Poselski projekt ustawy - Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych

prowadzenia upraw
roślin
genetycznie
zmodyfikowanych

2) w Części III ust. 36 nadaje się brzmienie:
1
2
3
4

36. Od wydanego na

podstawie
przepisów
ustawy z dnia ..... –
Prawo o organizmach
genetycznie
zmodyfikowanych (Dz.
U. Nr ..., poz. ...)
zezwolenia na
utworzenie i

prowadzenie
zakładu

inżynieri genetycznej
3 466 zł






Dział XI
Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 224. Decyzje ostateczne w sprawie zgody na zamknięte użycie
organizmów genetycznie zmodyfikowanych, wydane na podstawie przepisów ustawy,
o której mowa w art. 231 niniejszej ustawy, przed dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy, zachowują ważność do dnia upływu terminu, na który zostały wydane, z
zastrzeżeniem art. 227.

Art. 225. 1. Decyzje ostateczne w sprawie zgody na zamierzone uwolnienie
organizmów genetycznie zmodyfikowanych do środowiska, wydane na podstawie
przepisów ustawy, o której mowa w art. 231 niniejszej ustawy, przed dniem wejścia w
życie niniejszej ustawy, zachowują ważność do dnia upływu terminu, na który zostały
wydane.

2. Decyzje w sprawie zezwolenia na zamierzone uwolnienie organizmów
genetycznie zmodyfikowanych mogących spowodować zagrożenie dla zdrowia ludzi
lub zwierząt albo bezpieczeństwa środowiska wynikające z obecności w nich genów
markerowych kodujących oporność na antybiotyki stosowane w leczeniu ludzi lub
zwierząt, wydane na podstawie przepisów ustawy, o której mowa w art. 231
niniejszej ustawy, tracą ważność z dniem 31 grudnia 2008 r.

Art. 226. 1. Zezwolenia na wprowadzenie do obrotu produktu organizmów
genetycznie zmodyfikowanych, wydane na podstawie przepisów ustawy, o której
mowa w art. 231 niniejszej ustawy, tracą ważność z dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy.

2. Użytkownicy GMO w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 231 niniejszej
ustawy, którzy uzyskali zezwolenia na wprowadzenie do obrotu produktu organizmów
genetycznie zmodyfikowanych, zgodnie z przepisami tej ustawy, od dnia wejścia w
życie niniejszej ustawy, wprowadzają do obrotu te produkty w trybie i na zasadach

104
określonych w przepisach niniejszej ustawy w terminie jednego roku od dnia wejścia
w życie niniejszej ustawy.

Art. 227. 1. Użytkownicy GMO w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 231
niniejszej ustawy, którzy uzyskali zgodę na zamknięte użycie organizmów
genetycznie zmodyfikowanych na podstawie przepisów tej ustawy, w terminie roku
od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, występują z wnioskiem o wydanie
zezwolenia na utworzenie i prowadzenie zakładu inżynieri genetycznej.

2. W przypadku niewystąpienia z wnioskiem o wydanie zezwolenia na
utworzenie i prowadzenie zakładu inżynieri genetycznej, decyzje, o których mowa w
art. 224, tracą ważność w terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej
ustawy.

3. W przypadku wydania decyzji odmawiającej wydania zezwolenia na
utworzenie i prowadzenie zakładu inżynieri genetycznej, decyzje, o których mowa w
art. 224, tracą ważność z dniem wydania decyzji odmawiającej.

Art. 228. 1. Do spraw wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną,
przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy niniejszej ustawy.

2. Minister właściwy do spraw środowiska, w przypadku gdy złożony przez
użytkownika GMO w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 231 niniejszej ustawy,
wniosek wraz z dokumentacją nie spełnia wymagań określonych w przepisach
niniejszej ustawy, wzywa go do uzupełnienia dokumentacji, w terminie 30 dni od dnia
doręczenia wezwania.

3. W przypadku nieuzupełnienia dokumentacji, o której mowa w ust. 2,
minister właściwy do spraw środowiska umarza postępowanie.

Art. 229. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 6
ust. 4, art. 13 ust. 2, art. 17 ust. 13, art. 22 oraz art. 55 ustawy, o której mowa w art.
231 niniejszej ustawy, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów
wykonawczych wydanych na podstawie art. 8, art. 31 ust. 5, art. 40, 46, art. 61 ust. 5,
art. 69 ust. 5, art. 75 ust. 5, art. 112 oraz 140 niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż
przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 230. Komisja do Spraw Organizmów Genetycznie Zmodyfikowanych
utworzona na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 231 niniejszej
ustawy, wykonuje swoje zadania do dnia powołania Komisji do Spraw Organizmów
Genetycznie Zmodyfikowanych na podstawie art. 25 niniejszej ustawy.

Art. 231. Traci moc ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach
genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2007 r., Nr 36, poz. 233 z późn. zm.).

Art. 232. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.



105

UZASADNIENIE

Projekt ustawy - Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych, zwany
dalej „projektem ustawy”, uchyla obowiązującą obecnie ustawę z dnia 22 czerwca
2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2007 r., Nr 36, poz.
233 z późn. zm.)

