eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPrawoPrawo dla biznesu › Edukacja ekologiczna obowiązkiem przedsiębiorców

Edukacja ekologiczna obowiązkiem przedsiębiorców

2014-11-25 10:03

Edukacja ekologiczna obowiązkiem przedsiębiorców

Edukacja ekologiczna obowiązkiem przedsiębiorców © somjring34 - Fotolia.com

Wraz z długo oczekiwaną – prace trwały od 2007 roku – nowelizacją ustawy dotyczącej gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. z 2013 roku, poz. 888), przedsiębiorcy stanęli w obliczu nowych, dość nietypowych – jak dla producentów bądź importerów - obowiązków. Na polskich przedsiębiorców spadły zadania prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych w zakresie gospodarowania odpadami opakowaniowymi, będące do tej pory bardziej domeną resortu edukacji niż środowiska.

Przeczytaj także: Rynek tworzyw sztucznych, czyli recykling i inne wyzwania

Obowiązujące do 2014 roku przepisy nakładały na producentów opakowań oraz na organizacje odzysku obowiązek prowadzenia edukacji ekologicznej. Obowiązek ten nie był jednak nigdzie doprecyzowany ani skwantyfikowany.

Inaczej wygląda sytuacja od 2014 roku. Artykuł 19 powyższej ustawy mówi, iż wprowadzający produkty w opakowaniach ma obowiązek prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych. Może go – w zależności od własnego wyboru - realizować samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji odzysku opakowań. Obowiązek przeniesiony przez wprowadzającego produkty w opakowaniach na organizację odzysku opakowań, uznaje się za wykonywany w ramach art. 31 ust. 1., czyli wtedy, gdy organizacja przekazuje 5% swoich przychodów na publiczne kampanie edukacyjne. Jeśli jednak wprowadzający produkty w opakowaniach samodzielnie wykonuje ten obowiązek, to jest zobligowany do przeznaczenia na publiczne kampanie edukacyjne lub przekazania na rachunek Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej łącznie co najmniej 2% wartości netto opakowań wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym.

Co bardzo istotne, wypełnienie obowiązku prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych jest rozliczane na koniec roku kalendarzowego – a więc nie można z nim zwlekać i realizować go tuż przed złożeniem stosownego, obecnie połączonego z poprzednio określanymi jako OŚ-OP1, OPAK-1, OPAK-2, OPAK-3, sprawozdania. Dzieje się to więc w ramach sprawozdania rocznego, o którym mowa w art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

fot. somjring34 - Fotolia.com

Edukacja ekologiczna obowiązkiem przedsiębiorców

Na polskich przedsiębiorców spadły zadania prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych w zakresie gospodarowania odpadami opakowaniowymi, będące do tej pory bardziej domeną resortu edukacji niż środowiska.


Czy zadanie to jest możliwe do wykonania samodzielnie przez przedsiębiorcę?

Przyjrzyjmy się definicji publicznych kampanii edukacyjnych. Zgodnie z ustawą rozumiane są one jako każde działanie mające na celu podnoszenie stanu świadomości ekologicznej społeczeństwa, obejmujące informowanie o prawidłowym postępowaniu z odpadami opakowaniowymi, możliwym wpływie odpadów opakowaniowych na środowisko i zdrowie ludzi, dostępnych systemach zwrotu, zbierania i odzysku, w tym recyklingu, odpadów opakowaniowych, w tym kampanie w środkach masowego przekazu, ulotki i broszury informacyjne, plakaty, konkursy, konferencje oraz imprezy o charakterze informacyjno-edukacyjnym.

Ustawodawcy nie chodziło o motywowanie przedsiębiorców do masowego wydawania broszur i ulotek na temat walorów marketingowo-środowiskowych swoich produktów, zwłaszcza iż rzadko które przedsiębiorstwo ma w swoim portfolio promocyjnym tego typu działania.

Prawdopodobnym jest, że z czasem będzie to ulegało zmianie. Pytanie obecnie dotyczy określenia najbardziej efektywnej formy edukowania społeczeństwa i tego, czy powinna ona być zogniskowana na produkty, czy na rodzaje odpadów.

Druga opcja jest do zrealizowania przez organizacje odzysku opakowań. Te, zgodnie z art. 31. Cytowanej ustawy, zobowiązane są do:
  • 1) przeznaczania na publiczne kampanie edukacyjne co najmniej 5% przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym z przejęcia obowiązków zapewnienia odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych;
  • 2) udokumentowania przeznaczenia przychodów, o których mowa w pkt 1, na publiczne kampanie edukacyjne.

Organizacja odzysku opakowań, podobnie jak samodzielnie realizujący te obowiązki przedsiębiorca, składa sprawozdanie o wysokości środków przeznaczonych na publiczne kampanie edukacyjne w ramach rocznego sprawozdania, o którym mowa w art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Dzień rozliczenia obowiązku to (tak jak w przypadku przedsiębiorcy) 31 grudnia danego roku kalendarzowego.

Analizując nowe obowiązki, należy zwrócić uwagę przede wszystkim na cel, dla którego zostały one wprowadzone. Jest nim zachęcenie Polaków do selektywnej zbiórki odpadów i przekazywania ich do recyklingu. Nasuwa to wiele pytań – kluczowe wśród nich są dwa:
  1. Jaki sens mają publiczne kampanie edukacyjne w świetle lokalnych uwarunkowań decydujących o zasadności i prawidłowości segregowania? Często przywoływane jest rozporządzenie dotyczące pojemników do segregacji i ich kolorów. Niestety, rozporządzenie to wprowadza w błąd osoby lokalnie segregujące śmieci, gdzie o kolorach i zasadach segregacji decydują – bardzo słusznie – firmy zajmujące się odzyskiem i recyklingiem odpadów opakowaniowych.
  2. Czy zasadne jest edukowanie polskiego społeczeństwa w zakresie kolorów pojemników do segregacji, skoro w międzyczasie pojawiły się technologie umożliwiające wyseparowanie ze strumienia suche, mokre i szkło oraz przekazanie do recyklingu blisko 90% surowców wtórnych pozyskanych z odpadów w gospodarstwach domowych.

Publiczne kampanie edukacyjne stwarzają możliwość korzystania z doświadczeń krajów lepiej rozwiniętych w zakresie gospodarki odpadami i niepopełniania tych samych błędów. Jak zawsze pozostaje otwartym pytanie, czy szansę zajęcia się tym tematem (w sposób efektywny) będą mieli właściwi ludzie? Czy ogromne środki finansowe nie zostaną zmarnowane na realizację nic niewnoszących działań, które – co gorsza - będą negatywnie oddziaływać na środowisko? Czas pokaże. Mamy nadzieję, że środki na publiczne kampanie edukacyjne będą wydawane w sposób przemyślany i sprawdzony!

Artykuł pochodzi z czasopisma Logistyka Odzysku, nr 2/2014 (11)

oprac. : Logistyka Odzysku Logistyka Odzysku

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć jednostkę ZUS.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: