Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw
- projekt stanowi realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 czerwca 2008 r.
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 1989
- Data wpłynięcia: 2009-05-19
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw
- data uchwalenia: 2009-05-22
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 99, poz. 825
1989
8)
liszaj
płaski kontaktowy wywołany 2 lata
odczynnikami stosowanymi w fotografii
barwnej
9)
fotodermatozy zawodowe
3 lata
10)
rozległe szpecące odbarwienia lub
3 lata
przebarwienia skóry albo inkrustacja skóry
cząstkami ciał obcych
19.
Przewlekłe choroby układu ruchu
wywołane sposobem wykonywania pracy:
1) przewlekłe zapalenie ścięgna i jego
1 rok
pochewki
2) przewlekłe zapalenie kaletki maziowej
1 rok
3) przewlekłe uszkodzenie łąkotki 1
rok
4) przewlekłe uszkodzenie torebki stawowej
1 rok
5) przewlekłe zapalenie okołostawowe barku
1 rok
6) przewlekłe zapalenie nadkłykcia kości 1 rok
ramiennej
7) zmęczeniowe złamanie kości 1
rok
8) martwica
kości nadgarstka
1 rok
20. Przewlekłe choroby obwodowego układu
nerwowego wywołane sposobem
wykonywania pracy:
1) zespół cieśni w obrębie nadgarstka
1 rok
2) zespół rowka nerwu łokciowego 1
rok
21. Obustronny
trwały ubytek słuchu typu 2 lata
ślimakowego spowodowany hałasem,
wyrażony podwyższeniem progu słuchu o
wielkości co najmniej 45 dB w uchu lepiej
słysz cym, obliczony jako średnia
arytmetyczna dla częstotliwości
audiometrycznych 1,2 i 3 kHz
22. Zespół wibracyjny:
1) postać naczyniowo-nerwowa
1 rok
2) postać kostno-stawowa
3 lata
10
3) postać mieszana: naczyniowo-nerwowa i 3 lata
kostno-stawowa
23. Choroby
wywołane prac w warunkach
podwyższonego ciśnienia
atmosferycznego:
1)
choroba dekompresyjna
5 lat
2) urazy
ciśnieniowe 3
dni
3) następstwa oddychania mieszaninami
3 dni
gazowymi pod zwiększonym ciśnieniem
24
Choroby
wywołane działaniem wysokich
albo niskich temperatur otoczenia:
1)
udar cieplny albo jego następstwa 1
rok
2)
wyczerpanie cieplne albo jego następstwa 1
rok
3) Odmroziny
1
rok
25. Choroby
układu wzrokowego wywołane
czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub
biologicznymi:
1)
alergiczne zapalenie spojówek
1 rok
2) ostre zapalenie spojówek wywołane 1 dzień
promieniowaniem nadfioletowym
3)
epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek 1 rok
lub rogówki
4)
zwyrodnienie rogówki wywołane 3 lata
czynnikami drażniącymi
5) zaćma wywołana działaniem 10 lat
promieniowania podczerwonego lub
długofalowego nadfioletowego
6)
centralne zmiany zwyrodnieniowe siatkówki 3 lata
i naczyniówki wywołane krótkofalowym
promieniowaniem podczerwonym lub
promieniowaniem widzialnym z obszaru
widma niebieskiego
11
26. Choroby
zakaźne lub pasożytnicze albo
ich następstwa:
1)
wirusowe zapalenie wątroby nie
określa się
2) borelioza
nie
określa się
3) gruźlica
nie określa się
4) bruceloza
nie
określa się
5) pełzakowica nie
określa się
6) zimnica
nie
określa się
7)
inne choroby zakaźne lub pasożytnicze nie
określa się
12
Uzasadnienie
Projekt
rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 237 § 1 pkt 3-6
i § 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn.
zm.) i ma zastąpić obowiązujące rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie
wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania
podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych
w tych sprawach (Dz. U. Nr 132, poz. 1115).
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 19 czerwca 2008 r., P 23/07 (Dz. U. Nr 116,
poz. 740) orzekł o niezgodności:
1) art. 237 § 1 pkt 2 i 3 ustawy – Kodeks pracy w zakresie, w jakim nie określają wytycznych
dotyczących treści rozporządzenia, oraz
2) rozporządzenia w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania
w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznania i stwierdzenia chorób zawodowych oraz
podmiotów właściwych w tych sprawach
– z art. 92 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Jednocześnie Trybunał odroczył utratę mocy przez ww. przepisy na 12 miesięcy od dnia ogłoszenia
ww. wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Oznacza to, iż zarówno wskazane
przepisy Kodeksu pracy jak i ww. rozporządzenie przestaną obowiązywać z dniem 3 lipca 2009 r.
W celu realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego i zapobiegając powstaniu luki
w prawie przygotowano projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (dalej K.p.) oraz
o zmianie niektórych innych ustaw, nadający nowe brzmienie przepisowi upoważniającemu
zawartemu w art. 237 § 1 K.p. Projektowana ustawa wprowadza również do K.p. zasadnicze
rozwiązania dotyczące problematyki chorób zawodowych, uregulowane do tej pory w ww.
rozporządzeniu.
Przygotowany projekt rozporządzenia w sprawie chorób zawodowych oparte zostało na
rozwiązaniach przyjętych w obecnie obowiązującym rozporządzeniu w sprawie wykazu chorób
zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznania
i stwierdzenia chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach. Jednak
odmiennie niż w ww. rozporządzeniu, projekt nie będzie regulował kwestii stanowiących istotny
element normy prawa materialnego, jak np. dotyczących definicji pojęcia „choroby zawodowej”,
czy kształtujących uprawnienia pracownika – przez wskazanie okoliczności decydujących
o możliwości rozpoznania choroby zawodowej, lecz tego rodzaju przepisy zostaną wprowadzone
w nowym kształcie do K.p. W projektowanym rozporządzeniu nie przewiduje się również regulacji
wskazującej podmioty uprawnione do zagłoszenia podejrzenia choroby zawodowej, i jednocześnie
uzupełnione zostają w tym zakresie przepisy zawarte w K.p. Działanie to ma na celu przywrócenie
13
stanu zgodnego z Konstytucją oraz zasadami poprawnej legislacji, gdyż jak zaznaczył w wyroku
Trybunał Konstytucyjny, niedopuszczalne jest aby norma ustawowa rozszerzana była przez przepis
rozporządzenia.
Natomiast w projektowanym rozporządzeniu określa się nadal min. wykaz chorób
zawodowych wraz z wymaganym okresem, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów
chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej, a także procedurę dotyczącą
zgłoszenia podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmioty właściwe
do rozpoznawania chorób zawodowych.
Należy zauważyć,
że zaprojektowany wykaz chorób zawodowych, zgodnie
z upoważnieniem zawartym w art. 237 § 1 pkt 2 K.p., ma charakter zamknięty. Oznacza to zmianę
w stosunku do obowiązującego rozporządzenia, które wprowadza wykaz chorób zawodowych
nadając mu charakter półotwarty. Tym samym rozporządzenie wykracza poza zakres upoważnienia
zawartego w art. 237 § 1 pkt 2 K.p. stanowiącego, iż Rada Ministrów określi wykaz chorób
zawodowych.
Za
przyjęciem w projektowanym rozporządzeniu katalogu zamkniętego chorób
zawodowych przemawia również sama praktyka, bowiem jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku
z dnia 5 kwietnia 2005 r., sygn. akt I UK 218/04: „Przy stwierdzeniu choroby zawodowej może być
uwzględniane jedynie działanie substancji wymienionych w obowiązujących aktach wykonawczych
wydanych z upoważnienia przepisów Kodeksu pracy, a katalog chorób zawodowych nie może być
poszerzony w drodze wnioskowań z innych powszechnie obowiązujących przepisów prawa.”.
W projektowanym rozporządzeniu Rada Ministrów wskazuje również, na podstawie
upoważnienia zawartego w art. 237 § 11 projektowanej nowelizacji K.p., instytut medycyny pracy,
do którego pracodawca przesyła zawiadomienie o skutkach choroby zawodowej oraz termin,
w którym ma ono być przesłane. W obecnym stanie prawnym obowiązek przekazania takiego
zawiadomienia nakłada się na pracodawcę w drodze rozporządzenia, co wydaje się być niezgodnie
z wyrażoną w art. 66 Konstytucji zasadą, iż obowiązki związane z bezpieczeństwem i higieną pracy
określa się w drodze ustawy. Ponadto obowiązujące rozporządzenie, regulując ten obowiązek w § 9
ust. 2, wykracza poza zakres upoważnienia zawartego w art. 237 § 1 pkt 2 i 3 K.p.
