Poselski projekt ustawy o licencjach prawniczych i świadczeniu usług prawniczych

przysięgłego oraz osoby posiadające licencję prawniczą.”.

Art. 73

W ustawie z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego
wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o
przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1505, z późn. zm.21)
wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) instytucji obowiązanej - rozumie się przez to banki, Narodowy Bank Polski - w zakresie, w jakim
prowadzi rachunki bankowe dla osób prawnych, sprzedaż numizmatów, skup złota i wymianę
zniszczonych środków płatniczych na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o
Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2005 r. Nr 1, poz. 2 i Nr 167, poz. 1398), oddziały banków
zagranicznych, instytucje pieniądza elektronicznego, oddziały zagranicznych instytucji pieniądza
elektronicznego oraz agentów rozliczeniowych, prowadzących działalność na podstawie ustawy z dnia
12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz. U. Nr 169, poz. 1385 oraz z
2004 r. Nr 91, poz. 870 i Nr 96, poz. 959), firmy inwestycyjne i banki powiernicze w rozumieniu
ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538) oraz
podmioty, o których mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami
finansowymi, zagraniczne osoby prawne prowadzące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
działalność maklerską w zakresie obrotu towarami giełdowymi i towarowe domy maklerskie w
rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2005 r. Nr 121,
poz. 1019 i Nr 183, poz. 1537 i 1538) oraz spółki handlowe, o których mowa w art. 50a ustawy z dnia
26 października 2000 r. o giełdach towarowych, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. w
zakresie - w jakim prowadzi rachunki papierów wartościowych, podmioty prowadzące działalność w
zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych i gier na automatach oraz gier na automatach o niskich
wygranych, zakłady ubezpieczeń, główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń, fundusze
inwestycyjne, towarzystwa funduszy inwestycyjnych, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej Poczta Polska, notariuszy w zakresie czynności
notarialnych dotyczących obrotu wartościami majątkowymi, adwokatów wykonujących zawód,
radców prawnych wykonujących zawód poza stosunkiem pracy, prawników zagranicznych
świadczących pomoc prawną poza stosunkiem pracy, przedsiębiorcy świadczący usługi prawnicze na
podstawie ustawy z dnia …. o licencjach prawniczych i świadczeniu usług prawniczych (Dz. U. Nr
…, poz. …), biegłych rewidentów wykonujących zawód, doradców podatkowych wykonujących
zawód, podmioty prowadzące działalność kantorową, przedsiębiorców prowadzących: domy
aukcyjne, antykwariaty, działalność leasingową lub factoringową, działalność w zakresie: obrotu
metalami lub kamieniami szlachetnymi i półszlachetnymi, sprzedaży komisowej, udzielania pożyczek
pod zastaw (lombardy) lub pośrednictwa w obrocie nieruchomościami oraz fundacje;”;


2) w art. 8 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. Obowiązek rejestracji transakcji, o których mowa w ust. 1, nie dotyczy przedsiębiorców
prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, świadczących usługi
prawnicze, instytucji pieniądza elektronicznego, oddziałów zagranicznych instytucji pieniądza
elektronicznego, agentów rozliczeniowych, adwokatów, radców prawnych i prawników zagranicznych
oraz biegłych rewidentów i doradców podatkowych.”;


3) w art. 11 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. Obowiązek informowania o transakcjach objętych przepisami ustawy nie dotyczy przypadku, gdy
adwokaci, osoby posiadające licencję prawniczą, radcowie prawni, i prawnicy zagraniczni, biegli
rewidenci oraz doradcy podatkowi reprezentują klienta na podstawie pełnomocnictwa procesowego w
związku z toczącym się postępowaniem albo udzielają porady służącej temu postępowaniu.”.