Projekt niniejszej ustawy ma na celu zapewnienie transpozycji przepisów prawa
Uni Europejskiej w obszarze działań dotyczących organizmów genetycznie
zmodyfikowanych. Projekt ustawy ma także na celu sprecyzowanie tych przepisów,
które w trakcie dotychczasowego okresu obowiązywania ustawy o organizmach
genetycznie zmodyfikowanych budziły wątpliwości interpretacyjne.

Realizacja celów, które stanęły przed projektodawcą, nie mogła ograniczyć się
jedynie do dokonania nowelizacji ustawy o organizmach genetycznie
zmodyfikowanych. Zakres i liczba projektowanych zmian są znaczne, a zmiany mają
zasadnicze znaczenie dla instytucji, o których mowa w projekcie. System prawnej
reglamentacji działalności w obszarze organizmów genetycznie zmodyfikowanych
ulega gruntownej przebudowie. Wobec powyższego uzasadnione było opracowanie
nowej ustawy, uchylającej obowiązującą ustawę.
Projekt nowej ustawy – Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych
reguluje zagadnienia dotyczące organizmów genetycznie zmodyfikowanych, w
zakresie:

1) prowadzenia zakładów inżynieri genetycznej,
2) zamkniętego użycia mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych oraz
zamkniętego użycia organizmów genetycznie zmodyfikowanych,
3) zamierzonego uwolnienia organizmów genetycznie zmodyfikowanych do
środowiska w celach doświadczalnych,
4) wprowadzenia do obrotu organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako
produktów lub w produktach,
5) tworzenia stref wskazanych do prowadzenia upraw roślin genetycznie
zmodyfikowanych,
6) udostępniania informacji o organizmach genetycznie zmodyfikowanych.

W zakresie transpozycji przepisów prawa Unii Europejskiej, projekt ustawy
dokonuje wdrożenia postanowień:

1) dyrektywy 90/219/EWG z dnia 23 kwietnia 1990 r. w sprawie ograniczonego
stosowania mikroorganizmów zmodyfikowanych genetycznie (Dz. Urz. WE L
117 z 8.05.1990, str. 1 i n., z późn. zm.) i zmieniającej ją dyrektywy 98/81/WE,
2) dyrektywy 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego
uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i
uchylającej dyrektywę Rady 90/220/EWG (Dz. Urz. WE L 106 z 17.04.2001,
str. 1 i n., z późn. zm.).

W zakresie wykonania przepisów prawa Unii Europejskiej, projekt ustawy
wprowadza regulacje prawne, mające na celu zapewnienie stosowania na terytorium
Rzeczpospolitej Polskiej rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady:
1) rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 z dnia 22 września 2003 r. w sprawie
genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (Dz. Urz. UE L 268 z
18.10.2003, str. 1 i n.),
2) rozporządzenia (WE) nr 1830/2003 z dnia 22 września 2003 r. dotyczące
możliwości śledzenia i etykietowania organizmów zmodyfikowanych
genetycznie oraz możliwości śledzenia żywności i produktów paszowych
wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie i zmieniające
dyrektywę 2001/18/WE (Dz. Urz. UE L 268 z 18.10.2003. str. 24 i n.), oraz
3) rozporządzenia (WE) nr 1946/2003 z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie
transgranicznego przemieszczania organizmów genetycznie
zmodyfikowanych (Dz. Urz. UE L 287 z 5.11.2003, str. 1 i n.).
4) Zalecenia Komisji 2003/556/WE z dnia 23 lipca 2003 roku w sprawie
wytycznych dotyczących opracowania krajowych strategi oraz najlepszych
praktyk w celu zapewnienia współistnienia upraw zmodyfikowanych
genetycznie z uprawami tradycyjnymi i ekologicznymi
5) Wyrok Sądu (ósma izba) z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie T-69/08

W projekcie ustawy wskazano organy odpowiedzialne za sprawy organizmów
genetycznie zmodyfikowanych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. W
szczególności projekt ustawy wprowadza konkretne zmiany w przepisach
kompetencyjnych, dotyczących organów kontrolnych, precyzujące zakres zadań
służb kontrolnych w ramach kontroli i nadzoru przestrzegania przepisów o
organizmach genetycznie zmodyfikowanych. Ze względu ryzyko związane z
wprowadzaniem genetycznie modyfikowanych organizmów dla bezpieczeństwa
środowiska i bezpieczeństwa biologicznego a także wstrzemięźliwość, w projekcie
ustawy znajdują się jasno określone zakresy kontroli przewidziane dla siedmiu
inspekcji w celu uszczelnienia i zagwarantowania skutecznego systemu kontrolnego.

