Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe

„zapewnieniu wykonywania przez KNF efektywnego nadzoru nad wykonywaniem
powierzonych czynności”. Zauważyć należy, iż ocena wystąpienia tak sformułowanej
przesłanki na etapie zmierzającym do zawarcia umowy outsourcingu jest niemożliwa, dotyczy
bowiem zdarzeń przyszłych, które trudno w sposób obiektywny ustalić ex ante (nadzór ma
charakter następczy). Jednocześnie należy zaznaczyć, że rezygnacja z oceny tej przesłanki
w postępowaniu nie wpłynie na zakres kompetencji oraz sposób wykonywania zadań
nadzoru. Propozycja rezygnacji z postanowienia zawartego w art. 6c ust. 1 pkt 2, nie oznacza,
bowiem, iż dopuszczalne będzie powierzenie czynności przez bank mogące doprowadzić do
wyłączenia z zakresu nadzoru ostrożnościowego wykonywania powierzonych czynności.
Stanowiłoby to, jak podkreśla UKNF, zaprzeczenie podstawowej zasady efektywnego
nadzoru nad wykonywaniem czynności bankowych oraz nad ryzykiem towarzyszącym
wykonywaniu takiej działalności, a więc celom nadzoru bankowego określonym zarówno
w dyrektywie 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r.
w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe,

jak w przepisach nowelizowanej ustawy.
Przepisy art. 6c zakładają zniesienie dotychczasowego wymogu każdorazowego
zawiadamiania przez bank organu nadzoru, z co najmniej 14-dniowym wyprzedzeniem,
o zamiarze zawarcia umowy outsourcingu. Wymóg taki nie dotyczyłby także zamiaru
zawarcia umów podoutsourcingu. W miejsce zawiadomienia postuluje się wprowadzenie
obowiązku prowadzenia przez bank ewidencji umów outsourcingu i podoutsourcingu (ust. 3).
Zakres danych gromadzonych w ramach takiej ewidencji musiałby obejmować co najmniej
dane identyfikacyjne przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego, zakres powierzonych
czynności, miejsce ich wykonywania oraz okres obowiązywania umowy. Obowiązek
każdorazowego zawiadamiania o zamiarze zawarcia umowy outsourcingu wiązał się
z uciążliwością i dodatkowymi kosztami nie tylko dla banków, ale także i dla organu nadzoru.
Dotychczasowa praktyka nie ujawniła wymiernych korzyści wynikających z przedmiotowego
obowiązku, a doświadczenia wskazują na brak zagrożeń w tym zakresie. Utrzymywanie
regulacji, która nie przynosi istotnych korzyści, nie ma zatem uzasadnienia. Dodatkowo
należy wskazać, że katalog czynności, których powierzenie nie wymaga notyfikacji, zawarty
w art. 6a ust. 1, został przez projektodawcę ukształtowany z uwzględnieniem potencjalnego
poziomu ryzyka, jakie może tworzyć dla banku powierzenie wykonywania czynności
podmiotom zewnętrznym. Projektowana zmiana powinna usprawnić zawieranie umów
outsourcingu i zwiększyć zakres ich stosowania.
19

Z analogicznych względów proponuje się także zniesienie, wynikającego z art. 6c ust. 2,
obowiązku zawiadamiania KNF o każdej zmianie, rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy
outsourcingu. Postuluje się natomiast, ze względów ostrożnościowych, zobowiązanie banku
do niezwłocznego zawiadamiania KNF o jednorazowym powierzeniu innemu przedsiębiorcy
wykonywania czynności w ramach podoutsourcingu stosowanego w sytuacji kryzysowej
(tj. wystąpienia siły wyższej). Z tych samych względów wprowadza się również wymóg
uprzedniego (z co najmniej 14-dniowym wyprzedzeniem przed zawarciem umowy)
zawiadamiania KNF przez bank o treści postanowienia umownego dopuszczającego
możliwość dalszego powierzenia wykonywania czynności zgodnie z art. 6a ust. 7 pkt 2,
w przypadku gdy czynności te miałyby zostać powierzone przedsiębiorcy zagranicznemu
niemającemu siedziby (miejsca zamieszkania) na terytorium państwa członkowskiego UE
lub gdy miałyby być wykonywane poza terytorium państwa członkowskiego (art. 6c ust. 2);
Art. 6c ust. 4 rozszerza dotychczasowe instrumenty nadzorcze KNF przez wprowadzenie
uprawnień do żądania przedstawienia przez bank zasad zarządzania ryzykiem związanym
z powierzeniem wykonywania czynności (outsourcing i podoutsourcing). Natomiast przepisy
ust. 5 – 7 utrzymują dotychczasowy katalog instrumentów nadzorczych KNF (podjęcie
określonych działań zmierzających do zmiany lub rozwiązania umów, zastosowanie środków
określonych w art. 138 ust. 3 – ustawy), obejmując zakresem ich stosowania również umowy
podoutsourcingu.
Projektowana treść ust. 8 w art. 6c uwzględnia rezygnację z unormowania uznającego,
z mocy prawa, przedsiębiorcę lub przedsiębiorcę zagranicznego wykonującego powierzone
przez bank czynności za przedsiębiorcę posiadającego bliskie powiązania z bankiem
(definicję tego podmiotu zawiera art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy). Dotychczas przyjęte
rozwiązanie skutkuje objęciem ex lege takim przymiotem również przedsiębiorców, którym
banki powierzają wykonywanie jedynie czynności faktycznych związanych
z działalnością bankową, co nakłada na uczestników obrotu obowiązki o znacznym stopniu
uciążliwości, które – jak wykazuje praktyka – nie są potrzebne dla zapewnienia właściwego
poziomu kontroli nad sektorem bankowym. W art. 6c ust. 8 proponuje się uchylenie
postanowienia o odpowiednim stosowaniu art. 141g ustawy, na podstawie którego bank był
zobowiązany do dostarczania KNF sprawozdań finansowych przedsiębiorcy lub
przedsiębiorcy zagranicznego wykonującego powierzone czynności. Obecne regulacje
nakładające rozbudowane obowiązki sprawozdawcze należy uznać za zbyt restrykcyjne
i powodujące nadmierne nieuzasadnione obciążenia administracyjne dla stron umowy
outsourcingu. W dotychczasowym katalogu odesłań zawartym w omawianej regulacji
20

