Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Społecznych zawieszania lub zmniejszania tego świadczenia w razie osiągania
przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.
W tym wypadku renta rodzinna przysługuje małżonkowi bez względu na wiek i stan
zdrowia.”.
Art. 7. W ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. o andarmerii Wojskowej i wojskowych
organach porządkowych (Dz. U. Nr 123, poz. 1353, z pó n. zm.7) w art. 7 wprowadza się
następujące zmiany:
1) w ust. 2 uchyla się pkt 3,
2) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. W skład oddziałów lub wydziałów andarmerii Wojskowej mogą wchodzić placówki
andarmerii Wojskowej, jako ich zamiejscowe komórki wewnętrzne.”.
Art. 8. W ustawie z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych
(Dz. U. z 2008 r. Nr 141, poz. 892, z pó n. zm.8) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 84 otrzymuje brzmienie:

„Art. 84. 1. ołnierzom zawodowym mogą być przyznawane:
1) nagrody uznaniowe - w szczególności w związku z przejawianiem inicjatywy w służbie albo
wykonywaniem zadań służbowych wymagających szczególnie dużego nakładu pracy, w
tym poza określonym czasem służby, w skróconych terminach lub warunkach szczególnie
utrudnionych;
2) zapomogi - w przypadku zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub
śmierci członka rodziny oraz z innych przyczyn powodujących istotne pogorszenie
warunków materialnych.
2.
W razie zaginięcia żołnierza zawodowego w związku z wykonywaniem zadań
służbowych lub śmierci żołnierza zawodowego Minister Obrony Narodowej przyznaje
zapomogę małżonkowi, dzieciom pozostającym na utrzymaniu żołnierza zawodowego lub jego
rodzicom.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do małżonka, dzieci lub rodziców żołnierza
zawodowego, który zmarł w ciągu trzech lat po zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej, w
następstwie wypadku lub choroby pozostających w związku z wykonywaniem zadań
służbowych.
4. Nagrody uznaniowe i zapomogi, o których mowa w ust. 1 - 3 wypłaca się z tworzonego
na ten cel funduszu, którego wysokość nie może być niższa niż 2,5 % planowanych na dany rok
kalendarzowy środków na uposażenia żołnierzy zawodowych.
5. Minister Obrony Narodowej z pozostających w jego dyspozycji środków funduszu, o
którym mowa w ust. 4, może przyznawać nagrody uznaniowe i zapomogi żołnierzom
zawodowym bez względu na miejsce pełnienia przez nich zawodowej służby wojskowej.
6. Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy i
ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, określi, w drodze rozporządzenia,
wysokość funduszu na nagrody uznaniowe i zapomogi oraz ródła jego finansowania, a także
sposób ustalania wysokości środków tego funduszu pozostających w dyspozycji dowódców
jednostek wojskowych, o których mowa w art. 104, oraz sposób zwiększania tego funduszu w

7 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr
89, poz. 804, z 2003 r. Nr 113, poz. 1070, Nr 139, poz. 1326, z 2004 r. Nr 116, poz. 1203, Nr 171, poz. 1800, Nr 273,
poz. 2703, z 2006 r. Nr 104, poz. 711, z 2007 r. Nr 176, poz. 1242 oraz z 2009 r. Nr 85, poz. 716.
8 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 206, poz. 1288 i Nr 208, poz.
1308 oraz z 2009 r. Nr 26, poz. 157, Nr 79, poz. 669 i Nr 161, poz. 1278.

5
trakcie roku kalendarzowego, uwzględniając formę organizacyjno-prawną jednostki wojskowej,
w której tworzony jest fundusz.
7. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki
przyznawania żołnierzom zawodowym nagród i zapomóg oraz zapomóg w sytuacjach, o których
mowa w ust. 2 i 3, uwzględniając okoliczności uzasadniające przyznanie nagrody lub zapomogi i
tryb postępowania w tych sprawach.”;
2) w art. 98 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Należności pieniężne, o których mowa w ust. 1, przysługują małżonkowi, a w razie
braku małżonka – kolejno: dzieciom, rodzicom, dziadkom, wnukom albo rodzeństwu.”;
3) po art. 99 dodaje się art. 99a w brzmieniu:
„Art. 99a. Przepisy art. 99 stosuje się odpowiednio w razie śmierci żołnierza zawodowego
po zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej, w następstwie wypadku lub choroby
pozostających w związku z wykonywaniem zadań służbowych.”;
4) w art. 111:
a) dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1,
b) w ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) osiągnięcia wieku sześćdziesięciu lat, z zastrzeżeniem ust. 2;”,
c) po ust. 1 dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
„2. Minister Obrony Narodowej, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może
określić inny termin zwolnienia z zawodowej służby wojskowej dla żołnierzy zawodowych
wyznaczanych na stanowiska służbowe zaszeregowane do stopni generałów (admirałów)
w organizacji międzynarodowej albo międzynarodowej strukturze wojskowej, którzy
osiągnęli wiek, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie pó niejszy jednak niż do ukończenia
przez żołnierza sześćdziesięciu pięciu lat.”;
5) art. 120 otrzymuje brzmienie:
„Art. 120. 1. Były żołnierz zawodowy, z wyjątkiem zwolnionego ze służby wojskowej z
powodu, o którym mowa w art. 111 pkt 1, 12-15, w okresie dwóch lat od dnia zwolnienia z
zawodowej służby wojskowej, może korzystać z pomocy w zakresie doradztwa zawodowego,
przekwalifikowania i pośrednictwa pracy, udzielanej przez właściwe organy.
2. Były żołnierz zawodowy, który został zwolniony z zawodowej służby wojskowej
wskutek ustalenia przez wojskową komisję lekarską niezdolności do pełnienia zawodowej
służby wojskowej wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem czynnej służby
wojskowej albo choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami
służby wojskowej pełnionej poza granicami państwa, związanej z realizacją celów, o których
mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, korzysta z pomocy, o której
mowa w ust. 1, bezterminowo.
3. ołnierz zawodowy, za zgodą dowódcy jednostki wojskowej, może korzystać z pomocy
w zakresie:
1) doradztwa zawodowego, o ile pełnił zawodową służbę wojskową co najmniej trzy lata,
2) przekwalifikowania zawodowego i pośrednictwa pracy na dwa lata przed zwolnieniem z
zawodowej służby wojskowej, o ile pełnił tę służbę co najmniej cztery lata,
3) praktyk zawodowych na sześć miesięcy przed zwolnieniem z zawodowej służby
wojskowej, o ile pełnił zawodową służbę wojskową co najmniej dziewięć lat

6
- udzielanej przez właściwe organy.
4. W ramach pomocy, o której mowa w ust. 1 i 3, mogą być pokrywane koszty:
1) przekwalifikowania
zawodowego;
2) przejazdów z miejsca zamieszkania do ośrodka szkolenia, w którym następuje
przekwalifikowanie zawodowe, lub do miejsca odbywania praktyki;
3) zakwaterowania w okresie przekwalifikowania zawodowego lub odbywania praktyki
zawodowej;
4) nauki w szkole ponadgimnazjalnej lub wyższej w przypadku żołnierza służby
kontraktowej.
5. Pomoc w zakresie doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy realizowana jest
bezpłatnie przez właściwe organy wojskowe.
6. Z pomocy, o której mowa w ust. 1, mogą korzystać bezterminowo również małżonek
oraz dzieci pozostające na utrzymaniu żołnierza zawodowego, który zaginął lub poniósł śmierć
w związku z wykonywaniem zadań służbowych.
7. Z pomocy, o której mowa w ust. 1, mogą korzystać bezterminowo również małżonek
oraz dzieci pozostające na utrzymaniu żołnierza zawodowego, który zmarł po zwolnieniu z
zawodowej służby wojskowej w następstwie wypadku lub choroby pozostających w związku z
wykonywaniem zadań służbowych.
8. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i
tryb korzystania przez żołnierzy zawodowych oraz byłych żołnierzy zawodowych, a także
małżonków oraz dzieci pozostających na utrzymaniu żołnierzy zawodowych, którzy zaginęli
lub ponieśli śmierć w związku z wykonywaniem zadań służbowych, z uprawnień, o których
mowa w ust. 1-7 oraz właściwość organów w tych sprawach. Rozporządzenie powinno
zapewnić równy dostęp dla osób uprawnionych do korzystania z pomocy w zakresie doradztwa
zawodowego, przekwalifikowania i pośrednictwa pracy, udzielanej przez właściwe organy.”.
Art. 9. W ustawie z dnia 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu
Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego (Dz. U. Nr 104, poz. 710 oraz z 2009 r. Nr 114,
poz. 957) po art. 94 dodaje się art. 94a w brzmieniu:

„Art. 94a. Przepisy art. 94 stosuje się odpowiednio w razie śmierci funkcjonariusza po
zwolnieniu ze służby, w następstwie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą.”.
Art. 10. W ustawie z dnia 24 kwietnia 2009 r. o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy
zawodowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 79, poz. 669 oraz z 2009 r. Nr 161, poz.
1278) w art. 1 uchyla się pkt 47 i 60.
Art. 11. 1. Przepisy ustaw, o których mowa w art. 1-8, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą
stosuje się do:
1) żołnierzy, którzy zmarli po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej,
2) funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego,
którzy zmarli po zwolnieniu ze służby
- po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy w następstwie wypadku, urazu lub choroby
pozostających w związku z pełnieniem odpowiednio czynnej służby wojskowej lub służby, z
zastrzeżeniem ust. 2.
2. Przepis art. 19 pkt 2 ustawy, o której mowa w art. 5, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą
stosuje się do żołnierzy zawodowych zwolnionych z zawodowej służby wojskowej po dniu wejścia
w życie niniejszej ustawy.

