Rządowy projekt ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób

– 15 –
szyję, brzuch i nieumięśnione oraz szczególnie wrażliwe części ciała, chyba że zachodzi
konieczność odparcia zamachu stwarzającego bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia
ludzkiego.
6. Kajdanek używa się w celu częściowego unieruchomienia kończyn, zakładając je na
ręce trzymane z tyłu; w przypadku osób agresywnych można użyć ponadto kajdanek
zakładanych na nogi albo kajdanek zespolonych. W przypadku prewencyjnego użycia
kajdanek można założyć je na ręce trzymane z przodu.
7. Ręcznego miotacza substancji obezwładniających używa się w celu obezwładnienia,
jeżeli użycie pałki lub kajdanek jest niemożliwe albo może okazać się nieskuteczne.
Art. 38. 1. W pierwszej kolejności należy stosować przymus bezpośredni określony
w art. 36 pkt 1–4.
2. Przymus bezpośredni określony w art. 36 pkt 1–4 stosuje lekarz, pielęgniarka,
a przymus bezpośredni określony w art. 36 pkt 1 i 5 stosuje pracownik służby ochrony.
3. Przymusu bezpośredniego określonego w art. 36 pkt 5 lit. b i c nie stosuje się wobec
osób o widocznej niepełnosprawności oraz osób powyżej 70 roku życia.
Art. 39. 1. O zastosowaniu przymusu bezpośredniego określonego w art. 36 pkt 1
decyduje lekarz albo pracownik służby ochrony; w przypadku różnicy zdań rozstrzyga
decyzja lekarza.
2. O zastosowaniu przymusu bezpośredniego określonego w art. 36 pkt 2–4 decyduje
lekarz.
3. O zastosowaniu przymusu bezpośredniego określonego w art. 36 pkt 5 decyduje
pracownik służby ochrony.
4. Jeżeli nie jest możliwe uzyskanie natychmiastowej decyzji lekarza, o zastosowaniu
przymusu bezpośredniego decyduje pielęgniarka, która jest obowiązana niezwłocznie
zawiadomić o tym lekarza. Lekarz, po osobistym badaniu osoby, wobec której zastosowano
przymus bezpośredni, podejmuje decyzję w przedmiocie dalszego stosowania przymusu
bezpośredniego.
5. Osoba decydująca o zastosowaniu przymusu bezpośredniego określa jego rodzaj oraz
osobiście nadzoruje lub przeprowadza jego wykonanie.
6. Każdy przypadek zastosowania przymusu bezpośredniego i uprzedzenia o możliwości
jego zastosowania odnotowuje się w dokumentacji medycznej.
– 16 –
7. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, sposób
dokumentowania przypadków zastosowania przymusu bezpośredniego oraz wzory
dokumentów, uwzględniając potrzebę skutecznej oceny zasadności stosowania tego
przymusu.
Art. 40. 1. Unieruchomienie jest stosowane w pomieszczeniu jednoosobowym.
2. W przypadku braku możliwości umieszczenia osoby, wobec której zastosowano
unieruchomienie, w pomieszczeniu jednoosobowym, przymus bezpośredni stosuje się
w sposób umożliwiający oddzielenie tej osoby od innych osób przebywających w tym samym
pomieszczeniu oraz zapewniający poszanowanie jej godności i intymności, w szczególności
przez wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych bez obecności innych osób.
Art. 41. 1. Unieruchomienie lub izolację zleca się na czas nie dłuższy niż 4 godziny.
2. Lekarz, po osobistym badaniu osoby, wobec której zastosowano przymus
bezpośredni, może przedłużyć stosowanie unieruchomienia lub izolacji na następne dwa
okresy nie dłuższe niż 6-godzinne.
3. Po 16 godzinach stosowania unieruchomienia lub izolacji, każde dalsze przedłużenie
stosowania tego przymusu bezpośredniego na kolejny okres nie dłuższy niż 6-godzinny jest
dopuszczalne wyłącznie po osobistym badaniu przez lekarza osoby, wobec której
zastosowano ten przymus, oraz uzyskaniu opinii innego lekarza.
