Komisyjny projekt ustawy o broni i amunicji

Niezrozumiałe jest przyjęte w Ocenie skutków regulacji założenie wzrostu wpływów z opłaty
skarbowej w sytuacji, gdy zamiarem projektodawców jest objęcie pozwoleń na broń odrębną
opłatą publicznoprawną.

W projekcie nie określono też wszystkich skutków finansowych wiążących się z wejściem w
życie projektowanych przepisów np. z tytułu przeszkolenia urzędników w zakresie obsługi
systemu Centralnej Ewidencji Broni i Posiadaczy oraz z organizacji egzaminów, o których
mowa w art. 13 i 14 projektu ustawy. Obowiązek przedstawienia przewidywanych skutków
finansowych oraz wskazania źródeł ich sfinansowania wynika z art. 34 ust. 2 pkt 4 i 5
uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lipca 1992 r. Regulamin Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2009 r. Nr 5, poz. 47, z późn. zm.).

Przepisy karne

Brak jest uzasadnienia dotyczącego przepisów karnych objętych projektem, co uniemożliwia
poznanie motywów leżących u podstaw projektowanych przepisów, a także dokonanie ich
merytorycznej oceny.

Ze względu na systematykę ustawy nie wydaje się uzasadnione zamieszczanie przepisów
karnych w tym samym rozdziale, w którym zawarte są przepisy porządkowe. Przepisy karne
w związku z tym, iż należą do osobnej gałęzi prawa, winny być wyodrębnione do innego
rozdziału.

Technika znamion czynu zabronionego w projektowanym art. 44, polegająca na zawarciu w
nim szeregu odesłań do innych przepisów powoduje nieczytelność przepisu i może być
uznana za niezgodną z gwarancyjną funkcją prawa karnego (Nullum crimen sine lege certa).
Niezrozumiałe jest także odesłanie do ust. „1 i 2” zawarte w projektowanym art. 44 ust. 2,
dotyczącym możliwości orzeczenia cofnięcia uprawnień do posiadania broni.


Określanie w projektowanym art. 45 czasowego zawieszenia uprawnień do posiadania broni
palnej mianem środka zapobiegawczego świadczy o pewnym niezrozumieniu istoty tego
rodzaju środka. Środki zapobiegawcze stosowane są zawsze w związku z toczącym się
postępowaniem (przygotowawczym lub sądowym) i – co do zasady – mają na celu
zabezpieczenie prawidłowego toku tego postępowania. Tymczasem z treści projektowanego
przepisu wynika, że czasowe zawieszenie uprawnień do posiadania broni sąd miałby orzekać
po prawomocnym skazaniu za przestępstwa wymienione w projektowanym art. 10 ust. 2, a
zatem bez związku z jakimkolwiek toczącym się postępowaniem. Niezależnie od tego
podkreślić należy, że z treści projektowanego przepisu nie wynika, jaki sąd byłby uprawniony
do wydania takiego orzeczenia, w jakim trybie miałoby zapadać orzeczenie i jak miałoby być
inicjowane stosowne postępowanie (z urzędu czy na wniosek, a jeżeli na wniosek, to kto
byłby uprawniony do jego złożenia).
Wnioski
Reasumując należy zaznaczyć, iż Rząd zdecydowanie negatywnie ocenia Komisyjny
projekt ustawy o broni i amunicji.

Projekt ustala bowiem powszechny dostęp do broni z jednoczesną liberalizacją zasad jej
posiadania, co będzie miało bezsprzecznie ogromny negatywny wpływ na bezpieczeństwo i
porządek publiczny. Wbrew bowiem intencjom projektodawców proponowane rozwiązania
ani nie zapewniają bezpiecznego posiadania broni (teoretyczna znajomość broni nie świadczy
bowiem o umiejętności praktycznej posługiwania się nią), ani nie zlikwiduje strefy

10
nielegalnego obrotu bronią (choć, w pewnym sensie może ją zmniejszyć, skoro projekt
umożliwia legalne dysponowanie bronią przez sprawców wielu groźnych przestępstw
kryminalnych).

Za iluzoryczne należy przy tym uznać prognozy co do ewentualnych korzyści
wygenerowanych ustawą, tj.:
• nagłe zwiększenie wymiany sportowej (na marginesie – projekt eliminuje możliwość
posiadania broni przez młodocianych sportowców),
• powstanie klubów sportowych czy stowarzyszeń strzeleckich,
• budowę dużej ilości strzelnic i wiążące się tym utworzenie nowych miejsc pracy.

