Rządowy projekt ustawy o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Ocena Skutków Regulacji (OSR)
1. Wskazanie podmiotów, na które oddziałuje akt normatywny:
Projektowany akt normatywny będzie oddziaływał w głównej mierze na pośredników w
obrocie nieruchomościami, czyli osoby fizyczne posiadające odpowiednie uprawnienia
zawodowe w tym zakresie. Regulacje będą miały również wpływ na zakłady ubezpieczeń,
posiadające zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej, które będą zawierały
umowy ubezpieczenia OC pośrednika w obrocie nieruchomościami.

2. Konsultacje społeczne:
Konsultacje społeczne w sprawie projektu zostaną przeprowadzone z przedstawicielami rynku
ubezpieczeń reprezentowanego przez Polską Izbę Ubezpieczeń, Stowarzyszenie Polskich
Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych, Polską Izbę Pośredników
Ubezpieczeniowych i Finansowych, Izbę Gospodarczą Ubezpieczeń i Ochrony Ryzyka, z
organem właściwym w sprawach nadzoru nad rynkiem finansowym - Komisją Nadzoru
Finansowego, Rzecznikiem Ubezpieczonych, a także z Polskim Stowarzyszeniem
Pośredników w Obrocie Nieruchomości oraz Polską Federacją Rynku Nieruchomości.

3. Przedstawienie wyników analizy wpływu aktu normatywnego w szczególności na:

- sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu
terytorialnego:
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje kosztów lub obciążeń w sektorze finansów
publicznych (w tym w budżecie państwa i budżetach jednostek samorządu terytorialnego).
- rynek pracy:
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje żadnych istotnych zmian na rynku pracy.
- konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczości, w tym na funkcjonowanie
przedsiębiorstw:
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje żadnych istotnych zmian w tej dziedzinie
gospodarki.
- sytuację i rozwój regionalny:
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje żadnych istotnych zmian w tej dziedzinie.

4. Wskazanie źródeł finansowania:

Projekt rozporządzenia nie pociąga za sobą obciążeń budżetu państwa oraz budżetów
jednostek samorządu terytorialnego. Natomiast wydatki związane z zawarciem umowy
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej będą ponoszone przez ubezpieczających.

Opinia o zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej.
Proponowane regulacje nie pozostają w kolizji z przepisami obowiązującymi w Unii
Europejskiej.
12/32rch

5


Projekt

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW)

z dnia ...............................................



w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zarządcy
nieruchomości


Na podstawie art. 186 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.)) zarządza się, co
następuje:


§ 1. Rozporządzenie określa szczegółowy zakres obowiązkowego ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości za szkody wyrządzone w związku z
wykonywaniem czynności zarządzania, o których mowa w art. 185 ust. 1 i 1a ustawy z dnia
21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, zwanego dalej „ubezpieczeniem OC”,
termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną tego
ubezpieczenia.

§
2. 1. Ubezpieczeniem OC jest objęta odpowiedzialność cywilna zarządcy
nieruchomości za szkody wyrządzone w następstwie działania lub zaniechania
ubezpieczonego, w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej, w związku z wykonywaniem
czynności zarządzania nieruchomością.



2. W przypadku, gdy zarządca nieruchomości wykonuje czynności zarządzania przy
pomocy innych osób, działających pod jego nadzorem, ubezpieczeniem OC jest objęta
również odpowiedzialność cywilna tego zarządcy za szkody wyrządzone działaniem lub
zaniechaniem tych osób.