Art. 42. 1. Pielęgniarka kontroluje stan fizyczny osoby unieruchomionej lub izolowanej
nie rzadziej niż co 15 minut, również w czasie snu tej osoby, za każdym razem odnotowując
wynik tej kontroli.
2. W czasie kontroli, o której mowa w ust. 1, pielęgniarka:
1)
ocenia prawidłowość unieruchomienia, w szczególności sprawdza, czy pasy lub kaftan
bezpieczeństwa nie są założone zbyt luźno albo zbyt ciasno;
2)
nie rzadziej niż co 4 godziny zapewnia krótkotrwałe częściowe albo całkowite
uwolnienie osoby od unieruchomienia w celu zmiany pozycji lub zaspokojenia potrzeb
fizjologicznych i higienicznych.
3. O każdym zagrożeniu zdrowia lub życia osoby unieruchomionej lub izolowanej
pielęgniarka natychmiast zawiadamia lekarza.
Art. 43. 1. Jeżeli w wyniku zastosowania przymusu bezpośredniego nastąpiło zranienie
lub inne uszkodzenie ciała osoby, lub wystąpiły inne widoczne objawy zagrożenia życia lub
zdrowia ludzkiego, pracownik służby ochrony udziela niezwłocznie pierwszej pomocy albo
– 17 –
zapewnia udzielenie kwalifikowanej pierwszej pomocy lub medycznych czynności
ratunkowych.
2. Pracownik służby ochrony może odstąpić od udzielenia pierwszej pomocy, jeżeli:
1)
mogłoby to zagrozić jego życiu lub zdrowiu albo życiu lub zdrowiu innej osoby;
2)
inna osoba udzieliła osobie poszkodowanej pierwszej pomocy;
3)
osoba poszkodowana sprzeciwia się udzieleniu jej pierwszej pomocy.
3. W przypadku określonym w ust. 1, a także jeżeli w wyniku zastosowania przymusu
bezpośredniego nastąpiła śmierć człowieka, pracownik służby ochrony zabezpiecza miejsce
zdarzenia, a kierownik Ośrodka niezwłocznie powiadamia o zdarzeniu właściwą miejscowo
jednostkę organizacyjną Policji.
4. W przypadku określonym w ust. 3, pracownik Ośrodka lub służby ochrony, wskutek
działania którego doszło do następstw określonych w ust. 1 lub śmierci człowieka albo
zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego, otrzymuje pomoc psychologiczną, a także pomoc
prawną polegającą na zwrocie kosztów poniesionych na ochronę prawną do wysokości
wynagrodzenia jednego obrońcy, jeżeli postępowanie karne przeciwko temu pracownikowi
o czyn popełniony w związku użyciem przymusu bezpośredniego, którego następstwem była
śmierć, zranienie lub inne uszkodzenie ciała osoby, zostało zakończone prawomocnym
wyrokiem uniewinniającym albo orzeczeniem o umorzeniu postępowania z powodu
niepopełnienia przestępstwa lub braku ustawowych znamion czynu zabronionego.
Art. 44. 1. Pracownik służby ochrony dokumentuje w notatce służbowej każde
zastosowanie przymusu bezpośredniego, po czym przekazuje notatkę w celu umieszczenia
w dokumentacji medycznej.
2. W przypadku zastosowania przymusu bezpośredniego, którego skutkiem było
zranienie lub inne uszkodzenie ciała, wystąpienie innych widocznych objawów zagrożenia
życia lub zdrowia albo śmierć człowieka, notatka zawiera:
1)
służbowe dane identyfikacyjne i numer licencji pracownika;
2)
określenie czasu i miejsca zastosowania przymusu bezpośredniego;
3)
następujące dane osoby, wobec której zastosowano przymus bezpośredni:
a)
imię i nazwisko, datę urodzenia,
b)
serię i numer dokumentu tożsamości;
4)
określenie celu zastosowania przymusu bezpośredniego;
5)
informację o przyczynie zastosowania przymusu bezpośredniego;
6)
określenie zastosowanego przymusu bezpośredniego;
– 18 –
7)
opis czynności zrealizowanych przed zastosowaniem przymusu bezpośredniego i po
zastosowaniu tego przymusu;
8)
opis skutków zastosowania przymusu bezpośredniego;
9)
informację o udzieleniu pierwszej pomocy i jej zakresie lub zapewnieniu udzielenia
kwalifikowanej pierwszej pomocy lub medycznych czynności ratunkowych;
10) następujące dane ustalonych świadków zdarzenia:
a)
imię i nazwisko oraz serię i numer dokumentu tożsamości albo
b)
służbowe dane identyfikacyjne, jeżeli świadkiem zdarzenia był pracownik służby
ochrony albo funkcjonariusz posługujący się takimi danymi;
11) podpis stosującego przymus bezpośredni.
3. W przypadkach innych niż określone w ust. 2, notatka zawiera tylko informacje,
o których mowa w ust. 2 pkt 1–6 i pkt 11.
Art. 45. 1. O zastosowaniu przymusu bezpośredniego niezwłocznie zawiadamia się
kierownika Ośrodka.
2. W terminie 3 dni od zastosowania przymusu bezpośredniego kierownik Ośrodka
ocenia jego zasadność, odnotowując tę ocenę w dokumentacji medycznej.
Rozdział 7
Wypisanie z Ośrodka
Art. 46. 1. Nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy sąd, na podstawie opinii lekarza psychiatry
oraz wyników postępowania terapeutycznego, ustala, czy jest niezbędny dalszy pobyt
w Ośrodku osoby stwarzającej zagrożenie.
2. Kierownik Ośrodka co 6 miesięcy przesyła do sądu opinię lekarza psychiatry o stanie
zdrowia osoby stwarzającej zagrożenie umieszczonej w Ośrodku i o wynikach postępowania
terapeutycznego; opinię taką jest obowiązany przesłać bezzwłocznie, jeżeli w związku ze
zmianą stanu zdrowia tej osoby uzna, że jej dalszy pobyt w Ośrodku nie jest konieczny. Za
sporządzenie opinii nie przysługuje wynagrodzenie.
3. Z ustalenia, o którym mowa w ust. 1, sporządza się notatkę do akt sprawy.
Art. 47. 1. Sąd może w każdym czasie postanowić o wypisaniu osoby z Ośrodka, jeżeli
wyniki postępowania terapeutycznego i zachowanie tej osoby uzasadniają przypuszczenie, że
jej dalszy pobyt w Ośrodku nie jest konieczny.
2. Przed wydaniem postanowienia o wypisaniu z Ośrodka sąd wysłuchuje biegłych,
o których mowa w art. 11 ust. 1.
– 19 –
3. Orzekając o wypisaniu osoby z Ośrodka, sąd orzeka o zastosowaniu nadzoru
prewencyjnego, jeżeli zachodzą przesłanki określone w art. 14 ust. 2.
Art. 48. Postanowienie o wypisaniu z Ośrodka jest wykonywane z dniem jego
uprawomocnienia.
Rozdział 8
Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 49. W ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2011 r. Nr 287,
poz. 1687, z późn. zm.)) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 15 w ust. 1 w pkt 3a lit. a otrzymuje brzmienie:
„a) w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego
oraz ustawy z dnia … o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi
stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób
(Dz. U. ... poz. ...),”;
2)
w art. 20 ust. 2a otrzymuje brzmienie:
„2a. Policja może pobierać, uzyskiwać, gromadzić, przetwarzać i wykorzystywać
w celu realizacji zadań ustawowych informacje, w tym dane osobowe, o następujących
osobach, także bez ich wiedzy i zgody:
1)
osobach podejrzanych o popełnienie przestępstw ściganych z oskarżenia
publicznego;
2)
nieletnich dopuszczających się czynów zabronionych przez ustawę jako
przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego;
3)
osobach o nieustalonej tożsamości lub usiłujących ukryć swoją tożsamość;
4)
osobach stwarzających zagrożenie, o których mowa w ustawie z dnia …
o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających
zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób;
5)
osobach poszukiwanych.”;
3)
w art. 21a w ust. 2:
a)
w pkt 1 dodaje się lit. e w brzmieniu:

6) Zmiany wymienione w odnośniku nr 4.