Art. 74

W ustawie z dnia 16 listopada 2000 r. o domach składowych oraz o zmianie Kodeksu cywilnego,
Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw (Dz. U. Nr 114, poz. 1191, z 2004 r. Nr 173, poz.
1808 oraz z 2005 r. Nr 183, poz. 1538 i Nr 184, poz. 1539) w art. 40 ust. 1 otrzymuje brzmienie:


„1. W przypadkach, o których mowa w art. 38 i 39, sprzedaż rzeczy złożonych na skład przeprowadza
komornik, notariusz, adwokat, osoba posiadająca licencję prawniczą lub radca prawny działający na
zlecenie domu składowego. Sprzedaż przeprowadza się przez licytację publiczną.”.

Art. 75

W ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów
budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42, z późn. zm.22) w art. 49 ust. 1
otrzymuje brzmienie:

„1. Członek izby, którego dotyczy postępowanie, może ustanowić obrońców spośród członków
samorządu zawodowego, adwokatów, osób posiadających licencję prawniczą III stopnia lub radców
prawnych w każdym stadium postępowania.”.

Art. 76

W ustawie z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu (Dz. U. z 2004 r. Nr 163, poz. 1712 i Nr
210, poz. 2135 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711) w art. 123 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„3. Prawo do obrony obwinionego jest realizowane w szczególności przez powołanie obrońcy.
Obrońcą może być funkcjonariusz lub pracownik BOR albo adwokat, osoba posiadająca licencję
prawniczą III stopnia lub radca prawny.”.


Art. 77

W ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070, z
późn. zm.23), wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 51 § 2 otrzymuje brzmienie:
„§2 Do obrońcy i pełnomocnika, będącego adwokatem lub aplikantem adwokackim, uprawnionym do
występowania przed sądem na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o
adwokaturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1058, z późn. zm.), albo radcą prawnym lub aplikantem
radcowskim, uprawnionym do występowania przed sądem na podstawie przepisów ustawy z dnia 6
lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059, z późn. zm.), biorącego udział
w sprawie nie stosuje się kary pozbawienia wolności, o której mowa w art. 49 § 1 i w art. 50 § 3. Kary
pozbawienia wolności, o której mowa w art. 49 § 1 i w art. 50 § 3 nie stosuje się także do biorącej
udział w sprawie osoby posiadającej licencję prawniczą.”

2) w art. 80 § 2a otrzymuje brzmienie:
„§ 2a. Wniosek o zezwolenie na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej, jeżeli nie
pochodzi od prokuratora, powinien być sporządzony i podpisany przez adwokata, osobę
posiadającą licencję prawniczą III stopnia albo radcę prawnego będącego pełnomocnikiem”;

3) art. 113 otrzymuje brzmienie:
„Art. 113. Obwiniony może ustanowić obrońcę spośród sędziów, adwokatów lub osób
posiadających licencję prawniczą III stopnia.”;

4) art. 118 otrzymuje brzmienie:
„art. 118. W razie rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego w toku postępowania
dyscyplinarnego, postępowanie to toczy się nadal. Jeżeli obwiniony podjął pracę w urzędzie
państwowym, Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, adwokaturze, jako radca prawny albo
notariusz lub rozpoczął świadczenie usług prawniczych na podstawie licencji prawniczej, sąd przesyła
wyrok odpowiednio temu urzędowi, Prezesowi Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, Naczelnej
Radzie Adwokackiej, Krajowej Radzie Radców Prawnych albo Krajowej Radzie Notarialnej lub
Prawniczej Komisji Licencyjnej.”;

5) w art. 159 w § 1 po pkt 5 dodaje się pkt 5a w brzmieniu:
„5a) osoby posiadające licencję prawniczą.”.

