Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa

Druk nr 1013

Warszawa, 9 lipca 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne

Państwo" do spraw związanych z
ograniczaniem biurokracji
NPP-020-51-2008



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja Nadzwyczajna
"Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji wnosi
projekt ustawy:


- o zmianie ustawy - Ordynacja
podatkowa.

Do reprezentowania Komisji w pracach nad projektem ustawy został
upoważniony poseł Marek Wikiński.


Przewodniczący Komisji

(-) Janusz Palikot





projekt

USTAWA
z dnia ………………2008 r.

o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa

Art. 1.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z
późn. zm.1)) w art. 79 § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2. Prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa:
1) w przypadkach, o których mowa w art. 75 § 1, po upływie 5 lat od końca roku
kalendarzowego, w którym:
a) płatnik pobrał podatek nienależnie lub w wysokości większej od należnej,
b) uprawomocniła się decyzja o uchyleniu lub zmianie decyzji, na podstawie
której płatnik dokonał obliczenia podatku;
2) w przypadkach, o których mowa w art. 75 § 2 pkt 1 lit. a i b oraz w pkt 2 lit. a i
b – po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym złożono zeznanie
(deklarację);
3) w przypadkach, o których mowa w art. 75 § 2 pkt 1 lit. c oraz w pkt 2 lit. c – po
upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano wpłaty
podatku.”.

Art. 2.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.







1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr 86,
poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 143, poz. 1031, Nr 217, poz.
1590 i Nr 225, poz. 1635 oraz z 2007 r. Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225, poz.
1671.


UZASADNIENIE
1. Wyjaśnienie celu ustawy

Celem ustawy jest wydłużenie terminu, w którym podatnik (płatnik, inkasent) może
ubiegać się o zwrot nadpłaconego przez siebie podatku – tak, by termin ten odpowiadał
terminowi przedawnienia zobowiązania podatkowego (w którym to organ podatkowy może
kwestionować zadeklarowaną i zapłaconą przez podatnika, odpowiednio płatnika lub
inkasenta, wartość zobowiązania).

2. Przedstawienie stanu obecnego

Termin, w którym podatnik (płatnik, inkasent) może domagać się zwrotu
nadpłaconego podatku jest krótszy od tego, w którym administracja skarbowa może domagać
się od niego uregulowania zaległości podatkowej.

Zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, zobowiązanie podatkowe przedawnia się
z upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
W tym terminie zobowiązanie podatkowe może zostać określone w wartości wyższej niż
zadeklarowana przez podatnika. Odpowiednio, przepis ten dotyczy również należności
płatników lub inkasentów.

Tymczasem zgodnie z art. 79 § 2 Ordynacji podatkowej moment wygaśnięcia prawa
do złożenia wniosku o stwierdzenie wniosku jest określony inaczej – staje się to z upływem 5
lat od momentu złożenia zeznania (deklaracji) podatkowej lub zapłaty podatku (w przypadku,
gdy złożenie deklaracji nie jest wymagane), lub zajścia innych zdarzeń skutkujących
powstaniem nadpłaty. Z zasady moment ten zatem wypada wcześniej niż następuje
przedawnienie zobowiązania podatkowego (w przypadku podatków dochodowych
odpowiednia relacja to 31 marca/30 kwietnia wobec 31 grudnia tego samego roku).
Rozbieżność ta może być jeszcze poważniejsza w przypadku, gdy bieg przedawnienia
zobowiązania zostanie przerwany lub zawieszony. Stwarza to sytuację nieuzasadnionej
nierównowagi praw między podatnikiem a administracją skarbową.

3. Różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym

Zmiana polega na wydłużeniu terminu, w którym podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą
ubiegać się o zwrot nadpłaty – celem jego uzgodnienia z terminem przedawnienia
zobowiązania podatkowego.

Dotychczasowe brzmienie art. 79 § 2 Ordynacji podatkowej zmienia się tak, iż
zastępuje się termin „5 lat” (od wskazanych w ustawie zdarzeń, skutkujących powstaniem
nadpłaty) – terminem „5 lat od końca roku kalendarzowego”.
Dzięki tej zmianie podatnik (płatnik, inkasent) zostanie zrównany w prawach z
administracją skarbową. Tak długo, jak organy podatkowe czy organu kontroli skarbowej
będą mogły kwestionować jego rozliczenia, tak i on sam będzie mógł poddać je korekcie i
skutecznie odzyskać nadpłatę.
Jednocześnie, wprowadza się przepisem przejściowym zasadę bezpośredniego
działania ustawy nowej. Ponieważ zmiana będzie zawsze skutkowała wydłużeniem terminu,
w żadnym przypadku nie pogorszy sytuacji zainteresowanych. Stąd nie ma potrzeby
jednoczesnego ustanowienia, iż jeżeli dotychczasowe przepisy określają zasady
korzystniejsze dla podatnika, płatnika lub inkasenta, stosuje się przepisy obowiązujące przed
dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

4. Oczekiwane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne
Proponowana regulacja jest słuszna i korzystna dla podatników. Wydłużenie okresu
do złożenia wniosku może sprawić, że w części przypadków stwierdzone nadpłaty, dla
których 5 letni okres od momentu zapłaty, a przed upływem 5 lat od końca roku, w którym
dokonano zapłaty, byłyby możliwe do odzyskania.
Przedłożony projekt powodować będzie pewne, trudne do ustalenia, skutki
finansowe dla budżetu państwa. Według danych Ministerstwa Finansów wysokość nadpłat
ze wszystkich podatków według stanu na koniec września 2007 r. wyniosła 5 mld zł, z
czego około 4,5 mld stanowiły nadpłaty z tytułu VAT. Niestety brak jest odpowiednich
informacji, jakie są odpowiednie wysokości nadpłat w zależności od okresu, który upłynął
od momentu złożenia deklaracji lub zapłaty nadpłaconego podatku. Wobec powyższego nie
można jednoznacznie stwierdzić, jaka część nadpłat dotyczy okresu ostatniego roku
przypadającego przed upływem terminu złożenia wniosku, a tym bardziej brak informacji w
ujęciu miesięcznym.
5. Ocena zgodności z prawem Unii Europejskiej

Przedmiot projektu ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.



Warszawa, 25 lipca 2008 r.
BAS-WAEM-2076/08



Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej komisyjnego projektu
ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Marek Wikiński)


Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2002 r. Nr 23, poz. 398, ze
zmianami) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy
Przedstawiony projekt ustawy przewiduje zmianę art. 79 § 2 ustawy z
dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60,
ze zmianami). Zmiana dotyczy wydłużenia terminu, w którym wygasa prawo
złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty. Zgodnie z obowiązującym przepisem
prawo to wygasa po upływie 5 lat od dnia, w którym miało miejsce określone w
ustawie zdarzenie skutkujące powstaniem nadpłaty: pobranie przez płatnika
podatku nienależnie lub w wysokości większej od należnej, uprawomocnienie
się decyzji o uchyleniu lub zmianie decyzji stanowiącej podstawę obliczenia
podatku, złożenie zeznania rocznego (deklaracji), dokonanie wpłaty podatku.
Projekt zakłada natomiast, że terminem tym będzie upływ 5 lat od końca roku
kalendarzowego, w którym miało miejsce to zdarzenie.
Proponowana ustawa ma wejść po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy
Kwestie stanowiące przedmiot projektu ustawy nie są regulowane
prawem Unii Europejskiej.

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Prawo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii zawartych w przepisach
opiniowanego projektu.