proponuje się natomiast utrzymanie wymogu odpowiedniego stosowania przepisów art. 136
ust. 3 i art. 141h ust. 1, 3 i 4. Należy zaznaczyć, że na potrzeby odpowiedniego stosowania
przepisów wymienionych przepisów wykonawcy powierzonych przez bank czynności będą
traktowani tak, jakby byli „blisko powiązani z bankiem”. W oparciu o ww. regulacje KNF
będzie mógł realizować swoje kompetencje nadzorcze i sprawować efektywny nadzór nad
wykonywaniem czynności powierzonych przez bank przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy
zagranicznemu. Powyższe regulacje będą również dotyczyć przedsiębiorców lub
przedsiębiorców zagranicznych, którym powierzone zostało wykonywanie czynności
w ramach podoutsourcingu. W odniesieniu do regulacji art. 138 ust. 7 pkt 2 proponuje się,
mając na uwadze zapewnienie pożądanej przejrzystości przepisów, w miejsce jej
odpowiedniego stosowania dokonanie odpowiedniej nowelizacji zapewniającej rozciągnięcie
względem umów outsourcingu (i podoutsourcingu) wyłączenia zawartej w tym przepisie
zasady, zgodnie z którą środki podejmowane w ramach nadzoru nie mogą naruszać umów
zawartych z bankiem.
11. Zmiany projektowane w art. 6d ust. 1 ustawy dokonują wyłączenia spod rygorów
regulacji outsourcingu zagranicznego umów przewidujących, że powierzone przez bank
czynności będą wykonywane za granicą, na terytorium państwa członkowskiego UE.
Argumentem na rzecz takiej zmiany jest konieczność usunięcia wątpliwości interpretacyjnych
powstających na tle aktualnego brzmienia przepisu art. 6d ust. 1, sugerującego, iż zezwolenia
KNF wymaga zawarcie umowy przewidującej, że powierzane w ramach outsourcingu
czynności mają być wykonywane za granicą – na terytorium państwa członkowskiego UE.
Interpretacja taka była sprzeczna z ustanawiającymi zasady swobody przedsiębiorczości
i świadczenia usług art. 49 i 56 TFUE. Propozycja doprecyzowania brzmienia art. 6d
wychodzi naprzeciw tym postulatom, zrównując reżim prawny powierzania wykonywania
czynności w ramach umów outsourcingowych przedsiębiorcom z siedzibą w Polsce oraz
przedsiębiorcom, którzy wykonywać będą powierzone czynności za granicą, na terytorium
państwa członkowskiego. Na powierzenie wykonywania czynności obu tym kategoriom
podmiotów nie będzie wymagane zezwolenie KNF, wymóg taki pozostanie natomiast
w

przypadku powierzenia przez bank wykonywania czynności przedsiębiorcom
zagranicznym niemającym miejsca stałego zamieszkania lub nieposiadającym siedziby na
terytorium państwa członkowskiego lub gdy powierzone czynności wykonywane będą poza
tym terytorium.
21

Ponadto poprzez projektowane brzmienie ust. 2 w art. 6d dokonuje się ujednolicenia
wymogów w zakresie dokumentów wymaganych do uzyskania przez bank zezwolenia na
powierzenie wykonywania czynności w drodze outsourcingu zarówno w przypadku wniosku
o wydanie przez KNF zezwolenia na powierzenie przez bank wykonywania czynności
podmiotowi zagranicznemu, o którym mowa w art. 6d ust. 1, jak i w przypadku wniosku
o wydanie zezwolenia, składanego w trybie art. 6a ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy.
Zgodnie natomiast z regulacją zawartą w projektowanym ust. 3, wymogi dokumentacyjne
dotyczące wniosku o uzyskanie zezwolenia na powierzenie wykonywania czynności
podoutsourcingu przez przedsiębiorców spoza terytorium państw członkowskich UE lub
świadczonych poza tym terytorium, zostaną zróżnicowane w zależności od kategorii
zawieranej umowy podoutsorcingowej. Omawiane rozwiązania umożliwią spójną realizację
procesu zlecania podwykonawcom zagranicznym określonych czynności z zakresu
działalności bankowej.
12. W art. 104 ust. 2 pkt 2 ustawy dokonuje się zmiany umożliwiającej ujawnianie przez bank
informacji objętych tajemnicą bankową przedsiębiorcom lub przedsiębiorcom zagranicznym,
którym wykonywanie czynności zostało powierzone zgodnie z art. 6a ust. 7,