7
Art. 12. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 4 ust. 2 i 3 ustawy
zmienianej w art. 4 oraz wydane na podstawie art. 84 ust. 2 i 3 oraz art. 120 ust. 4 ustawy
zmienianej w art. 8, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy,
zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 4
ust. 5 i 6 ustawy zmienianej w art. 4 oraz art. 84 ust. 6 i 7 oraz art. 120 ust. 8 ustawy zmienianej w
art. 8, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 13. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

8
Uzasadnienie


Przedstawiony projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach odszkodowawczych
przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową oraz o
zmianie niektórych innych ustaw zawiera propozycje kompleksowych rozwiązań w zakresie
pomocy dla rodzin żołnierzy, którzy ponieśli śmierć, po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej, w
następstwie wypadku lub choroby pozostających w związku z pełnieniem czynnej służby
wojskowej (wykonywaniem zadań służbowych). Przepisy te będą miały zastosowanie także do
rodzin funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego.
Powyższe jest związane, w szczególności, z wykonywaniem przez żołnierzy zadań
służbowych poza granicami państwa związanych z realizacją celów, o których mowa w art. 2 pkt 1
ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej poza granicami państwa (Dz. U. Nr 162, poz. 1117, z pó n. zm.).

Projekt dotyczy także zmian, które pozwolą pełniej wykorzystywać, na potrzeby Sił
Zbrojnych, rozległą wiedzę i doświadczenie zdobyte w czasie pełnienia służby przez żołnierzy,
wyznaczonych na stanowiska służbowe w strukturach międzynarodowych, stwarzając możliwość
pełnienia tej służby również po osiągnięciu przez nich wieku sześćdziesięciu lat.
Ponadto zakłada się usprawnienie funkcjonowania placówek andarmerii Wojskowej, które
staną się komórkami wewnętrznymi większych jednostek organizacyjnych, co pozwoli odciążyć je
od realizowania zadań wykonywanych przez typowe jednostki wojskowe, na rzecz zadań
określonych ustawą z dnia 24 sierpnia 2001 r. o andarmerii Wojskowej i wojskowych organach
porządkowych (Dz. U. Nr 123, poz. 1353, z pó n. zm.).


W niniejszym projekcie zawarto propozycje zmian następujących ustaw:
1) z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie
wypadków i chorób pozostających w związku ze słu bą wojskową – w zasadzie ma charakter
redakcyjny i w praktyce wydłużenie okresu nabycia przez rodzinę zmarłego uprawnień do
świadczeń odszkodowawczych w przypadku śmierci żołnierza wskutek wypadku lub choroby -
poprzez eliminację ograniczenia występującego w obowiązującym przepisie art. 15 ust. 1 pkt 2 i
3 „(...) nie pó niej jednak niż w ciągu trzech lat od dnia zwolnienia z czynnej służby
wojskowej” – prawdopodobnie będzie dotyczyła niewielkiej grupy uprawnionych. Praktyka
stosowania przepisów odszkodowawczych w tym zakresie wskazuje, iż skutek śmiertelny w
następstwie wypadku lub chorób pozostających w związku ze służbą wojskową najczęściej
występuje w okresie do 3 lat od daty wypadku lub zwolnienia ze służby. Jednakże zdarzają się
przypadki kiedy schorzenie pozostające w związku ze służbą wojskową ujawnia się po upływie
3 lat od daty zwolnienia ze służby. W takich przypadkach żołnierze i ich rodziny były
pozbawione świadczeń odszkodowawczych i dochodzili swych roszczeń na drodze sądowej.
Proponowane rozwiązanie jest korzystne dla poszkodowanych i ich rodzin;
2) z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej –
proponowana zmiana w art. 133a ustawy, wypełnia lukę w przepisach i pozwoli na uniknięcie
sporów interpretacyjnych dotyczących zakresu podmiotowego uprawnionych, o których mowa
w art. 133a ust 1 i 2 cyt. ustawy do pomocy w zakresie podnoszenia kwalifikacji,
przekwalifikowania, doradztwa zawodowego lub pośrednictwa pracy, udzielanej przez
właściwe organy. Redakcja przepisu art. 133a ustawy w obowiązującym brzmieniu nasuwa
szereg wątpliwości interpretacyjnych co do nabycia uprawnień wynikających z tego przepisu, w
przypadku gdy śmierć żołnierza - wskutek wypadku lub choroby pozostających w związku z
pełnieniem czynnej służby wojskowej zaistniałych poza granicami państwa - nastąpiła na
terenie Rzeczypospolitej Polskiej po długotrwałym leczeniu żołnierza. Proponowana zmiana
wyeliminuje wątpliwości interpretacyjne w tym zakresie.
Przyjęcie proponowanych rozwiązań spowoduje przewidywane znaczne zwiększenie
wysokości środków przeznaczanych corocznie na działalność rekonwersyjną związaną z
pomocą w zakresie podnoszenia kwalifikacji lub przekwalifikowania zawodowego

9