Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o języku polskim oraz ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych

II. SŁOWOTWÓRSTWO

1. Stopniowanie przymiotników:
 proste:
- regularnych, np.: ładny – ładniejszy, gruby – grubszy;
- supletywnych, np.: dobry – lepszy.
- opisowe, np.: bardziej chory.
2. Stopniowanie przysłówków:
 proste:
- regularnych, np.: ładnie – ładniej;
- supletywnych, np.: dużo – więcej.
 opisowe, np.: bardziej kolorowo.

III. SKŁAŹNIA

Żunkcje przypadków
1. Mianownik
 jako podmiot, np.: Nauczyciele uczą dzieci. Oni nie byli w Polsce.
 jako orzecznik, np.: Koledzy są zdolni.
2. Źopełniacz
 jako określenie rzeczownika:
- bez przyimka, np.: Samochód sąsiada stoi na parkingu. Mam butelkę wody. Widzę
grupę dzieci.
- z przyimkiem, np.: Zrobiła sałatkę z owoców. Oglądali podręcznik do języka polskiego.
To są tabletki od bólu głowy.
 jako określenie czasownika:
- zaprzeczonego, np.: Nie czytały tej gazety.
- z rekcją dopełniaczową, np.: Szuka nowej encyklopedii. Potrzebują nowego komputera.
- wyrażające różne okoliczności, np.: Piotr mieszka u mnie. Wracają ze szkoły.
Mieszka obok szpitala. Spotkajmy się około piątej.
 jako podmiot, np.: Marka nie było na tym spotkaniu.
3. Celownik
 jako określenie czasownika, np.: Film podoba mi się bardzo. Czy jest ci zimno?
Dziękuję paniom, dziękuję panom!
4. Biernik
 jako określenie czasownika:
- bez przyimka, np.: Wczoraj przeczytała tę interesującą książkę.
- z przyimkiem, np.: Prosiły my o wodę. Czekają na ostatniego kolegę.
 wyrażający różne stosunki znaczeniowe, np.: W lipcu Ada pojedzie w góry, a Ania nad
jeziora. Zajęcia odbędą się w piątek w południe. Był tam tydzień. Zapraszam was na
imprezę urodzinową.
5. Narzędnik
 jako orzecznik, np.: Piotr i Paweł są pilnymi uczniami. Pani Ania jest miłą nauczycielką.
 jako określenie rzeczownika, np.: Proszę kawę z mlekiem. Wakacje nad morzem były bardzo
udane.
 jako określenie czasownika:
- bez przyimka, np.: Babcia zajmowała się ogrodem. Do Wieliczki pojedziemy autobusem.
- 14 -
- z przyimkiem, np.: Szkoła jest za tym budynkiem. Zrobimy to przed lekcjami.
6. Miejscownik
 jako określenie rzeczownika, np.: To jest książka o Polsce.
 jako określenie czasownika:
- z przyimkiem, np.: Anita mieszka w Gdańsku. Spotkamy się na placu Centralnym.
Oni teraz spacerują po mieście. To było w tym roku w maju. Rozmawiali my o wakacjach.
7. Wołacz
 jako wyraz poza zdaniem, kierujący wypowiedź do konkretnej osoby, np.: Panie dyrektorze!
Muszę wyjechać do Warszawy i dlatego nie będę w szkole.
 jako wyraz poza tekstem, kierujący wypowiedź do konkretnej osoby, np.: Drogi
Marku! Dziękuję Ci za list i za wszystkie miłe wiadomo ci.

Zdania pojedyncze

1.Oznajmujące, np.: Od roku Piotr i Adam mieszkają w Polsce. Uczyłem się języka polskiego dwa
lata. Wieczorem idziemy do kina.
2.Pytające:
 rozstrzygające, np.: Czy Piotr i Adam od roku mieszkają w Polsce?
 uzupełniające, np.: Kto od roku mieszka w Polsce? Od kiedy Piotr i Adam mieszkają w
Polsce? Gdzie Piotr i Adam mieszkają od roku? Jak długo uczyłe się języka polskiego?
Dokąd idziecie po południu?
3.Zaprzeczone, np.: Uczniów nie było na lekcjach. Nigdy nie byłem w Nowym Jorku.
4.Rozkazujące, np.: Czytaj ten tekst wyraźnie! Zróbcie porządek w pokoju! Niech oni słuchają!

