Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Skoro pewne operacje gospodarcze są dopuszczalne w okresie zawieszenia
działalności gospodarczej (art. 14a.4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), to ich
naturalną konsekwencją są obowiązki z ustawy o rachunkowości oraz obowiązek złożenia
i rozliczenia zeznania rocznego w podatku dochodowym.
Tylko
przedsiębiorca, który w okresie zawieszenia działalności gospodarczej nie
wykona żadnej, nawet najmniejszej operacji gospodarczej może w pełni korzystać
z dobrodziejstw instytucji zawieszenia działalności gospodarczej. Poza przedmiotem
nowelizacji znajdują się natomiast:
- okres, na który działalność gospodarcza może zostać zawieszona oraz
- zasadność obowiązku składania zeznania rocznego w podatku dochodowym za rok
podatkowy, w którym nie miała miejsca żadna operacja gospodarcza.
Ponadto, wg nowelizacji zwyczajne zgromadzenie wspólników (zwyczajne walne
zgromadzenie) nie odbywa się, jeżeli spółka kapitałowa miała zawieszoną działalność
gospodarczą w całym roku obrotowym, za który zgromadzenie miało się odbyć i w tymże
roku nie miała miejsce żadne zdarzenie gospodarcze powodujące powstanie obowiązku
zamknięcia ksiąg i sporządzenia sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności
jednostki.

Zgodnie z tą regulacją, jeżeli księgi rachunkowe nie zostaną zamknięte, to zwyczajne
zgromadzenie nie odbędzie się jako bezprzedmiotowe. Wtedy, sprawozdanie finansowe za
rok obrotowy podjęcia działalności będzie obejmować również rok obrotowy zawieszenia
działalności.

Podobnie, zwyczajne zgromadzenie za rok podjęcia działalności będzie formalnie
decydować również o absolutorium za poprzedni rok obrotowy.

4. Oczekiwane skutki społeczne, gospodarcze i prawne

Podstawowym skutkiem wprowadzenia zmiany jest poprawa sytuacji przedsiębiorcy
w okresie zawieszenia działalności gospodarczej przez eliminację zbędnych obowiązków.

Ułatwienie czasowego wstrzymania działalności przez przedsiębiorcę przyczyni się do
zmiany klimatu prowadzenia działalności gospodarczej na bardziej przyjazny i zachęcający
do aktywizacji gospodarczej społeczeństwa. Usunięcie nieracjonalnych wymagań formalnych
przyczyni się również do poprawy klimatu inwestycyjnego. Dokładne określenie
z wykonywania jakich obowiązków przedsiębiorca jest zwolniony w okresie zawieszenia,
usunie pojawiające się w praktyce wątpliwości i rozbieżności.
Projekt nie stoi w sprzeczności z celem sprawozdania finansowego jakim jest
prawidłowe i rzetelne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej jednostki i jej wyniku
finansowego.

