Rządowy projekt ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług

-karną objętą projektem ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług. W związku 
z  powyższym,  z systemu prawnego zostanie wyeliminowany § 1  art. 137  Kodeksu 
wykroczeń. 
Charakterystyka i ocena przewidywanych skutków prawnych, w tym ograniczenia 
uznaniowości i uproszczenia stosowanych procedur 
Projektowana  ustawa,  w  zakresie  rozwiązań  przewidzianych  w  art.  4  (odpowiednik 
art. 12 dotychczas  obowiązującej  ustawy o cenach),  modyfikuje  obowiązki 
informacyjne  w  zakresie  cen  towarów  i  usług  przez  odstąpienie  od  utrzymywania 
dotychczasowego rozróżnienia między „oznaczaniem” towaru ceną a „uwidacznianiem” 
cen. W konsekwencji powyższego zrezygnowano z obligatoryjnego metkowania towaru 
i poprzestano na  uwidacznianiu  cen.  Rozwiązanie  takie  nie  będzie  powodowało 
nadmiernych  obciążeń  dla  przedsiębiorców  z  jednej  strony  (zwłaszcza  dla 
mikroprzedsiębiorców),  z  drugiej  zaś  będzie  zapewniało  konsumentom  łatwo 
dostrzegalną,  czytelną,  prostą  i  niebudzącą  wątpliwości  (jednoznaczną)  informację 
o cenach  towarów  i  usług,  a  przez  to  ochronę  ich  uzasadnionych interesów 
ekonomicznych.  Tym  bardziej,  że  dyrektywa 98/6/WE Parlamentu Europejskiego 
i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen 
produktów oferowanych konsumentom  nie  nakłada  na  przedsiębiorców  obowiązku 
oznaczania ceną towaru, rozumianego jako obowiązek bezpośredniego naniesienia ceny 
na towarze albo na opakowaniu jednostkowym tego towaru.  
Dodatkowo zaproponowano, aby w przypadku rozbieżności czy wątpliwości co do ceny 
za oferowany towar bądź usługę konsument miał prawo żądania sprzedaży towaru lub 
usługi po cenie dla niego korzystniejszej.  
Ograniczenie  uznaniowości  i  uproszczenie  stosowanych procedur w projektowanej 
ustawie  przejawia  się  również  w  konstrukcji  przepisów  karnych.  W tym zakresie 
wprowadzono  przesłanki,  które  powinny  znaleźć  zastosowanie  przy  ustalaniu 
wysokości  kary  pieniężnej, tj. stopień  naruszenia  obowiązków,  dotychczasową 
działalność  przedsiębiorcy,  a  także  wielkość  jego  obrotów  i  przychodu.  Dodatkowo 
wymiar  kary  nałożonej  na  przedsiębiorcę  może  zostać  podwyższony  do  wysokości 
40 000  zł  jeżeli  przedsiębiorca,  co  najmniej  trzykrotnie  w  ciągu  roku,  nie  wykonał 
obowiązków w zakresie uwidaczniania cen.  
8 
 
Kwoty  kar  maksymalnych  zostały  określone  w  złotówkach,  a  nie  jak  dotychczas 
w euro.  Rozwiązanie  takie  przyczyni  się  do  uproszczenia  działalności  organów 
Inspekcji  Handlowej  przez  eliminację  ewentualnych  wątpliwości  co  do  zastosowania 
właściwego  kursu,  według  którego  kara  ma  zostać  przeliczona.  Tym  samym 
wyeliminowana  zostanie  jedna  z  możliwych  przyczyn  wydania  wadliwych  decyzji 
(tu: ze względu na zastosowanie niewłaściwego kursu).  
Celem  ograniczenia  uznaniowości  sprecyzowano  także  w  jakim  terminie  i  na  jaki 
rachunek kara powinna zostać uiszczona. Określony w art. 6 ust. 1 projektu 7-dniowy 
termin  uiszczenia  kary  pieniężnej  ma  charakter  dyscyplinujący,  bowiem  od 
nieuiszczonych w terminie  kar  pieniężnych  odsetek  za  zwłokę  nie  pobiera  się.  Kary 
pieniężne – wymierzone na podstawie projektowanej ustawy – stanowić będą dochód 
budżetu państwa.  
Projekt  ustawy  nie  podlega  notyfikacji  na  podstawie  przepisów  rozporządzenia  Rady 
Ministrów z dnia 22 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania  krajowego systemu 
notyfikacji aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.). 
Projekt  ustawy  został  udostępniony  w  Biuletynie  Informacji  Publicznej  Rządowego 
Centrum  Legislacji  w  zakładce  „Rządowy  proces  legislacyjny”,  stosownie do §  11a 
ust. 1 uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. – Regulamin pracy Rady 
Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221, z późn. zm.) oraz art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. 
o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, 
z późn.  zm.).  Nie  zarejestrowano  żadnego  zgłoszenia  podmiotów  zainteresowanych 
pracami nad projektem ustawy w trybie przepisów ustawy o działalności lobbingowej.   
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. 
 
