Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

- 2 -
W doktrynie podkreślano, że zwrot "działalność wytwórcza w rolnictwie" nie zawiera
w sobie przetwórstwa.2) Stąd konieczność nowelizacji ustawy.
W redakcji art. 3 ust. 2 dodawanego projektowaną ustawą, uwzględniono ograniczony
charakter tej działalności.
Po pierwsze, oferta sprzedaży przetworzonych produktów ma być kierowana
do konsumentów. Zgodnie z treścią art. 221 Kodeksu cywilnego za konsumenta uważa się
osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością
gospodarczą lub zawodową.
Kolejnym warunkiem jest przetwarzanie osobiste lub przez domowników rolnika, a
więc z wyłączeniem podwykonawców i pracowników, i w sposób inny niż przemysłowy –
czyli z wyłączeniem linii produkcyjnych i technologii charakterystycznych dla produkcji na
dużą skalę. Produkcja ma być dokonywana z własnych surowców, aby wykluczyć podmioty
skoncentrowane na przetwórstwie a nie na produkcji roślinnej i zwierzęcej. Ostatnią przesłanką
jest uboczny charakter działalności.
Wszystkie wymienione wyżej warunki mają zagwarantować, że ta działalność będzie
miała bardzo ograniczony charakter i nie będzie miała wpływu na rynek handlu żywnością.
W trakcie prac nad projektem rozważano ograniczenie produkcji przetworzonych
produktów rolnych poprzez jej odniesienie do wielkości produkcji nieprzetworzonej danego
gospodarstwa. Mogłoby to jednak doprowadzić do zbytniego uprzywilejowania na rynku
żywności przetworzonej dużych gospodarstw rolnych, co w skrajnych przypadkach mogłoby
zaburzyć dotychczasową strukturę produkcji i dystrybucji żywności.
Przyjęcie techniki legislacyjnej polegającej na oznaczeniu dotychczasowej treści
normatywnej art. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i dodanie nowej treści w ust.
2, pozwoli zachować dotychczasowy dorobek judykatury i przedstawicieli doktryny w zakresie
interpretacji tego przepisu.
Aby wyłączyć omawianą działalność z opodatkowania podatkiem dochodowym
od
osób fizycznych, projektowana ustawa rozszerza katalog zwolnień przedmiotowych
określonych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Opis zwolnienia jest
analogiczny do nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z uwzględnieniem
różnic terminologicznych pomiędzy obiema ustawami. Ponieważ zwolnienie będzie
adresowane do podatników dokonujących sprzedaży w niewielkich rozmiarach, będzie
limitowane kwotą 5
000 zł przychodu rocznie. Nadwyżka ponad tę kwotę będzie
opodatkowana jako przychód z tzw. innych źródeł (art. 20 ust. 1a). Nadwyżka nie będzie

2) patrz: K. Kohutek: Komentarz do art. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
- 3 -
stanowiła przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej – tym samym podatnik nie
będzie zobowiązany chociażby do odprowadzania zaliczek na podatek, czy też do prowadzenia
odpowiednich ksiąg podatkowych.
Z uwagi na wprowadzenie limitu, zwolnienie będzie warunkowane prowadzeniem
ewidencji sprzedaży, w której wykazywana będzie wielkość przychodu. W celu maksymalnego
uproszczenia ewidencji przychód będzie rejestrowany raz dziennie w łącznej kwocie.
Dodatkowym warunkiem zwolnienia będzie sprzedaż przetworzonych produktów w miejscu
przetworzenia lub na targowiskach.
Dla zachowania spójności z w systemie podatkowym, zwolnienie nie będzie miało
zastosowania do produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, czyli np. napojów
alkoholowych oraz do przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w
ramach działów specjalnych produkcji rolnej.
Produkcja przez rolników przetworzonej żywności znajduje się obecnie w "szarej
strefie" i nie zasila fiscusa. Dlatego zwolnienie jej od podatku nie będzie rodzić wydatków ani
nie zmniejszy przychodów dla budżetu państwa. Można oczekiwać, że dzięki ustawie
producenci domowej żywności wyjdą z „szarej strefy” i zasilą budżet kwotami nadwyżek
ponad limit 5 000 zł przychodu rocznie.
Podczas prac nad projektem ustawy zwrócono się o opinię partnerów społecznych tj.:
Krajowego Związku Rolników Kółek i Organizacji Rolniczych, Federacji Branżowych
Związków Producentów Rolnych, Krajowej Rady Izb Rolniczych, Niezależnego
Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych "Solidarność", Związku
Zawodowego Centrum Narodowe Młodych Rolników, Ogólnopolskiego Porozumienia
Związków Zawodowych Rolników i Organizacji Rolniczych, Parlamentu Studentów
Rzeczypospolitej Polskiej oraz Związku Zawodowego Rolnictwa "Samoobrona".
Swoje stanowisko zaprezentował przedstawiciel Dolnośląskiej Izby Rolniczej,
opowiadając się przeciwko projektowi ustawy, uzasadniając je dodatkowymi komplikacjami w
stosowaniu prawa.
Przedmiot projektu nie jest regulowany prawem Unii Europejskiej.

(Dz.U.04.173.1807). Komentarz LEX/el. 2005.