3. Ubezpieczenie OC nie obejmuje szkód:

1) polegających na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia, wyrządzonych przez
ubezpieczonego małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu, rodzeństwu, a także powinowatemu w
tej samej linii lub stopniu, osobie pozostającej w stosunku przysposobienia oraz jej
małżonkowi, jak również osobie, z którą ubezpieczony pozostaje we wspólnym pożyciu;
2) wyrządzonych przez ubezpieczonego po pozbawieniu go uprawnień zawodowych, a
także w okresie zawieszenia uprawnień zawodowych, chyba że szkoda jest następstwem

1) Minister Finansów kieruje działem administracji rządowej - instytucje finansowe, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania
Ministra Finansów (Dz. U. Nr 216, poz. 1592).
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2782, z
2005 r. Nr 130, poz. 1087, Nr 169, poz. 1420 i Nr 175, poz. 1459, z 2006 r. Nr 104, poz. 708, Nr 220, poz. 1600
i 1601, z 2007 r. Nr 69, poz. 468, i Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 59, poz. 369 i Nr 220, poz. 1412 oraz z 2009
r. Nr 19, poz. 100, Nr 42, poz. 335 i 340, Nr 98, poz. 817, Nr 161, poz. 1279 i 1281, Nr 206, poz. 1590 i Nr ...,
poz. ... .
wykonywania czynności zarządzania nieruchomością przed pozbawieniem lub zawieszeniem
uprawnień zawodowych;
3)
polegających na zapłacie kar umownych;
4) powstałych wskutek działań wojennych, stanu wojennego, rozruchów i zamieszek,
a także aktów terroru.


4. Ubezpieczenie OC obejmuje wszystkie szkody w zakresie, o którym mowa w ust. 1
i 2, z zastrzeżeniem ust. 3, bez możliwości umownego ograniczenia przez zakład ubezpieczeń
wypłaty odszkodowań.

§
3. Obowiązek ubezpieczenia OC powstaje nie później niż w dniu poprzedzającym
dzień rozpoczęcia wykonywania czynności zarządzania nieruchomością.

§ 4. 1. Minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC, w odniesieniu do jednego
zdarzenia oraz wszystkich zdarzeń, których skutki są objęte umową ubezpieczenia OC,
wynosi równowartość w złotych 50.000 euro.


2. Kwota, o której mowa w ust. 1, ustalana jest przy zastosowaniu kursu średniego
euro, ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski po raz pierwszy w roku, w którym umowa
ubezpieczenia OC została zawarta.


§ 5. Umowy ubezpieczenia OC zawarte na podstawie dotychczasowych przepisów
obowiązują do końca okresu, na jaki zostały zawarte, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy
od dnia wejścia w życie rozporządzenia.



§ 6. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.


W
porozumieniu:

MINISTER
FINANSÓW

MINISTER INFRASTRUKTURY





3) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 21 września 2004 r. w
sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości (Dz. U. Nr 207,
poz. 2114).


2

UZASADNIENIE


Art. 30 ustawy z dnia ...... o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
wprowadził zmiany w zakresie art. 186 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami, który to przepis zawiera delegację ustawową dla ministra właściwego do
spraw instytucji finansowych do wydania – w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej – rozporządzenia w sprawie
obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości.
Projektowane rozporządzenie stanowi wypełnienie powyższej delegacji ustawowej, poprzez
określenie szczegółowego zakresu obowiązkowego ubezpieczenia OC zarządcy
nieruchomości, terminu powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalnej sumy
gwarancyjnej. Rozporządzenie zastąpi dotychczas obowiązujące w tym zakresie
rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie obowiązkowego
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości (Dz. U. Nr 207, poz.
2114). Zgodnie z art. 47 ustawy o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 186 ust. 4 ustawy o
gospodarce nieruchomościami zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów
wykonawczych wydanych na podstawie art. 186 ust. 4 ustawy, w brzmieniu nadanym ustawą
o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie dłużej jednak niż przez 6
miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy.

