Rządowy projekt ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych

Art.
Znieczulenie
T
Art. 13,

Art. 13. 1. Procedury, które powodują poważ ne
14
Art. 14. 1. Państwa członkowskie zapewniają,
Art. 14
uszkodzenia organizmu wykorzystywanych zwierząt
aby - chyba ż e jest to niestosowne - procedury
Art. 36 ust. 1 i dotkliwy ból, przeprowadza się w znieczuleniu
były przeprowadzane w znieczuleniu ogólnym
pkt 1 lit a ogólnym lub miejscowym oraz po zastosowaniu
lub miejscowym oraz by zastosowane były
tiret
drugie produktów leczniczych lub produktów leczniczych
środki przeciwbólowe lub inna odpowiednia
i trzecie
weterynaryjnych o działaniu przeciwbólowym.
metoda, która gwarantuje zmniejszenie do
2. Procedury inne niż określone w ust. 1
minimum bólu, cierpienia i dystresu.
przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym lub
Procedur, w których dochodzi do poważ nych
miejscowym oraz po zastosowaniu:
uszkodzeń, mogących spowodować dotkliwy
1) produktów
leczniczych
lub
produktów
ból, nie przeprowadza się bez znieczulenia.
leczniczych weterynaryjnych o działaniu
2. Podczas
decydowania
o
stosowności
przeciwbólowym lub
zastosowania znieczulenia uwzględnia się:
2) innych metod, w szczególności środków
a)
czy znieczulenie jest oceniane jako
uspokajających, zapewniających zmniejszenie
bardziej traumatyczne dla zwierzęcia niż
do minimum bólu, cierpienia i dystresu
sama procedura; oraz
wykorzystywanych zwierząt.
b)
czy znieczulenie nie daje się pogodzić z
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 procedura
celem procedury.
moż e być wykonywana bez znieczulenia ogólnego lub
3. Państwa członkowskie zapewniają, aby
miejscowego jedynie wtedy, gdy zastosowanie tego
zwierzęta nie otrzymywały ż adnych środków
znieczulenia:
farmakologicznych, które uniemoż liwiałyby
1) powodowałoby u zwierzęcia większy ból,
lub utrudniały im okazywanie bólu bez
cierpienie lub dystres niż sama procedura lub
właściwego
poziomu
znieczulenia
lub
2) jest nie do pogodzenia z celem procedury
zniesienia uczucia bólu.
– po uzyskaniu zgody lokalnej komisji etycznej do
W takich przypadkach należ y przedstawić
spraw doświadczeń na zwierzętach, na podstawie
uzasadnienie
naukowe
z
załączonymi
przedstawionego przez uż ytkownika uzasadnienia dla
szczegółowymi danymi dotyczącymi schematu
odstąpienia od zastosowania takiego znieczulenia.
stosowania
środków
znieczulających
lub
4. Jeż eli po ustaniu działania znieczulenia ogólnego
przeciwbólowych.
lub miejscowego albo po zakończeniu procedury
4. Zwierzę, które moż e cierpieć z powodu bólu
wykonanej w sposób określony w ust. 3 zwierzę moż e
po ustaniu działania znieczulenia, otrzymuje
odczuwać ból, stosuje się produkty lecznicze lub
przed
zabiegiem
i
po
zabiegu
środki
produkty
lecznicze
weterynaryjne
o
działaniu
przeciwbólowe lub stosuje się inne, właściwe
przeciwbólowym lub inne metody, w szczególności
metody
znoszenia
uczucia
bólu,
pod
środki uspokajające, zapewniające zmniejszenie bólu
warunkiem ż e jest to zgodne z celem
do minimum.
procedury.
15

5. Bezpośrednio po osiągnięciu celu procedury
Art. 14.
Podanie
zwierzęciu
podczas
podejmuje się odpowiednie działania w celu
wykorzystywania
w
procedurze
produktów
zmniejszenia cierpienia zwierzęcia.
leczniczych
lub
produktów
leczniczych

weterynaryjnych, które uniemoż liwiają lub utrudniają
okazywanie bólu, jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy:
1)
jednocześnie zastosuje się u tego zwierzęcia
znieczulenie ogólne, znieczulenie miejscowe,
produkty lecznicze lub produkty lecznicze
weterynaryjne o działaniu przeciwbólowym;
2)
uzyska się zgodę lokalnej komisji etycznej do
spraw doświadczeń na zwierzętach – na
podstawie przedstawionego przez uż ytkownika
uzasadnienia naukowego, do którego zostały
dołączone
dane
dotyczące
schematu
zastosowania
znieczulenia
ogólnego
lub
miejscowego lub produktów leczniczych lub
produktów
leczniczych
weterynaryjnych
o działaniu przeciwbólowym.

