Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym

Druk nr 3408

Warszawa, 5 sierpnia 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Samorządu Terytorialnego

i Polityki Regionalnej
STR-020-2-2010



Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja Samorządu
Terytorialnego i Polityki Regionalnej wnosi projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o samorządzie
gminnym.

Do reprezentowania stanowiska Komisji w pracach nad projektem ustawy
został upoważniony poseł Bronisław Dutka.


Przewodniczący Komisji


(-) Bronisław Dutka



projekt




Ustawa
z dnia ....................... 2010 r.

o zmianie ustawy o samorządzie gminnym


Art. 1. W ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz.
1591, z późn. zm.1) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 4 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, może być wydane także na wniosek
zainteresowanej rady gminy lub w trybie określonym w art. 4c.”;

2) po art. 4b dodaje się art. 4c i 4d w brzmieniu:

„Art. 4c. 1. Rada gminy występuje z wnioskiem o wydanie rozporządzenia, o którym mowa
w art. 4 ust. 1 pkt 1 jeżeli odbyło się rozstrzygające referendum w sprawie tworzenia,
łączenia, dzielenia i zniesienia gminy albo ustalenia granic gminy przeprowadzone z
inicjatywy mieszkańców. Przepis art. 4b stosuje się odpowiednio, z tym że przeprowadzanie
konsultacji z mieszkańcami, o których mowa w art. 4b ust. 1 pkt 1 nie jest wymagane.

2. W sprawach referendum, o którym mowa w ust. 1 przepisu art. 11 ust. 1 pkt 2 i 3
ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym nie stosuje się.

3. W przypadku przeprowadzania z inicjatywy mieszkańców referendum w sprawie
tworzenia, łączenia, dzielenia i zniesienia gminy albo ustalenia granic gminy pytanie
zawarte we wniosku, o którym mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o
referendum lokalnym, powinno określać szczegółowo proponowane zmiany w podziale
terytorialnym państwa.
4. Wojewoda przekazuje ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej
informację o publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym protokołu wyniku
referendum w sprawie tworzenia, łączenia, dzielenia i zniesienia gminy albo ustalenia granic
gminy.

Art. 4d. Rada Ministrów nie tworzy gminy w przypadku, w którym którakolwiek z
powstałych gmin byłaby mniejsza od najmniejszej pod względem liczby mieszkańców
gminy w Polsce, lub jej dochód na mieszkańca byłby najmniejszy w Polsce, według stanu na
dzień 31 grudnia roku poprzedzającego ogłoszenie rozporządzenia, o którym mowa w art.
4.”.

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.




1 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153,
poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz.1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055 i Nr 116, poz. 1203, z 2005 r. Nr 172, poz.
1441 i Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128, z 2007 r. Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 180, poz. 1111 i Nr 223, poz. 1458, z 2009 r. Nr 52,
poz. 420 i Nr 157 poz. 1241 oraz z 2010 r. Nr 28 poz. 142 i 146.


Uzasadnienie

Obecny stan prawny nie przewiduje expressis verbis trybu wprowadzania zmian w podziale
terytorialnym na poziomie gmin z inicjatywy mieszkańców. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy gminy
tworzy, w drodze rozporządzenia Rada Ministrów. Ustawa przewiduje wydanie rozporządzenia na
wniosek zainteresowanej rady gminy. W przypadku chęci powołania nowej gminy, wyrażanej przez
część mieszkańców danego terenu próby sformalizowania dążenia tej części np. w formie
referendum gminnego nie są wykorzystywane.

Wzmocnienie możliwości podejmowania tego rodzaju inicjatyw przez obywateli wymaga
zatem zmian w obowiązujących regulacjach. Proponuje się przy tym, by nowe rozwiązania w
sposób możliwie najpełniejszy wykorzystywały istniejące już instytucje i uregulowania.

Projektowana zmiana przewiduje zatem w ustawie o samorządzie gminnym nałożenie na radę
gminy obowiązku występowania z wnioskiem o tworzenie, łączenie, dzielenie i zniesienie gminy
albo ustalenie granic gminy w przypadku rozstrzygającego referendum w tym przedmiocie.

Z inicjatywą przeprowadzania takiego referendum będą mogli występować wyłącznie
mieszkańcy gminy. Inicjatywy w tym zakresie pozbawione zostaną statutowe struktury terenowe
partii politycznych działające w danej jednostce samorządu terytorialnego oraz organizacje
społeczne posiadające osobowość prawną, których statutowym terenem działania jest co najmniej
obszar danej jednostki samorządu terytorialnego.

Informacja o publikacji protokołu wyniku referendum będzie przekazywana przez wojewodę
ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej w celu prowadzenia stosownych analiz
dotyczących dążeń społecznych związanych z wprowadzaniem zmian w podziale terytorialnym.

Wdrożenie w życie proponowanej regulacji nie powoduje dodatkowych skutków
finansowych dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego. rodki niezbędne na realizację
zadań związanych z organizacją i przeprowadzaniem referendów lokalnych są pokrywane z ich
budżetów.

Projekt nie jest objęty prawem Unii Europejskiej



Warszawa, 12 sierpnia 2010 r.
BAS-WAPEiM-1464/10
Pan
Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej



Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej komisyjnego projektu
ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Bronisław Dutka)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz.
47 i Nr 81, poz. 998 oraz z 2010 r. Nr 10, poz. 87) sporządza się następującą opinię:


1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt przewiduje zmianę artykułu 4 ust. 2 oraz dodanie artykułów 4c i
4d w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r.
Nr 142, poz. 1591, ze zmianami). Zmiana dotyczy trybu regulowania przez
Radę Ministrów, w drodze rozporządzenia, spraw dotyczących tworzenia,
łączenia, dzielenia i znoszenia gmin oraz ustalania ich granic. Projekt zakłada
nałożenie na radę gminy obowiązku występowania z wnioskiem o wydanie
rozporządzenia Rady Ministrów, w przypadku przeprowadzenia z inicjatywy
mieszkańców referendum w sprawie tworzenia, łączenia, dzielenia i zniesienia
gminy albo ustalenia granicy gminy, a wynik tego referendum jest
rozstrzygający.
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy
Kwestie stanowiące przedmiot projektu ustawy nie są regulowane
prawem Unii Europejskiej.

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Prawo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii zawartych w przepisach
opiniowanego projektu.

4. Konkluzja
Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.


Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Michał Królikowski


2