eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPrawoPrawo pracyW upalne dni większe obowiązki pracodawcy

W upalne dni większe obowiązki pracodawcy

2012-08-14 11:45

W upalne dni większe obowiązki pracodawcy

Termometr © vladischern - Fotolia.com

Wysokie temperatury występujące w letnich miesiącach nie powinny być czynnikiem dezorganizującym pracę. Mimo że nie można całkowicie zniwelować ich wpływu na efektywność wykonywanych przez pracowników czynności, pracodawca ma obowiązek dołożyć starań, aby zminimalizować niekorzystne skutki upałów. W pewnym zakresie "wymuszają" to na nim przepisy bhp, nakładające na pracodawcę dodatkowe obowiązki w związku z wystąpieniem wysokich temperatur.

Przeczytaj także: Jakie obowiązki pracodawcy w czasie upałów?

W gorące dni sama woda nie wystarczy

Obowiązek zapewnienia wody zdatnej do picia nie zależy od warunków klimatycznych i ciąży na pracodawcy w każdej porze roku. Wraz z nadejściem sezonu letniego lub zimowego obowiązek ten ulega jednak poszerzeniu o dodatkowe wymogi, których realizację musi zapewnić pracodawca. W czasie letnich miesięcy obejmują one konieczność zapewnienia pracownikom, oprócz wody zdatnej do picia, również innych napojów o charakterze profilaktycznym. Obowiązek ten wynika z art. 232 Kodeksu pracy, a jego uszczegółowienie następuje w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów. (Dz. U. z 1996 r. nr 60, poz. 279).

Powyższy akt wykonawczy określa warunki, na jakich pracownikom przysługują napoje profilaktyczne. W myśl rozporządzenia pracodawca musi je zapewnić, jeżeli praca wykonywana jest m.in.:
  • w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25 °C,
  • na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia powyżej 25 °C,
  • na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28 °C.
Należy zaznaczyć, że gorący mikroklimat nie jest pojęciem równoznacznym z wysokimi temperaturami. Te ostatnie można stwierdzić przy użyciu zwykłego termometru, natomiast w przypadku mikroklimatu konieczne jest ustalenie wskaźnika obciążenia termicznego, który ustala się na podstawie metody pomiaru określonego przez Polską Normę: PN-EN 27243: 2005: Środowiska gorące. Dopuszczalne wartości wskaźnika obciążenia termicznego zawarte są natomiast w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. z 2002 r. nr 217, poz. 1833 ze zm.).

Jeżeli pracownik zatrudniony jest w warunkach gorącego mikroklimatu, napoje profilaktyczne powinny zawierać sole mineralne i witaminy. Napoje należy zapewniać w dniach wykonywania prac uzasadniających ich wydawanie, przy zachowaniu dostępu do nich w ciągu całej zmiany roboczej. Pracodawca nie może limitować ilości napoi, np. poprzez wprowadzenie zasady, że na jednego pracownika przypada 1 litr napoju. Nie ma też możliwości zwolnienia się z obowiązku ich zapewnienia poprzez wypłatę ekwiwalentu, nawet za zgodą zainteresowanego pracownika.

Napoje zgodnie z wykazem stanowisk

Wystąpienie wysokich temperatur nie jest jedyną przesłanką uzasadniającą wydawanie napoi profilaktycznych. Nie przysługują one ogółowi pracowników z uwagi na świadczenie pracy w upalne dni, ale tylko tym, którzy wykonują pracę na stanowiskach uprawniających do takich napoi. Obowiązek wyznaczenia tych stanowisk spoczywa na pracodawcy. Nie dokonuje on tego całkowicie samodzielnie, ale w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, a w razie ich braku, z przedstawicielem pracowników. Jedynie na wyznaczonych w powyższym trybie stanowiskach pracownicy mogą liczyć na coś więcej niż tylko "zwykła" woda do picia. Niezależnie od stworzenia wykazu stanowisk dających prawo do napoi profilaktycznych, odpowiednie regulacje w tym zakresie powinny być wprowadzone do przepisów wewnątrzzakładowych, o ile pracodawca jest takimi przepisami objęty (art. 1041 § 1 pkt 8 K.p.).

W pomieszczeniach pracy muszą panować określone przez przepisy bhp temperatury minimalne (m.in. w pomieszczeniach biurowych nie mniej niż 18 °C). Pracodawca ma obowiązek zachować ten dolny pułap, jednak przepisy nie nakładają na niego wymogu monitorowania górnej granicy temperatur - nie przewidują bowiem takiej granicy. Teoretycznie więc w pomieszczeniach pracy mogą panować niesprzyjające warunki pracy z powodu gorąca. Pracodawca jednak, wypełniając ogólny wymóg zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, powinien dążyć do złagodzenia skutków upałów. W ramach takiego przeciwdziałania może zaopatrzyć stanowiska pracy w klimatyzatory, wiatraki czy żaluzje. Może też skorzystać z możliwości, jakie daje mu art. 145 § 1 K.p., przewidujący skrócenie czasu pracy na stanowiskach, na których panują warunki szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, poniżej norm podstawowych określonych w art. 129 § 1 K.p.

fot. vladischern - Fotolia.com

Termometr

W upalne dni większe obowiązki pracodawcy

W niekorzystnych temperaturach nie może pracować:
  • młodociany w pomieszczeniach, w których temperatura powietrza przekracza 30 °C; w środowisku pracy o dużych, nagłych wahaniach temperatury o różnicy co najmniej 15 °C; jeżeli nie ma możliwości zapewnienia takiemu pracownikowi co najmniej 15-minutowej adaptacji w pomieszczeniu o pośredniej temperaturze (rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków zatrudniania przy niektórych z tych prac, Dz. U. z 2004 r. nr 200, poz. 2047 ze zm.),
  • pracownica w ciąży oraz karmiąca dziecko piersią - w mikroklimacie zimnym, gorącym i zmiennym, w którym nagłe zmiany temperatury powietrza wynoszą powyżej 15 °C (rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet, Dz. U. z 1996 r. nr 114, poz. 545 ze zm.).
Podstawa prawna:
  • Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)


Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć jednostkę ZUS.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: