu
Państwa;
2) uznaje się, że cena, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, odbiega od wartości rynko-
wej nieruchomości, jeżeli jest ona większa niż 30 % od średniej ceny ustalonej na
podstawie pkt 1;
3) posiadacz nieruchomości albo jej części jest obowiązany do złożenia wniosku o wpis
do rejestru, o którym mowa w art. 5 ust.1.

3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 951, poz.
1445, z 2013 r. poz. 21, poz. 405, poz. 1238 oraz z 2014 r. poz. 379.
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 152, poz. 1016 i
Nr 197, poz. 1307, z 2011 r. Nr 92, poz. 531, Nr 106, poz. 622, Nr 149, poz. 887, Nr 163, poz. 981 i Nr
240, poz. 1431, z 2012 r. Nr 1, poz. 1101, z 2013 r. poz. 429 oraz z 2014 r. poz. 24 i 40.

- 22 -
2. W przypadku nie wykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, stosuje się
przepisy art. 8.
Art. 31. 1. Do umów sprzedaży nieruchomości rolnych zawartych przed dniem wej-
ścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. Przepisu art. 19 pkt 1 nie stosuje się, jeżeli samoistny posiadacz nieruchomości
rolnej albo jej części złożył wniosek o wpis do rejestru, o którym mowa w art. 5 ust.1 w
okresie roku od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy oraz wydana została ostateczna
decyzja o wpisie do rejestru.
Art. 32. Traci moc ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego
(Dz. U. z 2012 r. poz. 803).
Art. 33. Ustawa wchodzi życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.













- 23 -


UZ AS ADNIE NIE P ROJEKTU UST AW Y

Projektowana ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego wprowadza do systemu pra-
wa nowe regulacje w sferze gospodarowania nieruchomościami rolnymi, które mają na
celu poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych, przeciwdziałanie nadmiernej
koncentracji nieruchomości rolnych oraz zapewnienie prowadzenia gospodarstw rolnych
przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach. Zakres przedmiotowy ustawy obejmuje nie-
ruchomości rolne w rozumieniu Kodeksu cywilnego, położone na obszarach przezna-
czonych w planach zagospodarowania przestrzennego na cele rolne. Projektowana
ustawa powierza Agencji Nieruchomości Rolnych bardziej aktywną niż dotychczas rolę
realizatora polityki rolnej Państwa w zakresie gospodarki ziemią. Przewiduje się, że rea-
lizacja tych zadań wymagała będzie współpracy Agencji Nieruchomości Rolnych z sa-
morządem rolniczym. Niezbędne dla realizacji powierzonych Agencji Nieruchomości
Rolnych zadań jest także stworzenie specjalnego rejestru nieruchomości rolnych.
Obecnie obowiązujące przepisy nie wprowadzają żadnych szczególnych zasad
w zakresie obrotu gruntami rolnymi. Aktualnie istniejące instrumenty w postaci prawa
pierwokupu oraz prawa nabycia przez Agencję Nieruchomości Rolnych nie są w stanie
w pełni realizować celów kształtowania ustroju rolnego państwa. Tego rodzaju stan rze-
czy powoduje negatywne skutki gospodarcze, wyrażające się niedostateczną poprawą
struktury obszarowej gospodarstw rolnych i związanym z tym brakiem optymalnego wy-
korzystania gruntów rolnych. Trzeba zauważyć, że ogólna powierzchnia użytków rolnych
w Polsce w 2005 r. wyniosła 19148 tyś ha, w 2010 r. 18931 tyś ha zaś w 2013 r. 18770
tyś ha. Z powyższych danych statystycznych wynika, że powierzchnia użytków rolnych
systematycznie zmniejsza się. Zjawisku temu sprzyja rozdrobnienie gospodarstw rol-
nych wynikające z nieracjonalnych podziałów tych gospodarstw. Zjawisko to w dalszej
perspektywie może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa żywnościowego kraju,
a także zagrożenie dla interesu ekonomicznego całej polskiej gospodarki, w której pro-
dukcja rolnicza odgrywa istotną rolę.

- 24 -