Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji o zakazie użycia, składowania, produkcji i przekazywania min przeciwpiechotnych oraz o ich zniszczeniu, sporządzonej w Oslo dnia 18 września 1997 r.

Druk nr 508

Warszawa, 21 czerwca 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-51-12


Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Szanowna Pani Marszałek
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o ratyfikacji Konwencji o zakazie użycia,
składowania, produkcji i przekazywania
min przeciwpiechotnych oraz o ich
zniszczeniu, sporządzonej w Oslo dnia 18
września 1997 r.
W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanej regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu w
tej sprawie w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni Minister Spraw
Zagranicznych i Minister Obrony Narodowej

Z poważaniem

(-) Donald Tusk
Projekt

U S T A W A
z dnia

o ratyfikacji Konwencji o zakazie użycia, składowania, produkcji i przekazywania
min przeciwpiechotnych oraz o ich zniszczeniu, sporządzonej w Oslo
dnia 18 września 1997 r.

Art. 1. Wyraża się zgodę na dokonanie przez Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej ratyfikacji Konwencji o zakazie użycia, składowania, produkcji
i przekazywania min przeciwpiechotnych oraz o ich zniszczeniu, sporządzonej
w Oslo dnia 18 września 1997 r.

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.




























06/12rch
UZASADNIENIE

I. Potrzeba i cel zawarcia Konwencji oraz uwarunkowania strony polskiej
Konwencja o zakazie użycia, składowania, produkcji i przekazywania min
przeciwpiechotnych oraz o ich zniszczeniu, sporządzona w Oslo dnia 18 września
1997 r. (tzw. Konwencja Ottawska1)), została zawarta w związku z głębokim
przekonaniem społeczności międzynarodowej, że jedynie delegalizacja min
przeciwpiechotnych stworzy realne szanse na zażegnanie światowego kryzysu
humanitarnego spowodowanego niekontrolowanym, masowym stosowaniem tego
środka walki oraz pozwoli w relatywnie krótkim okresie czasu maksymalnie
ograniczyć skutki tego kryzysu.

Konstrukcja i zasady działania miny przeciwpiechotnej sprawiają, iż ten, kto jej użył
na polu walki, nie ma żadnego wpływu na to, kiedy i jaki cel może ona porazić.
Miny te są nadal sporadycznie używane w sposób niekontrolowany
w międzynarodowych i wewnętrznych konfliktach zbrojnych. Są one zwłaszcza
wykorzystywane przez siły nieregularne, ale także posługują się nimi armie
narodowe, gdy korzystają z technik narzutowych. Stosunkowo rzadko sporządza się
przy tym stosowną dokumentację pozwalającą szybko i sprawnie usunąć pola
minowe, jakie pozostały po zakończeniu danego konfliktu. W rezultacie
zdecydowana większość obszarów, na których miały miejsce współczesne konflikty
zbrojne, dotknięta jest kryzysem humanitarnym spowodowanym przez pozostające
na tych obszarach, niekiedy przez dziesiątki lat, miny przeciwpiechotne. Kryzys
powoduje nie tylko bezpośrednie fizyczne zagrożenie minami ludności cywilnej
utrzymujące się długo po zakończeniu konfliktu, ale również stwarza konieczność
ponoszenia wysokich kosztów związanych z rozminowywaniem, wzrastającym
zapotrzebowaniem na pomoc w usuwaniu skutków ich wybuchów oraz na pomoc
medyczną dla poszkodowanych i ich szeroko rozumianą reintegrację społeczno-
-ekonomiczną. Ponadto brak możliwości wykorzystania znacznych obszarów ziemi
uprawnej do celów rolniczych skutecznie hamuje rozwój gospodarczy społeczności
dotkniętych tym problemem.

