Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej

1) modernizacja gospodarstw rolnych;
2) zwiększenie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej;
3) różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej;
4) tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw;
5) wdrażanie lokalnych strategii rozwoju w przypadku realizacji operacji:
a) które odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działań wy-
mienionych w pkt 3 i 4,
b) o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy PROW;
6) wdrażanie projektów współpracy;
7) funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja.
2. Zaliczka jest wypłacana beneficjentowi:
1) jeżeli wnioskował o jej wypłatę, składając wniosek o przyznanie pomocy, o którym
mowa w art. 24 ust. 1 ustawy PROW;
2) na podstawie umowy, o której mowa w art. 22 ust. 1 ustawy PROW.
Art. 10j. 1. Zaliczka wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem podlega zwrotowi
przez beneficjenta wraz z odsetkami w
wysokości określonej jak dla zaległości
podatkowych, liczonymi od dnia przekazania tych środków przez agencję płatniczą
realizującą płatności z EFRROW.
2. Zaliczka pobrana:
1) nienależnie lub
2) w nadmiernej wysokości
– podlega zwrotowi przez beneficjenta wraz z odsetkami w wysokości określonej jak
dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia doręczenia beneficjentowi wezwania do
ich zwrotu.
3. Zwrotowi, o którym mowa w ust. 1 i 2, podlega odpowiednio ta część środków,
która została wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem albo pobrana nienależnie lub
w nadmiernej wysokości.
4. Do środków podlegających zwrotowi na podstawie ust. 1 lub 2 stosuje się
odpowiednio przepisy ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa dotyczące nienależnie lub nadmiernie pobranych krajowych
środków publicznych, przeznaczonych na współfinansowanie wydatków realizowanych
z funduszy Unii Europejskiej, które zostały przekazane przez Agencję Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa na podstawie umowy w związku z realizacją Wspólnej Polityki
Rolnej, Wspólnej Polityki Rybackiej lub sektorowego programu operacyjnego.”.

5


Art. 2. W sprawach dotyczących wyprzedzającego finansowania kosztów kwali-
fikowalnych w ramach działań objętych programem rozwoju obszarów wiejskich wszczętych
na podstawie wniosków złożonych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy
dotychczasowe.
Art. 3. 1. Beneficjenci, o których mowa w art. 10i ust. 1 ustawy wymienionej w art. 1,
w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, którzy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy
złożyli wniosek o przyznanie pomocy, o którym mowa w art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 7 marca
2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego
Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz. 427, z późn.
zm.1)), zwanej dalej „ustawą PROW”, mogą otrzymać zaliczki, o których mowa w art. 38
ust. 2 i art. 56 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1974/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r.
ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005
w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz
Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz. Urz. UE L 368 z 23.12.2006, str. 15, z późn.
zm.), zwane dalej „zaliczkami”, na zasadach określonych w ust. 2 – 10.
2. Zaliczka jest wypłacana beneficjentowi:
1) na jego wniosek złożony w terminie 30 dni od dnia:
a) wejścia w życie ustawy – w przypadku gdy pomoc została przyznana przed dniem
wejścia w życie ustawy,
b) przyznania pomocy – w przypadku gdy pomoc została przyznana po dniu wejścia
w życie ustawy;
2) na podstawie zmienionej umowy, o której mowa w art. 22 ust. 1 ustawy PROW.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, składa się na formularzu udostępnionym przez
agencję płatniczą realizującą płatności z EFRROW w miejscu, w którym został złożony
wniosek o przyznanie pomocy, o którym mowa w art. 24 ust. 1 ustawy PROW.
4. Wniosek, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, zawiera w szczególności:
1) imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres beneficjenta;
2) datę zawarcia i numer umowy, o której mowa w art. 22 ust. 1 ustawy PROW;
3) wysokość wnioskowanej zaliczki.
5. Jeżeli wniosek, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, nie został złożony w terminie, agencja
płatnicza realizująca płatności z EFRROW pozostawia wniosek bez rozpatrzenia, informując
beneficjenta o przyczynach pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia oraz pouczając go
o prawie wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

6


6. Jeżeli wniosek, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, nie spełnia innych wymogów
formalnych, agencja płatnicza realizująca płatności z EFRROW wzywa beneficjenta do
usunięcia braków, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pouczając go, że
nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia oraz że
w takim przypadku służy mu skarga do sądu administracyjnego.
7. W przypadku pozostawienia wniosku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, bez rozpatrzenia
albo odmowy udzielenia zaliczki, beneficjentowi służy skarga do sądu administracyjnego na
zasadach i w trybie określonych dla aktów lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4
ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
(Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.2)).
8. Agencja płatnicza realizująca płatności z EFRROW informuje beneficjenta, w formie
pisemnej, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku, o terminie zawarcia umowy
zmieniającej umowę, o której mowa w art. 22 ust. 1 ustawy PROW, albo o przyczynach
odmowy udzielenia zaliczki.
9. Do zwrotu zaliczki stosuje się przepisy art. 10j ustawy wymienionej
w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
10. Zaliczka nie przysługuje beneficjentowi na realizację danej operacji, jeżeli na
podstawie dotychczasowego przepisu art. 10c ustawy wymienionej w art. 1:
1) otrzymał środki na wyprzedzające finansowanie kosztów kwalifikowalnych ponoszonych
na realizację tej operacji lub
2) ubiega się o wypłatę środków, o których mowa w pkt 1.
Art. 4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.



