Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu w sprawie obaw narodu irlandzkiego co do Traktatu z Lizbony, sporządzonego w Brukseli dnia 13 czerwca 2012 r.

Treść Umowy
Przedmiotowy Protokół nie zmieni w żaden sposób stosunków między UE a jej państwami
członkowskimi, będzie służyć jedynie temu, by nadać pełnotraktatowy status wyjaśnieniom
zawartym w decyzji w sprawie obaw narodu irlandzkiego. Przedmiotowy protokół
doprecyzuje treść i stosowanie Traktatu z Lizbony, nie zmieniając jednak ani jego treści, ani
jego stosowania. Protokół potwierdza:
 (art. 1) że nadanie prawnie wiążącego charakteru Karcie Praw Podstawowych UE
i postanowienia Traktatu dot. Obszaru Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości nie
wpływają na zakres ani na stosowanie ochrony prawa do życia, ochrony rodziny, ochrony
prawa do edukacji zagwarantowanych w Konstytucji Irlandii,
 (art. 2) że żaden przepis Traktatu z Lizbony nie wpływa w jakikolwiek sposób,
w
odniesieniu do któregokolwiek państwa członkowskiego na zmianę zakresu
kompetencji UE w dziedzinie podatków,
 (art. 3) że Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony nie przesądza o polityce
bezpieczeństwa i obrony każdego państwa członkowskiego, w tym Irlandii, ani nie
wpływa na ich zobowiązania. Potwierdza, że Traktat z Lizbony nie wpływa na tradycyjną
politykę neutralności wojskowej Irlandii. Następnie szczegółowo wskazuje, że to państwa
członkowskie, w tym Irlandia, określą charakter pomocy i wsparcia zapewnianego
państwu członkowskiemu, które stanie się przedmiotem ataku terrorystycznego czy
agresji zbrojnej na swoim terytorium, że jakakolwiek decyzja w kierunku wspólnej
polityki obrony będzie wymagała jednomyślności Rady Europejskiej, i że państwa
członkowskie, w tym Irlandia, podejmą decyzję w tej sprawie zgodnie z wewnętrznymi
porządkami konstytucyjnymi, że to decyzji państw członkowskich zostanie pozostawiona
decyzja ws. uczestnictwa w stałej współpracy strukturalnej czy Europejskiej Agencji
Obrony, że Traktat z Lizbony nie przewiduje utworzenia armii europejskiej ani żadnej
formacji wojskowej, że TL nie wpływa na charakter oraz wysokość wydatków państw
członkowskich w zakresie obrony i bezpieczeństwa i że do decyzji Irlandii pozostawiona
zostanie kwestia jej udziału w jakiejkolwiek operacji wojskowej.
Skutki zawarcia Umowy
1. Skutki polityczne i prawne
Wejście w życie Protokołu spowoduje realizację zobowiązania politycznego na szczeblu
Rady Europejskiej. Protokół nie odnosi się do spraw uregulowanych w prawie
3

