Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty
projekt ustawy dotyczy wprowadzenia zmian w systemie kształcenia lekarzy i lekarzy dentystów, rozszerzenia definicji zawodu lekarza, nowych wymagań co do studiów na kierunkach lekarskim i lekarsko-dentystycznym w tym likwidacji stażu podyplomowego i egzaminów państwowych oraz zmian zasad dotyczących lekarzy cudzoziemców i skrócenia procedur administracyjnych
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 3487
- Data wpłynięcia: 2010-10-15
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty
- data uchwalenia: 2011-04-28
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 113, poz. 658
3487
Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Państwowego oraz zmiany kryteriów
kwalifikacyjnych do odbywania szkolenia specjalizacyjnego zgłoszona m.in. przez:
Naczelną Radę Lekarską, część konsultantów krajowych i wojewódzkich
w poszczególnych dziedzinach medycyny, przedstawicieli uczelni medycznych,
w tym również studentów i absolwentów uczelni medycznych.
Wbrew licznym obawom towarzyszącym wprowadzaniu LEP/LDEP w opinii ww.
podmiotów egzamin ten spełnia swoją rolę jako obiektywne narzędzie weryfikacji wiedzy
lekarzy kończących studia medyczne i staż podyplomowy, stanowiący kryterium uzyskania
prawa wykonywania zawodu, jak również stanowiący obiektywne narzędzie w procesie
kwalifikowania lekarzy do odbywania specjalizacji.
Zasadnicza teza zgłoszonych uwag w tym zakresie dotyczyła krytyki nowego
zaproponowanego sposobu kwalifikacji do odbywania specjalizacji na podstawie średniej ze
studiów (w wyniku likwidacji egzaminu LEP i LDEP), jako niewystarczająco obiektywnej
formy sprawdzenia wiedzy lekarza predysponującej go do odbywania szkolenia
specjalizacyjnego.
Ponadto stwierdzano, że kwalifikacja na podstawie średniej ocen ze studiów nie daje szansy
poprawy lekarzom, którzy z różnych względów nie uzyskali wysokiej średniej – LEP/LDEP
można natomiast zdawać wielokrotnie i mając możliwość poprawienia jego wyniku.
3) pozostała część uwag szczegółowych zgłoszonych m.in. przez wojewódzkie centra zdrowia
publicznego, urzędy wojewódzkie, część przedstawicieli uczelni medycznych oraz
konsultantów w poszczególnych dziedzinach medycyny, Centrum Medyczne Kształcenia
Podyplomowego i Centrum Egzaminów Medycznych dotyczyła m.in. kwestii składania
wniosków do postępowania kwalifikacyjnego, kwestii odbywania szkolenia specjalizacyjnego
i związanym z tym podziałem miejsc szkoleniowych, kwestii odbywania szkolenia
(w szczególności w trybie rezydentury) i związanych z tym szczegółowych problemów
dotyczących m.in. kwestii czasu pracy lekarzy, dyżurów medycznych, realizacji programu
specjalizacji, szczegółowych kwestii dotyczących uznawania elementów specjalizacji, składu
zespołów uznających kwalifikacje oraz elementy realizacji programu specjalizacji,
przeprowadzania Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego, jak również kwestii warunków
akredytacji jednostek uprawnionych do przeprowadzania szkolenia specjalizacyjnego.
15
Zgłoszone w tym zakresie uwagi będą w większości uwzględnione w trakcie prac nad
odpowiednimi aktami wykonawczymi obejmującymi poruszane zagadnienia.
4) propozycja wprowadzenia tzw. modułowego systemu specjalizacji, co do zasady spotkała
się z przychylnym przyjęciem przez wszystkie podmioty, które zgłosiły uwagi.
W opinii uczestników konferencji uzgodnieniowej, która odbyła się w dniu 6 października
2010 r. proponowane zmiany należy przeprowadzać ewolucyjnie rozkładając je w czasie.
Należy rozpocząć od zmiany kształcenia przeddyplomowego, następnie dokonać oceny
wprowadzonych zmian. Kolejnym etapem mogłaby być ewentualna likwidacja stażu
podyplomowego, a następnie modyfikacja systemu specjalizacji lekarskich.
LEP/LDEP uznano za obiektywne narzędzie przeprowadzania kwalifikacji do specjalizacji,
którego nie należy likwidować, ale udoskonalać.
Projekt ustawy, stosownie do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42,
poz. 337), został opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia oraz
udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej. aden z zainteresowanych podmiotów nie
zgłosił zainteresowania pracami w trybie powyższej ustawy.