Art. 78

W ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. Nr
106, poz. 1148, z późn. zm.5) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 24:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Obrońcą w sprawach o wykroczenia może być adwokat, osoba posiadająca licencję prawniczą
albo radca prawny.”,
b) § 3 otrzymuje brzmienie:
„§ 3. Ilekroć w przepisach Kodeksu postępowania karnego stosowanych na podstawie art. 1 § 2 mówi
się o obrońcy albo o adwokacie, rozumie się przez to także osobę posiadającą licencję prawniczą lub
radcę prawnego.”;

2) w art. 30 § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Pokrzywdzony i oskarżyciel posiłkowy może korzystać z pomocy jednego pełnomocnika.
Pełnomocnikiem może być adwokat, osoba posiadająca licencję prawniczą, lub radca prawny, a w
wypadku, gdy pokrzywdzonym jest instytucja państwowa, samorządowa lub społeczna, także
pracownik tej instytucji lub jej organu nadrzędnego.”;

3) w art. 41 § 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. Sąd nie może zwolnić jednak od obowiązku zachowania tajemnicy związanej z wykonywaniem
zawodu adwokata, radcy prawnego, lekarza lub dziennikarza oraz związanej ze świadczeniem usług
prawniczych na podstawie licencji prawniczej.”;

4) w art. 46 § 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. Zatrzymanemu należy na jego żądanie umożliwić nawiązanie w dostępnej formie kontaktu z
adwokatem, osobą posiadającą licencję prawniczą albo z radcą prawnym oraz zapewnić możliwość
bezpośredniej z nim rozmowy; zatrzymujący może zastrzec, że będzie przy niej obecny.”;

5) w art. 115 § 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. ądający odszkodowania może ustanowić pełnomocnika, którym może być adwokat, osoba
posiadająca licencje prawniczą, lub radca prawny. Przepis art. 30 § 2 stosuje się odpowiednio.”.


Art. 79
W ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U.
Nr 153, poz. 1270, z póżn. zm.24) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 6 otrzymuje brzmienie:
„Art. 6. Sąd administracyjny powinien udzielać stronom występującym w sprawie bez adwokata,
osoby posiadającej licencję prawniczą lub radcy prawnego potrzebnych wskazówek co do czynności
procesowych oraz pouczać ich o skutkach prawnych tych czynności i skutkach zaniedbań.”;

2) w art. 35.:
a) §1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Pełnomocnikiem strony może być adwokat, osoba posiadająca licencję prawniczą lub radca
prawny, a ponadto inny skarżący lub uczestnik postępowania, jak również rodzice, małżonek,
rodzeństwo lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia, a także
inne osoby, jeżeli przewidują to przepisy szczególne.”,
b) § 3 otrzymuje brzmienie:
„§ 3. Osoba prawna lub zarząd spółki partnerskiej świadczący na podstawie odrębnych przepisów
pomoc prawną przedsiębiorcy, osobie prawnej lub innej jednostce organizacyjnej, mogą udzielić
pełnomocnictwa procesowego - w imieniu podmiotu, któremu świadczą pomoc prawną – adwokatowi,
osobie posiadającej licencję prawniczą lub radcy prawnemu, jeżeli zostały do tego upoważnione przez
ten podmiot.”;

3) w art. 37 § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Pełnomocnik obowiązany jest przy pierwszej czynności procesowej dołączyć do akt sprawy
pełnomocnictwo z podpisem mocodawcy lub wierzytelny odpis pełnomocnictwa. Adwokat, osoba
posiadająca licencję prawniczą, radca prawny, doradca podatkowy i rzecznik patentowy mogą sami
uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa. Sąd może w razie wątpliwości zażądać
urzędowego poświadczenia podpisu strony.”;

4) w art. 42 § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2 Adwokat, osoba posiadająca licencję prawniczą lub radca prawny, który wypowiedział
pełnomocnictwo, obowiązany jest działać za stronę jeszcze przez dwa tygodnie, chyba że mocodawca
zwolni go od tego obowiązku. Każdy inny pełnomocnik powinien, mimo wypowiedzenia, działać za
mocodawcę przez ten sam czas, jeżeli jest to konieczne do uchronienia mocodawcy od niekorzystnych
skutków prawnych.”;

5) w art.66 § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. W toku sprawy adwokaci, osoby posiadające licencję prawniczą i radcy prawni mogą doręczać
sobie nawzajem pisma bezpośrednio za potwierdzeniem odbioru i oznaczeniem daty.”;

