Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw

– 17 –


obowiązku od skazanego, od osoby, na rzecz której skazany ma obowiązek łożyć, lub od
osoby ją reprezentującej, a także od tych instytucji państwowych lub samorządowych, które
mogą dysponować informacjami o wykonywaniu przez skazanego tego obowiązku lub
uchylaniu się od jego realizacji.
§ 39. Kontrolując wykonanie orzeczonego przez sąd obowiązku wykonywania pracy
zarobkowej, nauki lub przygotowania się do zawodu, w razie wątpliwości co do
wiarygodności dokumentacji przedkładanej przez skazanego, kurator sądowy zasięga
informacji od instytucji lub podmiotów, w których skazany ma wykonywać nałożony na
niego obowiązek.
§ 40. Kontrolując wykonanie orzeczonego przez sąd obowiązku powstrzymania się od
nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających, kurator sądowy
w szczególności uzyskuje informacje na temat wykonywania obowiązków od osób wspólnie
zamieszkujących ze skazanym oraz osób z innego środowiska skazanego; w razie
wątpliwości co do przestrzegania przez skazanego obowiązków powstrzymania się od
nadużywania alkoholu albo używania innych środków odurzających kurator sądowy może
poddawać skazanego wyrywkowym badaniom na obecność alkoholu oraz środków
odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie.
§ 41. Kontrolując wykonanie orzeczonego przez sąd obowiązku poddania się leczeniu,
w tym odwykowemu lub rehabilitacyjnemu, albo oddziaływaniom terapeutycznym lub
obowiązku uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych, kurator sądowy
w szczególności uzyskuje informacje o wykonywaniu przez skazanego obowiązku od
podmiotów, placówek i instytucji, w których skazany ma obowiązek leczenia się, poddania
się oddziaływaniom terapeutycznym lub uczestnictwa w programach korekcyjno-
-edukacyjnych.
§ 42. Kontrolując wykonanie orzeczonego przez sąd obowiązku powstrzymania się od
przebywania w określonych środowiskach lub miejscach oraz powstrzymania się od
kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub zbliżania
się do pokrzywdzonego lub innych osób, kurator sądowy w szczególności nawiązuje
i utrzymuje kontakt, stosownie do okoliczności, z właścicielem, najemcą lub zarządcą
nieruchomości, budynku lub obiektu, a także z osobami, z którymi skazany ma zakaz
kontaktowania się lub do których ma zakaz zbliżania się, i ustala sposoby informowania
kuratora przez te osoby o naruszaniu przez skazanego tych obowiązków.


– 18 –


Rozdział 5
Przygotowanie skazanego do życia po zwolnieniu z zakładu karnego
§ 43. Kurator zawodowy, w ramach czynności związanych z przygotowaniem
skazanego do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, po otrzymaniu decyzji komisji
penitencjarnej lub orzeczenia sądu penitencjarnego:
1)
nawiązuje osobisty kontakt ze skazanym;
2)
przeprowadza analizę dostępnej dokumentacji dotyczącej skazanego, rozpoznaje
sytuację rodzinną oraz środowiskową skazanego i na podstawie zebranego materiału
opracowuje program wolnościowy dla skazanego;
3)
przygotowuje środowisko rodzinne i społeczne do powrotu skazanego;
4)
współorganizuje pomoc postpenitencjarną przez rozpoznanie potrzeb skazanego i jego
rodziny oraz kształtowanie umiejętności samodzielnego rozwiązywania trudności
życiowych, współdziałając ze skazanym i służbą penitencjarną zakładów karnych,
a ponadto organami administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz podmiotami,
o których mowa w art. 38 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego;
5)
w razie potrzeby współdziała ze stowarzyszeniami, fundacjami, organizacjami,
instytucjami i innymi podmiotami, których celem działania jest pomoc w społecznej
readaptacji skazanych;
6)
współpracuje z komisją penitencjarną.
§ 44. 1. Czynności związane z przygotowaniem skazanego do życia po zwolnieniu
z zakładu karnego wykonuje kurator zawodowy właściwy ze względu na miejsce położenia
jednostki penitencjarnej, w której skazany przebywa.
2. W ramach czynności, o których mowa w ust. 1, kurator zawodowy może zwrócić się
z wnioskiem do sądu o zarządzenie sporządzenia wywiadu środowiskowego, o którym mowa
w art. 14 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego, w zakresie dotyczącym rozpoznania sytuacji
rodzinnej oraz środowiskowej skazanego przez innego kuratora, właściwego ze względu na
miejsce stałego pobytu skazanego.
3. W zakresie dotyczącym przygotowania środowiska rodzinnego i społecznego do
powrotu skazanego kurator zawodowy zespołu właściwego ze względu na miejsce położenia
jednostki penitencjarnej, w której skazany przebywa, może zwrócić się o pomoc do
kierownika zespołu właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu skazanego, który
wyznaczy kuratora zawodowego do wykonywania tych czynności.


