Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze oraz niektórych innych ustaw

okręgowej izby aptekarskiej, jeżeli spełniają wymagania, o których mowa w art. 4
ust. 1 (tj. ogólne przesłanki niezbędne do uzyskania prawa do wykonywania zawodu
farmaceuty), z uwzględnieniem art. 17 ust. 1 (który stanowi o konieczności odbycia
przeszkolenia uzupełniającego) oraz art. 51 ust. 3, który reguluje sytuację powrotu do
wykonywania zawodu farmaceuty, wobec którego została orzeczona kara
dyscyplinarna pozbawienia prawa wykonywania zawodu. Z kolei nowelizacja art. 60
ustawy polega na dostosowaniu regulacji dotyczących usunięcia wzmianki o ukaraniu
również o przypadek orzeczenia kary pozbawienia prawa wykonywania zawodu.
W tej sytuacji wzmianka ta zostanie usunięta z akt po piętnastu latach od dnia
uprawomocnienia się orzeczenia o tej karze. Przewidziany w projekcie piętnastoletni
termin na usunięcie wzmianki o orzeczeniu tej kary został również dostosowany do
obecnie obowiązujących terminów usuwania wzmianki o ukaraniu w stosunku do
pozostałych kar dyscyplinarnych funkcjonujących w ustawie;
6) w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U.
z 2011 r. Nr 231, poz. 1376). Zakres zmian dotyczących tej ustawy obejmuje
nowelizację art. 72 i art. 72a. Proponowana nowelizacja tej ustawy po pierwsze
polega na dookreśleniu czasu, na jaki może zostać orzeczona kara dyscyplinarna
wydalenia ze służby komorniczej, skreślenia z listy aplikantów komorniczych czy
skreślenia z wykazu asesorów komorniczych. Po drugie wskazuje termin, po upływie
którego osoba taka może zostać ponownie powołana na stanowisko komornika,
asesora komorniczego czy też może przystąpić do egzaminu konkursowego. Tym
samym zmianie ulegnie ust. 4 w art. 72, który będzie stanowił, że osoba odwołana ze
stanowiska komorniczego w związku z orzeczeniem kary, o której mowa w art. 72
ust. 1 pkt 4, może ponownie ubiegać się o powołanie, po upływie 10 lat od dnia
odwołania. W celu ujednolicenia regulacji w ustawie tej został przewidziany również
piętnastoletni termin dla zatarcia orzeczonej kary wydalenia ze służby komorniczej,
tak jak w przypadku innych ustaw wchodzących w skład tzw. zawodów prawniczych.
Ponadto do projektu ustawy została wprowadzona regulacja, która wprost określa
zasady powrotu do wykonywania zawodu. W tym celu dodany został projektowany
art. 15c, który przewiduje, że komornik odwołany z zajmowanego stanowiska
z przyczyn, o których mowa w art. 15a ust. 1 pkt 1 i 4–9 oraz ust. 2, może zostać
ponownie powołany na stanowisko komornika, jeżeli spełnia wymagania określone
w art. 10 ust. 1 (tj. ogólne przesłanki niezbędne do powołania na stanowisko
10

komornika) z uwzględnieniem art. 72 ust. 4, który reguluje sytuację powrotu do
wykonywania zawodu komornika, wobec którego została orzeczona kara
dyscyplinarna pozbawienia prawa prowadzenia kancelarii. Ponadto komornik, który
nie wykonywał czynności przez okres co najmniej 10 lat, może zostać ponownie
powołany po złożeniu egzaminu komorniczego. Wprowadzenie powyższego
mechanizmu ma na celu określenie jednakowych zasad dla osób wracających do
wykonywania zawodu w obrębie zawodów prawniczych. Ponadto zapewni
możliwość weryfikacji wiedzy osób wracających do wykonywania zawodu, gdyż
w okresie przerwy system prawa mógł ulec znacznym zmianom, co uzasadniania
ponowne zdanie egzaminu. Natomiast nowelizacja art. 72a polega na nadaniu nowego
brzmienia ust. 4 i 5 oraz na dodaniu nowego ust. 7. Nowelizacja ust. 4 i 5 polega na
wprowadzeniu nowego terminu, po upływie którego osoba skreślona z listy
aplikantów komorniczych albo osoba skreślona z wykazu asesorów komorniczych
będzie mogła ponownie przystąpić do egzaminu konkursowego albo będzie mogła
zostać powołana na stanowisko asesora komorniczego. Przedkładany projekt w tym
zakresie wprowadza również przepis, zgodnie z którym skazanie na kary, o których
mowa powyżej, ulega zatarciu po upływie 7 lat i 6 miesięcy od dnia
uprawomocnienia się orzeczenia. Proponowane rozwiązanie w zakresie aplikantów
komorniczych oraz asesorów komorniczych jest spójne z projektowanymi zmianami
dotyczącymi aplikantów oraz asesorów innych zawodów prawniczych;
7) w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów,
inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42, z późn.
zm.). Nowelizacja w zakresie tej ustawy przewiduje dodanie w art. 54 ust. 1a, który
stanowi, że jeżeli członek izby zostanie skreślony z listy członków okręgowej izby
z powodu orzeczenia kary dyscyplinarnej skreślenia z listy członków izby, to może
on ubiegać się o ponowny wpis na listę po upływie dziesięciu lat od
uprawomocnienia się orzeczenia. Poza tym w art. 55 dodany został ust. 2a, który
wprowadza instytucję zatarcia w stosunku do wszystkich kar dyscyplinarnych.
Przepis ten w części dotyczącej kary upomnienia, nagany oraz zawieszenia
w prawach członka stanowi powtórzenie dotychczas obowiązujących regulacji, które
utraciły moc w związku z wejściem w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego.
W tym
miejscu
zauważenia wymaga, że Trybunał nie zakwestionował
merytorycznych rozwiązań dotyczących instytucji zatarcia ww. kar, a jedynie brak
11

objęcia tą instytucją również kary skreślenia z listy członków. Mając na uwadze
powyższe, projekt przewiduje dodanie części dotyczącej zatarcia po piętnastu latach
od uprawomocnienia się orzeczenia dyscyplinarnego orzekającego karę skreślenia
z listy członków, natomiast w pozostałym zakresie powtarza wcześniejsze regulacje.
Przewidziany w projekcie piętnastoletni termin na usunięcie wzmianki o orzeczeniu
tej kary został również dostosowany do terminów usuwania wzmianki o ukaraniu
w stosunku do pozostałych kar dyscyplinarnych. Ponadto do projektu ustawy został
wprowadzony przepis, który określa zasady ponownego wpisu na listę członków
okręgowej izby. Tym samym do projektu ustawy dodany został przepis, który
stanowi, że członek izby skreślony z listy członków okręgowej izby z przyczyn,
o których mowa w art. 42 ust. 1 pkt 1–3 oraz w ust. 2 (tj. został skreślony na własny
wniosek czy też został skreślony wskutek orzeczonej kary dyscyplinarnej), podlega
na swój wniosek ponownemu wpisowi na listę, jeżeli odbędzie szkolenie
uzupełniające, z uwzględnieniem art. 54 ust. 1a. Tryb i zakres przeszkolenia ustala
Krajowa Rada Izby. Zawarcie w jedynym miejscu wszystkich niezbędnych
przesłanek warunkujących powrót do wykonywania zawodu pozytywnie wpłynie na
spójność i jasność wprowadzanych regulacji. Pozostałe zamiany w ustawie mają
wyłącznie charakter dostosowujący (projektowany ust. 3 w art. 55);
8) w ustawie z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych (Dz. U. z 2011 r.
Nr 155, poz. 925). Charakter zmian zaproponowany w tej części przewiduje
analogiczne rozwiązania, jakie zostały przewidziane między innymi w nowelizacji
ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze oraz ustawy z dnia 6 lipca
1982 r. o radcach prawnych. Tym samym w ustawie tej dokonano nowelizacji art. 24,
który określa termin, po upływie którego rzecznik patentowy może ponownie ubiegać
się o wpis na listę rzeczników, oraz niezbędne przesłanki, jakie musi spełnić rzecznik
patentowy, aby ponownie mógł starać się o prawo do wykonywania zawodu. Zmianą
został objęty również art. 67, który przewiduje instytucje usunięcia adnotacji na liście
rzeczników o ukaraniu również w stosunku do orzeczonej kary dyscyplinarnej
pozbawienia prawa wykonywania zawodu oraz usunięcie wzmianki o skreśleniu
aplikanta z listy aplikantów. Natomiast kwestia wydalenia aplikanta z aplikacji
została uregulowana w art. 58 i jest ona spójna z rozwiązaniami już funkcjonującymi
w ustawie. Powyższe działanie uzasadnione jest zapewnieniem spójności systemu
prawa przez zastosowanie tej samej techniki, którą posłużono się również przy
12