 
 
9 
 
OCENA SKUTKÓW REGULACJI  
 
1. Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja  
Projektowana regulacja będzie  wywierała  wpływ  na  przedsiębiorców  prowadzących 
działalność w zakresie handlu i usług, szczególnie na małe przedsiębiorstwa, a ponadto 
na organizacje zrzeszające producentów oraz na organizacje, których celem statutowym 
jest ochrona interesów konsumentów.  Rozwiązania  legislacyjne  zaproponowane 
w projekcie  wpłyną  również  na  organy podatkowe, organy kontroli skarbowej oraz na 
konsumentów. 
2. Konsultacje społeczne 
Projekt  ustawy  został  skierowany  do  konsultacji  społecznych  z  następującymi 
podmiotami: 
1)  Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego – Strona Samorządowa; 
2)  Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji; 
3)  Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych ,,Lewiatan”; 
4)  Business Centre Club – Związek Pracodawców; 
5)  Polska Izba Handlu; 
6)  Stowarzyszenie Konsumentów Polskich; 
7)  Federacja Konsumentów – Rada Krajowa; 
8)  Krajowa Izba Gospodarcza; 
9)  Naczelna Rada Zrzeszeń Handlu i Usług; 
10) Agencja Rynku Rolnego; 
11) Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości; 
12) Krajowa Rada Spółdzielcza; 
13) Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców „Społem”; 
14) Główny Inspektorat Farmaceutyczny; 
15) Naczelna Izba Aptekarska; 
16) Konfederacja Pracodawców Polskich; 
17) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych; 
18) KK NSZZ „Solidarność”; 
19) Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych; 
20)  Związek Polski Przemysłu, Handlu i Finansów; 
21) Stowarzyszenie Przemysłowców Polskich; 
10 
 
22) Izba Gospodarcza „Apteka Polska”; 
23) Polska Izba Przemysłu Farmaceutycznego i Sprzętu Medycznego „Polfarmed”; 
24) Izba Gospodarcza „Farmacja Polska”; 
25) Stowarzyszenie Przedstawicieli Firm Farmaceutycznych w Polsce. 
Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego przyjęła projektowaną ustawę bez 
zastrzeżeń na posiedzeniu w dniu 31 lipca 2013 r.  
W  trakcie  konsultacji  społecznych  propozycje i uwagi do przedmiotowego projektu 
zgłosiły  m.in.  Federacja  Konsumentów,  Polska  Organizacja  Handlu  i  Dystrybucji, 
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”.  
Uwagi Konfederacji Konsumentów zbieżne były z uwagami zgłoszonymi przez Prezesa 
Urzędu  Ochrony  Konkurencji  i  Konsumentów.  Większość  tych  propozycji  miała  na 
celu  doprecyzowanie  poszczególnych  przepisów  i  została  uwzględniona  (w tym 
wytyczne do wydania rozporządzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 2 projektu ustawy, 
przesłanki, które powinny  znaleźć  zastosowanie  przy  ustalaniu  wysokości  kary 
pieniężnej). 
Uwagi Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji oraz Polskiej Konfederacji 
Pracodawców Prywatnych „Lewiatan” dotyczyły m.in.:  
1) Odstąpienia od propozycji uwidaczniania informacji o przyczynie obniżki ceny.  
W tym zakresie  należy  zwrócić  uwagę,  że  obowiązek  informowania  o  przyczynie 
przeceny funkcjonuje w aktualnym stanie prawnym – § 7 ust. 3 rozporządzenia Ministra 
Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen 
towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży 
(Dz.  U.  Nr  99,  poz.  894,  z  późn.  zm.).  Przepis ten jest przydatny z punktu widzenia 
konsumenta,  znajduje  zastosowanie  zwłaszcza  w  związku  z  obniżką  cen  towarów, 
których termin przydatności do spożycia jest bardzo krótki. W takiej sytuacji informacja 
o przyczynie obniżki ceny jest bardzo istotna, bowiem będzie miała wpływ na decyzję 
konsumenta co do zakupu takiego towaru albo jego ilości.  
2)  Odstąpienia  od propozycji zawartej w art. 5 projektu ustawy,  tj. rozstrzygania na 
korzyść konsumenta rozbieżności lub wątpliwości co do ceny za oferowany towar bądź 
usługę.  
11 
 
