Rządowy projekt ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych

338/97, które nie są objęte zakresem
a) pkt 1 lit. a lub c,
stosowania art. 7 ust. 1 tego rozporządzenia,
b) pkt 1 lit. b tiret pierwsze lub pkt 3, służ ących
nie wykorzystuje się w procedurach, z
przeciwdziałaniu, diagnozowaniu lub leczeniu
wyjątkiem procedur spełniających następujące
niepełnosprawności fizycznej lub psychicznej,
warunki:
lub chorób zagraż ających ż yciu ludzi
a)
procedura ma jeden z celów, o których
– gdy celu procedury nie moż na osiągnąć
mowa w:
z wykorzystaniem innego gatunku zwierząt niż
(i)
art. 5 lit. b) pkt (i) lub lit. c)
gatunek z rzędu naczelnych;
niniejszej
dyrektywy,
i
jest

przeprowadzana w celu unikania,
Art.
8.
1.
Nie
wykonuje
się
procedur
z
zapobiegania, diagnozowania lub
wykorzystaniem:
leczenia u ludzi stanu klinicznego
1) małp człekokształtnych;
powodującego
przewlekłą

niepełnosprawność lub potencjalnie
zagraż ającego ż yciu; lub
(ii) art. 5 lit. e);
oraz
b)
istnieje
uzasadnienie
naukowe
potwierdzające, ż e celu procedury nie
moż na osiągnąć przez wykorzystanie
gatunku nienależ ącego do zwierząt z
rzędu naczelnych i niewymienionego w
tym załączniku.
3. Niezależ nie od ust. 1 i 2 w procedurach nie
wykorzystuje się małp człekokształtnych, z
zastrzeż eniem klauzuli ochronnej określonej w
art. 55 ust. 2.
Art. 9
Zwierzęta dzikie
T
Art. 8 ust. 1 Art.
8.
1.
Nie
wykonuje
się
procedur
z
Art. 9. 1. W procedurach nie wykorzystuje się
pkt 2,
wykorzystaniem:
zwierząt dzikich.
Art. 36 ust. 1 2) zwierząt dzikich, chyba ż e celów określonych
2. Właściwe
organy
mogą
ustanawiać
pkt 1 lit a
w art. 3 nie moż na osiągnąć z wykorzystaniem
odstępstwa od ust. 1 na podstawie uzasadnienia
tiret czwarte,
zwierząt laboratoryjnych;
naukowego
potwierdzającego,
ż e
celu
Art. 43 ust. 2 2. Wykonanie procedur w przypadkach, o których
procedury
nie
moż na
uzyskać
z
pkt 1 lit. a, mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, jest dopuszczalne po
wykorzystaniem zwierzęcia hodowanego w
Art. 48 ust. 2 uzyskaniu zgody lokalnej komisji etycznej do spraw
celu wykorzystania w procedurach.
doświadczeń na zwierzętach.
10

3. Pozyskiwania zwierząt dzikich dokonują

właściwe
osoby
przy
pomocy
metod
Art. 36. 1. Do zadań lokalnej komisji należ y:
niepowodujących u zwierząt moż liwego do
1)
udzielanie zgody na:
uniknięcia bólu, cierpienia, dystresu lub
a)
przeprowadzanie doświadczenia, w tym na:
trwałego uszkodzenia.
– wykorzystanie w procedurze zwierząt, o
Wszystkie zwierzęta, u których w trakcie
których mowa w art. 7 oraz art. 8 ust. 1 pkt
pozyskiwania lub po jego zakończeniu
2 i 3,
stwierdzono zranienie lub zły stan zdrowotny,