Art. 36. 1. Do zadań lokalnej komisji należ y:
1)
udzielanie zgody na:
a)
przeprowadzanie doświadczenia, w tym na:
– wykonanie procedury bez znieczulenia
ogólnego lub miejscowego – w przypadku,
o którym mowa w art. 13 ust. 3,
– podanie zwierzęciu produktów leczniczych
lub
produktów
leczniczych
weterynaryjnych, które uniemoż liwiają lub
utrudniają okazywanie bólu – w przypadku,
o którym mowa w art. 14 pkt 2,

Art.
Klasyfikacja dotkliwości procedur
T
Art. 10,
Art. 10. 1. Procedury, ze względu na ich dotkliwość
15
Art. 15. 1. Państwa członkowskie zapewniają,
Art. 5 ust. 1 przejawiającą się w intensywności bólu, cierpienia,
aby wszystkie procedury były klasyfikowane
pkt 1
dystresu lub trwałego uszkodzenia organizmu,
jako "terminalne, bez odzyskania przytomności
na które moż e być naraż one zwierzę podczas
16

przez zwierzę", "łagodne", "umiarkowane" lub
ich wykonywania, kwalifikuje się do następujących
"dotkliwe"
indywidualnie
dla
każ dego
kategorii:
przypadku
na
podstawie
kryteriów
1)
terminalna, bez odzyskania przytomności;
przyporządkowania określonych w załączniku
2)
łagodna;
VIII.
3)
umiarkowana;
2. Z zastrzeż eniem zastosowania klauzuli
4)
dotkliwa.
ochronnej określonej w art. 55 ust. 3, państwa
2.
Procedury
kwalifikuje
się
do
kategorii
członkowskie zapewniają, aby dana procedura
wymienionych w ust. 1 zgodnie z załącznikiem nr
nie była wykonywana, jeśli wiąż e się ona z
VIII do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady
dotkliwym bólem, cierpieniem lub dystresem,
2010/63/UE z dnia 22 września 2010 r. w sprawie
które mogą mieć charakter długotrwały i nie
ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów
moż na ich złagodzić.
naukowych (Dz. Urz. UE L 276 z 20.10.2010, str. 33)

Art. 5. 1. Wykonywanie procedur jest dopuszczalne
tylko wtedy, gdy:
1) ból, cierpienie, dystres lub trwałe uszkodzenie
organizmu, na które moż e być naraż one zwierzę,
jest objęte jedną z kategorii wymienionych w art.
10 ust. 1;

Art.
Ponowne wykorzystanie
T
Art. 12,

Art. 12. 1. Ponowne wykorzystanie zwierzęcia w
16
Art. 16. 1. Państwa członkowskie zapewniają,
Art. 36 ust. 1 procedurze, w celu uniknięcia wykorzystania innego
by
ponowne
wykorzystanie
w
nowej
pkt 1 lit a zwierzęcia dotychczas niepoddanego procedurze, jest
procedurze zwierzęcia, które zostało już
tiret
dopuszczalne pod warunkiem, ż e lekarz weterynarii
wykorzystane w jednej lub kilku procedurach -
pierwsze,
wyraził na to zgodę po zbadaniu tego zwierzęcia i
jeż eli moż e zostać wykorzystane inne zwierzę
Art. 43 ust. 2 stwierdzeniu, że jego stan zdrowia i dobrostan
niepoddane
dotychczas
ż adnej
innej
pkt 2
pozwalają na wykorzystanie go w procedurze.
procedurze
-
było
moż liwe
wyłącznie

wówczas, gdy spełnione są wszystkie poniż sze
2. Zwierzę, które było wykorzystane:
warunki:
1)
w procedurze łagodnej lub umiarkowanej –
a)
rzeczywista
dotkliwość
poprzednich
moż e być ponownie wykorzystane w procedurze
procedur
była
"łagodna"
lub
zakwalifikowanej do kategorii terminalna, bez
"umiarkowana";
odzyskania
przytomności,
łagodna
albo
b)
wykazano, ż e u zwierzęcia doszło do
umiarkowana;
pełnego powrotu ogólnego stanu zdrowia
2)
raz w procedurze dotkliwej – moż e być,
i dobrostanu;
po uzyskaniu zgody lokalnej komisji etycznej
17

c)
kolejna procedura jest sklasyfikowana
do spraw doświadczeń na zwierzętach, ponownie
jako
"łagodna",
"umiarkowana"
lub
wykorzystane w procedurze zakwalifikowanej
"terminalna,
bez
odzyskania
do
kategorii
terminalna,
bez
odzyskania
przytomności przez zwierzę"; oraz
przytomności, łagodna albo umiarkowana,
d)
jest ona zgodna z poradą weterynaryjną, z
na
podstawie
przedstawionego
przez
uwzględnieniem doświadczeń ż yciowych
uż ytkownika
uzasadnienia
dla
ponownego
zwierzęcia.
wykorzystania tego zwierzęcia.
2. W nadzwyczajnych okolicznościach w

drodze odstępstwa od ust. 1 lit. a) i po zbadaniu
Art. 36. 1. Do zadań lokalnej komisji należ y:
zwierzęcia przez lekarza weterynarii właściwy
1)
udzielanie zgody na:
organ
moż e
zezwolić
na
ponowne
a) przeprowadzanie doświadczeń, w tym na:
wykorzystanie zwierzęcia, pod warunkiem ż e
− ponowne
wykorzystanie
zwierzęcia
zwierzę to nie było wykorzystywane więcej niż
w procedurze – w przypadku, o którym
jeden raz w procedurze powodującej dotkliwy
mowa w art. 12 ust. 2 pkt 2,
ból, dystres lub cierpienie.