Zdania złożone
1.Współrzędnie ze spójnikami: i, a, a także, lub, albo, czy, więc, dlatego, ale.
2.Podrzędnie ze spójnikami: że, bo, dlatego że, kiedy, gdy, żeby.

IV. STYLISTYKA

1. Rodzaje stylu:
 styl potoczny.
2. rodki stylistyczne:
 elipsy (w ograniczonym zakresie i bez znajomości terminów), np.: Warszawa to stalica
Polski;
 synonimy, np.: miły – sympatyczny;
 antonimy, np.: szczupły – tęgi, ciężki – lekki;
 epitety, np.: ciężka walizka, słona zupa;

C. ROZUMIźNIź TźKSTÓW PISANYCH

Ogólny opis umiejętności
Zdający na poziomie A2 JUNIOR rozumieją pojedyncze napisy, fragmenty tekstów o
długości jednego akapitu oraz kompletne krótkie teksty napisane językiem codziennej
komunikacji, zawierające słownictwo podane w słowniku podstawowym oraz internacjonalizmy.
- 15 -
Zakres tematyczno-pojęciowy tekstów określa katalog intencjonalno- pojęciowy i tematyczny
(zob. Katalogi A i B).
Zdający rozumieją główną myśl tekstu oraz jego intencję komunikacyjną (rozumienie
globalne). Potrafią także odnaleźć w nim konkretne informacje (rozumienie selektywne oraz
szczegółowe).
Zdający potrafią stosować strategie ułatwiające rozumienie tekstów, takie jak czytanie
pobieżne, wyszukiwanie ważnej informacji (np. w planie lekcji) oraz dostosowywać tempo
czytania do postawionych przed nimi zadań.

Rodzaje tekstów:
 pojedyncze napisy i ogłoszenia intencjonalne (np. Zakaz parkowania, Wej cie obok)ś
 pojedyncze napisy i ogłoszenia tematyczne (np. Lekarz przyjmuje…, Muzeum nieczynne);
 krótkie, specjalnie opracowane teksty z zakresu określonego w katalogu tematycznym;
 fragmenty bardzo prostych, leksykalnie i strukturalnie, oryginalnych tekstów użytkowych:
- prasowych;
- reklamowych;
- informacyjnych (np. menu, rozkłady jazdy, instrukcje obsługi z elementami
ikonicznymi i piktograficznymi).

Rejestr tekstów:
 użytkowy (1) instytucjonalny: ogłoszenia (np. ogłoszenia drobne, np. KUPI , SPRZEDAM);
informacje (np. menu, rozkłady jazdy, plakaty, bilety);formularze (np. z danymi osobowymi);
(2) prywatny: listy, e-maile, kartki pocztowe.

Role komunikacyjne:
 nieznajomy, znajomy;
 kolega, przyjaciel;
 członek rodziny;
 gość;
 podróżny;
 uczący się (uczeń);
 klient;
 pacjent.

D. PISANIE

Ogólny opis umiejętności
Zdający na poziomie A2 JUNIOR potrafią pisać krótkie i proste teksty przewidziane dla tego
poziomu
(zob. Formy
wypowiedzi zamieszczone poniżej), stosując technikę pisania
kontrolowanego i, w ograniczonym zakresie, sterowanego. Umieją wypowiadać się na tematy
zamieszczone w katalogu tematycznym (zob. Katalog B) i wyrażać funkcje komunikacyjne
objęte katalogiem intencjonalno-pojęciowym (zob. Katalog A). Wykazują się znajomością
słownictwa stosownego dla danej formy wypowiedzi i jej tematu oraz znają struktury
gramatyczne wymienione w Li cie zagadnień gramatycznych dla poziomu A2 JUNIOR.
- 16 -
Zdający znają i stosują podstawowe konwencje socjokulturowe oraz wykonywać proste
działania interakcyjne (np. pisanie pozdrowień).
Zdający wykazują się znajomością następujących zagadnień z zakresu ortografii
i interpunkcji:
- poprawny zapis polskich liter;
- podstawy zasad pisowni wyrazów dużymi i małymi literami;
- podstawy interpunkcji.
Pismo zdających powinno być czytelne i odpowiadać polskim normom.

Formy wypowiedzi:
 życzenia;
 pozdrowienia;
 sms;
 list/e-mail (prywatny nieformalny);
 opis osoby;
 opis przedmiotu;
 opis miejsca;
 opis sytuacji;
 wypracowanie (np. wypracowanie na temat Mój dzień).
Zdający umieją poprawnie wypełniać formularze i ankiety.

Role komunikacyjne:
 nieznajomy, znajomy;
 kolega, przyjaciel;
 członek rodziny;
 gość;
 podróżny;
 uczący się (uczeń);
 klient;
 pacjent.

ź. MÓWIźNIź

Ogólny opis umiejętności
Zdający na poziomie A2 JUNIOR potrafią posługiwać się językiem polskim w prostych,
typowych sytuacjach komunikacyjnych, związanych z potrzebami życia codziennego. Potrafią
wyrażać funkcje komunikacyjne przewidziane w inwentarzu intencjonalno-pojęciowym (zob.
Katalog A) w odniesieniu do tematów określonych inwentarzem tematycznym (zob. Katalog B),
stosując odpowiednie struktury gramatyczne wymienione w Li cie zagadnień gramatycznych dla
poziomu A2.
Zdający potrafią za pomocą prostych zwrotów rozpoczynać i kończyć rozmowę. Umieją
zadawać proste pytania i odpowiadać na takie pytania. Potrafią uczestniczyć w rozmowie pod
warunkiem, że dotyczy ona spraw im znanych, a rozmówca jest gotów do powtórzeń i parafraz.
- 17 -
Zdający tworzą proste opisy osób, przedmiotów i sytuacji. Umieją przedstawić prostą,
uprzednio przygotowaną wypowiedź na znany im temat, krótko uzasadniając swoje opinie i
działania.
Zdający potrafią zasygnalizować, że rozumieją (lub nie), o czym jest mowa. Jeśli zachodzi
taka potrzeba, umieją poprosić o powtórzenie i wyjaśnienie niezrozumiałych słów, wyrazów czy
zwrotów.
Zdający potrafią porozumiewać się, używając pojedynczych zwrotów i niektórych prostych
struktur oraz umieją tworzyć zdania za pomocą prostych spójników. Stosują zasady wymowy i
intonacji, pozwalające na właściwe zrozumienie wyrażanych intencji oraz treści wypowiedzi.
Wpływ zasad wymowy języka rodzimego może być mocno odczuwalny, ale nie powinien w
istotny sposób zakłócać zrozumienia wypowiedzi.

Rodzaje tekstów (wypowiedzi):

1.Wypowiedzi monologowe:
 wypowiedź na temat własnych zainteresować, doświadczeń, planów (zob. Katalog B);
 relacja z wydarzenia;
 opis ludzi, przedmiotów, czynności i sytuacji;
 opinia na określony temat z krótkim uzasadnieniem (zob. Katalog B).

2.Wypowiedzi dialogowe:
 dialog intencjonalny (zob. Katalog A);
 dialog tematyczny (zob. Katalog B).

Role komunikacyjne:
 nieznajomy, znajomy;
 kolega, przyjaciel;
 członek rodziny;
 gość;
 podróżny;
 uczestnik rozmowy telefonicznej;
 uczący się (uczeń);
 klient;
 pacjent.

KATALOG A

Katalog intencjonalno-pojęciowy dla poziomu A2 JUNIOR

Funkcje :
ń.Konwencje grzecznościowe:
 zwracanie czyjejś uwagi, nawiązywanie kontaktu;
 przedstawianie siebie lub innych;
 powitania (stereotypowe formuły powitalne);
 pożegnania (stereotypowe formuły pożegnalne);
- 18 -