Projekt
rozporządzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Projektowane
rozporządzenie nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym
w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów
prawnych.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414), projekt rozporządzenia został zamieszczony w
14
liszaj
płaski kontaktowy wywołany 2 lata
odczynnikami stosowanymi w fotografii
barwnej
9)
fotodermatozy zawodowe
3 lata
10)
rozległe szpecące odbarwienia lub
3 lata
przebarwienia skóry albo inkrustacja skóry
cząstkami ciał obcych
19.
Przewlekłe choroby układu ruchu
wywołane sposobem wykonywania pracy:
1) przewlekłe zapalenie ścięgna i jego
1 rok
pochewki
2) przewlekłe zapalenie kaletki maziowej
1 rok
3) przewlekłe uszkodzenie łąkotki 1
rok
4) przewlekłe uszkodzenie torebki stawowej
1 rok
5) przewlekłe zapalenie okołostawowe barku
1 rok
6) przewlekłe zapalenie nadkłykcia kości 1 rok
ramiennej
7) zmęczeniowe złamanie kości 1
rok
8) martwica
kości nadgarstka
1 rok
20. Przewlekłe choroby obwodowego układu
nerwowego wywołane sposobem
wykonywania pracy:
1) zespół cieśni w obrębie nadgarstka
1 rok
2) zespół rowka nerwu łokciowego 1
rok
21. Obustronny
trwały ubytek słuchu typu 2 lata
ślimakowego spowodowany hałasem,
wyrażony podwyższeniem progu słuchu o
wielkości co najmniej 45 dB w uchu lepiej
słysz cym, obliczony jako średnia
arytmetyczna dla częstotliwości
audiometrycznych 1,2 i 3 kHz
22. Zespół wibracyjny:
1) postać naczyniowo-nerwowa
1 rok
2) postać kostno-stawowa
3 lata
10
3) postać mieszana: naczyniowo-nerwowa i 3 lata
kostno-stawowa
23. Choroby
wywołane prac w warunkach
podwyższonego ciśnienia
atmosferycznego:
1)
choroba dekompresyjna
5 lat
2) urazy
ciśnieniowe 3
dni
3) następstwa oddychania mieszaninami
3 dni
gazowymi pod zwiększonym ciśnieniem
24
Choroby
wywołane działaniem wysokich
albo niskich temperatur otoczenia:
1)
udar cieplny albo jego następstwa 1
rok
2)
wyczerpanie cieplne albo jego następstwa 1
rok
3) Odmroziny
1
rok
25. Choroby
układu wzrokowego wywołane
czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub
biologicznymi:
1)
alergiczne zapalenie spojówek
1 rok
2) ostre zapalenie spojówek wywołane 1 dzień
promieniowaniem nadfioletowym
3)
epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek 1 rok
lub rogówki
4)
zwyrodnienie rogówki wywołane 3 lata
czynnikami drażniącymi
5) zaćma wywołana działaniem 10 lat
promieniowania podczerwonego lub
długofalowego nadfioletowego
6)
centralne zmiany zwyrodnieniowe siatkówki 3 lata
i naczyniówki wywołane krótkofalowym
promieniowaniem podczerwonym lub
promieniowaniem widzialnym z obszaru
widma niebieskiego
11
26. Choroby
zakaźne lub pasożytnicze albo
ich następstwa:
1)
wirusowe zapalenie wątroby nie
określa się
2) borelioza
nie
określa się
3) gruźlica
nie określa się
4) bruceloza
nie
określa się
5) pełzakowica nie
określa się
6) zimnica
nie
określa się
7)
inne choroby zakaźne lub pasożytnicze nie
określa się
12
Uzasadnienie
Projekt
rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 237 § 1 pkt 3-6
i § 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn.
zm.) i ma zastąpić obowiązujące rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie
wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania
podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych
w tych sprawach (Dz. U. Nr 132, poz. 1115).
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 19 czerwca 2008 r., P 23/07 (Dz. U. Nr 116,
poz. 740) orzekł o niezgodności:
1) art. 237 § 1 pkt 2 i 3 ustawy – Kodeks pracy w zakresie, w jakim nie określają wytycznych
dotyczących treści rozporządzenia, oraz
2) rozporządzenia w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania
w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznania i stwierdzenia chorób zawodowych oraz
podmiotów właściwych w tych sprawach
– z art. 92 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Jednocześnie Trybunał odroczył utratę mocy przez ww. przepisy na 12 miesięcy od dnia ogłoszenia
ww. wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Oznacza to, iż zarówno wskazane
przepisy Kodeksu pracy jak i ww. rozporządzenie przestaną obowiązywać z dniem 3 lipca 2009 r.