_______________
1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 98, poz. 634, Nr 214, poz. 1349
i Nr 237, poz. 1655 oraz z 2009 r. Nr 20, poz. 105.
2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 94,
poz. 788, Nr 169, poz. 1417, Nr 250, poz. 2118 i Nr 264, poz. 2205, z 2006 r. Nr 38, poz. 268, Nr 208,
poz. 1536 i Nr 217, poz. 1590, z 2007 r. Nr 120, poz. 818, Nr 121, poz. 831 i Nr 221, poz. 1650, z 2008 r.
Nr 190, poz. 1171 i Nr 216, poz. 1367 oraz z 2009 r. Nr 53, poz. 433 i Nr 144, poz. 1179.

20-12-aa

7

U Z A S A D N I E N I E

Zmiana ustawy z dnia 22 września 2006 r. o uruchamianiu środków pochodzących
z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej (Dz. U.
Nr 187, poz. 1381, z 2008 r. Nr 52, poz. 304 i Nr 214, poz. 1349 oraz z 2009 r. Nr 157,
poz. 1241) ma zasadniczo na celu prawne uregulowanie możliwości zaliczkowania wypłat
środków na realizację działań współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego
Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) w ramach Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2007 – 2013.

Zgodnie z art. 38 ust. 2 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1974/2006 z dnia 15 grudnia
2006 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE)
nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz
Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz. Urz. UE L 368 z 23.12.2006,
str. 15, z późn. zm.), lokalne grupy działania ponoszące koszty bieżące swojego
funkcjonowania mogą wnioskować o zaliczki do agencji płatniczej. Taka regulacja została
wprowadzona na skutek dokonania zmiany powyższego rozporządzenia rozporządzeniem
Komisji (WE) nr 482/2009 z dnia 8 czerwca 2009 r. zmieniającego rozporządzenie (WE)
nr 1974/2006 ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE)
nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz
Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz rozporządzenie (WE)
nr 883/2006 ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE)
nr 1290/2005 w odniesieniu do prowadzenia kont przez agencje płatnicze, deklaracji
wydatków i dochodów oraz warunków zwrotu wydatków w ramach EFRG i EFRROW
(Dz. Urz. UE L 145 z 10.06.2009, str. 17). Prawodawca wspólnotowy, wprowadzając
możliwość wypłaty zaliczek dla lokalnych grup działania na poczet kosztów bieżących tych
grup, wzorował się na obowiązujących regulacjach określonych w art. 56 rozporządzenia
nr 1974/2006, dotyczących możliwości wypłaty zaliczek w ramach tzw. środków
inwestycyjnych. Regulacje te, zarówno przewidziana w art. 38 ust. 2 jak i w art. 56
rozporządzenia nr 1974/2006, w sposób zupełny określają warunki wypłaty takich zaliczek,
wskazując komu mogą one zostać wypłacone, na co i w ramach jakich środków, w jakiej
wysokości oraz jakie zabezpieczenie jest wymagane, aby otrzymać zaliczkę. Ponadto przepisy


te określają, że aby można było wypłacać takie zaliczki państwo członkowskie powinno
przewidzieć taką możliwość w programie rozwoju obszarów wiejskich.
Zgodnie z art. 56 rozporządzenia nr 1974/2006 beneficjenci na realizację inwestycji
z udziałem środków EFRROW mogą wnioskować o zaliczki do agencji płatniczej. Zaliczka
jest zatem wyjątkowym mechanizmem na gruncie przepisów dotyczących wspierania rozwoju
obszarów wiejskich, umożliwiającym wypłatę beneficjentowi środków finansowych z tytułu
pomocy w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich zanim poniesie on wydatki
kwalifikowalne na realizację operacji obejmującej inwestycję, na którą została mu przyznana
ta pomoc. Zasadniczo bowiem środki finansowe z tytułu pomocy w ramach programu
rozwoju obszarów wiejskich w przypadku tzw. działań inwestycyjnych są wypłacane
beneficjentowi po poniesieniu przez niego wydatków kwalifikowalnych na realizację
operacji, na którą przyznana została pomoc.
Zgodnie z art. 38 ust. 2 rozporządzenia nr 1974/2006 kwota zaliczki dla lokalnych
grup działania nie może przekroczyć 20 % przyznanej pomocy na sfinansowanie kosztów
bieżących. Zgodnie z art. 56 ww. rozporządzenia Komisji kwota zaliczki na wsparcie
inwestycji nie może przekroczyć 20 % przyznanej kwoty pomocy, a w przypadku pomocy
przyznanej w 2009 r. lub w 2010 r. – 50 %. Warunkiem wypłacenia zaliczek jest ustano-
wienie gwarancji bankowej lub równoważnej gwarancji odpowiadającej 110 % kwoty
zaliczki. Pomimo konieczności ustanowienia tego typu zabezpieczeń zaliczka określona w
przepisach wspólnotowych powinna być atrakcyjnym mechanizmem pozyskiwania środków
finansowych na realizację operacji inwestycyjnych w ramach programu rozwoju obszarów
wiejskich, szczególnie w sytuacji kryzysu finansowego i wynikającymi stąd trudnościami
z uzyskaniem kredytu bankowego na realizację takich operacji. Wobec zaistniałych wyzwań
związanych z kryzysem finansowym zachodzi zatem potrzeba uruchomienia możliwości
wypłaty takich zaliczek. Ponadto z uwagi na potrzebę umożliwienia lokalnym grupom
działania aktywnego wdrażania lokalnych strategii rozwoju oraz mając na uwadze
wprowadzoną na mocy rozporządzenia nr 482/2009 z dnia 8 czerwca 2009 r. możliwość
wypłaty zaliczek na poczet kosztów bieżących dla lokalnych grup działania zasadnym jest
również w tym zakresie uruchomienie zaliczek.
Z uwagi na wskazywaną wyżej zupełność regulacji wspólnotowej w zakresie
warunków otrzymania zaliczek, przepisy krajowe powinny obejmować przede wszystkim
sprawy trybu udzielania (wypłaty) takich zaliczek. W przepisach krajowych należy bowiem

2