3. Wpływ projektowanej regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa
i budżety jednostek samorządu terytorialnego
Dokonanie zmian wymaga poniesienia odpowiednich nakładów ze strony budżetu państwa,
w zakresie:
1) Zwiększenie dotacji dla uczelni w wysokości ok. 5,2 mln zł spowodowane nałożeniem
obowiązku zorganizowania kursów i szkoleń, realizowanych obecnie w ramach stażu
podyplomowego do kształcenia przeddyplomowego (1361 zł – obecne koszty szkoleń
i kursów na jednego absolwenta x 3800 – liczba absolwentów). Przedmiotowe kursy
i szkolenia obejmują następujące zagadnienia: orzecznictwo lekarskie, prawo medyczne,
bioetykę, ratownictwo medyczne, transfuzjologię kliniczną, profilaktykę zakażeń HIV oraz
diagnostykę i leczenie AIDS. Dokonanie zmian wymaga zwiększenia dotacji dla uczelni
w wysokości 5,2 mln zł i dotyczy uczelni, dla których Minister Zdrowia przekazuje dotację
(w tym Collegium Medicum UJ w Krakowie, Collegium Medium Uniwersytetu Mikołaja
Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) od 2015 r.
16
2) Z uwagi na to, że Państwowe Komisje Specjalizacyjne są powoływane jedynie
w przypadku gdy dwa etapy postępowania kwalifikacyjnego nie przyniosły rozstrzygnięcia,
w ostatnich czterech postępowaniach kwalifikacyjnych (dwa lata) przeprowadzanych
w 16 województwach dla ok. 70 specjalizacji konieczność rozstrzygnięcia wyniku
postępowania kwalifikacyjnego przez Komisje wystąpiła jednie w 6 przypadkach.
Członkom PKS przysługuje wynagrodzenie za udział w posiedzeniu komisji, ze środków
organu prowadzącego postępowanie kwalifikacyjne w wysokości 300 zł dla
przewodniczącego PKS, a dla pozostałych członków w wysokości 130 zł.
Kwota wynagrodzenia członków PKS będzie podlegać waloryzacji z uwzględnieniem
średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej
przyjętego w ustawie budżetowej.
Szacowane koszty wyniosą: 3x(300 zł + 3 x 130 zł) = 2070 zł rocznie z budżetów
wojewodów od 2011 r.
3) Członkom Państwowej Komisji Egzaminacyjnej przysługuje wynagrodzenie za udział
w posiedzeniu komisji, w wysokości: przewodniczący 300 zł, a dla pozostałych członków
w wysokości 130 zł.
Kwota wynagrodzenia członków PKE podlega waloryzacji z uwzględnieniem
średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej
przyjętego w ustawie budżetowej.
Wprowadzenie stawek wynagrodzenia za posiedzenia dla członków Państwowych Komisji
Egzaminacyjnych tak, jak dla członków komisji egzaminacyjnych przeprowadzających
obecnie Lekarski Egzamin Podyplomowy i Lekarsko–Dentystyczny Egzamin Podyplomowy
(aktualnie wynagrodzenia członków tych komisji wynoszą: przewodniczący 300 zł,
członkowie 130 zł), spowoduje koszty w wysokości ok. 600 tys. zł od 2015 r. ze środków
CEM.
Obecnie zasady wynagradzania przewodniczącego i członków Państwowej Komisji
Egzaminacyjnej określa zarządzenie nr 7/2008 dyrektora CEM z dnia 24 kwietnia 2008 r.
w sprawie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej. Zgodnie z § 3 zarządzenia ustalono
następujące stawki wynagrodzenia:
a) przewodniczący PKE – 300 zł za posiedzenie;
b) członkowie PKE – 130 zł za posiedzenie.
17
Należy dodać, iż CEM pokrywa również inne koszty związane z udziałem członków PKE.
Zgodnie bowiem z § 4 powołanego zarządzenia, CEM zwraca koszty przejazdu i noclegu, na
zasadach określonych w tym przepisie.