Natomiast niewątpliwie projekt ten pociągnie za sobą skutki finansowe dla budżetu państwa
związane z koniecznością reorganizacji Policji oraz techniczną zmianą organu
ewidencjonującego pozwolenia na broń i rejestrującego nabytą w jego ramach broń.

Za dalece nieprzekonywujące i de facto godzące w wiarygodność polityki konstytucyjnych
organów Państwa, a nie „racjonalne” należy uznać argumenty, iż posiadanie nieograniczonej
ilości broni przez obywateli, bez ważnego przy tym powodu, ma wspomóc zawodowe wojsko
w obronie przed potencjalnym, nieznanym obecnie agresorem na nasz kraj. Ewentualnym
zagrożeniom zewnętrznym ma właśnie przeciwdziałać armia zawodowa, profesjonalnie
wyszkolona i wyposażona oraz wsparcie ze strony sojuszników NATO. Nie jest zatem
konieczna potrzeba powszechnego szkolenia obywateli w zakresie obsługi i użycia broni, a
tym bardziej posiadania przez nich broni prywatnej.

Projektowana regulacja całkowicie pomija fakt, iż na gruncie obecnej ustawy o broni i
amunicji spod kognicji organów Policji w sprawach pozwoleń na broń wyłączeni są żołnierze
zawodowi i w tym zakresie projekt nie zawiera żadnych regulacji, podobnie jak i milczy w
kwestii stosowania prawa w postępowaniach już wszczętych, a nie zakończonych decyzją.

Projektowana regulacja – wbrew zapewnieniom wnioskodawców – jest także w wielu
miejscach sprzeczna z uregulowaniami Unii Europejskiej.

Godnym rozważenia jest natomiast propozycja, aby w przypadku cofnięcia pozwolenia na
broń osoba, która po ustaniu przyczyn takiego rozstrzygnięcia będzie ponownie ubiegać się o
takie prawo była zobowiązana powtórnie poddać się egzaminowi z zakresu posiadania i
używania broni. Rozwiązanie takie może mieć bowiem wpływ na poprawę bezpiecznego
dysponowania bronią.


Zamiast wprowadzania nowej – szkodliwej z punktu widzenia bezpieczeństwa publicznego
regulacji prawnej - proponuje się znowelizowanie tych części ustawy o broni i amunicji, które
powodują trudności interpretacyjne, lub wprowadzenie przepisów które tego wymagają.
Należy bowiem zauważyć, iż blisko dziesięcioletni okres obowiązywania ustawy o broni i
amunicji pozwala na dokonanie oceny zasadności i przydatności obecnie obowiązujących
rozwiązań ustawowych. Dla przykładu w obecnie obowiązującej ustawie można by rozważyć
doprecyzowanie przepisów dotyczących użyczania broni, kompetencji organów Policji do
kontroli warunków przechowywania broni, czy wprowadzenia bardziej obiektywnych
przesłanek wydawania lub cofania pozwoleń na broń palną.

Należy mieć również na uwadze, iż Rząd przygotował projekt ustawy o zmianie ustawy o
broni i amunicji oraz ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie
wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami
i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, który znajduje się na etapie prac

11
parlamentarnych (druk nr 3388). Projektowana regulacja prawna dokonuje wdrożenia
dyrektywy Rady 91/477/EWG z dnia 18 czerwca 1991 r. w sprawie kontroli nabywania
i posiadania broni (Dz. Urz. WE L 256 z 13.09.1991) zmienionej dyrektywą Parlamentu
Europejskiego i Rady 2008/51/WE z dnia 21 maja 2008 r. zmieniającą dyrektywę Rady
91/477/EWG w sprawie kontroli nabywania i posiadania broni (Dz. Urz. UE L 179/5
z 8.07.2008). Projekt przygotowany przez Rząd został skierowany do prac parlamentarnych
we wrześniu 2010 r. (druk sejmowy nr 3388).









W zał.:
- statystyka International Action Network on Small Arms dotycząca ofiar szkolnych strzelanin od 1996 r.