– 19 –


§ 45. Kierownik zespołu właściwego ze względu na miejsce położenia jednostki
penitencjarnej może wyznaczyć kuratora zawodowego do spraw związanych
z opracowywaniem programów wolnościowych dla osób objętych okresem przygotowania do
życia po zwolnieniu z zakładu karnego i do stałych kontaktów z administracją jednostki
penitencjarnej, uwzględniając jego wykształcenie, umiejętności i przeszkolenie.
§ 46. W przypadku przetransportowania skazanego do innej jednostki penitencjarnej
w trakcie wyznaczonego okresu, o którym mowa w art. 164 § 1 Kodeksu karnego
wykonawczego, kierownik zespołu przekazuje sprawę dotyczącą przygotowania do życia
skazanego po zwolnieniu z zakładu karnego do innego zespołu, właściwego ze względu na
miejsce położenia jednostki penitencjarnej, w której skazany przebywa.
§ 47. 1. W razie opuszczenia zakładu karnego przez skazanego, wobec którego
zastosowano warunkowe przedterminowe zwolnienie, dokumentację zgromadzoną przez
kuratora zawodowego w związku z okresem przygotowania skazanego do opuszczenia
zakładu karnego należy przekazać do zespołu właściwego ze względu na miejsce stałego
pobytu skazanego.
2. Kierownik zespołu przydziela sprawę temu kuratorowi zawodowemu, który
uprzednio wykonywał czynności dotyczące przygotowania środowiska rodzinnego
i społecznego do powrotu skazanego lub sporządzał wywiad środowiskowy w trybie § 45
ust. 2.
Rozdział 6
Wykonywanie innych uprawnień i obowi zków
§ 48. W razie sprawowania nadzoru, o którym mowa w art. 181a § 2 Kodeksu karnego
wykonawczego, nad wykonywaniem obowiązku powstrzymania się od przebywania
w określonych środowiskach lub miejscach, zakazu kontaktowania się z określonymi
osobami lub zakazu zbliżania się do określonych osób stosuje się odpowiednio § 43.
§ 49. Kurator zawodowy ponadto:
1)
sygnalizuje kierownikowi zespołu przyczyny przewlekłości postępowania
wykonawczego lub innych uchybień stwierdzonych w działalności pozasądowych
organów wykonawczych;
2)
uczestniczy w posiedzeniach sądu w sprawach, w których złożył wniosek lub na które
został wezwany;