są
poddawane
badaniu
przez
lekarza
Art. 43. 2. W przypadku gdy:
weterynarii lub inną właściwą osobę, a
1) w
planowanym
doświadczeniu
mają
być
następnie
odpowiednim
procedurom
wykorzystane zwierzęta dzikie:
minimalizującym
cierpienie
zwierząt.
a) we wniosku podaje się imię i nazwisko osoby,
Właściwe organy mogą wyrazić zgodę na
która pozyska te zwierzęta oraz sposób ich
odstępstwa od wymogu podjęcia działań
pozyskania,
minimalizujących cierpienie zwierzęcia, jeż eli

jest to uzasadnione naukowo.
Art. 48. 2. W przypadku gdy w doświadczeniu mają
być wykorzystane zwierzęta dzikie, w uchwale
w sprawie udzielenia zgody na przeprowadzenie
doświadczenia, podaje się imię i nazwisko osoby,
która pozyska te zwierzęta, oraz sposób ich
pozyskania.
Art.
Zwierzęta hodowane w celu wykorzystania T
Art. 2 ust. 1

Art. 2. 1.
10
w procedurach
pkt 2 i ust. 3, 2) zwierzęta laboratoryjne:
Art. 10. 1. Państwa członkowskie zapewniają,
Art. 7 pkt 1
a) zwierzęta należ ące do następujących gatunków:
aby
zwierzęta
należ ące
do
gatunków
mysz domowa (Mus musculus), szczur wędrowny
wymienionych
w
załączniku
I
były
(Rattus norvegicus), świnka morska (Cavia porcellus),
wykorzystywane w procedurach wyłącznie
chomik syryjski (Mesocricetus auratus), chomik
wtedy,
gdy
były
hodowane
w
celu
chiński (Critetulus griseus), myszoskoczek mongolski
wykorzystania w procedurach.
(Meriones
unguiculatus),
królik
europejski
Jednak od dat określonych w załączniku II
(Oryctolagus cuniculus), pies domowy (Canis
państwa
członkowskie
zapewniają,
aby
familiaris), kot domowy (Felis catus), ż aba trawna
zwierzęta z rzędu naczelnych wymienione w
(Rana temporaria), ż aba lamparcia (Rana pipiens),
tym załączniku były wykorzystywane w
platana
szponiasta
(Xenopus
laevis),
platana
procedurach wyłącznie wówczas, gdy stanowią
tropikalna (Xenopus tropicalis), danio pręgowany
potomstwo zwierząt z rzędu naczelnych
(Danio rerio),
hodowanych w niewoli lub są pobierane z
b) zwierzęta z rzędu naczelnych stanowiące
11

kolonii samowystarczalnych.
potomstwo zwierząt z rzędu naczelnych hodowanych
Na uż ytek niniejszego artykułu "kolonia
w niewoli,
samowystarczalna" oznacza kolonię, w której
c) zwierzęta z rzędu naczelnych niestanowiące
zwierzęta są hodowane wyłącznie w ramach
potomstwa zwierząt z rzędu naczelnych hodowanych
kolonii lub są pobierane z innych kolonii, ale
w niewoli określone w przepisach wydanych na
nie są dzikie, oraz w której zwierzęta są
podstawie ust. 3;
trzymane
w
sposób
gwarantujący
ich
− które są hodowane wyłącznie do celów określonych
przyzwyczajenie do ludzi.
w art. 3 lub których tkanki lub narządy są
W konsultacji z państwami członkowskimi i
przeznaczone do wykorzystania w takich celach;
zainteresowanymi
stronami
Komisja
3. Minister właściwy do spraw nauki określi, w
przeprowadza studium wykonalności, które
drodze rozporządzenia, wykaz zwierząt z rzędu
obejmuje ocenę zdrowia i dobrostanu zwierząt,
naczelnych niestanowiących potomstwa zwierząt z
w odniesieniu do spełnienia wymogów
rzędu naczelnych hodowanych w niewoli, które są
określonych w akapicie drugim. Studium jest
hodowane wyłącznie do celów określonych w art. 3
publikowane w terminie do dnia 10 listopada
lub których tkanki lub narządy są przeznaczone do
2017 r. Towarzyszą mu w stosownych
wykorzystania w takich celach, mając na względzie
przypadkach
wnioski
dotyczące
zmian
zapewnienie ochrony tych zwierząt.
załącznika II.

