Komisyjny projekt ustawy o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich oraz o zmianie niektórych ustaw

Druk nr 3447

Warszawa, 22 lipca 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Administracji i Spraw

Wewnętrznych
ASW-020-2-2010

Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja Administracji
i Spraw Wewnętrznych wnosi projekt ustawy:

- o bezpieczeństwie i ratownictwie

w górach i na zorganizowanych
terenach narciarskich oraz o zmianie
niektórych ustaw.

Do reprezentowania Komisji w pracach nad projektem ustawy został
upoważniony poseł Konstanty Miodowicz.


Przewodniczący Komisji


(-) Marek Biernacki



Projekt

USTAWA
z dnia .............. 2010 r.

o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach
i na zorganizowanych terenach narciarskich
oraz o zmianie niektórych ustaw


Rozdział 1.
Przepisy ogólne.

Art. 1.
Ustawa określa:
1) podmioty odpowiedzialne za ratownictwo górskie i ratownictwo na zorganizowanych
terenach narciarskich, zakres ich obowiązków i uprawnień oraz zasady finansowania ich
działalności;
2) obowiązki osób przebywających w górach oraz na zorganizowanych terenach narciarskich,
a w szczególności uprawiających sport lub turystykę;
3) podmioty odpowiedzialne za zapewnienie bezpieczeństwa osobom przebywającym w
górach i na zorganizowanych terenach narciarskich;
4) warunki bezpieczeństwa osób przebywających w górach oraz na zorganizowanych
terenach narciarskich, a w szczególności uprawiających tam sport lub turystykę;
5) nadzór i kontrolę nad ratownictwem górskim.

Art. 2.
Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do organizowania i udzielania pomocy osobom,
które uległy wypadkowi, zaginięciu lub są narażone na niebezpieczeństwo utraty życia lub
zdrowia, przebywając na skałach wapiennych, bezdrożach lub w jaskiniach położonych na
terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.
Art. 3.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) górach – rozumie się przez to obszar Beskidu Niskiego, Beskidu Wyspowego, Beskidu
redniego, Beskidu Sądeckiego, Beskidu ywieckiego, Beskidu Małego, Beskidu ląskiego,
Bieszczadów, Gorców, Pienin, Sudetów Wschodnich, Sudetów rodkowych, Sudetów
Zachodnich, Tatr, pasma Spisko-Gubałowskiego, z wyłączeniem obszarów jednostek
osadniczych i dróg publicznych;
2) ratownictwie górskim – rozumie się przez to organizowanie i udzielanie pomocy osobom,
które uległy wypadkowi lub są narażone na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia w
górach i jaskiniach, w szczególności na skutek upadku, upadku z wysokości, uderzenia
spadającym kamieniem lub lodem, zasypania lawiną, rażenia piorunem, wychłodzenia,
zachorowania, zwłaszcza ze względu na wpływ wysokości, zabłądzenia lub utratę możliwości
przemieszczania się ze względu na trudności terenu lub zmianę warunków atmosferycznych,
oraz transportowanie zwłok z obszaru gór; z wyłączeniem standardowych działań
ratowniczych na zorganizowanych terenach narciarskich stanowiących istotę ratownictwa
narciarskiego;
3) ratowniku górskim – rozumie się przez to osobę spełniającą wymagania określone w art. 13
ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. Nr
191, poz. 1410, z późn. zm.2) oraz posiadającą inne umiejętności określone przez podmioty
uprawnione do wykonywania ratownictwa górskiego, a w szczególności specjalistyczną
wiedzę z zakresu technik ratownictwa górskiego i topografii obszaru, na którym działa dany
podmiot uprawniony do wykonywania ratownictwa górskiego, będącą członkiem tego
podmiotu;
5) ratowniku narciarskim – rozumie się przez to osobę, która posiada ważne zaświadczenie o
ukończeniu kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy i pozytywnie zaliczyła
egzamin końcowy oraz ukończyła szkolenie w zakresie transportu poszkodowanych,
organizowane przez podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa górskiego;
4) ratownictwie narciarskim – rozumie się przez to organizowanie i udzielanie pomocy
osobom, które uległy wypadkowi lub są narażone na niebezpieczeństwo utraty życia lub
zdrowia na zorganizowanych terenach narciarskich;
6) zarządzającym zorganizowanym terenem narciarskim – rozumie się przez to osobę
fizyczną lub prawną oraz jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej
będącą właścicielem, użytkownikiem lub dzierżawcą urządzeń transportu linowego i
taśmowego przeznaczonych do transportu osób, przy których znajdują się zorganizowane
tereny narciarskie lub będącą właścicielem, użytkownikiem lub dzierżawcą narciarskich tras
biegowych i śladowych;
7) zorganizowanym terenie narciarskim - rozumie się przez to ogólnie udostępnione,
odpowiednio zaśnieżone lub z odpowiednio przygotowanym sztucznym podłożem, oznaczone
i zabezpieczone tereny, obiekty i urządzenia przeznaczone do uprawiania narciarstwa oraz
snowboardingu, znajdujące się przy urządzeniach transportu linowego lub taśmowego
przeznaczonych do transportu osób oraz same te urządzenia i ich otoczenie a także narciarskie
trasy biegowe i śladowe;
8) TOPR – Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe z siedzibą w Zakopanem,
specjalistyczne stowarzyszenie ratownicze prowadzące nieprzerwanie górską działalność
ratowniczą od czasu zaborów na obszarze Tatr i Pasma Spisko-Gubałowskiego;
9) GOPR - Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe z siedzibą w Zakopanem,
specjalistyczne stowarzyszenie ratownicze wywodzące się z TOPR i prowadzące od 1952 r.
pozatatrzańską działalność ratowniczą rozwiniętą na cały obszar gór południowej Polski oraz
na obszar Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.
Art. 4.
1. Osoby uprawiają sport i turystykę w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich na
własne ryzyko i własną odpowiedzialność.

