Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego

28

Placówki dla uzależnionych od alkoholu i współuzależnionych
Placówka Minimalny
wska nik lub liczba placówek
Uwagi
Przychodnia/poradnia terapi
- z uwzględnieniem wska nika
co najmniej 1 przychodnia /1 powiat (ok.
uzależnienia od alkoholu i
epidemiologicznego
50 tys. mieszk.
współuzależnienia
- czynna codziennie
Dzienny oddział terapi uzależnienia od
1 oddział w każdym większym mie cie

alkoholu:
(powyżej 50 tys. ludno ci).
Oddziały / pododdziały leczenia
0,2-0,3 /10 tys. mieszkańców
alkoholowych zespołów abstynencyjnych
Oddziały/o rodki terapi uzależnienia od
1,2 łóżko na 10 tys. ludno ci
alkoholu
Hostele
1 hostel (20 m-c)/województwo



Placówki dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych
Placówka Minimalny
wska nik lub liczba placówek
Uwagi
Przychodnia/poradnia terapi
co najmniej 3 przychodnie w
- z uwzględnieniem wska nika
uzależnienia od substancji
województwie, w tym w miastach:
epidemiologicznego
psychoaktywnych
50- 70 tys mieszk. – 1 przychodnia
- czynna codziennie
70 –100 tys. mieszk. . – 2 przychodnie
w tym o rodki interwencji kryzysowej
pow. 100 tys. – 3 przychodnie
Oddziały dzienne dla uzależnionych od
co najmniej 1 w województwie
z uwzględnieniem zróżnicowania w
substancji psychoaktywnych
poszczególnych województwach
Oddziały/ łóżka detoksykacyjne
0,1 /10 tys. mieszk.
z uwzględnieniem zróżnicowania w
poszczególnych województwach
Oddziały / o rodki terapeutyczne i
0,7/na 10 tys. mieszk.,
w tym prowadzone przez organizacje
rehabilitacyjne dla uzależnionych od
pozarządowe
substancji psychoaktywnych
z uwzględnieniem zróżnicowania w
poszczególnych województwach,

Hostele dla uzależnionych od substancji
0,2 / 10 tys. mieszkańców
psychoaktywnych
Program substytucyjny
W każdym mie cie, w którym jest co najmniej 30 użytkowników opiatów,
kwalifikujących się do leczenia substytucyjnego


Załącznik nr 3. Oczekiwane docelowe wska niki zatrudnienia wybranych zawodów
istotnych dla psychiatrycznej opieki zdrowotnej

Oczekiwane zatrudnienie
Oczekiwania
Stan obecny
Zawód
wska nik/100 tys.
liczba
liczba
psychiatrzy 10,0
4000
2700
psychiatrzy dzieci i młodzieży 1,0
400
206
psychologowie kliniczni
9,5
3800
1400
pracownicy socjalni
10,0
4000
300
pielęgniarki 35,0
14000
10
000
terapeuci zajęciowi* 8,0
3200
560
psychoterapeuci z certyfikatem
2,0
800
500
certyfikowani specjali ci i instruktorzy terapi uzależnień 5,0
2000 1400
* docelowo należy przekształcić go w zawód terapeuty rodowiskowego (zaburzeń psychicznych) o szerszych i bardziej
wszechstronnych kompetencjach przydatnych w sprawowaniu zadań opiekuńczych oraz wspomaganiu różnych form terapi
w opiece rodowiskowej i stacjonarnej.