6) art. 104 otrzymuje brzmienie:
„Art. 104. W toku posiedzenia wnioski, oświadczenia, uzupełnienia i sprostowania wniosków i
oświadczeń można zamieścić w załączniku do protokołu. Gdy stronę zastępuje adwokat, osoba
posiadająca licencję prawniczą lub radca prawny, przewodniczący może zażądać złożenia takiego
załącznika w wyznaczonym terminie.”;

7) art. 140 otrzymuje brzmienie:
„Art. 140 § 1. Stronie działającej bez adwokata, osoby posiadającej licencję prawniczą lub radcy
prawnego, obecnej przy ogłoszeniu wyroku, przewodniczący udzieli wskazówek co do sposobu i
terminów wniesienia środka odwoławczego.
§ 2. Stronie działającej bez adwokata, osoby posiadającej licencję prawniczą lub radcy prawnego,
która na skutek pozbawienia wolności była nieobecna przy ogłoszeniu wyroku, sąd z urzędu w ciągu
tygodnia od ogłoszenia wyroku doręcza odpis jego sentencji z pouczeniem o terminie i sposobie
wniesienia środka zaskarżenia.
§ 3. Jeżeli sąd doręcza odpis sentencji wyroku wydanego na posiedzeniu niejawnym stronie
działającej bez adwokata, osoby posiadającej licencję prawniczą lub radcy prawnego, poucza ją o
terminie i sposobie wniesienia środka odwoławczego.”;

8) w art.163 § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2. Postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym sąd doręcza z urzędu stronom. Gdy stronie
przysługuje środek zaskarżenia, postanowienie należy doręczyć z uzasadnieniem. Doręczając
postanowienie należy pouczyć stronę występującą w sprawie bez adwokata, osoby posiadającej
licencję prawniczą lub radcy prawnego o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia środka
zaskarżenia.”;

9) w art. 175 § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata, osobę posiadającą licencję
prawniczą lub radcę prawnego, z zastrzeżeniem § 2 i 3.”;

10) w art. 194 § 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. Zażalenie, którego przedmiotem jest odrzucenie skargi kasacyjnej, powinno być sporządzone
przez adwokata, osobę posiadającą licencję prawniczą lub radcę prawnego. Przepis art. 175 § 2 i 3
stosuje się odpowiednio.”;

11) w art. 205 § 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„§ 1. Do niezbędnych kosztów postępowania prowadzonego przez stronę osobiście lub przez
pełnomocnika, który nie jest adwokatem, osobą posiadającą licencję prawniczą lub radcą prawnym,
zalicza się poniesione przez stronę koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub
pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma
kosztów przejazdu i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego
adwokata lub radcy prawnego.
„§ 2. Do niezbędnych kosztów postępowania strony reprezentowanej przez adwokata, osobę
posiadającą licencję prawniczą lub radcę prawnego zalicza się ich wynagrodzenie, jednak nie wyższe
niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata lub radcy prawnego,
koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.”;


12) art. 210 otrzymuje brzmienie:
„Art. 210 § 1. Strona traci uprawnienie do żądania zwrotu kosztów, jeżeli najpóźniej przed
zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie zgłosi wniosku o
przyznanie należnych kosztów. Stronę działającą bez adwokata, osoby posiadającej licencję prawniczą
lub radcy prawnego sąd powinien pouczyć o skutkach niezgłoszenia wniosku w powyższym terminie.
§ 2. Przepis § 1 nie ma zastosowania w przypadku orzekania na posiedzeniu niejawnym, gdy strona
nie jest reprezentowana przez adwokata, osobę posiadającą licencję prawniczą lub radcę prawnego. W
takim przypadku o kosztach należnych stronie sąd orzeka z urzędu.”;

13) art. 221 otrzymuje brzmienie:
„Art. 221. Pisma wnoszone przez adwokata, osobę posiadającą licencję prawniczą lub radcę
prawnego, które nie są należycie opłacone, pozostawia się bez rozpoznania albo odrzuca bez
wezwania o uiszczenie opłaty, jeżeli pismo podlega opłacie stałej.”.