Rządowy projekt ustawy o zasadach wykonywania niektórych uprawnień Skarbu Państwa

6. OPZZ wskazał również na potrzebę skorygowania uzasadnienia i oceny
skutków regulacji projektowanej ustawy.
IX. Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego stwierdził, że nie wyraża
zgody na przewidziane w projekcie ograniczenie praw rolników i rybaków
w zakresie wyboru kandydatów do rady nadzorczej i do zarządu spółki
z większościowym udziałem Skarbu Państwa.
X. Konfederacja Pracodawców Polskich stwierdziła, że uważa przedmiotowy
projekt za ważny dokument, zmierzający do uporządkowania i ujednolicenia
m.in. zasad sprawowania nadzoru właścicielskiego w spółkach z udziałem
Skarbu Państwa. KPP podkreśliła, że w jej ocenie spółki Skarbu Państwa
powinny funkcjonować na takich samych zasadach jak spółki komercyjne, co
jest niezbędne do stworzenia możliwości skutecznego konkurowania na rynku.
Jednocześnie KPP przedstawiła następujące uwagi:
1)
głównym aktem prawnym w zakresie spółek z udziałem kapitału
prywatnego powinien być kodeks spółek handlowych, który powinien
być stosowany wobec spółek Skarbu Państwa bez modyfikacji;
2)
proponowana regulacja stanowi jedynie o prywatyzacji w drodze
komercjalizacji, co oznacza zlikwidowanie trybu prywatyzacji
bezpośredniej, a w efekcie możliwości przeprowadzania prywatyzacji
pracowniczej, w tym szczególnie tzw. leasingu pracowniczego.
Tymczasem zasadność oddawania przedsiębiorstw do odpłatnego
korzystania spółkom z udziałem pracowników (leasing pracowniczy)
podkreślają dane NIK z marca 2009 r., które wskazują na legalność,
rzetelność, celowość i gospodarność przebiegu oraz pozytywne efekty
postępowań prywatyzacyjnych przeprowadzonych w latach 2000 – 2007
w trybie art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r.
o komercjalizacji i prywatyzacji, tj. poprzez oddanie przedsiębiorstwa do
odpłatnego korzystania spółkom z udziałem pracowników;
3)
przyjęte w projekcie rozwiązania są podobne do tych, które zostały
zawarte w „specustawie stoczniowej”, co rodzi obawy przed ręcznym
sterowaniem prywatyzacją;

80
4)
analiza przedmiotowego projektu wskazuje, że w gestii Ministerstwa
Skarbu Państwa będą pozostawać funkcje wykonawcze i nadzorcze
w stosunku do spółek publicznych, co w ocenie KPP jest
niedopuszczalne z punktu widzenia zasad państwa prawa – resort będzie
kontrolował sam siebie;
5)
projekt ustawy w sposób istotny modyfikuje formę prawną
przedsiębiorstwa państwowego, zmieniając ją niemal w jednoosobową
spółkę Skarbu Państwa, co stoi w rażącej sprzeczności z art. 1 ustawy
o przedsiębiorstwach państwowych (konstytuującym zasadę
samodzielności, samorządności i samofinansowania przedsiębiorstwa
państwowego) oraz ustawą o samorządzie załogi przedsiębiorstwa
państwowego;
6)
definicja państwowej osoby prawnej jest niejasna – chodzi o mienie
państwowe, ale nienależące do Skarbu Państwa;
7)
przepisy ustawy lub rozporządzenia wykonawczego powinny
przewidywać tryb postępowania w sytuacjach „awaryjnych”, gdy
konieczne jest np. natychmiastowe odwołanie członka zarządu albo ma
nastąpić jego wymiana w trakcie kadencji (np. opublikowanie ogłoszenia
o poszukiwaniu kandydata da członkowi zarządu wiedzę o zamiarze jego
odwołania, umożliwiając podejmowanie działań niekorzystnych z punktu
widzenia Skarbu Państwa – zawarcie niekorzystnych umów, zwolnienie
lekarskie, itp.);
8)
wymóg posiadania odpowiedniego okresu zatrudnienia dla kandydatów
na członka zarządu lub rady nadzorczej może utrudniać wybór
optymalnych kandydatów;
9)
wymóg posiadania przez członka zarządu spółki z większościowym
udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej tytułu
zawodowego magistra lub równorzędnego należy zastąpić obowiązkiem
posiadania wyższego wykształcenia, ponieważ projektowany przepis
w

sposób nieuzasadniony dyskryminuje osoby posiadające wyższe
wykształcenie zawodowe i tytuł zawodowy np. licencjata lub inżyniera;

81
uwagi te należy odnieść odpowiednio do osób ubiegających się
o członkostwo w radach nadzorczych spółek z udziałem Skarbu Państwa;
10)
KPP negatywnie ocenia zachowanie obowiązkowego trybu
przetargowego przy zbywaniu składników aktywów trwałych dla spółek
z większościowym udziałem Skarbu Państwa;
11)
zdaniem KPP projekt ustawy nigdzie nie reguluje procedury
podwyższania kapitału w jednoosobowej spółce Skarbu Państwa;
12)
odnośnie do zaproponowanych w projektowanej regulacji zmian w
ustawie o przedsiębiorstwach państwowych KPP stwierdziła, że
zablokowanie możliwości wnoszenia sprzeciwu organom
przedsiębiorstwa odbiera im konstytucyjne prawo do dwuinstancyjnego
trybu postępowania administracyjnego, jakim jest w tym przypadku
decyzja Ministra Skarbu Państwa, jak również, że wprowadzenie
regulacji dotyczących powołania rady nadzorczej w niektórych
przedsiębiorstwach państwowych przy jednoczesnym rozwiązaniu
organów samorządu załogi jest sprzeczne z zasadą samorządności
i samodzielności, określoną w art. 1 ustawy o

