Poselski projekt ustawy o umowie związku partnerskiego
projekt dotyczy wprowadzenia do porządku prawnego umowy związku partnerskiego określającej prawa osób pozostających w związkach nieformalnych (także tej samej płci) regulując ich sytuację prawną i majątkową
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 4418
- Data wpłynięcia: 2011-05-23
- Uchwalenie:
4418
ustawa
miałaby wejść w życie po upływie 3 miesięcy od
dnia ogłoszenia.
2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Kwestia zawierania umów związku partnerskiego leży poza zakresem
prawa Unii Europejskiej.
Jedynie
zmiana
wprowadzona
w art. 29 projektu, dotycząca ustawy z dnia
14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie
oraz wyjeździe w tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii
Europejskiej i członków ich rodzin (dalej jako: ustawa), wymaga analizy
zgodności z przepisami dyrektywy 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego
i
Rady z dnia 29
kwietnia 2004
r. w
sprawie prawa obywateli Unii
i członków
ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i
pobytu na
terytorium Państw Członkowskich, zmieniającej rozporządzenie (EWG)
nr 1612/68 i uchylającej dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG,
73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG
i 93/96/EWG (Dz. Urz. UE L 158, 30.4.2004; dalej jako: dyrektywa).
3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Projekt ustawy o umowie związku partnerskiego zakłada w art. 29
nowelizację ww. ustawy, a tym samym rozszerzenie zakresu osób objętych
pojęciem „członka rodziny – cudzoziemca będącego lub niebędącego
obywatelem UE” również o partnera związanego z obywatelem UE umową
związku partnerskiego, bezpośredniego jego zstępnego w wieku do 21 lat lub
pozostającego na utrzymaniu partnera, a także bezpośredniego wstępnego
partnera związanego z obywatelem UE umową związku partnerskiego,
pozostającego na utrzymaniu obywatela UE lub partnera.
Zgodnie z art. 2 dyrektywy, pojęcie „członek rodziny” – na potrzeby tej
dyrektywy, transponowanej do prawa polskiego właśnie nowelizowaną ustawą
– oznacza:
a) współmałżonka;
b) partnera, z którym obywatel Unii zawarł zarejestrowany związek
partnerski, na podstawie ustawodawstwa danego Państwa
Członkowskiego, jeżeli ustawodawstwo przyjmującego Państwa
Członkowskiego uznaje równoważność między zarejestrowanym
związkiem partnerskim a małżeństwem, oraz zgodnie z warunkami
ustanowionymi w odpowiednim ustawodawstwie przyjmującego
Państwa Członkowskiego;
c) bezpośrednich zstępnych, którzy nie ukończyli dwudziestego
pierwszego roku życia lub pozostają na utrzymaniu, oraz tych
współmałżonka lub partnera, jak zdefiniowano w lit. b);
3
d) bezpośrednich wstępnych pozostających na utrzymaniu oraz tych
współmałżonka lub partnera, jak zdefiniowano w lit. b);
Dyrektywa nie nakłada w żadnej mierze na państwa członkowskie
obowiązku przyjęcia przepisów dotyczących związków partnerskich. Jednak
przyjmujące państwo członkowskie – jeżeli uznaje równoważność związków
partnerskich i małżeństwa (a tak stałoby się wraz z wejściem w życie
projektowanej ustawy) – ma obowiązek przyznać prawa członka rodziny
związane z wjazdem, pobytem i wyjazdem z terytorium UE również parterom
obywateli UE i innym wymienionym wyżej osobom związanym z partnerem.
Dodatkowo, w art. 3 ust. 2 dyrektywa nakłada na państwa członkowskie
obowiązek ułatwienia wjazdu i pobytu m.in. partnera, z którym obywatel UE
pozostaje w stałym, należycie poświadczonym związku. Przyjmujące państwo
członkowskie dokonuje szczegółowej analizy osobistych okoliczności i
uzasadnia każdą odmowę wjazdu lub pobytu wobec tych osób.
Projekt ustawy – zakładając przyznanie praw członka rodziny również
partnerom obywateli UE - jest zatem zgodny z prawem Unii Europejskiej.
4. Konkluzja
Projekt ustawy o umowie związku partnerskiego nie jest objęty zakresem
prawa Unii Europejskiej, z wyjątkiem proponowanej nowelizacji ustawy z dnia
14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie
oraz wyjeździe w tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii
Europejskiej i członków ich rodzin, która jest zgodna z prawem Unii
Europejskiej.
Dyrektor Biura Analiz Sejmowych
Michał Królikowski
4
Warszawa, 1 czerwca 2011 r.
BAS-WAPEiM-1210/11
Pan
Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Opinia prawna
w sprawie stwierdzenia – w trybie art. 95a ust. 3 Regulaminu Sejmu – czy
poselski projekt ustawy o umowie związku partnerskiego (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Ryszard Kalisz) jest projektem ustawy wykonującej
prawo Unii Europejskiej
Przedłożony projekt ustawy ma regulować kwestie dotyczące umowy
związku partnerskiego, w tym jej cel, formę i procedurę zawarcia, zasady
wygaśnięcia czy rozwiązania i ich skutki.
Projekt ustawy zakłada również nowelizację 18 innych ustaw, przyznając
określone prawa osobom, które zawarły umowę związku partnerskiego.
Proponowana
ustawa
miałaby wejść w życie po upływie 3 miesięcy od
dnia ogłoszenia.
Projekt ustawy o umowie związku partnerskiego nie jest objęty zakresem
prawa Unii Europejskiej, z wyjątkiem proponowanej nowelizacji ustawy z dnia
14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie
oraz wyjeździe w tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii
Europejskiej i członków ich rodzin, która jest zgodna z prawem Unii
Europejskiej.
Poselski projekt ustawy o umowie związku partnerskiego nie ma na celu
wykonania prawa UE, a zatem nie jest projektem ustawy wykonującej prawo
Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a Regulaminu Sejmu.
Dyrektor Biura Analiz Sejmowych
Michał Królikowski