w zakresie niezbędnym do należytego wykonywania tych czynności. Wprowadzenie
powyższej zmiany ma charakter dostosowujący związany z wprowadzeniem do
nowelizowanej ustawy instytucji podoutsourcingu. Niezbędne jest podmiotowe rozszerzenie
zastosowania art. 104 ust. 2 pkt 2 ustawy, tak aby możliwe było przekazanie informacji
objętych tajemnicą bankową nie tylko bezpośrednim insourcerom – jak jest dotychczas – ale
i podmiotom, którym wykonywanie czynności zostało powierzone w drodze podoutsourcingu.
Jest oczywiste, że bez dostępu do określonych informacji objętych tajemnicą bankową
podwykonawcy nie będą w stanie prawidłowo realizować powierzonych im zadań. Zakres
ujawnienia takich informacji powinien być ograniczony, tak jak obecnie, przez kryterium ich
niezbędności dla prawidłowego wykonywania powierzonych czynności.
13. Zmiany projektowane w przepisach ustawy regulujących zakres i sposób ogłaszania
danych przez banki realizują założenie umożliwienia bankom ogłaszania informacji

o przedsiębiorcach i przedsiębiorcach zagranicznych, którym powierzono wykonywanie
czynności – w sposób ogólnie dostępny, bez wymogu ogłaszania tych informacji w miejscu
wykonywania czynności (uchylenie dotychczasowego pkt 9 w art. 111 ust. 1 i dodanie
nowego art. 111b). Dzięki projektowanej zmianie dopuszczalne będzie ogłaszanie przez bank
wymaganych informacji w szczególności na stronie internetowej. W ten sposób klienci banku
22

będą mogli bez problemu zidentyfikować podmiot pośredniczący przy dokonywaniu
czynności banku oraz ocenić ryzyko związane z pośrednictwem tej konkretnej jednostki.
Zapewni to zainteresowanym osobom z jednej strony dostęp do poszukiwanych informacji –
częstokroć dogodniejszy niż dotychczas, bo niewymagający opuszczania miejsca
zamieszkania – z drugiej zaś strony wyeliminuje zbędne obciążenie banku (zwłaszcza
w sytuacji gdy współpracuje on w ramach outsourcingu z wieloma podmiotami jednocześnie).
Jednocześnie wprowadza się regulację przewidującą obowiązek nieodpłatnego udostępnienia
w miejscu wykonywania czynności przez bank, na żądanie zainteresowanej osoby, informacji
o przedsiębiorcach i przedsiębiorcach zagranicznych, którzy uzyskują dostęp do informacji
chronionych tajemnicą bankową. Proponowane obowiązki informacyjne banku będą
obejmować także podmioty współpracujące z bankami w ramach podoutsourcingu.
14. Zmiany projektowane w art. 137 pkt 1a i art. 138 ust. 7 pkt 2 ustawy mają charakter
porządkowy wynikający ze zmian projektowanych w ustawie (w art. 137 pkt 1a zmiana
w zakresie odesłania, natomiast w art. 138 ust. 7 pkt 2 bezpośrednie wyłączenie zasady
nienaruszalności, wskutek podejmowanych środków nadzoru, umów zawartych z bankiem
względem umów, o których mowa w art. 6a ust. 1 i 7 ustawy).
15. W art. 2 projektu ustawy zamieszono przepis przejściowy stanowiący o umorzeniu
z urzędu postępowań wszczętych przed dniem wejścia w życie projektowanej ustawy
w sprawie udzielenia zezwoleń na powierzenie wykonywania czynności, które nie będzie
objęte wymogiem uzyskania zezwolenia po dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej.
16. Termin wejścia w życie projektowanej ustawy określony w art. 3 projektu ustalono przy
uwzględnieniu 30-dniowego vacatio legis, biorąc pod uwagę, iż zakres projektowanych zmian
nie wiąże się z koniecznością podjęcia szczególnych działań dostosowawczych zarówno
przez banki, ich kontrahentów i klientów oraz organ nadzoru.
Według wstępnej opinii autorów projektu ustawy jest on zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Zarówno projekt założeń do projektu ustawy, jak i projekt opracowanej na ich podstawie
ustawy został zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337)
udostępniony na stronach urzędowego informatora teleinformatycznego – Biuletynu
Informacji Publicznej. aden z podmiotów nie zgłosił zainteresowania pracami nad projektem
w trybie ww. ustawy.

23