Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Art. 15
W ustawie z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych oso-
bach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z
2002 r. Nr 42, poz. 371 z pó n. zm.) art. 10 otrzymuje brzmienie:

„Art. 10.
Kombatantom i osobom, o których mowa w art. 2 i 4, zwanym dalej
„innymi osobami uprawnionymi”, pozostającym w zatrudnieniu,
zwiększa się przysługujący im urlop wypoczynkowy o 10 dni robo-
czych. Zwiększenie to nie przysługuje, jeżeli osoby te korzystają z
urlopu o wymiarze przekraczającym 27 dni roboczych w ciągu ro-
ku.”.

Art. 16
W ustawie z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i
wojskowych oraz ich rodzin powojennego (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87 z
pó n. zm.) art. 19 otrzymuje brzmienie:

„Art. 19
Inwalidzie wojennemu pozostającemu w zatrudnieniu zwiększa się
przysługujący mu urlop wypoczynkowy o 10 dni roboczych.
Zwiększenie to nie przysługuje jednak inwalidzie korzystającemu z
urlopu w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych w ciągu ro-
ku.”.

Art. 17
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.


Uzasadnienie


Projekt ustawy zakłada zwiększenie o jeden dzień wymiaru urlopu wypo-
czynkowego określonego w Kodeksie pracy oraz przepisach pozakodeksowych.
Stanowi on odpowied na propozycję zawartą w obywatelskim projekcie ustawy
o ustanowieniu święta Trzech Króli dniem wolnym od pracy i wynika z szacun-
ku dla praw pracowniczych, których ważnym elementem jest prawo do wypo-
czynku.
Przedstawiony
projekt
nowelizacji wychodzi naprzeciw oczekiwaniom
osób pragnących móc korzystać z czasu wolnego od pracy w dniach szczególnie
dla nich ważnych ze względu na przekonania religijne. Zdaniem wnioskodaw-
ców, Sejm RP powinien uwzględniać tego rodzaju, słuszne skądinąd oczekiwa-
nia obywateli. Powinien to jednak czynić w zgodzie z konstytucyjną zasadą
równouprawnienia wyznań i przy uwzględnieniu obowiązującego w tej mierze
kalendarza dni świątecznych ustawowo wolnych od pracy.
Pragniemy
zwrócić przy tym uwagę na prawa innych, niż rzymsko-
katolickie, wyznań religijnych, których święta nie mieszczą się w obowiązują-
cym obecnie kanonie dni wolnych od pracy. Dlatego też, niniejsza inicjatywa
wychodzi naprzeciw oczekiwaniom zarówno katolików, osób prawosławnych,
protestantów, wyznawców judaizmu oraz wyznawców wszystkich pozostałych
religii. Wprowadzenie dodatkowego dnia wolnego pozwoli każdemu, bez
względu na wiarę dokonać wyboru. Rozwiązanie to jest również neutralne świa-
topoglądowo, gdyż nie narzuca nikomu określonego wyboru, i zgodne z – wyra-
żoną w art. 25 Konstytucji RP – zasadą neutralności światopoglądowej państwa.
Uchwalenie
rozwiązania zaproponowanego w niniejszym projekcie bę-
dzie również zgodne z postanowieniami Konkordatu między Stolicą Apostolską
i Rzecząpospolitą Polską, którego art. 9 wymienia enumeratywnie dni wolne od
pracy. Są to niedziele i następujące dni świąteczne: 1 stycznia – uroczystość
więtej Bożej Rodzicielki Maryi (dzień Nowego Roku), drugi dzień Wielkano-
cy, dzień Bożego Ciała, 15 sierpnia – uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej
Maryi Panny, 1 listopada - dzień Wszystkich więtych, 25 grudnia - pierwszy
dzień Bożego Narodzenia, 26 grudnia - drugi dzień Bożego Narodzenia. Jedno-
cześnie w umowie tej zastrzeżono, że rozszerzenie katalogu świąt katolickich
jako dni wolnych od pracy może nastąpić po wcześniejszym porozumieniu się w
tej sprawie z Watykanem.