W celu realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego i zapobiegając powstaniu luki
w prawie przygotowano projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (dalej K.p.) oraz
o zmianie niektórych innych ustaw, nadający nowe brzmienie przepisowi upoważniającemu
zawartemu w art. 237 § 1 K.p. Projektowana ustawa wprowadza również do K.p. zasadnicze
rozwiązania dotyczące problematyki chorób zawodowych, uregulowane do tej pory w ww.
rozporządzeniu.
Przygotowany projekt rozporządzenia w sprawie chorób zawodowych oparte zostało na
rozwiązaniach przyjętych w obecnie obowiązującym rozporządzeniu w sprawie wykazu chorób
zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznania
i stwierdzenia chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach. Jednak
odmiennie niż w ww. rozporządzeniu, projekt nie będzie regulował kwestii stanowiących istotny
element normy prawa materialnego, jak np. dotyczących definicji pojęcia „choroby zawodowej”,
czy kształtujących uprawnienia pracownika – przez wskazanie okoliczności decydujących
o możliwości rozpoznania choroby zawodowej, lecz tego rodzaju przepisy zostaną wprowadzone
w nowym kształcie do K.p. W projektowanym rozporządzeniu nie przewiduje się również regulacji
wskazującej podmioty uprawnione do zagłoszenia podejrzenia choroby zawodowej, i jednocześnie
uzupełnione zostają w tym zakresie przepisy zawarte w K.p. Działanie to ma na celu przywrócenie
13
stanu zgodnego z Konstytucją oraz zasadami poprawnej legislacji, gdyż jak zaznaczył w wyroku
Trybunał Konstytucyjny, niedopuszczalne jest aby norma ustawowa rozszerzana była przez przepis
rozporządzenia.
Natomiast w projektowanym rozporządzeniu określa się nadal min. wykaz chorób
zawodowych wraz z wymaganym okresem, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów
chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej, a także procedurę dotyczącą
zgłoszenia podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmioty właściwe
do rozpoznawania chorób zawodowych.
Należy zauważyć,
że zaprojektowany wykaz chorób zawodowych, zgodnie
z upoważnieniem zawartym w art. 237 § 1 pkt 2 K.p., ma charakter zamknięty. Oznacza to zmianę
w stosunku do obowiązującego rozporządzenia, które wprowadza wykaz chorób zawodowych
nadając mu charakter półotwarty. Tym samym rozporządzenie wykracza poza zakres upoważnienia
zawartego w art. 237 § 1 pkt 2 K.p. stanowiącego, iż Rada Ministrów określi wykaz chorób
zawodowych.
Za
przyjęciem w projektowanym rozporządzeniu katalogu zamkniętego chorób
zawodowych przemawia również sama praktyka, bowiem jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku
z dnia 5 kwietnia 2005 r., sygn. akt I UK 218/04: „Przy stwierdzeniu choroby zawodowej może być
uwzględniane jedynie działanie substancji wymienionych w obowiązujących aktach wykonawczych
wydanych z upoważnienia przepisów Kodeksu pracy, a katalog chorób zawodowych nie może być
poszerzony w drodze wnioskowań z innych powszechnie obowiązujących przepisów prawa.”.
W projektowanym rozporządzeniu Rada Ministrów wskazuje również, na podstawie
upoważnienia zawartego w art. 237 § 11 projektowanej nowelizacji K.p., instytut medycyny pracy,
do którego pracodawca przesyła zawiadomienie o skutkach choroby zawodowej oraz termin,
w którym ma ono być przesłane. W obecnym stanie prawnym obowiązek przekazania takiego
zawiadomienia nakłada się na pracodawcę w drodze rozporządzenia, co wydaje się być niezgodnie
z wyrażoną w art. 66 Konstytucji zasadą, iż obowiązki związane z bezpieczeństwem i higieną pracy
określa się w drodze ustawy. Ponadto obowiązujące rozporządzenie, regulując ten obowiązek w § 9
ust. 2, wykracza poza zakres upoważnienia zawartego w art. 237 § 1 pkt 2 i 3 K.p.
Projekt
rozporządzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Projektowane
rozporządzenie nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym
w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów
prawnych.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414), projekt rozporządzenia został zamieszczony w
14
Dokumenty związane z tym projektem:
-
1989
› Pobierz plik