Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu Wykonawczego między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Mołdawii do Umowy między Wspólnotą Europejską a Republiką Mołdawii o readmisji osób przebywających nielegalnie, sporządzonej w Brukseli dnia 10 października 2007 r. podpisanego w Matrahaza dnia 11 października 2012 r.

zezwolenia. Wejście w życie w dniu 1 stycznia 2008 r. Umowy między Wspólnotą 
Europejską  a  Republiką  Mołdawii  o  readmisji  osób  przebywających  nielegalnie, 
sporządzonej w Brukseli dnia 10 października 2007 r., stworzyło nowy stan prawny 
w związku z zasadą pierwszeństwa umowy zawartej między Wspólnotą Europejską 
a  państwem  trzecim  przed  bilateralną  umową  zawartą  między  państwem 
członkowskim  a  państwem  trzecim  (pierwszeństwo  prawa  wspólnotowego  przed 
prawem krajowym).  Od tego momentu  potwierdzanie  tożsamości  osób 
podlegających  readmisji  oraz  przekazywanie  obywateli Republiki Mołdawii 
z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odbywa się na podstawie umowy unijnej. 
Obowiązek  zastosowania  norm unijnych spowodował  ponadto  potrzebę 
uregulowania następujących spraw, o których mowa w art. 19 ust. 1 Umowy: 
a)  wyznaczania  właściwych  organów,  przejść  granicznych  i wymiany punktów 
kontaktowych, 
b)  zasad powrotu w przypadku procedury przyśpieszonej, 
c)  warunków powrotu osób pod eskortą, w tym tranzytu eskortowanych obywateli 
państw trzecich i bezpaństwowców, 
d)  środków  i  dokumentów  uzupełniających  w stosunku do wymienionych 
w załącznikach 1–4 do Umowy. 
Protokół  ma  charakter  wykonawczy  w  stosunku  do  Umowy  i  jego zadaniem jest 
określenie  zasad  oraz  sposobu  i  trybu  postępowania  przy  jej  realizacji.  Protokół 
wprowadza stosowne przepisy i tworzy ramy prawne, odpowiadające wymaganiom 
Umowy.  Przepisy  Protokołu  określają  zasady  postępowania  właściwych  organów 
w zakresie wykonywania readmisji oraz na podstawie art. 19 ust. 1 lit. d Umowy 
uzupełniają postanowienia w zakresie środków dowodowych i dokumentów w celu 
ustalenia obywatelstwa osoby podlegającej readmisji. Wejście w życie powyższych 
przepisów  przyczyni  się  do  sprawnej  i  efektywnej  organizacji  powrotu  osób 
nielegalnie przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 
III. Przewidywane  skutki  społeczne,  gospodarcze,  finansowe,  polityczne  i  prawne 
związane z wejściem w życie Protokołu 
Wejście  w  życie  Protokołu  nie  spowoduje  żadnych  negatywnych  skutków 
społecznych  i  gospodarczych,  a  także  nie spowoduje dodatkowych kosztów, jak 
również  ograniczenia  wpływów  do  budżetu  państwa.  Wszystkie  koszty  związane 
z przekazaniem cudzoziemca będącego podmiotem decyzji o wydaleniu z terytorium 
3 
 
Rzeczypospolitej Polskiej (pobyt w placówce detencyjnej, zakup biletów, 
wystawienie  eskorty,  opłaty  konsularne  itp.)  są  ponoszone  na  podstawie  ustawy 
z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2011 r. Nr 264, poz. 1573, 
z późn. zm.) i są niezależne od postanowień Protokołu Wykonawczego. 
Wejście  w  życie  Protokołu  Wykonawczego  ułatwi  i  przyśpieszy  przekazywanie 
osób,  które  nie  spełniają  lub  przestały  spełniać  obowiązujące  warunki  wjazdu, 
przebywania lub zamieszkania na terytorium umawiających się Stron. Tym samym 
zmniejszą się koszty ponoszone przez Straż Graniczną, w szczególności dotyczące 
pobytu cudzoziemców w ośrodkach strzeżonych oraz aresztach w celu wydalenia do 
czasu ich przekazania na podstawie Umowy.  Obecnie  można  przyjąć,  że  obywatel 
Mołdawii przebywa przed przekazaniem w ramach readmisji w ośrodku strzeżonym 
około  30  dni.  Po  wejściu  w  życie  Protokołu  szacuje  się,  że  czas  ten  ulegnie 
skróceniu do 15 dni. Przyjmując, że w ciągu roku w ramach readmisji wydalanych 
jest  3  obywateli tego kraju,  a  koszt  pobytu  cudzoziemca  w  strzeżonym  ośrodku, 
zgodnie z § 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji 
z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie szczegółowego sposobu obliczania niektórych 
kosztów wydalenia cudzoziemca z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 
 