Art. 43. 2. W przypadku gdy:
2) planowane doświadczenie ma być przeprowadzone
z wykorzystaniem zwierzęcia w sposób określony w
art. 12, do wniosku dołącza się zgodę lekarza
weterynarii
na
ponowne
wykorzystanie
tego
zwierzęcia.

Art.
Zakończenie procedury
T
Art. 11,
Art. 11. 1. Procedurę:

17
Art. 17. 1. Uznaje się, ż e procedura kończy się
Art. 15 ust. 1 b) kończy się, gdy zaprzestaje się obserwacji
wówczas, gdy nie będą już wykonywane dalsze
zwierzęcia,
a
w
przypadku
genetycznie
obserwacje dotyczące tej procedury lub, w
zmodyfikowanej linii zwierząt – gdy nie
przypadku
nowych
zmodyfikowanych
przewiduje się, ż e u potomstwa tych zwierząt
genetycznie linii zwierząt, gdy nie obserwuje
wystąpi trwałe uszkodzenie organizmu lub
się ani nie przewiduje, ż e potomstwo będzie
ż e będzie ono odczuwać ból, cierpienie lub
odczuwać ból, cierpienie, dystres lub trwałe
dystres.
uszkodzenie w stopniu równym ukłuciu igłą
2. Po zakończeniu procedury lekarz weterynarii
lub intensywniejszym.
podejmuje decyzję o:
2. Po
zakończeniu
procedury
lekarz
1) pozostawieniu wykorzystanego zwierzęcia przy
weterynarii lub inna właściwa osoba podejmuje
ż yciu albo
decyzję o pozostawieniu zwierzęcia przy ż yciu.
2) uśmierceniu
wykorzystanego
zwierzęcia
–
Zwierzę
jest
uśmiercane,
jeśli
istnieje
w
przypadku
gdy
istnieje
uzasadnione
18

prawdopodobieństwo,
ż e
będzie
nadal
przypuszczenie, ż e po zakończeniu doświadczenia
odczuwać umiarkowane lub dotkliwe: ból,
u tego zwierzęcia wystąpi trwałe uszkodzenie
cierpienie, dystres lub ż e wystąpi u niego
organizmu lub będzie ono odczuwać nadal
trwałe uszkodzenie.
dotkliwy lub umiarkowany ból, cierpienie
3. Zwierzę
pozostające
przy
ż yciu
jest
lub dystres.
otoczone opieką właściwą do jego stanu
3. W przypadku wykorzystywania w procedurze
zdrowia
oraz
trzymane
w
warunkach
zwierząt innych niż laboratoryjne lub gospodarskie,
właściwych dla jego stanu zdrowia.
decyzję, o której mowa w ust. 2, moż e podjąć osoba

posiadająca kwalifikacje w zakresie znajomości
anatomii, fizjologii i zachowań tych gatunków
zwierząt.

Art. 15. 1. Zwierzęciu pozostawionemu przy ż yciu po
zakończeniu procedury zapewnia się:
1) opiekę, a w przypadku gdy jest to konieczne –
takż e opiekę lekarsko-weterynaryjną;
2) warunki utrzymania odpowiednie do jego stanu
zdrowia i gatunku.

Art.
Wzajemne udostępnianie narządów i tkanek T
Art. 33 ust. 1

Art. 33. 1. Do zadań Komisji należ y:
18
Państwa członkowskie ułatwiają w stosownych
pkt 1 lit. b
przypadkach
ustanawianie
programów
1) formułowanie i przedstawianie:
wzajemnego udostępniania narządów i tkanek
b) uż ytkownikom
opinii
w
sprawach
uśmierconych zwierząt.
współpracy
w
zakresie
wzajemnego
udostępniania narządów i tkanek pobranych
od zwierząt,

Art.
Wypuszczanie zwierząt na wolność i
T
Art. 15 ust. 2 Art. 15. 2. Uż ytkownik moż e przywrócić zwierzę
19
znajdowanie dla nich nowego domu
pozostawione
przy
ż yciu
po
wykorzystaniu
Państwa członkowskie mogą zezwolić na
w procedurze do siedliska przyrodniczego właściwego
znalezienie nowego domu dla zwierząt
dla gatunku tego zwierzęcia albo znaleźć dla niego
wykorzystywanych lub przeznaczonych do
nowego opiekuna jedynie wówczas, gdy:
wykorzystania lub na ich przywrócenie do
1) pozwala na to stan zdrowia tego zwierzęcia;
odpowiedniego siedliska przyrodniczego lub
2) nie istnieje zagroż enie dla zdrowia ludzi
systemu hodowlanego właściwego dla danego
lub zwierząt lub dla środowiska naturalnego;
19