10/31EP

29
UZASADNIENIE
Celem rozporządzenia jest wykonanie upoważnienia dla Rady Ministrów do
podjęcia działań w zakresie ochrony zdrowia psychicznego poprzez określenie
Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.
Mimo wielu jeszcze zapóźnień, zaniedbań i uprzedzeń, zdrowie psychiczne
zaczyna być traktowane także w Polsce jako nieodłączny składnik zdrowia. Można
żywić nadzieję, że Program zyska zrozumienie i będzie skłaniać do działania na
rzecz zasadniczej zmiany podejścia wobec związanych z nim problemów
społecznych
i ekonomicznych.
Przy opracowaniu i realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia
Psychicznego uczestniczyć będą przedstawiciele Ministra Zdrowia, Ministra Edukacji
Narodowej, Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministra Sprawiedliwości
oraz Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Problematyka zdrowia psychicznego społeczeństwa leży nie tylko w gestii
Ministra Zdrowia, ale i wyżej wymienionych podmiotów, które w swoich działaniach
realizowanych w podległych im placówkach, zakładach, jednostkach, szkołach,
uczelniach stykają się stale z istnieniem różnego rodzaju zaburzeń, patologii,
wypaczeń, a stopień wiedzy i możliwości aktualnej naprawy istniejących
nieprawidłowości jest daleko niewystarczający dla normalizacji i likwidacji różnego
rodzaju patologii.
W opracowaniu i realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia
Psychicznego uczestniczył będzie również Narodowy Funduszu Zdrowia.
Rozporządzenie nie zawiera przepisów technicznych i nie podlega notyfikacji
na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie
sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych
(Dz.U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.)
Przedmiot projektu regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.


30
Ocena Skutków Regulacji

1.
Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja
Projekt ustawy obejmuje zakresem regulacji, organy administracji rządowej
i samorządowej, zakłady opieki zdrowotnej, osoby z zaburzeniami psychicznymi
oraz organizacje pozarządowe, działające na rzecz ochrony i poprawy zdrowia
psychicznego społeczeństwa, w zakresie zadań określonych w Narodowym
Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego, jak również Narodowy Fundusz Zdrowia,
w zakresie finansowania udzielanych przez świadczeniodawców świadczeń
zdrowotnych.

2. Konsultacje
społeczne
Równolegle do uzgodnień międzyresortowych, projektowana regulacja została
poddana konsultacji z następującymi podmiotami:
1) Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych;
2) Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii;
3) Krajowy Konsultant w dziedzinie psychiatrii;
4) Krajowy Konsultant w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży;
5) Krajowy Konsultant w dziedzinie psychologii klinicznej;
6) Polskie Towarzystwo Psychologiczne;
7) Polskie Towarzystwo Psychiatryczne;
8) Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie;
9) Rada Krajowa Federacji Konsumentów;
10) Sekretariat Ochrony Zdrowia KK NSZZ „Solidarność”;
11) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych;
12) Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy;
13) Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych;
14) Federacja Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia;
15) Forum Związków Zawodowych;
16) Związek Pracodawców Służby Zdrowia;
17) Naczelna Rada Lekarska;
18) Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych;
19) Helsińska Fundacja Praw Człowieka;
20) Fundacja Batorego;

31
21) Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego;
22) Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej;
23) urzędy marszałkowskie,
a ponadto była dostępna na stronach internetowych Ministerstwa Zdrowia.
Projekt spotkał się z akceptacją, jako inicjatywa potrzebna ze względu na obecne
potrzeby zdrowotne i konieczność zorganizowania nowoczesnego kompleksowego
systemu ochrony zdrowia psychicznego. Uwagi dotyczące ocen epidemiologicznych,
koordynacji i współdziałania zostały uzgodnione.
Przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego nie zgłosili uwag do projektu
rozporządzenia.
Podmioty uprawnione do podejmowania działalności lobbingowej na podstawie
przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz.U. Nr 169, poz. 1414) nie zgłosiły zainteresowania projektem.