wewnętrznym. Związanie się przez Polskę Protokołem nie wymaga wprowadzenia zmian
w polskim porządku prawnym.
2. Skutki społeczne i gospodarcze
Protokół nie stwarza dla Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednich skutków społecznych,
ani skutków gospodarczych.
3. Skutki finansowe
Związanie się Protokołem nie spowoduje skutków finansowych dla budżetu państwa.
Wyjaśnienie wyboru trybu związania Umową
Dołączenie do traktatów protokołu stanowi zmianę traktatową i wymaga przyjęcia za pomocą
procedury zmiany traktatów zgodnie z art. 48 TUE.
Zgodnie z tą procedurą, Rada Europejska po otrzymaniu propozycji zmiany traktatów
podejmuje decyzję, po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską,
w której opowiada się za rozpatrzeniem proponowanych zmian. Rada Europejska może
podjąć decyzję, po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, o niezwołaniu konwentu
i rozpatrywaniu zmian przez Konferencję przedstawicieli rządów państw członkowskich,
jeżeli zakres proponowanych zmian nie uzasadnia jego zwołania. Zgoda Parlamentu na
niezwoływanie konwentu i korzystna opinia w odniesieniu do zakresu proponowanych zmian
została wydana w dniu 18 kwietnia 2012 r. Pozytywną opinię ws. zakresu proponowanych
zmian wydała również Komisji Europejska w dniu 6 maja 2012 r.
Następnie Rada Europejska przyjęła w dniu 11 maja 2012 r. decyzję w sprawie rozpatrzenia
przez konferencję przedstawicieli rządów państw członkowskich zmiany do Traktatów
zaproponowanej przez rząd Irlandii w formie Protokołu w sprawie obaw narodu irlandzkiego
co do Traktatu z Lizbony, który zostanie dołączony do Traktatu o Unii Europejskiej i do
Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Jednocześnie Rada Europejska przyjęła
decyzję w sprawie niezwoływania konwentu. W treści decyzji został określony mandat
Konferencji międzyrządowej, który jest tożsamy z treścią Protokołu w sprawie obaw narodu
irlandzkiego.

1  (…) Rząd każdego Państwa Członkowskiego, Parlament Europejski lub Komisja mogą przedkładać Radzie
propozycje zmiany Traktatów. (…) Rada Europejska może zwykłą większością, po uzyskaniu zgody Parlamentu
Europejskiego, podjąć decyzję o niezwoływaniu konwentu, jeżeli zakres proponowanych zmian nie uzasadnia
jego zwołania. W takim przypadku Rada Europejska określa mandat Konferencji przedstawicieli rządów Państw
Członkowskich (…).
4

Przyjęcie przez UE rozwiązań zawartych w Protokole nastąpiło w drodze podpisania go przez
wyposażonych w stosowne pełnomocnictwa członków Konferencji przedstawicieli rządów
państw członkowskich. Podczas konferencji, obradującej na marginesie Komitetu Stałych
Przedstawicieli (COREPER II) w dniu 16 maja 2012 r. otwarto procedurę podpisywania
Protokołu z terminem zakończenia w dniu 30 czerwca 2012 r. Polska podpisała Protokół
w sprawie obaw narodu irlandzkiego co do Traktatu z Lizbony w dniu 30 maja 2012 r.
Przedmiotowy Protokół podlega ratyfikacji w państwach członkowskich zgodnie z ich
ustawodawstwem wewnętrznym (art. 4 Protokołu).
Depozytariuszem dokumentów ratyfikacyjnych Protokołu jest Rząd Republiki Włoskiej.
Tryb związania się Protokołem przez Rzeczpospolitą Polską
Protokół spełnia przesłanki określone w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r.
o umowach międzynarodowych, zgodnie z którym ratyfikacji podlegają umowy
międzynarodowe, o których mowa w art. 89 ust. 1 i art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej oraz inne umowy międzynarodowe, które przewidują wymóg ratyfikacji albo ją
dopuszczają, a szczególne okoliczności to uzasadniają. W myśl art. 4 Protokół w sprawie
obaw narodu irlandzkiego co do Traktatu z Lizbony podlega ratyfikacji przez państwa
członkowskie – zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.
Protokół spełnia przesłanki określone w art. 89 ust. 1 pkt 3 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej, gdyż dotyczy członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji
międzynarodowej. W związku z powyższym, związanie Rzeczypospolitej Polskiej
Protokołem powinno nastąpić w trybie art. 89 ust. 1 Konstytucji, czyli w drodze ratyfikacji za
uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie. Wskazanie art. 89 ust. 1 Konstytucji jako trybu
związania RP Protokołem jest również uzasadnione tym, iż Protokół nie powoduje
zwiększenia kompetencji ani nie przyznaje dodatkowej kompetencji UE.
Wskazanie podmiotów prawa krajowego, których dotyczy Protokół
Protokół nie dotyczy podmiotów prawa krajowego.


11-01-aa
5