Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym

palenia, w opinii ww. podmiotów, przyczyniły się do wzrostu cen tytoniu do palenia,
w efekcie czego zdecydowanie zmalał popyt. Zmniejszenie relacji w opodatkowaniu tytoniu
do palenia i papierosów miało zapobiec przesunięciu popytu z papierosów w kierunku tytoni
do palenia. Z kolei Philip Morris Polska Distribution Sp. z o.o. wyraził zaniepokojenie
brakiem podwyżki opodatkowania akcyzą tytoniu do palenia, co skutkuje zwiększeniem
preferencji podatkowej dla tytoniu do palenia, a w konsekwencji spadkiem wpływów
budżetowych z tytułu akcyzy. Podniesienie opodatkowania gotowych papierosów przy
utrzymaniu dotychczasowego opodatkowania tytoniu do palenia może bowiem spowodować
odejście części konsumentów z segmentu papierosów do segmentu tytoni do palenia. W opinii
spółki kwota akcyzy na tytoń do palenia powinna wzrosnąć w co najmniej takim samym
stopniu co stawka kwotowa na papierosy.
Uwagi dotyczące zmiany opodatkowania tytoniu do palenia nie zostały uwzględnione.
W zakresie opodatkowania tej grupy wyrobów tytoniowych wypełnione są już wymogi unijne
dotyczące minimum podatkowego. Ponadto propozycja wykracza poza merytoryczny zakres
zmiany projektowanej regulacji, podobnie jak propozycje Zakładów Tytoniowych w Lublinie
S.A., Orion Jerzy Czernek i Polskiego Stowarzyszenia Przemysłu Tytoniowego, które
wniosły o przedłużenie ważności na 2010 r. znaków akcyzy na wyroby tytoniowe oznaczone
rokiem wytworzenia 2009.
Imperial Tobacco Polska S.A. oraz Philip Morris Polska Distribution Sp. z o.o. uznały, że
proponowana podwyżka akcyzy na papierosy dokonana przez podniesienie tylko stawki
kwotowej akcyzy jest słuszna.
W toku przeprowadzonych konsultacji swoje stanowisko do projektu ustawy przesłało
Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych. Według oceny OPZZ zmianie stawek
akcyzy na niektóre wyroby akcyzowe, szczególnie węgla i koksu oraz gazu ziemnego,
powinny towarzyszyć systemowe rozwiązania chroniące obywateli przed skutkami wyższych
stawek. W tym celu OPZZ zaproponowało rozważenie wydłużenia okresów zwolnień od
akcyzy dla tych wyrobów. OPZZ zwróciło również uwagę na wzrost udziału wydatków
mieszkaniowych i wydatków na nośniki energii w strukturze wydatków gospodarstw
domowych.
OPZZ zostało poinformowane o nieuwzględnieniu zgłoszonych propozycji z uwagi na ich
charakter, wykraczający poza merytoryczny zakres projektowanej regulacji.


8
3. Wpływ aktu normatywnego na:
a) sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu
terytorialnego
Projektowana nowelizacja ustawy wynika z konieczności harmonizacji krajowego obciążenia
podatkowego na papierosy do poziomu unijnego minimum podatkowego na ten wyrób, tj.
odzwierciedla dostosowanie na dzień 1 stycznia 2010 r. krajowego poziomu stawek podatku
akcyzowego na papierosy do wymogów zapisanych w art. 2 ust. 1 dyrektywy Rady
92/79/EWG, tj. obciążenia papierosów podatkiem akcyzowym w wysokości 57 % detalicznej
ceny sprzedaży papierosów należącej do najpopularniejszej kategorii cenowej, na którą
występuje najwyższy popyt (NKC) oraz osiągnięcia kwoty akcyzy równoważnej wysokości
64,00 euro na 1.000 szt. papierosów.
Proces harmonizacji odnosi się do NKC papierosów, bowiem od jej poziomu liczone jest
minimum podatkowe na papierosy. W związku z powyższym prognozowane na 2010 r.
stawki akcyzy na papierosy w wyrażeniu kwotowo-procentowym zostały wyliczone
w oparciu o przewidywany przez przemysł tytoniowy na 2010 r. poziom NKC papierosów
w wysokości 7,95 zł/20 szt. papierosów i kurs euro przypadający na pierwszy dzień roboczy
października 2009 r.
Podkreślenia wymaga, iż faktyczny poziom NKC papierosów obowiązujący na 2010 r. będzie
znany najwcześniej w pierwszej połowie listopada 2009 r., tj. po otrzymaniu przez ministra
właściwego do spraw finansów publicznych informacji, od producentów, importerów
i podmiotów dokonujących nabycia wewnątrzwspólnotowego, o wielkości sprzedaży
poszczególnych marek papierosów oznaczonych maksymalną ceną detaliczną za okres
10 miesięcy 2009 r., zgodnie z zapisem art. 99 ust. 11 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r.
o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11, z późn. zm.), co może oznaczać,
w przypadku ukształtowania się niższego poziomu NKC papierosów niż przewidywany
poziom 7,95 zł/20 szt., dodatkowy wzrost stawki kwotowej podatku akcyzowego na
papierosy.
Należy również zauważyć, iż wstępne propozycje stawek akcyzy na papierosy na 2010 r.
w wyrażeniu kwotowo-procentowym, które zostały zawarte w projekcie ustawy o zmianie
ustawy o podatku akcyzowym z dnia 22 września 2009 r., rozesłanej do uzgodnień
międzyresortowych i konsultacji społecznych, zostały wyliczone w oparciu o przewidywaną
na 2010 r. NKC papierosów, w wysokości 7,95 zł/20 szt. papierosów, i założony w projekcie
ustawy budżetowej na rok 2010 kurs euro na poziomie 4,18 zł/euro. Przy tych założeniach