W § 2 projektu określono zakres obowiązkowego ubezpieczenia OC poprzez m.in. określenie
w ust. 1 zakresu czasowego ochrony ubezpieczeniowej (tzw. trigger). Ubezpieczenie OC nie
może bowiem prawidłowo funkcjonować bez dokładnego sprecyzowania, który moment
bierze się pod uwagę jako wypadek ubezpieczeniowy objęty umową ubezpieczeniową.
W powyższym zakresie ubezpieczenie OC powinno obejmować wszystkie szkody, bez
możliwości ograniczenia przez zakład ubezpieczeń w jakikolwiek sposób wypłaty
odszkodowań. Z tego względu doprecyzowano, przez przepis w §2 ust. 4, iż zakład
ubezpieczeń nie będzie mógł zastosować udziału własnego, franszyzy integralnej lub
franszyzy redukcyjnej. Przez taki przepis spełniony jest postulat zapewnienia przez
ubezpieczenie OC jak najpełniejszej ochrony poszkodowanych osób trzecich. W przypadku
bowiem zastosowania przez zakłady ubezpieczeń udziału własnego bądź franszyzy
poszkodowanemu nie byłoby wypłacane pełne odszkodowanie, zaś naprawienia szkody w
pozostałym zakresie można byłoby domagać się jedynie od sprawcy tej szkody. W tym
przypadku nie można byłoby mówić ani o właściwej ochronie poszkodowanego, ani o
ochronie majątku sprawcy – ubezpieczonego.
Jednocześnie uzasadnione jest, aby z zakresu tego ubezpieczenia wyłączyć odpowiedzialność
zakładu ubezpieczeń za enumeratywnie określone w rozporządzeniu szkody (§2 ust. 3).
Wyłączenia zawierają przypadki społecznie uzasadnione, jak również sytuacje nadzwyczajne,
którym trudno jest się przeciwstawić. Jednocześnie za słuszne i uzasadnione wydaje się, aby
wyłączenie, o którym mowa w § 2 ust. 3 pkt 1, ograniczyć do szkód majątkowych
jednocześnie rozszerzając zakres ochrony na szkody osobowe także u osób bliskich
ubezpieczonego. Rozwiązanie takie jest ponadto zgodne ze standardami występującymi w
ubezpieczeniach dobrowolnych – szkody osobowe, mające specyficzny i uciążliwy dla
poszkodowanego charakter, nie powinny być wyłączone.
Z zakresu ubezpieczenia wyłączone zostały szkody powstałe w wyniku m.in. aktów terroru.
Stosowaną w standardach światowych praktyką jest, że szkody te, jako nie podlegające, co do
zasady, reasekuracji, wyłączane są z zakresu ubezpieczenia. Samo pojęcie „aktów terroru”
określane jest w ogólnych warunkach zakładu ubezpieczeń.

3


W § 3 określono termin powstania obowiązku ubezpieczenia. Zgodnie z tym przepisem
obowiązek ten powstaje nie później niż w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia
wykonywania czynności zarządzania, z uwagi na fakt, że po rozpoczęciu tej działalności
mogą już zostać wyrządzone szkody związane z wykonywaniem tych czynności.


W § 4 określona została minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia, która wynosić będzie
50.000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia objętego umową ubezpieczenia oraz w
odniesieniu do wszystkich takich zdarzeń. Wysokość sumy gwarancyjnej powinna być
jednocześnie „wyważona”, tak aby z jednej strony zapewnić prawidłowe wykonywanie
czynności zarządzania nieruchomością i nie obciążyć nadmiernie odbiorców tych usług, z
drugiej zaś strony zapewnić właściwą ochronę ubezpieczeniową.
Wysokość minimalnej sumy gwarancyjnej została określona na dotychczas obowiązującym
poziomie.



Rozporządzenie wejdzie w życie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, przy czym
umowy ubezpieczenia OC zawarte na podstawie dotychczasowych przepisów będą
obowiązywały do końca okresu, na jaki zostały zawarte, nie dłużej jednak niż przez 12
miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia.

Projekt rozporządzenia, z chwilą przekazania do uzgodnień międzyresortowych, zostanie
umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej.
Zgodnie z delegacją ustawową rozporządzenie jest wydawane w porozumieniu z Ministrem
Infrastruktury, zaś projekt podlega opiniowaniu przez Polską Izbę Ubezpieczeń.

Informacja o podleganiu notyfikacji.
Projekt rozporządzenia nie podlega obowiązkowi notyfikacji w rozumieniu przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004
r. Nr 65, poz. 597).



4