wprowadzaniu projektowanych rozwiązań dotyczących kary dyscyplinarnej w postaci
pozbawienia prawa do wykonywania zawodu w innych zawodach, stanowiących
przedmiot niniejszego projektu;
9) w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej (Dz. U. z 2004 r.
Nr 144, poz. 1529, z późn. zm.). Charakter zmian zaproponowany w tej części
przewiduje analogiczne rozwiązania, jakie zostały przewidziane między innymi
w nowelizacji ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze oraz ustawy
z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych. Tym samym w ustawie znowelizowano
ust. 3 w art. 58 oraz dodano pkt 3 w ust. 2 w art. 67. Zatem art. 58 ust. 3a wprowadza
zasadę, zgodnie z którą kara pozbawienia prawa wykonywania zawodu diagnosty
laboratoryjnego powoduje skreślenie z listy diagnostów laboratoryjnych bez prawa
ubiegania się o ponowne uzyskanie prawa wykonywania zawodu przez okres 10 lat
od daty uprawomocnienia się orzeczenia o karze pozbawienia prawa wykonywania
zawodu. Wprowadzenie powyższej zasady podyktowane było koniecznością
dostosowania przepisów nowelizacji do przepisów obecnie obowiązujących
w
zakresie zasad kształtujących odpowiedzialność dyscyplinarną diagnostów
laboratoryjnych. Zatem, skoro kara zawieszenia prawa wykonywania zawodu
diagnosty laboratoryjnego orzekana jest na okres od 12 miesięcy do pięciu lat, a kara
pozbawienia prawa wykonywania zawodu jest karą surowszą w stosunku do kary
zawieszenia, właściwym było, aby kara pozbawienia prawa wykonywania zawodu
została określona na poziomie 10 lat. Projektowana regulacja zakłada również, że
diagnosta laboratoryjny starający się o ponowny wpis musi spełnić przesłanki
niezbędne do wpisu na listę diagnostów laboratoryjnych, o których mowa w art. 7.
Ponadto diagnosta laboratoryjny będzie zobowiązany do odbycia przeszkolenia,
o którym mowa w art. 14 ust. 1 obecnie obowiązującej ustawy. Konsekwencją
wprowadzenia powyższych regulacji jest również konieczność dostosowania
brzmienia art. 67 ustawy, który obecnie określa terminy usunięcia wzmianki
o ukaraniu w stosunku do poszczególnych kar dyscyplinarnych. Zatem nowelizacja
w tym zakresie ogranicza się jedynie do wprowadzenia regulacji, która określa, że
usunięcie wzmianki o ukaraniu karą dyscyplinarną pozbawienia prawa wykonywania
zawodu diagnosty laboratoryjnego następuje po upływie piętnastu lat od dnia
uprawomocnienia się orzeczenia. Przewidziany w projekcie piętnastoletni termin na
usunięcie wzmianki o orzeczeniu tej kary został również dostosowany do obecnie
13

obowiązujących terminów usuwania wzmianki o ukaraniu w stosunku do pozostałych
kar dyscyplinarnych. Pozostałe zmiany dokonane w ustawie o diagnostyce
laboratoryjnej mają charakter dostosowujący (art. 67 ust. 3).
Projekt zakłada również wprowadzenie przepisów przejściowych, które określać będą
sposób zakończenia toczących się już postępowań dyscyplinarnych. Zaprezentowane
rozwiązanie pozwoli uniknąć zarzutu retroaktywnego działania regulacji wprowadzanych
projektowaną ustawą, z którymi mogłaby wiązać się surowsza odpowiedzialność
dyscyplinarna. Analogiczne rozwiązanie zostało przewidziane również odnośnie do
terminów o usunięciu wzmianki, adnotacji i odpisu o ukaraniu dyscyplinarnym oraz do
terminów o zatarciu kary dyscyplinarnej i zatarciu wpisu o ukaraniu z tytułu
odpowiedzialności dyscyplinarnej. Ponadto w celu zapewnienia prawidłowego
funkcjonowania mechanizmu powrotu do wykonywania zawodu, w szczególności
w stosunku do osób wracających do wykonywania zawodu po orzeczeniu dyscyplinarnym
oraz w stosunku do osób, które nie wykonywały zawodu przez co najmniej dziesięć lat,
konieczna okazała się weryfikacja posiadanych przez te osoby kwalifikacji. Tym samym
projektowana regulacja wprowadziła w stosunku do ww. podmiotów konieczność
ponownego złożenia egzaminu. Z uwagi na fakt, iż obecnie obowiązujące regulacje nie
przewidują takiego rozwiązania, zasadne jest, aby wnioski o uzyskanie ponownego prawa
do wykonywania zawodu, złożone przed dniem wejścia w życie projektowanej ustawy,
zostały rozpatrzone na dotychczasowych zasadach, tj. bez konieczności ponownego
zdawania egzaminu.
Przedkładany projekt przewiduje 14-dniowe vacatio legis.
Jednocześnie z uwagi na dynamikę procesu legislacyjnego konieczne będzie
dostosowanie przedmiotowego projektu ustawy do zmian wynikających z aktów
normatywnych, które zostaną ogłoszone w trakcie prac parlamentarnych nad
ww. projektem ustawy. Istotne zmiany dla omawianego projektu ustawy będzie
wprowadzała, w szczególności, ustawa o zmianie ustaw regulujących wykonywanie
niektórych zawodów, która uchwalona została w dniu 19 kwietnia 2013 r.
Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
Projektowana ustawa nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym
w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji
norm i aktów prawnych.
14