Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu

Warszawa, 23 lipca 2012 r.

BAS–WAPEiM–1819/12
Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu RP

Opinia w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej senackiego
projektu ustawy o zmianie ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
oraz Agencji Wywiadu (przedstawiciel wnioskodawców:
senator Piotr Benedykt Zientarski)


Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2012 poz. 32),
sporządza się następującą opinię:



1. Przedmiot projektu ustawy

Projekt ustawy zmienia art. 5 ust. 1 pkt 2, dodaje art. 26b, a także
nowelizuje art. 27 ust. 1, art. 29 ust. 1 i 4, art. 30 ust. 1 i ust. 4 ustawy z dnia 24
maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu
(Dz. U. z 2010 r. Nr 29, poz. 154, z późn. zm), zwanej dalej „ustawą”.
Projekt zmierza do wykonania postanowienia Trybunału Konstytucyjnego
(TK) z dnia 15 listopada 2010 r. (sygn. S. 4/10) stwierdzającego, że art. 5 ust. 1
pkt 2 lit. b oraz związany z nim art. 27 ust. 1 ustawy naruszają wynikający z
Konstytucji standard demokratycznego państwa prawa. Zakwestionowany przez
TK art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy przewiduje, że do zadań Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) należy rozpoznawanie, zapobieganie i
wykrywanie „przestępstw godzących w podstawy ekonomiczne państwa”.
Zgodnie natomiast z art. 27 ust. 1 ustawy, przy wykonywaniu czynności
operacyjno-rozpoznawczych, podejmowanych przez ABW w celu realizacji
zadań określonych w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdy inne środki okazały się
bezskuteczne albo będą nieprzydatne, sąd, na pisemny wniosek Szefa ABW,
złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, może, w
drodze postanowienia, zarządzić kontrolę operacyjną. W postanowieniu TK
wskazał, że zgodnie ze standardem demokratycznego państwa prawnego sąd,
zarządzając kontrolę operacyjną, powinien wskazać konkretną osobę oraz typ
przestępstwa określonego w ustawie karnej, którego dotyczyć ma kontrola
operacyjna. W przypadku „przestępstw godzących w podstawy ekonomiczne
państwa”, o których mowa w zakwestionowanym art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy,
nie jest to możliwe, gdyż pojęcie to uniemożliwia identyfikację typów
przestępstw określonych przez ustawę karną. W konsekwencji, nie można
zidentyfikować przestępstw, wobec których art. 27 ust. 1 ustawy umożliwia
zarządzenie kontroli operacyjnej.
Projekt ustawy sanować ma stwierdzone przez TK naruszenie
Konstytucji. Nowelizacja art. 27 i dodanie art. 26b do ustawy wprowadza
kompletny katalog przestępstw, wobec których będzie mogła być zarządzona
kontrola operacyjna. Procedura przeprowadzania tej kontroli jest na podstawie
projektu ustawy modyfikowana. Nowelizowany art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy
wprowadza natomiast terminologię właściwą dla kodeksu karnego i innych
przepisów karnych, w miejsce dotychczasowej terminologii specyficznej tylko i
włącznie dla nowelizowanej ustawy o ABW i AW.


2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem

Przepisy prawa UE nie regulują funkcjonowania krajowych służb
specjalnych, w tym zagadnień stanowiących przedmiot projektu. Obowiązki
dotyczące utrzymania porządku publicznego i ochrony bezpieczeństwa
wewnętrznego należą do kompetencji krajowych państw członkowskich (art. 72
Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej). W dziedzinie tej państwom
członkowskim przysługuje swoboda regulacyjna, której granice wyznacza
prawo unijne.


3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej

Projekt ustawy nie jest objęty zakresem regulacji prawa UE.


4.
Konkluzja


Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu nie jest objęty zakresem regulacji
prawa Unii Europejskiej.


Akceptował:

Dyrektor Biura Analiz Sejmowych



Zbigniew
Wrona



2
Warszawa, 23 lipca 2012 r.
BAS–WAPEiM–1820/12



Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu RP



Opinia w sprawie stwierdzenia, czy senacki projekt ustawy o zmianie
ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu
(przedstawiciel wnioskodawców: senator Piotr Benedykt Zientarski) jest
projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej
w rozumieniu art. 95a Regulaminu Sejmu


Projekt ustawy zmienia art. 5 ust. 1 pkt 2, dodaje art. 26b, a także
nowelizuje art. 27 ust. 1, art. 29 ust. 1 i 4, art. 30 ust. 1 i ust. 4 ustawy z dnia 24
maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu
(Dz. U. z 2010 r. Nr 29, poz. 154, z późn. zm), zwanej dalej „ustawą”.
Projekt zmierza do wykonania postanowienia Trybunału Konstytucyjnego
(TK) z dnia 15 listopada 2010 r. (sygn. S. 4/10) stwierdzającego, że art. 5 ust. 1
pkt 2 lit. b oraz związany z nim art. 27 ust. 1 ustawy naruszają wynikający z
Konstytucji standard demokratycznego państwa prawa. Zakwestionowany przez
TK art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy przewiduje, że do zadań Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) należy rozpoznawanie, zapobieganie i
wykrywanie „przestępstw godzących w podstawy ekonomiczne państwa”.
Zgodnie natomiast z art. 27 ust. 1 ustawy, przy wykonywaniu czynności
operacyjno-rozpoznawczych, podejmowanych przez ABW w celu realizacji
zadań określonych w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdy inne środki okazały się
bezskuteczne albo będą nieprzydatne, sąd, na pisemny wniosek Szefa ABW,
złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, może, w
drodze postanowienia, zarządzić kontrolę operacyjną. W postanowieniu TK
wskazał, że zgodnie ze standardem demokratycznego państwa prawnego sąd,
zarządzając kontrolę operacyjną, powinien wskazać konkretną osobę oraz typ
przestępstwa określonego w ustawie karnej, którego dotyczyć ma kontrola
operacyjna. W przypadku „przestępstw godzących w podstawy ekonomiczne
państwa”, o których mowa w zakwestionowanym art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy,
nie jest to możliwe, gdyż pojęcie to uniemożliwia identyfikację typów
przestępstw określonych przez ustawę karną. W konsekwencji, nie można
zidentyfikować przestępstw, wobec których art. 27 ust. 1 ustawy umożliwia
zarządzenie kontroli operacyjnej.
Projekt ustawy sanować ma stwierdzone przez TK naruszenie
Konstytucji. Nowelizacja art. 27 i dodanie art. 26b do ustawy wprowadza
kompletny katalog przestępstw, wobec których będzie mogła być zarządzona
kontrola operacyjna. Procedura przeprowadzania tej kontroli jest na podstawie
projektu ustawy modyfikowana. Nowelizowany art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy
wprowadza natomiast terminologię właściwą dla kodeksu karnego i innych
przepisów karnych, w miejsce dotychczasowej terminologii specyficznej tylko i
włącznie dla nowelizowanej ustawy o ABW i AW.

Przepisy prawa UE nie regulują funkcjonowania krajowych służb
specjalnych, w tym zagadnień stanowiących przedmiot projektu. Obowiązki
dotyczące utrzymania porządku publicznego i ochrony bezpieczeństwa
wewnętrznego należą do kompetencji krajowych państw członkowskich (art. 72
Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej). W dziedzinie tej państwom
członkowskim przysługuje swoboda regulacyjna, której granice wyznacza
prawo unijne.


Projekt ustawy o zmianie ustawy o Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu nie jest projektem ustawy
wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a Regulaminu
Sejmu.


Akceptował:
Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Zbigniew Wrona