Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych

realizacji inwestycji niejednokrotnie znacząco przewyższał kwotę pierwotnie wskazaną
przez oferenta.

Widać więc, że stosowanie obecnie obowiązujących przepisów odnoszących się do
kryteriów oceny ofert prowadziło niejednokrotnie do nadmiernego obciążenia budżetu
państwa. Przyczyną tego było to, że często nie realizowano ustawowego założenia, by
kryterium ceny stosować wyłącznie wtedy gdy zastosowanie pozostałych kryteriów jest
bezprzedmiotowe. Zmiana przewidziana w projekcie ustawy służyć będzie
zagwarantowaniu, iż przy przetargach założenie to będzie realizowane w każdym
przypadku. W związku z tym skutki finansowe projektowanej normy, są tożsame ze
skutkami dla budżetu, jakie miałyby miejsce w sytuacji gdyby obecnie obowiązująca
ustawa była realizowana w zgodzie ze swoimi założeniami. Jednocześnie skutki finansowe
należy ocenić jako pozytywne z punktu widzenia budżetu.


6. Zgodność regulacji z prawem Unii Europejskiej

Projektowana ustawa dotyczy materii, która jest uregulowana w Dyrektywie nr
2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie
koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i
usługi (Dz. U.UE. L z dn. 30 kwietnia 2004 r. Należy wyraźnie stwierdzić, że
projektowane rozwiązania są w pełni zgodne z wytycznymi ww. Dyrektywy.

W przypadku projektowanych zmian w art. 91 ustawy – Prawo zamówień
publicznych, rozważenia wymaga zgodność projektowanej normy z tym przepisem
Dyrektywy, który określa kryteria udzielenia zamówienia. Za przedmiot kontroli należy
więc uznać art. 91 ust. 2a projektowanej ustawy, zaś wzorzec kontroli powinien stanowić
art. 53 ust. 1 ww. Dyrektywy. Wskazany artykuł Dyrektywy stanowi, że „bez uszczerbku
dla krajowych przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych
dotyczących wynagradzania z tytułu niektórych usług, kryteriami na podstawie, których
instytucje
zamawiające
udzielają
zamówień
publicznych
są:

a) w przypadku gdy zamówienia udziela się na podstawie oferty najkorzystniejszej
ekonomicznie z punktu widzenia instytucji zamawiającej, różne kryteria odnoszące się do
danego zamówienia publicznego, przykładowo: jakość, cena, wartość techniczna,
właściwości estetyczne i funkcjonalne, aspekty środowiskowe, koszty użytkowania,
rentowność, serwis posprzedażny oraz pomoc techniczna, termin dostarczenia lub czas
dostarczenia lub realizacji; lub
b) wyłącznie najniższa cena”.

Należy zwrócić uwagę, iż Dyrektywa pozostawia państwom członkowskim duży
margines swobody w decydowaniu o stosowanych w prawie krajowym kryteriach oceny
ofert złożonych przez wykonawców. Świadczy o tym określenie „bez uszczerbku dla
krajowych przepisów”, które wskazuje, że wykładnia tych przepisów prawa krajowego
dotyczących kryteriów wyboru oferty, które mogłyby budzić pewne wątpliwości co do
zgodności z przepisami Dyrektywy, powinna być dokonywana w taki sposób, by zapewnić
państwom członkowskim możliwie największą swobodę w zakresie doboru kryteriów
selekcji ofert złożonych przez wykonawców.

W przypadku zmiany, projektowanej w art. 91 Prawa zamówień publicznych nie
ma jednak nawet potrzeby stosowania takiej „przyjaznej dla prawa krajowego” wykładni, z
tego względu, że zgodność projektowanej normy z normą zawartą w Dyrektywie i tak nie
wzbudza jakichkolwiek wątpliwości.

Owszem, prawdą jest, że projektowany artykuł ustawy ogranicza możliwość
stosowania kryterium najniższej ceny jako jedynego kryterium udzielenia zamówienia
publicznego. Jednakże Dyrektywa wcale nie nakazuje, by w prawodawstwie krajowym
stosować kryterium wyłącznie najniższej ceny, a jedynie stwarza krajowemu prawodawcy
taką możliwość.
Ponadto ust. 2a projektowanego art. 91 wyłącza stosowanie kryterium ceny jako
jedynego kryterium udzielania zamówień publicznych jedynie w wymienionych w tym
przepisie sytuacjach. W przypadkach gdy art. 91 ust. 2a ustawy nie ma zastosowania,
aktualna pozostaje reguła z art. 91 ust. 2 ustawy – Prawo zamówień publicznych, czyli
reguła dopuszczająca – podobnie jak w Dyrektywie – stosowanie przez instytucje
zamawiające kryterium wyłącznie najniższej ceny jako kryterium oceny ofert.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że projektowana regulacja jest w pełni
zgodna z prawem Unii Europejskiej.