3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa
i budżety jednostek samorządu terytorialnego
Z realizacją Programu będzie wiązało się ponoszenie kosztów w sektorze finansów
publicznych – zarówno wynikających z potrzeby restrukturyzacji i rozbudowy
infrastruktury, jak i zwiększenia zatrudnienia w tej dziedzinie opieki zdrowotnej.
Realizatorami zadań będą jednostki podsektora rządowego związane z określonymi
działami gospodarki narodowej oraz – w przeważającej części – jednostki samorządu
terytorialnego.
Przystępując do oszacowania potrzeb w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej
w pierwszej kolejności ustalono optymalną liczbę placówek (oddziałów szpitalnych,
zespołów leczenia środowiskowego, poradni, hosteli, oddziałów opiekuńczo-
leczniczych) i utrzymywanych przez nie miejsc (łóżek). W wyniku porównania
postulowanego poziomu opieki, wyrażonego liczbą łóżek na 10.000 mieszkańców, ze
stanem faktycznym stwierdzono istnienie wysokiego niedoboru we wszystkich
obszarach. W systemie opieki psychiatrycznej brakuje około: 1.500 łóżek na
oddziałach psychiatrycznych; 1400 łóżek na oddziałach dla osób uzależnionych,
7.000 łóżek na oddziałach opieki dziennej, 2.000 łóżek na oddziałach opiekuńczo-
leczniczych, 1.500 miejsc w hostelach oraz 400 zespołów leczenia środowiskowego
i 200 poradni. Uzupełnienie stwierdzonych niedoborów i osiągnięcie standardów
32
europejskich, nawet rozłożone na okres 5 lat, musiałoby oznaczać dokonanie
szeregu inwestycji (ponad 500 mln zł) i wiązałoby się ze znaczącym wzrostem
zatrudnienia (ponad 15 tys. pracowników) oraz wydatków na udzielane świadczenia.
Uwzględniając sytuację budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu
terytorialnego i biorąc pod uwagę możliwe trudności w pozyskaniu tak licznej grupy
wykwalifikowanych pracowników, w projekcie Narodowego Programu Ochrony
Zdrowia Psychicznego założono, że w wyniku realizacji programu, w latach 2009-
2013, zostanie uzupełniona połowa stwierdzonego niedoboru.
Wdrożenie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego będzie również
wymagało, zgodnie z informacją Ministerstwa Sprawiedliwości, utworzenia 4 nowych
oddziałów terapeutycznych w zakładach karnych oraz zatrudnienia około 36
wykwalifikowanych pracowników.
W projekcie Programu założono, że coroczne nakłady inwestycyjne, z wyłączeniem
nakładów z budżetu Ministra Sprawiedliwości, wyniosą 46,9 mln zł, co pozwoli na
utworzenie: 5 oddziałów psychiatrycznych po 30 łóżek, 3 oddziałów dla
uzależnionych po 40 łóżek, 30 oddziałów dziennych po 20 łóżek, 5 oddziałów
opiekuńczo-leczniczych po 40 łóżek, 40 zakładów leczenia środowiskowego,
20 poradni i 10 hosteli po 15 miejsc.
Wydatki inwestycyjne w zakładach karnych zamkną się kwotą 0,4 mln zł, po 0,2 mln
zł w 2009 i 2010 r.
Istotną częścią kosztów Programu będzie wartość świadczeń udzielanych przez
nowopowstałe placówki. Według wyliczeń roczny wzrost kosztów udzielanych
świadczeń wyniesie 57,78 mln zł.. Wydatki te będą ponoszone począwszy od 2 roku
realizacji Programu, co wynika z niemożności zakontraktowania w pierwszym roku
świadczeń w placówkach, które dopiero będą modernizowane, adaptowane lub
tworzone.
W poszczególnych latach wydatki na świadczenia finansowane przez NFZ będą
kształtowały się następująco: 1 rok – brak, 2 rok – 61 mln zł, 3 rok – 122 mln zł, 4 rok
– 183 mln zł, 5 rok – 244 mln zł.
Wysokość wydatków na poszczególne rodzaje świadczeń została ustalona na
podstawie aktualnej wyceny stosowanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia przy
kontraktowaniu świadczeń. Obliczenia zawarte są w tabeli nr 1 załącznika do OSR.
Ponadto, zgodnie z informacją przedstawioną przez Narodowy Fundusz Zdrowia,