W Polsce przez ostatnie lata mamy do czynienia ze znaczną dynamiką
wzrostu wydajności pracy. Z różnych badań, statystyk i publikacji ekonomicz-
nych wynika również, że Polacy są narodem pracującym stosunkowo długo, w
porównaniu do innych krajów Europy.
Według badań przeprowadzonych wśród pracowników kilkunastu krajów
świata przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), Polska

znajduje się, zaraz po Korei Płd., w ścisłej czołówce z obywatelami pracującymi
w ciągu roku średnio 1984 godzin. Mniej od nas pracują np. Meksykanie, Czesi,
czy Japończycy.

Z cytowanych wyliczeń OECD wynika ponadto, że większość narodów
pracuje mniej niż 1970 godzin w roku. Jeden dzień dodatkowo wolny od pracy
nie będzie więc – wbrew niektórym twierdzeniom – obciążeniem dla gospodar-
ki. Zdaniem wnioskodawców, obecnie większe znaczenie ma tworzenie nowych
miejsc pracy oraz aktywizacja osób, które są bierne zawodowo. Wiele badań
naukowych wskazuje ponadto, że urlop – każdy dzień wolny ma pozytywny
wpływ na zwiększenie wydajności pracy, co z pewnością jest wystarczającą re-
kompensatą ograniczenia aktywności związanej z dniem wolnym. Mechanizm
ten był wielokrotnie potwierdzany przez uczonych z zakresu psychologii spo-
łecznej i prakseologów.
Projekt
obejmuje
zmianę przepisów w stosunku do pracowników, funk-
cjonariuszy Policji, Wojska Polskiego, Straży Pożarnej, Biura Ochrony Rządu,
Straży Granicznej, Służby Więziennej, jak również marynarzy, pracowników
naukowych uczelni, jednostek badawczo rozwojowych, Polskiej Akademii Nauk
oraz nauczycieli. Wszystkim tym grupom wnioskodawcy proponują zwiększyć
wymiar urlopu wypoczynkowego o jeden dzień. Jesteśmy przekonani, że propo-
zycja ta spotka się z poparciem wszystkich grup zawodowych.
Wejście w życie przepisów proponowanego projektu ustawy nie spowo-
duje kosztów po stronie budżetu państwa.
Przedłożony projekt ustawy nie był poddany konsultacjom społecznym w
rozumieniu art. 34 ust 3 Regulaminu Sejmu RP.
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii
Europejskiej.


Warszawa, 25 września 2008 r.

BAS-WAEiM-2595/08

Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna
o zgodności poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy
oraz o zmianie niektórych innych ustaw (przedstawiciel wnioskodawców:
poseł Izabela Jaruga-Nowacka) z prawem Unii Europejskiej

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2002 r. Nr 23, poz. 398, ze
zm.) sporządza się następującą opinię:

I.
Przedmiot projektu ustawy
Przedstawiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy
oraz o zmianie niektórych innych ustaw zakłada zwiększenie o jeden dzień
wymiaru urlopu wypoczynkowego przewidzianego w ustawie – Kodeks pracy
oraz w kilkunastu ustawach pozakodeksowych.


II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
ustawy

Dyrektywa 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4
listopada 2003 r. dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy
(Dziennik Urzędowy UE L 299 z 18.11.2003 r., s. 9; Dziennik Urzędowy UE
Polskie wydanie specjalne rozdział 5 tom 4, s. 381) w art. 7 stanowi, iż Państwa
Członkowskie przyjmują niezbędne środki w celu zapewnienia, by każdy
pracownik był uprawniony do corocznego płatnego urlopu w wymiarze co
najmniej czterech tygodni, zgodnie z warunkami uprawniającymi i
przyznającymi mu taki urlop, przewidzianymi w ustawodawstwie krajowym lub
w praktyce krajowej.


III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Obecnie obowiązujący wymiar urlopów wypoczynkowych określonych w
zmienianych ustawach jest zgodny z wymogami dyrektywy 2003/88/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej
niektórych aspektów organizacji czasu pracy. Zwiększenie wymiaru urlopu
poprawi sytuację pracowników. Rozwiązanie takie nie jest sprzeczne z
postanowieniami dyrektywy.

IV. Konkluzje
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz o zmianie
niektórych innych ustaw nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej, w
szczególności nie jest sprzeczny z dyrektywą 2003/88/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącą niektórych aspektów
organizacji czasu pracy.

Opracował: Zespół Prawa Europejskiego
Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski






Deskryptory Bazy REX: Unia Europejska, urlopy, prawo pracy