Zaproponowana wysokość wynagrodzenia (300 zł dla przewodniczącego i 130 zł dla
członków) jest stosunkowo niewielka w porównaniu z kwotami otrzymywanymi przez
podmioty przeprowadzające inne podobne egzaminy
4) Skrócenie szkolenia specjalizacyjnego w ramach rezydentury, jak również odbywanego
w innych trybach, wynika ze zmiany systemy szkolenia specjalizacyjnego. Specjalizacje
dotychczas zaliczane do szczegółowych dziedzin medycyny, których odbywanie wymagało
wcześniejszego uzyskania specjalizacji w podstawowej dziedzinie medycyny, będą mogły
być realizowane przez lekarzy bezpośrednio po studiach, przez co okres ich uzyskiwania
skróci się o ok. 2 – 3 lata. W przypadku skrócenia szkolenia specjalizacyjnego w trybie
rezydentury z 7 do 5 lat (zamiast specjalizacji w podstawowej dziedzinie medycyny oraz
specjalizacji w szczegółowej dziedzinie medycyny lekarz będzie odbywał tylko jedną
specjalizację), szacowane oszczędności w wykształceniu jednego lekarza specjalisty wyniosą
około 110 tys zł (2 lata x 55 tys. – koszt jednego roku szkolenia lekarza rezydenta, przy
stawce wynagrodzenia zasadniczego 3890 zł) – w przypadku specjalizacji priorytetowej.
5) Zmiany organizacji systemu specjalizacji i organizacji Państwowego Egzaminu
Specjalizacyjnego – ok. 571 tys. zł rocznie – od 2013 r.
Wprowadzenie nowych zasad przeprowadzania egzaminu specjalizacyjnego zaliczającego
moduł podstawowy, stanowiący I część Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego (PES),
będzie wymagało przeznaczenia dodatkowych środków finansowych dla CEM. Przyjmując,
że egzamin testowy kosztuje obecnie około 38 tys. zł w jednej dziedzinie, szacunkowy roczny
koszt (dwie sesje) wyniesie około 532 tys. zł (7 rodzajów modułów x 2 sesje x 38 tys.).
Organizacja i przeprowadzanie PES jest procesem ciągłym, a ewentualne wprowadzenie
opłaty za zdawanie PES po raz czwarty i kolejny będzie stanowiło dochód budżetu państwa.
Jednocześnie wprowadzenie nowej formy PES przyniesie oszczędności ze względu na
rezygnację z części praktycznej tego egzaminu – koszt przeprowadzenia części praktycznej
PES w 2008 r. wyniósł 561 tys. zł.
18
6) Nowe zadania dotyczące monitorowania systemu specjalizacji lekarskich – w ramach
zwiększenia środków dla CMKP z budżetu państwa z części 46, dział 803 na podstawie
art. 253 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym – ze środków
będących w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia – w wysokości do 4 mln zł
rocznie od 2012 r.
Przewiduje się stopniowe rozbudowywanie systemu monitorowania specjalizacji, w taki
sposób, aby docelowo corocznie była kontrolowana co najmniej jedna jednostka
specjalizująca w każdej z dziedzin specjalizacji w każdym województwie. W związku
z powyższym przewiduje się konieczność zabezpieczenia środków na realizację ok. 1.232
wizytacji ośrodków rocznie (77 specjalizacji x 16 województw). Koszty wizytacji
3-osobowego zespołu obejmują: wynagrodzenie 300 zł dla każdej osoby oraz koszty podróży
i ewentualnego noclegu (koszt 1 wyjazdu 3 osób wynosi ok. 3 tys. zł).
Ponadto planuje się organizowanie przez CMKP kursów szkoleniowych dla kierowników
specjalizacji. Koszt 1 kursu dla 100 osób to koszt ok. 79 tys. zł. Koszt kursu uwzględnia
wynagrodzenia wykładowców oraz zwrot kosztów delegacji uczestników kursu.
Osobom wykonującym czynności kontrolne przysługuje wynagrodzenie za udział w zespole
kontrolnym w wysokości 300 zł.
Kwota wynagrodzenia osób wykonujących czynności kontrolne podlega waloryzacji
z uwzględnieniem średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze
budżetowej przyjętego w ustawie budżetowej.
7) Likwidacja LEP i LDEP spowoduje zmniejszenie wydatków budżetowych w wysokości
około 530 tys. zł rocznie, a likwidacja od dnia 1 października 2017 r. stażu podyplomowego
spowoduje zmniejszenie wydatków budżetowych od 2018 r. o ok. 162,7 mln zł rocznie (na
podstawie projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją wydatków
budżetowych na rok 2010).
8) Jednocześnie do budżetu państwa będą wpływały dodatkowe środki (zależne od liczby
zdających) wnoszone do CEM za zdawanie przez lekarzy egzaminów PES po raz czwarty
i kolejny.
W pozostałym zakresie nowelizacja ustawy nie spowoduje skutków finansowych.
W ramach konferencji uzgodnieniowej ustalono, że nie będzie rezydentur dla MON i MSWiA
– koszty dofinansowania organizacji systemu specjalizacji i szkoleń specjalizacyjnych
w innych formach będą ponosili poszczególni ministrowie w ramach swoich budżetów.
19