1) Konwencja o zakazie użycia, składowania, produkcji i przekazywania min przeciwpiechotnych oraz
o ich zniszczeniu została sporządzona w Oslo dnia 18 września 1997 r. i wyłożona do podpisu w Ottawie
w dniach 3 – 4 grudnia 1997 r. Konwencja obowiązuje strony od dnia 1 marca 1999 r.
Celem Konwencji Ottawskiej jest:
− całkowite wyeliminowanie min przeciwpiechotnych z arsenałów wojskowych
poprzez wprowadzenie bezwzględnego zakazu ich użycia na polu walki oraz
zniszczenie nie tylko posiadanych zapasów tych min, ale także stworzenie
skutecznych barier prawnych uniemożliwiających ich odtworzenie,
− ograniczenie w maksymalnie możliwym stopniu skutków kryzysu powstałego
w wyniku użycia min przeciwpiechotnych poprzez wprowadzenie nakazu
identyfikacji obszarów zaminowanych oraz obszarów, co do których zachodzi
uzasadnione podejrzenie, iż znajdują się tam miny przeciwpiechotne, a następnie
oznakowanie i zabezpieczenie min przed osobami postronnymi do czasu
rozminowania,
− stworzenie ram prawnych i mechanizmów wszechstronnej międzynarodowej
współpracy i pomocy zarówno dla państw dotkniętych tym kryzysem, jak też dla
samych ofiar min przeciwpiechotnych.
Wiążąc się Konwencją Ottawską, Rzeczpospolita Polska dołączy do grona 159
Państw Stron Konwencji i potwierdzi swoją dużą wrażliwość na problemy natury
humanitarnej, wyrażaną wielokrotnie na różnych forach międzynarodowych. Należy
przy tym podkreślić, że od 1998 r. Polska, nie będąc stroną Konwencji Ottawskiej,
dobrowolnie wypełnia najważniejsze jej postanowienia, tj. nie produkuje, nie
eksportuje i nie wykorzystuje min przeciwpiechotnych w operacjach wojskowych.
Ponadto od 2003 r. Polska dobrowolnie składa raporty, które są zobowiązane
przedkładać Państwa Strony Konwencji Ottawskiej zgodnie z art. 7 Konwencji.
Należy podkreślić, że rezygnacja z min przeciwpiechotnych przez Siły Zbrojne RP
została poprzedzona odpowiednimi analizami oraz przygotowaniami i nie
spowoduje uszczerbku dla systemu obronnego Rzeczypospolitej Polskiej. Tak
jednoznaczne stwierdzenie wynika z następujących przesłanek:
1) w następstwie zmienionego charakteru zagrożeń dla bezpieczeństwa Polski oraz
przewidywanego rodzaju operacji wojskowych z udziałem polskich Sił
Zbrojnych rola min przeciwpiechotnych w systemie obronnym państwa jest
relatywnie mniejsza;
2) realizowany konsekwentnie proces modernizacji polskich Sił Zbrojnych
powoduje, iż znacznej poprawie ulegają zdolności bojowe wojsk dzięki użyciu

2
nowo pozyskanych systemów ogniowych, w szczególności w zakresie
rozpoznania i identyfikacji informacji o sytuacji na polu walki oraz skutecznego
rażenia przeciwnika. Pozwala to w znacznym stopniu zrekompensować utratę
funkcji obronnych spełnianych dotychczas przez miny przeciwpiechotne;
3) miny przeciwpiechotne zostały w sposób planowy wycofane z arsenału Sił
Zbrojnych RP z uwagi na ich przestarzałość techniczną oraz upływający
normatywny okres ich przydatności do użycia (określony przez producenta).
II. Różnice między dotychczasowym i projektowanym stanem prawnym
W dotychczasowym stanie prawnym, w porządku prawno-międzynarodowym,
podstawowym aktem prawnym regulującym problematykę min przeciwpiechotnych
jest Poprawiony II Protokół w sprawie zakazów lub ograniczeń użycia min, min
pułapek i innych urządzeń, sporządzony w Genewie dnia 3 maja 1996 r.z. U.
z 2005 r. Nr 125, poz. 1048), który stanowi załącznik do Konwencji o zakazie lub
ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych, które mogą być uważane za
powodujące nadmierne cierpienia lub mające niekontrolowane skutki, sporządzonej
w Genewie dnia 10 października (Dz. U. z 1984 r. Nr 23, poz. 104).
Porozumienie to wprowadza dodatkowe wymogi techniczne, jakie – między innymi
– miny przeciwpiechotne winny spełniać, ale nie zakazuje ich posiadania i użycia.
Ponadto problematyka dotycząca reglamentacji obrotu i wytwarzania materiałów
wybuchowych została uregulowana w ustawie z dnia 22 czerwca 2001 r.
o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu
materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią
o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 67, poz. 679, z późn. zm.)
oraz w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie
rodzajów broni i amunicji oraz wykazu wyrobów i technologii o przeznaczeniu
wojskowym lub policyjnym, na których wytwarzanie lub obrót jest wymagana
koncesja (Dz. U. Nr 145, poz. 1625, z późn. zm.). Wymóg uzyskania koncesji na

2) 97% całości zasobów tego środka bojowego, którym jeszcze na początku XXI wieku dysponowały Siły
Zbrojne RP to typy min PMD-6, POMZ-2, 2M – ich rozwiązania konstrukcyjne wywodzą się z okresu
końca II wojny światowej.
3) Protokół wszedł w życie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej dnia 14 kwietnia 2004 r.
4) Konwencja CCW wraz z Protokołem I, II i III weszła w życie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej
w dniu 2 grudnia 1983 r.

3