Rynek energetyczny a interesy konsumentów

Przeczytaj także: Zamrożenie cen prądu - limity rosną do 4000 kWh

Krajowy urząd regulacyjny

Organem regulacyjnym na rynku energetycznym w Polsce jest Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE) działający na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne (Dz. U. z 1997 roku Nr 54 poz. 348, z późn. zm.).

Podstawowe z punktu widzenia interesu konsumentów kompetencje organu regulacyjnego, określone w ustawie Prawo energetyczne, są następujące:

1) Zatwierdzanie taryf dystrybutorów energii i gazu.
2) Rozstrzyganie sporów dotyczących:

• odmowy przyłączenia do sieci,
• odmowy zawarcia umowy sprzedaży energii lub gazu,
• odmowy zawarcia umowy o świadczenie usługi przesyłania lub dystrybucji energii lub gazu,
• odmowy zawarcia umowy transportu,
• ustalenia warunków świadczenia usług przesyłowych lub dystrybucji paliw i energii, albo nieuzasadnionego wstrzymania ich dostaw.

3) Monitorowanie warunków przyłączenia odbiorców do sieci – Prezes URE ma prawo do wnoszenia zastrzeżeń do odmów przyłączenia do sieci przez przedsiębiorstwa energetyczne z powodu braku warunków ekonomicznych.
4) Kontrola standardów jakościowych obsługi odbiorców oraz parametrów jakościowych energii elektrycznej (na wniosek odbiorców).

W 2002 roku w Urzędzie Regulacji Energetyki utworzono stanowisko Rzecznika Odbiorców Paliw i Energii, którego zadaniem jest udzielanie konsumentom informacji i pomocy. W 2002 roku do Rzecznika wpłynęło 108 spraw, w 2006 roku odnotowano już 1317 spraw. Wzrost liczby zgłoszeń wynika zarówno ze zwiększonej aktywności przedsiębiorstw energetycznych i pojawianiu się nowych obszarów konfliktowych na linii konsument-zakład energetyczny, jak również z popularyzacji działalności Rzecznika (informacje na stronie internetowej URE, rozpowszechnianie informacji przez rzeczników konsumentów i organizacje konsumenckie).

Rzecznik udziela informacji przez bezpośrednie odpowiedzi na zgłaszane przez odbiorców problemy, jak również za pośrednictwem strony internetowej URE (Dział „Poradnik odbiorcy” z odpowiedziami na najczęściej zadawane pytania).

Ponadto w 2007 roku Rzecznik Odbiorców Paliw i Energii nawiązał współpracę ze Stowarzyszeniem Konsumentów Polskich (SKP) publikując na łamach wydawanego przez SKP Biuletynu adresowanego do miejskich i powiatowych rzeczników konsumentów szereg artykułów poświęconych w szczególności liberalizacji rynku energii w Polsce.

Najważniejsze problemy konsumentów

Prawie połowa ze zgłaszanych przez konsumentów skarg dotyczących dostaw energii ma związek z wadliwym działaniem licznika. Najczęściej konsumenci są w takich wypadkach oskarżani o nielegalny pobór prądu. W ostatnim czasie na polskim rynku pojawiły się tzw. magnesy neodymowe silnie oddziaływujące na pole magnetyczne licznika. Przyłożone do licznika, spowalniają jego obroty – w konsekwencji odbiorca energii płaci niższy rachunek. Jednakże dłuższe oddziaływanie na licznik magnesem neodymowym może spowodować jego trwałe uszkodzenie, a w konsekwencji znacznie zawyżone pomiary. Z tego powodu konsumenci zgłaszający zakładom energetycznym zawyżone w stosunku do „standardowych” rachunki za prąd są automatycznie podejrzewani o manipulacje przy liczniku w celu nielegalnego poboru prądu.

W wielu wypadkach oskarżenia mogą być uzasadnione, jednak liczba przypadków oskarżania konsumentów o kradzież prądu oraz procedury stosowane przez zakłady energetyczne wskazują, że bardzo często o kradzież oskarżane są osoby niewinne, które nigdy nie wykorzystywały magnesu neodymowego do jakichkolwiek celów.