– 20 –


3)
współdziała z organizacjami, instytucjami, stowarzyszeniami i innymi podmiotami,
których celem działania jest pomoc w społecznej readaptacji skazanych;
4)
sygnalizuje kierownikowi, jednostkom nadrzędnym organów i instytucji państwowych,
organom samorządu terytorialnego oraz organom statutowym stowarzyszeń i organizacji
przypadki odmowy udzielenia kuratorowi sądowemu żądanej pomocy, jeżeli w jego
ocenie ta odmowa była bezzasadna;
5)
prowadzi na bieżąco dokumentację pracy ze skazanym.
§ 50. 1. Kierownik zespołu co najmniej raz na 6 miesięcy omawia z przewodniczącym
wydziału lub kierownikiem sekcji w sądzie, zajmującym się nadzorowaniem wykonywania
orzeczeń w sprawach karnych lub w sprawach o wykroczenia, bieżące problemy związane ze
sprawowaniem dozorów, wykonywaniem kary ograniczenia wolności, kontroli wykonania
obowiązków w okresie próby oraz orzecznictwem sądu w kwestiach dotyczących
wykonywanych spraw. Ze spotkania kierownik zespołu sporządza notatkę.
2. Kierownik zespołu sygnalizuje przewodniczącemu wydziału lub kierownikowi sekcji
przyczyny przewlekłości postępowania wykonawczego lub innych uchybień stwierdzonych
w działalności pozasądowych organów wykonawczych, w tym osób godnych zaufania,
którym powierzono sprawowanie dozoru, a także potrzebę zwrócenia uwagi przez sąd
jednostkom nadrzędnym organów i instytucji państwowych, organom samorządu
terytorialnego oraz organom statutowym stowarzyszeń i organizacji w sytuacji, o której
mowa w § 49 pkt 4.
§ 51. Dokumentacja w poszczególnych rodzajach spraw prowadzonych w zespołach
może być prowadzona także z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego. Poszczególne
sprawozdania, karty czynności i inne dokumenty mogą być generowane w zakresie
wprowadzonych do systemu danych.
Rozdział 7
Stowarzyszenia, organizacje, instytucje i osoby godne zaufania, którym powierzono
sprawowanie dozoru
§ 52. Stowarzyszenie, organizacja lub instytucja, którym powierzono sprawowanie
dozoru, powinny nie później niż w ciągu 14 dni od dnia powierzenia dozoru wyznaczyć
przedstawiciela, za jego zgodą, do wykonywania czynności związanych z dozorem.


– 21 –


§ 53. 1. O wyznaczeniu przedstawiciela, o którym mowa w § 52, stowarzyszenie,
organizacja lub instytucja niezwłocznie zawiadamia sąd i jednocześnie przekazuje jego dane
osobowe (imię i nazwisko, wskazanie pełnionej funkcji, adres do korespondencji, numer
telefonu, faksu i adres poczty elektronicznej).
2. Stowarzyszenie, organizacja lub instytucja może w uzasadnionych przypadkach,
z własnej inicjatywy lub na wniosek sądu, zmienić przedstawiciela wyznaczonego do
wykonywania czynności związanych z dozorem, w szczególności w razie stwierdzenia
niewłaściwego wykonywania dozoru.
3. Stowarzyszenie, organizacja lub instytucja niezwłocznie zawiadamia sąd o zmianie
przedstawiciela i przekazuje jego dane osobowe.
§ 54. Czynności, o których mowa w § 52 i 53, może również wykonywać osoba
upoważniona przez stowarzyszenie, organizację lub instytucję, którym powierzono
sprawowanie dozoru.
§ 55. 1. Sprawozdanie z objęcia dozoru przedstawiciel stowarzyszenia, organizacji lub
instytucji składa sądowi nie później niż w ciągu 21 dni od dnia nawiązania kontaktu ze
skazanym, natomiast sprawozdania z przebiegu dozoru – nie rzadziej niż co 6 miesięcy,
chyba że sąd określi większą częstotliwość.
2. Do przedstawicieli stowarzyszeń, organizacji lub instytucji, którym powierzono
sprawowanie dozoru, w zakresie praw i obowiązków tych podmiotów wynikających
z Kodeksu karnego wykonawczego stosuje się przepisy rozporządzenia odnoszące się do
kuratorów zawodowych.
3. Do osób godnych zaufania, którym powierzono sprawowanie dozoru, w zakresie
praw i obowiązków tych osób wynikających z Kodeksu karnego wykonawczego stosuje się
przepisy rozporządzenia odnoszące się do kuratorów społecznych.
Rozdział 8
Przepis końcowy
§ 56. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.3)

MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI

3) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 lutego
2013 r. w sprawie sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień przez kuratorów sądowych w sprawach
karnych wykonawczych (Dz. U. poz. 335), które utraciło moc na podstawie art. 25 pkt 1 ustawy z dnia ...
o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. …).