Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Ordynacja podatkowa

Druk nr 2898

Warszawa, 3 lutego 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Nadzwyczajna „Przyjazne

Państwo” do spraw związanych
z ograniczaniem biurokracji
NPP-020-131-2010



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja Nadzwyczajna
„Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji wnosi
projekt ustawy:

- o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania administracyjnego oraz
ustawy - Ordynacja podatkowa.

Do reprezentowania stanowiska Komisji w pracach nad projektem ustawy
został upoważniony poseł Piotr Tomański.


Przewodniczący Komisji


(-) Janusz Palikot



projekt

USTAWA
z dnia ………………..2010 r.

o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego
oraz ustawy - Ordynacja podatkowa

Art. 1.
W ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z
2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm) w art. 50 § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Organ administracji publicznej może wzywać osoby do udziału w podejmowanych
czynnościach i do złożenia wyjaśnień lub zeznań na piśmie, a w razie konieczności
osobiście lub przez pełnomocnika, jeżeli jest to niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy
lub dla wykonywania czynności urzędowych.”.

Art. 2.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z
późn. zm.) art. 155 otrzymuje brzmienie:
„Art. 155. § 1. Organ podatkowy może wezwać stronę lub inne osoby do złożenia
wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności na piśmie, a w
razie konieczności osobiście lub przez pełnomocnika, jeżeli jest to
niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy.
Organ obowiązany jest dołożyć starań, aby zadośćuczynienie wezwaniu
nie było uciążliwe.
§ 2. Jeżeli osoba wezwana nie może stawić się z powodu choroby, kalectwa
lub innej ważnej przyczyny, organ podatkowy może przyjąć wyjaśnienie
lub zeznanie albo dokonać czynności w miejscu pobytu tej osoby, jeżeli
pozwalają na to okoliczności, w jakich znajduje się ta osoba.”.

Art. 3.
W postępowaniach wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy stosuje się
przepisy dotychczasowe, jeżeli wezwanie zostało wysłane przed dniem wejścia w życie
ustawy.

Art. 4.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.


1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 509, z 2002
r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387, z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz. 1660
oraz z 2004 r. Nr 162, poz. 1692
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr 86,
poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 143, poz. 1031, Nr 217, poz.
1590 i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225, poz. 1671,
z 2008 r. Nr 118, poz. 745, Nr 141, poz. 888, Nr 180, poz. 1109 i Nr 209, poz. 1316, 1318 i 1320 oraz z 2009 r.
Nr 18, poz. 97, Nr 44, poz. 362 i Nr 57, poz. 466
UZASADNIENIE

1.Wyjaśnienie celu ustawy.

Celem niniejszego projektu ustawy jest wprowadzenie takich rozwiązań, które
utrudnią organom administracji publicznej i organom podatkowym nadużywanie instytucji
wzywania do osobistego stawiennictwa przed organem w ramach toczącego się postępowania.
Jednocześnie projekt ustawy proponuje częściowe ujednolicenie przepisów
dotyczących wezwań obowiązujących w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks
postępowania administracyjnego oraz ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja
podatkowa.

2. Przedstawienie stanu obecnego.

Obecnie zgodnie z art. 50 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks
postępowania administracyjnego, organ administracji publicznej może wzywać osoby do
udziału w podejmowanych czynnościach i do złożenia wyjaśnień lub zeznań osobiście, przez
pełnomocnika lub na piśmie, jeżeli jest to niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy lub dla
wykonywania czynności urzędowych.

Z kolei, zgodnie z obowiązującym art. 155 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
- Ordynacja podatkowa, organ podatkowy może wezwać stronę lub inne osoby do złożenia
wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności osobiście, przez pełnomocnika lub na
piśmie, jeżeli jest to niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy.
Jeżeli osoba wezwana nie może stawić się z powodu choroby, kalectwa lub innej ważnej
przyczyny, organ podatkowy może przyjąć wyjaśnienie lub zeznanie albo dokonać czynności
w miejscu pobytu tej osoby.

3. Różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym.

Proponowana zmiana w art. 50 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks
postępowania administracyjnego sprowadza się do zmiany szyku przepisu poprzez
uwypuklenie składania wyjaśnień lub zeznań na piśmie jako podstawowego sposobu
realizacji obowiązku wynikającego z wezwania organu administracji publicznej. Natomiast
w odniesieniu do stawiennictwa osobistego lub przez pełnomocnika, poza ich przesunięciem
do dalszej części przepisu, proponuje się również wprowadzenie obowiązku rozważenia
faktycznej konieczności wezwania osoby do takiego stawiennictwa. Oczywiście pozostają
również dotychczasowe przesłanki, które organ jest obowiązany również wziąć pod uwagę,
a więc „niezbędność” dla rozstrzygnięcia sprawy lub dla wykonywania czynności
urzędowych.

Analogicznej zmiany w celu zachowania symetrii przepisu dokonano również w art.
155 § 1 Ordynacji podatkowej.

W art. 155 Ordynacji podatkowej proponuje się również zmiany zmierzające do
ujednolicenia z art. 50 Kodeksu postępowania administracyjnego. Przede wszystkim dodano
przepis, który obecnie funkcjonuje jako art. 50 § 2 kpa, a więc przepis nakładający na organ
obowiązek dołożenia starań, aby zadośćuczynienie wezwaniu nie było uciążliwe. Brak tego
przepisu w Ordynacji podatkowej nie znajduje jakiegokolwiek uzasadnienia. Ponadto
proponuje się dodanie przepisu analogicznego do art. 50 § 3 kpa, który stanowi, że jeżeli
osoba wezwana nie może stawić się z powodu choroby, kalectwa lub innej ważnej przyczyny,
organ podatkowy może przyjąć wyjaśnienie lub zeznanie albo dokonać czynności w miejscu
pobytu tej osoby, jeżeli pozwalają na to okoliczności, w jakich znajduje się ta osoba.
Dotychczasowe brzmienie art. 155 § 2 Ordynacji podatkowej pozbawione było fragmentu
„jeżeli pozwalają na to okoliczności, w jakich znajduje się ta osoba”. W efekcie, stosowanie
tego przepisu mogło doprowadzić, że osoba hospitalizowana mogła być przesłuchana przez
organ podatkowy, pomimo przeciwwskazań medycznych, co nie wydaje się być uzasadnione.

4. Oczekiwane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne.
Należy zakładać, że skutkiem wejścia w życie proponowanych rozwiązań będzie
pełniejsza realizacja zasady wyrażonej w art. 8 Kodeksu postępowania administracyjnego,
zgodnie z którą organy administracji publicznej obowiązane są prowadzić postępowanie
w taki sposób, aby pogłębiać zaufanie obywateli do organów Państwa oraz świadomość
i kulturę prawną obywateli oraz zasady wyrażonej w art. 12 § 1 Kodeksu postępowania
administracyjnego, zgodnie z którą
organy administracji publicznej powinny działać
w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami
prowadzącymi do jej załatwienia.
Wejście w życie proponowanych rozwiązań powinno pozytywnie wpłynąć na odbiór
społeczny funkcjonowania organów administracji publicznej.
Wejście w życie proponowanych rozwiązań nie powinno wpłynąć negatywnie na
dochody i wydatki budżetu państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego.



5. Konsultacje społeczne
Należy zakładać, że zgodnie z art. 34 ust. 3 regulaminu Sejmu Marszałek Sejmu przed
skierowaniem do pierwszego czytania skieruje niniejszy projekt ustawy do konsultacji
w trybie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach.

6. Założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych
W
związku z treścią art. 34 ust. 2 pkt 6 Regulaminu Sejmu należy wskazać, że
przedmiotowy projekt ustawy nie przewiduje wydawania aktów wykonawczych.

7. Ocena zgodności z prawem Unii Europejskiej

Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.