Zaproponowany  przepis  ma  na  celu  ochronę  konsumenta  w  przypadku  nierzetelnego 
oznaczenia towaru ceną przez przedsiębiorcę. Przepis ten mógłby znaleźć zastosowanie 
zwłaszcza w sytuacji gdy cena na wywieszce zamieszczonej obok towaru jest inna niż 
odczytana  przy kasie. Zważywszy,  że  Konfederacja Konsumentów i UOKiK 
proponowały jeszcze dalej idącą ochronę konsumenta można powiedzieć że brzmienie 
tego przepisu stanowi wypadkową interesów konsumentów i przedsiębiorców.  
3)  Odstąpienie  od sankcji administracyjnych za nieprzestrzeganie przepisów ustawy 
(art. 6 projektu).  
W  przepisie  art.  6  została  określona  górna  granica  sankcji  za  nieprzestrzeganie 
przepisów o obowiązku  uwidaczniania  cen,  tj.  do  wysokości  20  000  zł.  Sankcja  taka 
realizuje dyspozycje art. 8 dyrektywy 98/6/WE,  zgodnie  z  którym  „Państwa 
Członkowskie  ustanowią  kary  za  naruszenie  przepisów  krajowych  przyjętych  w  celu 
stosowania  niniejszej  dyrektywy,  oraz  podejmą  wszelkie  niezbędne  kroki  w  celu 
zapewnienia,  że  są  one  stosowane.  Kary  te  muszą  być  skuteczne, proporcjonalne 
i odstraszające.”. 
Sankcja przewidziana w art. 137 § 1 Kodeksu wykroczeń, tj. do 1500 zł grzywny albo 
kara nagany,  nie  realizuje  powyższych  zaleceń.  Dodatkowo  należy  zwrócić  uwagę  na 
odmienny zakres podmiotowy Kodeksu  wykroczeń  (kto  w  przedsiębiorstwie 
handlowym lub usługowym narusza przepisy o obowiązku uwidaczniania cen lub ilości 
nominalnej) od projektu ustawy o informowaniu  o  cenach  towarów  i  usług  (jeżeli 
przedsiębiorca  nie  wykonuje  obowiązków).  W związku  z  powyższym,  w art. 137 
Kodeksu wykroczeń wykreślono § 1. 
3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa i budżety 
jednostek samorządu terytorialnego 
Wejście w życie projektowanych przepisów nie spowoduje zmniejszenia dochodów ani 
zwiększenia  wydatków  sektora  finansów publicznych,  w tym budżetu  państwa 
i budżetów jednostek samorządu terytorialnego.  
4. Wpływ na rynek pracy 
Wejście w życie ustawy nie będzie miało wpływu na sytuację na rynku pracy. 
5. Wpływ  regulacji  na  konkurencyjność  gospodarki  i  przedsiębiorczość,  w  tym  na 
funkcjonowanie przedsiębiorstw 
12