przedsiębiorstwach
państwowych, oraz z istotą samorządu załogi określoną w ustawie
o samorządzie załogi.
XI. Międzyzakładowa Komisja NSZZ „Solidarność” przy Polskiej egludze
Morskiej oraz Rada Pracownicza Polskiej eglugi Morskiej zgłosiły
zastrzeżenia w zakresie rezygnacji z trybu prywatyzacji bezpośredniej oraz
zmian w ustawie o przedsiębiorstwach państwowych w zakresie ograniczania
samorządności załogi przedsiębiorstwa państwowego.
XII.
Komitet Wykonawczy Federacji Związków Zawodowych Marynarzy
i Rybaków, po zapoznaniu się z treścią projektu ustawy stwierdził, że:
1) proponowana ustawa zmienia, niekiedy w „rewolucyjny" sposób, szereg
innych ustaw związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstw
państwowych;

82
2) minimalizuje, a niekiedy wręcz eliminuje, udział przedstawicieli
pracobiorców w bezpośredniej kontroli nad majątkiem państwowym;
3) niewielka część przepisów ustawy spełnia, w dużym przybliżeniu, wnioski
wypływające z dyskusji, jaka miała miejsce w 2005 roku w ramach Zespołu
Trójstronnego ds. eglugi i Rybołówstwa na temat braku nadzoru
właścicielskiego Państwa nad swoim majątkiem w sektorze gospodarki
morskiej;
4) projekt ustawy nie uwzględnia specyfiki branży transportu i rybołówstwa
morskiego;
5) projekt ustawy eliminuje znaczną część, nabytych już, praw pracowniczych;
6) część zapisów projektu może być niezgodna z Konstytucją RP.
Komitet Wykonawczy Federacji ZZMiR poinformował, że postanawia
skierować na ręce Ministra Skarbu Państwa pismo z wnioskiem dotyczącym
skierowania, w ramach konsultacji z partnerami społecznymi, przedmiotowego
projektu pod obrady Zespołu Trójstronnego ds. eglugi i Rybołówstwa.
XIII. Organizacja Międzyzakładowa NSZZ „Solidarność” Pracowników Poczty
Polskiej zgłosiła propozycje dotyczące doprecyzowania sposobu liczenia
okresu zatrudnienia, od którego uzależnione jest uprawnienie do nieodpłatnego
nabycia akcji Poczty Polskiej S.A.
Omówienie wyników powtórzonych konsultacji społecznych.
W wyniku przeprowadzonych uzgodnień międzyresortowych oraz
implementowania głównych założeń Narodowego Programu Nadzoru
Właścicielskiego, projekt ustawy o zasadach wykonywania niektórych
uprawnień Skarbu Państwa został zmodyfikowany, co spowodowało
konieczność powtórzenia konsultacji społecznych. W dniu 6 sierpnia 2010 r.
projekt został przekazany stronie społecznej, z 30-dniowym terminem na
zgłaszanie uwag. W ramach ponownych konsultacji społecznych uwagi do
Projektu zgłosiły następujące podmioty:
• Federacja Związków Zawodowych Marynarzy i Rybaków,
• Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ),

83
• Krajowa Rada Izb Rolniczych,
• Business Centre Club,
• Krajowa Izba Biegłych Rewidentów,
• Polska Agencja eglugi Powietrznej,
• Komisja Krajowa NSZZ Solidarność,
• Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgłoszone uwagi koncentrują się wokół następujących zagadnień: (i) braku
uprawnienia pracowników do wskazywania kandydatów na członków zarządów
oraz rad nadzorczych, (ii) rezygnacji z prywatyzacji bezpośredniej,
(iii) wyłączenia spod działania „ustawy kominowej” podmiotów o kluczowym
znaczeniu dla Skarbu Państwa, (iv) wyłączenia obowiązku zdawania egzaminu
wobec osób wskazanych lub wyznaczonych przez Skarb Państwa lub
państwową osobę prawną do pełnienia funkcji członka rady nadzorczej
posiadających określone stopnie naukowe lub tytuły zawodowe,
(v) niedostatecznego
uregulowania
sposobu funkcjonowania Komitetu
Nominacyjnego, (vi) skupienia nadzoru właścicielskiego w ręku Ministra
Skarbu Państwa.
Ad (i) Do istoty władzy ustawodawczej należy możliwość dokonywania
modyfikacji obowiązującego prawa. Następstwem zmian
prawodawczych jest niekiedy „pogorszenie” sytuacji prawnej
określonych podmiotów. Adresat prawa powinien zatem mieć na
uwadze to, że przyznane mu w przeszłości uprawnienia mogą
w pewnym momencie zostać ograniczone, czy nawet zniesione.
Dotyczy to w szczególności materii, w których ustawodawca posiada
szeroką swobodę decyzyjną. W wielu dziedzinach życia społecznego
– zwłaszcza w okresie transformacji ustrojowo-gospodarczej
– funkcjonują instytucje prawne mające z założenia charakter
przejściowy. Tym bardziej należy liczyć się z tym, że ustawodawca
będzie stopniowo dążył do eliminacji takich instytucji z systemu
prawa.

84