Projektowane zmiany nie mają dotyczyć emitentów papierów wartościowych
zamierzających ubiegać się o dopuszczenie lub ubiegających się o dopuszczenie do obrotu na
rynku regulowanym w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (art.
1.1.c) projektu). Projekt uwzględnia specyficzną sytuację prawną spółek będących emitentami
papierów wartościowych zamierzających ubiegać się o dopuszczenie, ubiegających się
o dopuszczenie oraz dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów
EOG. Definicje podmiotu zamierzającego ubiegać się o dopuszczenie lub ubiegającego się
o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym w ww. zakresie zawiera art. 26 ust. 2
ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów
finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz.U. z 2005
r., Nr. 184, poz. 1539, zm.).
Projekt
leży w interesie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek
komandytowych (wyjątkowo też: spółek komandytowo-akcyjnych i spółek akcyjnych).
Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych i spółki
partnerskie podlegają bowiem przepisom ustawy o rachunkowości tylko, gdy ich przychody
netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły co najmniej
równowartość w PLN 1.200.000 EUR. Na podmiotach tych będą ciążyły wszystkie obowiązki
objęte ustawą jeszcze za rok, w którym zawieszono działalność gospodarczą. Za rok następny
– pełny rok zawieszenia działalności, podmioty te z racji nieosiągnięcia progu przychodu nie
będą podlegać przepisom ustawy o rachunkowości.
Przedsiębiorcy prowadzący jedynie podatkową księgę przychodów i rozchodów objęci
są wyłącznie obowiązkiem wprowadzenia do księgi wpisów dotyczących zdarzeń
gospodarczych mogących mieć miejsce w trakcie zawieszenia działalności. Jeżeli więc żadne
zdarzenia gospodarcze w roku obrotowym nie wystąpią, przedsiębiorca automatycznie będzie
zwolniony z obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Obowiązek składania rocznego zeznania w podatku dochodowym mimo braku jakichkolwiek
zdarzeń gospodarczych pozostaje natomiast, jak już wskazano, poza przedmiotem
nowelizacji.
Przedłożony projekt ustawy nie powinien powodować żadnych skutków finansowych
dla budżetu państwa, ani jednostek samorządu terytorialnego, albowiem będzie dotyczył tylko
tych sytuacji, gdy żadne operacje gospodarcze ani zdarzenia finansowe nie będą miały
miejsca. Pewne oszczędności mogą wystąpić jedynie po stronie przedsiębiorcy.
Umożliwienie przesunięcia obowiązku zwołania zwyczajnego zgromadzenia wspólników
(walnego zgromadzenia) ma być zależne od woli wspólników podjętej w uprzedniej uchwale.
Dlatego nie występuje ryzyko, że zarząd spółki kapitałowej uniemożliwi wspólnikom
sprawowanie kontroli i podejmowanie strategicznych decyzji w spółce.
Zmiana Kodeksu spółek handlowych jest uzasadniona wprowadzeniem do prawa
gospodarczego nowej instytucji, jaką jest zawieszenie działalności gospodarczej. Taka zmiana
systemowa uzasadnia konieczną, dopasowującą ingerencję w ustawy rangi kodeksowej
i systemowej.

5. Ocena zgodności z prawem Unii Europejskiej
Przedmiot projektu ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.


Warszawa, 2 listopada 2009 r.
BAS-WAL-2283/09


Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej komisyjnego projektu
ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie niektórych
innych ustaw (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Michał
Marcinkiewicz)


Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz.
47) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt przewiduje zmianę artykułów 12 i 26 ustawy z dnia 29 września
1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 oraz Nr 165, poz.
1316). Zgodnie z proponowaną zmianą będzie można odstąpić od zamknięcia
ksiąg rachunkowych za rok obrotowy, jeśli działalność jednostki była
zawieszona i nie wystąpiły zdarzenia wywołujące skutki o charakterze
majątkowym lub finansowym. W takiej sytuacji możliwe też będzie odstąpienie
od przeprowadzenia inwentaryzacji. Proponowana regulacja nie będzie
dotyczyła emitentów papierów wartościowych zamierzających ubiegać się lub
ubiegających się o dopuszczenie do obrotu oraz dopuszczonych do obrotu na
rynku regulowanym w państwie należącym do Europejskiego Obszaru
Gospodarczego.
Odpowiednio proponuje się zmianę artykułów 231 i 395 ustawy z dnia
15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, ze
zmianami). Zgodnie z propozycją można będzie – na podstawie uchwały
wspólników (albo uchwały walnego zgromadzenia) – nie przeprowadzać
zwyczajnego zgromadzenia (albo zwyczajnego walnego zgromadzenia
wspólników) w spółce za rok obrotowy, w którym działalność spółki była
zawieszona i nie doszło do zamknięcia ksiąg rachunkowych.
Konsekwencją proponowanych zmian jest też zmiana artykułów 24 ust.
1 oraz 45 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (Dz. U. z 2000 Nr 14, poz.176, ze zmianami).
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Prawo Unii Europejskiej nie zawiera przepisów regulujących
zagadnienie będące przedmiotem projektu ustawy.

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Przepisy projektu nie należą do materii regulacji prawa Unii
Europejskiej.

4. Konkluzja
Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o
zmianie niektórych innych ustaw nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.


Sporządził: Zespół Prawa Europejskiego i Międzynarodowego
Akceptował: p.o. Szefa Kancelarii Sejmu







Lech
Czapla


Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, projekt ustawy, rachunkowość, spółka

2