Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

prowadzącego na szeroką skalę działalność usługowo-hotelarską, czyli gospodarstwa rolnego
będącego de facto pensjonatem.
Stanowisko do projektu
W świetle przedstawionego obowiązującego obecnie stanu prawnego, należy pozytywnie
ocenić zaproponowane w projekcie ustawy rozszerzenie wyłączenia spod przepisów ustawy
SDG kolejnej grupy rolników wykonujących działalność gospodarczą polegającą na
przetwórstwie wytworzonych przez siebie produktów roślinnych i zwierzęcych, zważywszy,
że wyłączeniu ma podlegać działalność, która w założeniu ma mieć charakter uboczny
w stosunku do działalności wytwórczej w rolnictwie.
Wątpliwości budzi jednak brak takich instrumentów, które uniemożliwiłyby wyłączenie
działalności wykonywanej w znacznym rozmiarze. Należy zauważyć, że stosowana
pomocniczo definicja rolnika indywidualnego (ustawa SDG nie definiuje pojęcia rolnik) na
podstawie ustawy z dnia 11 kwietnia 2003r. o kształtowaniu ustroju rolnego wskazuje na
osobę fizyczną prowadzącą osobiście gospodarstwo rolne, będącą właścicielem lub
dzierżawcą nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni użytków rolnych nawet do 300 ha.
System prawny zezwalałby, aby w przetwórstwo zaangażowane były osoby współpracujące
w gospodarstwie rolnym, mające status domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu
społecznym rolników jako osoby pracujące w gospodarstwie rolnym i
niezwiązane
z rolnikiem stosunkiem pracy. Produkcja wyrobów w oparciu o znaczne zasoby ludzkie oraz
znaczne własne zasoby produktów roślinnych i zwierzęcych, może osiągać istotne rozmiary
i prowadzić do osiągania z tego tytułu znacznych dochodów. Można założyć, że dochody te i
tak będą z reguły uznawane jako pochodzące z działalności ubocznej, przy czym trzeba
zauważyć, że przepis określający działalność jako mającą charakter uboczny jest obecnie
przepisem nieostrym i w razie jakichkolwiek wątpliwości konieczne będzie ustalanie stanu
faktycznego na podstawie zeznań zainteresowanego, zaświadczeń urzędu skarbowego
i innych dokumentów wskazujących czy podstawowym źródłem dochodów było prowadzenie
gospodarstwa rolnego czy prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie przetwórstwa.
Powstaje zatem brak pewności obrotu gospodarczego.
Dlatego proponuje się wprowadzenie wymiernego kryterium przesądzającego,
że przekroczenie określonych rozmiarów przetwórstwa (np. w powiązaniu z proponowanym
progowym określeniem rocznego poziomu wysokości sprzedaży zwolnionej
z opodatkowania) będzie skutkowało obowiązkiem dokonania wpisu przedsiębiorcy
do ewidencji. Jednocześnie należy zapewnić uszczelnienie systemu tak, aby sposób ewidencji
przychodów pozwalał jednoznacznie określić moment przekroczenia ustawowego przychodu
progowego.
Ponadto nie wydaje się zasadne założenie przyjęte w uzasadnieniu do projektu ustawy, że
działalność przetwórcza w każdym przypadku będzie miała bardzo ograniczony charakter
i nie będzie miała wpływu na rynek producenta i handlu żywnością. Należy uznać, że lokalnie
przy przetwórstwie znacznych rozmiarów może dochodzić do zakłócenia konkurencji,
co zostanie negatywnie odebrane przez legalnie działających przedsiębiorców niebędących
rolnikami. Dlatego istotnym jest wprowadzenie wymiernego kryterium wielkości produkcji
ubocznej.
Należy podkreślić, że już obecnie nastąpiło znaczne odformalizowanie procedur
administracyjnych w zakresie wpisu przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną do ewidencji
działalności gospodarczej. Wprowadzone uproszczenia i udoskonalona procedura
dokonywania wpisów do ewidencji działalności gospodarczej wraz ze zgłoszeniem do innych
organów w związku z uzyskiwaniem numerów NIP, REGON i zgłoszeń do ZUS/KRUS, a
także zniesienie opłat za dokonywanie wpisów w ewidencji, pozwala stwierdzić, że nie

5
powinno to już stanowić żadnej przeszkody w rejestracji działalności gospodarczej zgodnie z
przyjętym systemem. Dotyczyć to będzie również rolników dokonujących przetwórstwa w
znacznym rozmiarze, w
przypadku przyjęcia proponowanej koncepcji utrzymania ich
obowiązkowej rejestracji w ewidencji.
Istotną kwestią do rozważenia jest również sprawa posługiwania się w projekcie niejasnym
pojęciem – przetwarzanie „w sposób inny niż przemysłowy”. Powstają wątpliwości, jak będą
kwalifikowane niektóre działalności np. wypiek chleba z własnego ziarna poddanego
przemiałowi przemysłowemu. Wydaje się, że ograniczenie projektowanych przepisów tylko
do przetwórstwa na poziomie określonej wielkości progowej pozwoliłoby usunąć warunek
nieprzemysłowego charakteru przetwarzania i wyeliminować wątpliwości interpretacyjne.
Podsumowanie:
Rada Ministrów postuluje dalsze prace w Parlamencie nad zmianami zaproponowanymi w
projekcie ustawy. Prace powinny uwzględniać uwagi dotyczące zmiany terminu wejścia w
życie proponowanych zmian do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przekroczenie określonych rozmiarów przetwórstwa (np. w powiązaniu z proponowanym
progowym określeniem rocznego poziomu wysokości sprzedaży zwolnionej z
opodatkowania) powinno skutkować obowiązkiem dokonania wpisu przedsiębiorcy do
ewidencji działalności gospodarczej.
Mając na uwadze pewność obrotu gospodarczego, prace te powinny zmierzać do określenia
rozmiaru (skali) działalności o charakterze ubocznym, uwzględniając również regulacje w
zakresie bezpieczeństwa żywności.

6