2. Komisja monitoruje wykorzystanie zwierząt
z rzędu naczelnych pochodzących z kolonii
Art. 7. Po uzyskaniu zgody lokalnej komisji etycznej
samowystarczalnych oraz - w porozumieniu z
do spraw doświadczeń na zwierzętach, dopuszcza się
państwa członkowskimi i zainteresowanymi
wykorzystanie w procedurach zwierząt:
stronami - przeprowadza studium w celu
1) z gatunków, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2–
przeanalizowania moż liwości korzystania ze
w przypadku gdy celów procedury, określonych w
zwierząt
wyłącznie
z
kolonii
art. 3, nie moż na osiągnąć z wykorzystaniem
samowystarczalnych.
zwierząt laboratoryjnych;
Studium to zostaje opublikowane w terminie
do dnia 10 listopada 2022 r.
3. Właściwe organy mogą ustanowić
odstępstwa od ust. 1 na podstawie uzasadnienia
naukowego.
Art.
Zbłąkane i zdziczałe zwierzęta domowe
T
Art. 8 ust. 1 Art.
8.
1.
Nie
wykonuje
się
procedur
z
11
Art. 11. 1. W procedurach nie wykorzystuje się
pkt 3 i ust. wykorzystaniem:
zbłąkanych i zdziczałych zwierząt domowych.
2,
3) zwierząt bezdomnych w rozumieniu art. 4 pkt 16
2. Właściwe
organy
mogą
ustanawiać
Art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt,
odstępstwa od ust. 1 wyłącznie gdy zostaną
pkt 1 lit a chyba ż e celem procedury jest zbadanie zdrowia i
12

spełnione następujące warunki:
tiret czwarte dobrostanu
tych
zwierząt
lub
zapobież enie
a)
istnieje istotna potrzeba przeprowadzenia
poważ nemu zagroż eniu powodowanemu przez te
badań dotyczących zdrowia i dobrostanu
zwierzęta dla zdrowia ludzi lub zwierząt lub dla
tych zwierząt lub istnieją poważ ne
środowiska i cel ten moż na osiągnąć wyłącznie przy
zagroż enia dla środowiska lub zdrowia
wykorzystaniu tych zwierząt.
ludzi lub zwierząt; oraz
2. Wykonanie procedur w przypadkach, o których
b)
istnieje
uzasadnienie
naukowe
mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, jest dopuszczalne po
potwierdzające, ż e cel procedury moż na
uzyskaniu zgody lokalnej komisji etycznej do spraw
osiągnąć
wyłącznie
przez
wykorzystanie
doświadczeń na zwierzętach.
zwierzęcia zbłąkanego lub zdziczałego.

Art. 36. 1. Do zadań lokalnej komisji należ y:
1)
udzielanie zgody na:
a)
przeprowadzanie doświadczenia, w tym na:
– wykorzystanie w procedurze zwierząt, o
których mowa w art. 7 oraz art. 8 ust. 1 pkt
2 i 3,

Art.
Procedury
T
Art. 9,
Art. 9. 1. Procedury wykonuje się wyłącznie:

12
Art. 12. 1. Państwa członkowskie zapewniają,
Art. 43 ust. 1 1)
w ramach doświadczenia;
aby procedury były wykonywane w ośrodku
pkt 2
2)
w ośrodku uż ytkownika, który został wpisany
uż ytkownika.
do rejestru prowadzonego przez ministra
Właściwy organ moż e ustanowić odstępstwo
właściwego do spraw nauki.
od przepisów pierwszego akapitu na podstawie
2. Procedury mogą być wykonywane w miejscu
uzasadnienia naukowego.
innym niż określone w ust. 1 pkt 2, jeż eli ich celu nie
2. Procedury są wykonywane jedynie w
moż na
osiągnąć,
wykonując
je
w
ośrodku
ramach danego projektu.
uż ytkownika.
Art. 43. 1. Wniosek o udzielenie zgody na
przeprowadzenie doświadczenia zawiera:
2) wskazanie ośrodka, w którym doświadczenie
będzie przeprowadzane, a w przypadku gdy
doświadczenie będzie przeprowadzane poza
ośrodkiem – miejsca jego przeprowadzania, wraz
z
uzasadnieniem
dla
przeprowadzenia
doświadczenia poza ośrodkiem;