2. Za osoby małoletnie odpowiedzialność ponoszą ich prawni opiekunowie.

3. Do odpowiedzialności za szkody wyrządzone w trakcie uprawiania sportu i turystyki w
górach stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr
16, poz. 93, z późn. zm.2).
Art. 5.
1. Osoby przebywające w górach oraz na zorganizowanych terenach narciarskich, a w
szczególności uprawiające sport lub turystykę, w celu ochrony życia, zdrowia i mienia
własnego oraz innych osób powinny:
1) przestrzegać zasad bezpieczeństwa obowiązujących w sporcie i turystyce, o ile zasady takie
zostały ustanowione;
2) zapoznać się z zasadami korzystania z danego terenu, obiektu lub urządzenia i ich
przestrzegać;
3) stosować się do znaków nakazu, zakazu, znaków ostrzegawczych;
4) zapoznać się oraz dostosować swoje plany aktywności do umiejętności, aktualnych
warunków atmosferycznych, prognozy pogody, komunikatu lawinowego dla danego obszaru i
zastosować się do zaleceń i ograniczeń wynikających z ogłoszonego stopnia zagrożenia
lawinowego oraz z panujących i przewidywanych warunków atmosferycznych;
5) użytkować sprzęt odpowiedni do rodzaju podejmowanej aktywności, sprawny technicznie i
zgodnie z jego przeznaczeniem i zasadami użycia;
6) bezzwłocznie poinformować podmioty upoważnione do niesienia pomocy lub
zarządzającego zorganizowanym terenem narciarskim o zaistniałym wypadku lub zaginięciu
osoby oraz o innych zdarzeniach nadzwyczajnych mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo
osób;
7). osoba niepełnoletnia uprawiająca narciarstwo zjazdowe lub snowboarding, obowiązana
jest używać w czasie jazdy kask ochronny odpowiadający właściwym warunkom
technicznym; Do egzekwowania tego nakazu zobowiązany jest zarządzający
zorganizowanym terenem narciarskim;
8) Osoby uprawiające narciarstwo i snowboarding na zorganizowanych terenach narciarskich
powinny przestrzegać reguł bezpiecznego narciarstwa i snowboardingu, zgodnie z Kodeksem
Narciarskim, a w szczególności:
a. zachowywać się w taki sposób, aby nie stwarzać niebezpieczeństwa dla innych i nie
powodować żadnej szkody,
b. zjeżdżać z prędkością dostosowaną do swoich umiejętności, trudności trasy, jej stanu oraz
warunków atmosferycznych i natężenia ruchu,
c. wybierać taki tor jazdy, by uniknąć zderzenia z narciarzem lub snowboardzistą
znajdującym się niżej,
d. wyprzedzać tylko w takiej odległości, która pozwoli uniknąć potrącenia wyprzedzanego,
e. wjeżdżać na trasę po uprzednim sprawdzeniu, czy można to uczynić bez stwarzania
zagrożenia dla siebie i innych,
f. zatrzymywać się na trasie zjazdu tylko w razie konieczności,
g. w razie konieczności zatrzymania się na przewężeniu trasy lub po upadku usunąć się z toru
jazdy, tak szybko jak to możliwe,
h. podchodzić lub schodzić tylko poboczem trasy i tylko w razie konieczności.