Warszawa, 18 grudnia 2012 r.
BAS-WAPEiM-3171/12



Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia prawna o zgodności poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy –
Prawo zamówień publicznych (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Jerzy
Borkowski) z prawem Unii Europejskiej

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2012 r., poz. 32 i 819)
sporządza się następującą opinię:

I.
Przedmiot projektu
Projekt zakłada zmianę art. 91 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zmianami; dalej:
ustawa), polegającą na dodaniu do niego ustępu, ustanawiającego zasadę,
zgodnie z którą, jeśli postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu
nieograniczonego lub w trybie przetargu ograniczonego, cena może stanowić
jedyne kryterium oceny ofert wyłącznie wtedy, gdy pozostałe kryteria wskazane
w ust. 2 zostały już wcześniej określone w opisie przedmiotu zamówienia, o
którym mowa w art. 29-31 ustawy w taki sposób, że spełnienie kryteriów
określonych w opisie przedmiotu zamówienia zapewnia, że wykonawcy
zamówienia będą wykonywać dostawy lub świadczyć usługi w najwyższym
możliwym standardzie.
Projektowana ustawa zawiera przepis przejściowy i ma wejść w życie po
upływie miesiąca od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Analiza zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej wymaga
uwzględnienie przede wszystkim art. 53 dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur
udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz.
Urz. UE L 134 z 30.4.2004, s. 114, ze zmianami; dalej: dyrektywa 2004/18).
Przepis ten określa wymogi dotyczące krajowej regulacji prawnej odnoszącej się
do kryteriów oceny ofert. Zgodnie z jego brzmieniem, kryteriami, na podstawie
których instytucje zamawiające udzielają zamówień publicznych, są: a) w
przypadku gdy zamówienia udziela się na podstawie oferty najkorzystniejszej
ekonomicznie z punktu widzenia instytucji zamawiającej, różne kryteria
odnoszące się do danego zamówienia publicznego, przykładowo jakość, cena,
wartość techniczna, właściwości estetyczne i funkcjonalne, aspekty
środowiskowe, koszty użytkowania, rentowność, serwis posprzedażny oraz
pomoc techniczna, termin dostarczenia lub czas dostarczenia lub realizacji, lub
b) wyłącznie najniższa cena.
Analogiczną regulację do przywołanej zawiera art. 55 dyrektywy
2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w
sprawie koordynacji procedury udzielania zamówień przez podmioty działające
w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych (Dz.
Urz. UE L 134 z 30.4.2004, s. 1, ze zmianami). Ocena zgodności projektu z art.
53 ust. 1 dyrektywy 2004/18 jest tożsama z oceną jego zgodności z art. 55 ust. 1
dyrektywy 2004/17.

III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Oceniając projektowane rozwiązanie należy zauważyć, że jego
wprowadzenie oznaczać będzie de facto nakaz stosowania we wszystkich
wypadkach udzielania zlecenia obu kryteriów określonych w art. 53 ust. 1
dyrektywy 2004/18, tj. zarówno kryterium najniższej ceny, jak i kryterium
oferty najkorzystniejszej ekonomicznie dla instytucji zamawiającej. Zgodnie z
projektem, wartościowania dotyczące ceny powiązane muszą być bowiem z
oceną, czy pozostałe kryteria ustawowe – odpowiadające określonemu w
dyrektywie kryterium oferty najkorzystniejszej ekonomicznie – spełnione są w
stopniu gwarantującym, że „wykonawcy zamówienia będą wykonywać dostawy
lub świadczyć usługi w najwyższym możliwym standardzie”. Wykluczona
zostanie zatem możliwość stosowania kryterium najniższej ceny bez odniesienia
do innych kryteriów przedmiotowych. Proponowane rozwiązania odnieść należy
do wymogów dotyczących kryteriów udzielania zamówienia określonych w art.
53 dyrektywy 2004/18 oraz do ustaleń, które zostały poczynione przez Trybunał
Sprawiedliwości na gruncie tej regulacji. Przede wszystkim należy zauważyć, że
proponowane rozwiązanie nie nadaje ustawowym kryteriom udzielenia
zamówienia charakteru podmiotowego oraz że odnosi się do konkretnego
zamówienia (por. wyrok TS z 4 grudnia 2003 r. w sprawie C-448/01
Wienstrom). Rozwiązanie to nie dyskryminuje także żadnych oferentów i
znajduje zastosowanie do wszystkich instytucji zamawiających na równych
zasadach (por. wyrok TS z 20 marca 1990 r. w sprawie C-21/88 Du Pont de
Nemours). Warto ponadto zwrócić uwagę, że art. 53 ust. 1 dyrektywy 2004/18
nie wyklucza wiązania ze sobą kryteriów udzielenia zamówienia w ramach
jednego postępowania, wskazując wyraźnie, że ujęcie najniższej ceny jako
kryterium wyłącznego jest tylko jedną z możliwych opcji. Wobec tych ustaleń
brak jest zatem podstaw uznania, że projektowana zmiana narusza prawo UE.
Wymóg publikacji kryteriów w opisie przedmiotu zamówienia jest wymogiem
standardowym – odnosi się do wszelkich kryteriów przyjętych w ramach
2