Art.
Wybór metod
T
Art. 5 ust. 3, Art. 5. 3. W przypadku gdy istnieje moż liwość

13

13
Art. 13. 1. Bez uszczerbku dla ustawodawstwa
Art. 6
wyboru między procedurami, dokonuje się go, biorąc
krajowego zakazującego stosowania pewnych
pod uwagę, aby wybrana procedura:
rodzajów
metod
państwa
członkowskie
1)
zakładała wykorzystanie:
zapewniają,
aby
procedura
nie
była
a) najmniejszej liczby zwierząt,
wykonywana, jeśli na mocy prawodawstwa
b) zwierząt
z
najniż szą
zdolnością
unijnego jest uznawana inna metoda lub
odczuwania bólu, cierpienia, dystresu lub
strategia testowania pozwalająca na uzyskanie
skutków trwałego uszkodzenia organizmu;
odpowiednich wyników bez wykorzystania
2)
powodowała jak najmniej bólu, cierpienia lub
ż ywych zwierząt.
dystresu, lub w najmniejszym stopniu stwarzała
2. W
przypadku
dokonywania
wyboru
ryzyko
trwałego
uszkodzenia
organizmu
pomiędzy procedurami wybierane są te, które
zwierząt;
spełniają w największym stopniu następujące
3)
dawała
największe
prawdopodobieństwo
wymogi:
osiągnięcia planowanego wyniku procedury.
a) wykorzystują jak najmniejszą liczbę
Art. 6. 1. Procedury planuje się i wykonuje tak, aby
zwierząt;
uniknąć w ich wyniku śmierci zwierząt z tym, ż e w
b) wykorzystują zwierzęta z najniż szą
przypadku
gdy
stan
zdrowia
zwierząt
zdolnością odczuwania bólu, cierpienia,
wykorzystywanych w procedurze wskazuje na ich
dystresu lub doświadczania trwałego
nieuchronnie zbliż ającą się ich śmierć – zwierzęta te
uszkodzenia;
uśmierca się (wczesne i humanitarne zakończenie
c) powodują jak najmniej bólu, cierpienia,
procedury).
dystresu lub trwałego uszkodzenia;
oraz z największym prawdopodobieństwem
2. W przypadku gdy uniknięcie śmierci zwierząt
przyniosą zadowalające wyniki.
w wyniku procedury jest niemoż liwe – procedurę
3. Należ y w jak największym moż liwym
planuje się i wykonuje tak, aby prowadziła do śmierci
zakresie
unikać
śmierci
jako
punktu
jak najmniejszej liczby wykorzystywanych zwierząt
końcowego procedury i zastąpić ją wczesnymi
i skraca się do minimum okres oraz intensywność
i humanitarnymi zakończeniami. W przypadku
cierpienia tych zwierząt.
gdy nie da się uniknąć śmierci jako punktu
3. Uśmiercenia zwierząt, o którym mowa w ust. 1,
końcowego, procedurę planuje się tak, aby:
dokonuje się w sposób określony w art. 16 ust. 1 i 2.
a) prowadziła do śmierci jak najmniejszej

liczby zwierząt; oraz
b) do minimum skrócić okres i zmniejszyć
intensywność
cierpienia
zwierzęcia
oraz, o ile jest to moż liwe, zapewnić
jego bezbolesną śmierć.

14