(Dz.  U. z 2008  Nr 3, poz. 20),  wynosi  25  zł  za dzień,  przewidywane  oszczędności 
wyniosą  około  1125  zł.  Środki  te  planuje  się  przeznaczyć  na  pokrycie kosztów 
związanych  z pobytem obywateli innych państw  w  ośrodkach  strzeżonych 
i aresztach w celu wydalenia. 
Wejście  w  życie  Protokołu  Wykonawczego  nie  spowoduje  żadnych  negatywnych 
skutków politycznych w stosunkach  między  obydwoma  państwami.  Przyczyni  się 
natomiast  do  pogłębienia  współpracy  między  Rzecząpospolitą  Polską  a  Republiką 
Mołdawii  w  dziedzinie  szeroko  rozumianego  porządku  prawnego  i  publicznego 
obydwu  państw,  a  także  wzrostu  skuteczności  współpracy  między  obydwoma 
państwami w dziedzinie zapobiegania nielegalnej migracji. 
IV. Podmioty  prawa  wewnętrznego,  których  dotyczy  Protokół,  w  tym  zakres,  w  jakim 
Protokół dotyczy osób fizycznych i prawnych 
Podmiotami prawa wewnętrznego, których Protokół dotyczy, są przede wszystkim 
organy Straży Granicznej, które w trakcie przekazywania osób Republice Mołdawii 
                                                 
1) Zgodnie z danymi Straży Granicznej w 2010 r. wydalono 4 obywateli Mołdawii, a w latach 2011 i 2012 
– po 3; każdorazowo przebywali oni w ośrodkach strzeżonych, a nie aresztach. 
4 
 
lub  realizując  tranzyt  przez  terytorium  Republiki  Mołdawii  będą  zobowiązane  do 
wykonywania  zadań,  zgodnie  z  zasadami  określonymi  w  Umowie, 
a uszczegółowionymi w Protokole. 
Postanowienia Protokołu nie dotyczą osób prawnych.  
Przedmiotowy Protokół zawiera przepisy techniczne, określające zasady wzajemnej 
współpracy  Stron  przy  realizacji  zadań  wynikających  z  postanowień  Umowy. 
Postanowienia  Protokołu  znajdują  zastosowanie  w odniesieniu do Stron Umowy 
w trakcie realizacji zadań zmierzających do wydalenia osób:  
–  które  nie  spełniają  lub  przestały  spełniać  warunki  wjazdu,  pobytu  lub 
zamieszkania na terytorium  jednej  ze  Stron,  a  są  obywatelami  jednej  z  tych 
Stron lub uzasadnione jest przyjęcie, że są obywatelami jednej z nich, 
–  które  są  obywatelami  państw  trzecich  lub  nie  posiadają  obywatelstwa 
i jednocześnie  nie  spełniają  lub  przestały  spełniać  warunki  wjazdu, pobytu lub 
zamieszkiwania na terytorium Strony wnioskującej, o ile zostanie udowodnione 
lub uwiarygodnione, że osoby takie posiadają lub posiadały w momencie wjazdu 
ważną  wizę  lub  dokument  pobytowy  wydany  przez  państwo  rozpatrujące 
wniosek lub bezprawnie  i  bezpośrednio  wjechały  na  terytorium  państwa 
składającego  wniosek,  po  pobycie  na  terytorium  państwa  rozpatrującego 
wniosek bądź po tranzycie przez jego terytorium. 
V.  Sposób, w jaki Protokół dotyczy spraw uregulowanych w prawie wewnętrznym 
Zakres uregulowany w Protokole związany jest z materią objętą przepisami ustawy 
o cudzoziemcach  dotyczącą  zasad  oraz  warunków  wjazdu  i  pobytu  cudzoziemców 
na  terytorium  Rzeczypospolitej  Polskiej,  a  wykonywanie  postanowień  Protokołu 
będzie  możliwe  przede wszystkim  dzięki  kompetencjom  Straży  Granicznej 
wynikającym  z  ustawy  z  dnia  12  października  1990  r.  o  Straży  Granicznej  
(Dz. U. z 2011 r. Nr 116, poz. 675, z późn. zm.).  
VI. Tryb związania się przez Rzeczpospolitą Polską Protokołem  
Protokół  dotyczy  spraw  określonych  w art.  89 ust. 1 pkt 5  Konstytucji 
Rzeczypospolitej  Polskiej,  związanych  z  zapewnieniem  funkcjonariuszom obcego 
państwa  takiego samego poziomu  ochrony i wsparcia, jakie prawo  wewnętrzne 
gwarantuje polskim funkcjonariuszom  (art.  8  pkt  6  Protokołu).  Wyżej  wymienione 
kwestie regulowane są między innymi ustawą o Straży Granicznej, która nakłada na 
5 
 
organy administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego oraz państwowe 
i inne jednostki  organizacyjne  obowiązek  współdziałania  z  organami  Straży 
Granicznej  oraz zapewnienia  im  niezbędnych  warunków  do  wykonywania 
ustawowych  zadań, w tym udzielenia pomocy w zakresie obowiązujących 
przepisów prawa (art. 2 i 11 ust. 1 pkt 11 ustawy). 
W  związku  ze  spełnieniem  przesłanek  określonych  w  art.  89  ust.  1  pkt.  5 
Konstytucji,  związanie  Rzeczypospolitej  Polskiej  Protokołem  nastąpi  w trybie 
ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy 
z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych (Dz. U. Nr 39, poz. 443, 
z późn. zm.). 
Zgodnie z art. 19  ust. 2 Umowy,  Protokół  wejdzie  w  życie  po  zgłoszeniu  go 
Wspólnemu Komitetowi ds. Readmisji, o którym mowa w art. 18 Umowy, oraz po 
wypełnieniu  przez  Strony  procedur  wewnątrzpaństwowych.  Zgłoszenie  jest 
warunkiem koniecznym  wejścia  Protokołu  w  życie,  jednakże  nie  ma  wpływu  na 
procedury  wewnętrzne  każdej  ze  Stron,  zmierzające  do  związania  się  niniejszym 
Protokołem. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
10/19rch 
6