12

Ofiary szkolnych strzelanin od 1996 roku




Czy



sprawca

Data
Miejsce zdarzenia
Ofiary
popełnił
Okoliczności zdarzenia
śmiertelne (w
samobójs
tym sprawca)
Ranni
two?
2 luty1996
Waszyngton, US

Przebrany za kowboja uczeń zaczął strzelać z broni myśliwskiej w trakcie lekcji zabijając
nauczyciela i dwóch kolegów


2 luty 1996
Atlanta, Georgia, US
12-latek
zastrzelił nauczyciela na korytarzu w szkole


46-letni mężczyzna, były harcmistrz, zastrzelił 16 dzieci i nauczycielkę. Do budynku
13 marzec 1996 Dunblane, Szkocja
Tak
wszedł uzbrojony w dwa 9 mm pistolety i dwa rewolwery, do których miał 743 nabojów.
W sumie oddał 109 strzałów. Następnie skierował obu lufy rewolwerów we własne usta i
(18)
(14)
nacisnął spusty, zabijając się na miejscu.

15 sierpień 1996 Uniwersytet w San Diego, US
36-latek w dniu obrony pracy magisterskiej zastrzelił trzech nauczycieli


27styczeń 1997 Floryda, US
13-letni
uczeń zastrzelił innego ucznia przed szkołą


19 luty 1997
Bethel, Alaska, US

16 -letni uczeń zastrzelił dyrektora szkoły i ucznia oraz ranił dwóch innych uczniów


30 marzec 1997 Sana’a, Yemen
Sprawca
otworzył ogień w dwóch szkołach. Zginęło 8 osób.
(8)

1 październik
Pearl, Mississippi, US
16-latek
zasztyletował swoją matkę, poczym zabrał karabin i zastrzelił 2 uczniów i 7
1997

(7)
innych ranił
1 grudzień 1997 West Paducah, Kentucky, US
14-latek
wniósł do szkoły broń, zaczął strzelać do modlącej się grupy zabijając 3


studentów i raniąc 5 innych
15 grudzień
Stamps, Arkansas, US
14-letni
chłopiec skrywając się w lesie postrzelił dwóch uczniów stojących na parkingu
1997


24 marzec 1998 Jonesboro, Arkansas, US

13- letni i 11- letni chłopcy ukradli kilka sztuk broni swego dziadka poczym otworzyli
ogień w szkole zabijając nauczyciela i 4 koleżanki oraz raniąc 10 innych uczniów i innego

nauczyciela

(10)
1/6


Czy



sprawca

Data
Miejsce zdarzenia
Ofiary
popełnił
Okoliczności zdarzenia
śmiertelne (w
samobójs
tym sprawca)
Ranni
two?
24 kwiecień
Edinboro, Pennsylvania, US

14 -letni uczeń w trakcie balu szkolnego zastrzelił nauczyciela i ranił innego nauczyciela
1998
oraz dwóch uczniów


19 maj 1998
Fayetteville, Tennessee, US

Trzy dni przed ukończeniem szkoły 18-letni student zastrzelił na parkingu innego ucznia


21 maj 1998
Springfield, Oregon, US
15-letni
uczeń otworzył ogień z w szkolnej stołówce. Jego rodzice zostali znalezieni
zastrzeleni w jego domu.


(22)
15 czerwiec
Richmond, Virginia, US
14-latka
raniła dwóch nauczycieli
1998


20 kwiecień
Littleton, Colorado, US
Tak
Dwóch nastolatków w ataku szału zastrzeliło 12 uczniów i nauczyciela, poczym popełnili
1999
samobójstwo.
(15)

28 kwiecień
Taber, Alberta, Kanada

15-letni uzbrojony uczeń wtargnął do szkoły zabijając kolegę i raniąc innego
1999


20 maj 1999
Conyers, Georgia, US
15-latek
zranił 6 kolegów z klasy

(6)
20 listopad 1999 Deming, New Mexico, US
13-latek
śmiertelnie postrzelił w tył głowy kolegę z e szkoły


6 grudzień 1999 Fort Gibson, Oklahoma, US
13-letni
uczeń otworzył ogień do grupy uczniów czekających na zajęcia, zranił 4 osoby


7 grudzień 1999 Veghel, Holandia
17-letni
uczeń postrzelił i zranił nauczyciela i 4 kolegów z klasy, w wyniku zawodu
miłosnego


8-letni chłopiec zastrzelił 6-letnią koleżankę, z broni należącej do jego 19-letniego brata,
29 luty 2000
Mount Morris, Michigan, US

pod którego opieką się znajdował, gdy jego rodzice przebywali w więzieniu


10 marzec 2000 Savannah, Georgia, US

Dwóch studentów zostało zastrzelonych przez 19-latka po wyjściu z imprezy szkolnej


16 marzec 2000 Brandenburg, Bavaria,
Tak
16-letni uczeń zastrzelił nauczyciela, poczym popełnił samobójstwo
Niemcy


2/6