Nowa ustawa - Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych, a wraz z nią
inne akty prawne, stworzą spójny system prawnej reglamentacji działalności w
zakresie organizmów genetycznie zmodyfikowanych, jak również zapewnią
precyzyjny podział zadań kontrolnych pomiędzy organami administracji publicznej, a
w szczególności między Państwową Inspekcją Pracy, Państwową Inspekcją
Sanitarną, Inspekcją Ochrony Środowiska, Inspekcją Handlową, Inspekcją Jakości
Handlowej Artykułów Rolno–Spożywczych, Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i
Nasiennictwa oraz Inspekcją Weterynaryjną.

Podjęcie prac nad projektem ustawy poprzedzone było oceną kształtu
obowiązujących obecnie w Polsce uregulowań prawnych, dotyczących organizmów
genetycznie zmodyfikowanych, z jednej strony pod kątem ich zgodności z przepisami
Uni Europejskiej, a z drugiej strony z wdrożeniem polityki ekologicznej i polityki
ekologicznej Uni Europejskiej zwracającej szczególną uwagę na ochronę rodzimej
dziko występującej bioróżnorodności czego najlepszym przykładem jest
wprowadzanie Natury 2000. Analiza obecnych uregulowań prawnych, dotyczących
organizmów genetycznie zmodyfikowanych objęła dotychczasowe przepisy ustawy o
organizmach genetycznie zmodyfikowanych, jak również inne akty prawne związane
z tę ustawą. Problematyka dotycząca organizmów genetycznie zmodyfikowanych ma
bowiem charakter złożony, łączący przykładowo zagadnienia gospodarcze z ochroną
środowiska, bezpieczeństwem żywności, środkami żywienia zwierząt, farmaceutyków
itd.
Od chwili uchwalenia ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach
genetycznie zmodyfikowanych nastąpiły poważne zmiany w przepisach Uni
Europejskiej z zakresu organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Zmiany te nie są
sprzeczne z ogólnym założeniem projektu, który mówi, że Polska jest wolna od
uwalniania organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Powracając do prawa Uni
Europejskiej można powiedzieć, że na podstawie upoważnień, zawartych w
dyrektywie 2001/18/WE, zostały przyjęte dwa zasadnicze rozporządzenia w zakresie
organizmów genetycznie zmodyfikowanych: rozporządzenie nr 1829/2003 i
rozporządzenie nr 1830/2003. Na podstawie dyrektywy 90/219/EWG oraz dyrektywy
2001/18/WE wydano szereg decyzji Komisji Europejskiej, skierowanych do
poszczególnych państw członkowskich Uni Europejskiej. Z chwilą uzyskania przez
Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Uni Europejskiej stało się konieczne podjęcie
działań, mających na celu przeniesienie treści tych decyzji na poziom prawa
krajowego z zachowaniem głównej myśli a mianowicie, że do czasu wyjaśnienia
wszelkich wątpliwości Polska nadal musi być wolna od GMO w otwartej hodowli
roślin i zwierząt. W 2003 r. zostało również wydane rozporządzenie nr 1946/2003,
stanowiące transpozycję na płaszczyźnie prawa wspólnotowego postanowień
Protokołu kartageńskiego o bezpieczeństwie biologicznym do Konwencji o
różnorodności biologicznej, co również jest przesłanką do podjęcia działań
ustawodawczych, mających na celu zapewnienie stosowania postanowień tego
rozporządzenia.

Warto również zwrócić uwagę, że dnia 10 grudnia 2003 r. Rzeczpospolita Polska
dokonała ratyfikacji Protokołu kartageńskiego. Wszedł on w życie w stosunku do
Rzeczpospolitej Polskiej z dniem 9 marca 2004 r. Należy jednak zaznaczyć, że
przepisy rozporządzenia 1946/2003 uwzględniają postanowienia Protokołu
kartageńskiego. Tekst Protokołu kartageńskiego w języku polskim został ogłoszony w
Dz. U. z 2004 r. Nr 216, poz. 2201. W związku z powyższym, dla zapewnienia
skuteczności postanowień Protokołu kartageńskiego w stosunkach między
Rzeczpospolitą Polską, a innymi państwami członkowskimi Uni Europejskiej,
wystarczające jest pełne i prawidłowe wdrożenie do polskiego systemu prawnego
postanowień dyrektywy 2001/18/WE, która dotyczy zamierzonego uwalniania
organizmów genetycznie zmodyfikowanych do środowiska. Natomiast w zakresie
transgranicznego przemieszczania żywych zmodyfikowanych organizmów między
państwami członkowskimi Uni Europejskiej a państwami trzecimi (niebędącymi
państwami członkowskimi Uni Europejskiej) bezpośrednie zastosowanie znajduje
rozporządzenie nr 1946/2003. Należy również zaznaczyć, że Polska i cała Unia
Europejska ratyfikowała również Konwencje o Różnorodności Biologicznej ONZ.

Zaproponowane zmiany legislacyjne obejmują również swoim zakresem także
inne ustawy, które pozostają w związku z problematyką dotyczącą organizmów
genetycznie zmodyfikowanych i ich prawnej reglamentacji, a mianowicie:

1) ustawę z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy,
2) ustawę z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
3) ustawę z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska
4) ustawę z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej,
5) ustawę z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej,
6) ustawę z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno –
spożywczych,