2. Zabrania się korzystania ze zorganizowanych terenów narciarskich w stanie nietrzeźwości
lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych.

3. Zarządzający zorganizowanym terenem narciarskim lub osoba przez niego upoważniona
ma obowiązek nie dopuścić do przebywania na zorganizowanym terenie narciarskim osoby,
której zachowanie wyraźnie wskazuje, że znajduje się w stanie nietrzeźwości lub że jest pod
wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych oraz może żądać od takiej
osoby opuszczenia zorganizowanego terenu narciarskiego.

4. Zarządzający zorganizowanym terenem narciarskim lub osoba przez niego upoważniona
ma obowiązek nie dopuścić do korzystania urządzeń wyciągowych osób nieletnich nie
posiadających kasku narciarskiego oraz osób których sprzęt narciarski nie posiada
zabezpieczeń uniemożliwiających niekontrolowany ślizg odpiętej narty lub snowboardu
stwarzając tym zagrożenie dla innych użytkowników zorganizowanego terenu narciarskiego.

5. Zarządzający zorganizowanym terenem narciarskim lub osoba przez niego upoważniona
ma prawo i obowiązek nie dopuścić do przebywania na zorganizowanym terenie narciarskim i
uniemożliwić korzystanie z urządzeń wyciągowych osoby, której ryzykowny sposób jazdy
lub chuligańskie zachowanie zagraża bezpieczeństwu innych użytkowników tego terenu oraz
żądać od takiej osoby opuszczenia zorganizowanego terenu narciarskiego pomimo posiadania
ważnego biletu.
Rozdział 2
Bezpieczeństwo w górach

Art. 6.
1. Zapewnienie bezpieczeństwa osób przebywających w górach należy do ministra
właściwego do spraw wewnętrznych, organów jednostek samorządu terytorialnego na terenie
których wykonywane jest ratownictwo górskie, dyrekcji parków narodowych i
krajobrazowych położonych na obszarze gór, a także do osób prawnych i fizycznych oraz
jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej prowadzących w górach
działalność w zakresie sportu lub turystyki albo będących organizatorami imprez sportowych
lub turystycznych w górach.

2. Zapewnienie bezpieczeństwa w górach polega w szczególności na:
1) rzetelnemu oznakowaniu i zabezpieczeniu terenów, szlaków turystycznych, obiektów i
urządzeń służących do uprawiania sportu lub turystyki w sposób skutecznie zapobiegającym
powstawaniu wypadków;
2) zapewnieniu podmiotom uprawnionym do wykonywania ratownictwa górskiego
optymalnych warunków do organizowania pomocy oraz ratowania osób, które uległy
wypadkowi lub są narażone na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia, w tym również na
wspieraniu finansowo ich działalności w tym zakresie;
3) zapewnienie podmiotom uprawnionym do wykonywania ratownictwa górskiego warunków
do prowadzenia działań profilaktycznych zapobiegających wypadkom oraz do realizacji
szkoleń na chronionym przez nie terenie;
4) informowaniu społeczeństwa o aktualnym stopniu zagrożenia lawinowego i tworzeniu się
innych zagrożeń w górach i innych tworzących się niebezpieczeństwach) na postawie
informacji przekazywanych przez podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa
górskiego.

Art. 7.
1. Wyznaczone górskie szlaki turystyczne piesze i narciarskie są podstawową formą
udostępnienia terenów do uprawiania sportu i turystyki w górach.

2. Na górskich szlakach turystycznych pieszych i narciarskich ruch może odbywać się w
jednym lub obydwu kierunkach.

3. Na górskich szlakach turystycznych przeznaczonych wyłącznie do górskiej turystyki
narciarskiej zabroniony jest ruch pieszy.

4. Na górskich szlakach turystycznych, na których dopuszczony jest ruch pieszy i turystyka
narciarska obowiązuje zasada pierwszeństwa ruchu pieszego.

5. Na początku i końcu górskiego szlaku turystycznego i narciarskiego powinien być
umieszczony drogowskaz, który powinien zawierać w szczególności nazwę celu, czas
przejścia szlaku lub odległość do celu.

6. Na początku górskiego szlaku turystycznego i narciarskiego powinna także znajdować się
informacja o ewentualnych ograniczeniach dla ruchu pieszego lub narciarskiego.