9
osiągnięcie unijnego minimum podatkowego (64,00 euro na 1.000 szt. papierosów)
wymagałoby ustalenia stawki kwotowej na papierosy w wysokości 142,67 zł/1.000 szt. przy
stałej stawce procentowej w wysokości 31,41 %, liczonej od NKC papierosów.
Przy zastosowaniu wyżej wymienionych stawek akcyzy w wyrażeniu kwotowo-procentowym
średnia cena detaliczna papierosów na 2010 r. została wyliczona na poziomie 7,92 zł/20 szt.,
tj. 396,00 zł/1000 szt., co oznacza jej wzrost o ok. 16 gr/20 szt. w stosunku do średniej ceny
detalicznej w 2009 r., przyjętej na poziomie 7,76 zł/20 szt. Wyliczono również, iż łączna
akcyza na papierosy, liczona od średniej ceny detalicznej, powinna wzrosnąć do poziomu
267,05 zł/1.000 szt., tj. o 2,57 %.
W związku ze zmianą przelicznika kursowego euro z założonego 4,18 zł na 4,2450 zł za
1 euro zaistniała konieczność podwyższenia uprzednio zaproponowanych stawek podatku
akcyzowego na papierosy. Korekta harmonizacyjna wymaga, przy stałej stawce procentowej
w wysokości 31,41 %, podwyższenia stawki kwotowej do poziomu 146,83 zł/1.000 szt.
papierosów. Łączna akcyza na papierosy, liczona od średniej ceny detalicznej, powinna
wzrosnąć do poziomu 273,88 zł/1.000 szt., tj. średnio o 5,19 %.
Przy założeniu pełnego przeniesienia wzrostu obciążenia podatkowego w 2010 r.,
wynikającego z zastosowania stawki kwotowej na poziomie 146,83 zł/1.000 szt. i stawki
procentowej 31,41 %, przewidywana średnia cena detaliczna papierosów wyniesie

8,09 zł/20 szt., co oznacza wzrost o ok. 33 gr/20 szt. w stosunku do średniej ceny detalicznej
w 2009 r., przyjętej na poziomie 7,76 zł/20 szt.

Prognozowaną podwyżkę akcyzy na papierosy w oparciu o przewidywaną na 2010 r. NKC
papierosów i kurs euro przedstawia poniża tabela.

Papierosy
2009 r.
2010 r.
2010 r.
Kurs w zł za 1 euro

Założony kurs na dzień
Kurs na dzień

1 października 2009 r.
1 października 2009 r.
3,3819
4,18
4,2450
NKC papierosów
5,75 287,50
7,951) 397,50
7,951) 397,50
w zł/20 szt. i zł/1.000 szt.
rednia cena detaliczna
7,762) 388,00
7,923) 396,00
8,094) 404,50
w zł/20 szt. i zł/1.000 szt.

10
Stawka kwotowa
2,7700 138,50 2,8534 142,67
2,9400 146,83
w zł/20 szt. i zł/1.000 szt.
Stawka procentowa – 31,41 % liczona 2,4374 121,87 2,4876 124,38
2,5410 127,05
od średniej ceny detalicznej
w zł/20 szt. i zł/1.000 szt.
Akcyza ogółem liczona od NKC
228,80
267,52
271,68
papierosów w zł/1.000 szt.
Akcyza ogółem od NKC papierosów
67,65
64,00
64,00
w euro/1.000 szt.
Akcyza ogółem liczona od średniej
5,21 260,37
5,34 267,05
5,48 273,88
ceny detalicznej w zł/20 szt. i zł/1.000 szt.
% wzrostu akcyzy ogółem, liczony od



średniej ceny detalicznej
x
2,57 %
5,19 %
Szacowane skutki budżetowe wzrostu



akcyzy ogółem w skali roku w mln zł5)
x
300
530
Wyjaśnienia:
1) 7,95 zł/20 szt. – przewidywana NKC papierosów na 2010 r. wyliczona przez przemysł tytoniowy na podstawie
danych za siedem miesięcy 2009 r.
2) 7,76 zł/20 szt. – średnia cena detaliczna papierosów wyliczona przez przemysł tytoniowy na podstawie danych
za siedem miesięcy 2009 r., w tym:
1,15 zł/20 szt. = koszt + zysk = składowa ceny detalicznej po odjęciu akcyzy i VAT-u (7,76 – 5,21 – 1,40 = 1,15)
1,40 zł/20 szt. = podatek VAT od średniej ceny detalicznej (7,76 zł/20 szt. x 18,03 % )
3) 7,92 zł/20 szt. – średnia cena detaliczna wyliczona wg wzoru:
koszt + zysk + stawka kwotowa
średnia cena detaliczna = ---------------------------------------------------------- x 100
100 – stawka % akcyzy – stawka % VAT-u
1,15 + 2,8534
7,92 = -------------------------------- x 100
100 – 31,41 – 18,03
4) 8,09 zł/20 szt. – średnia cena detaliczna wyliczona wg wzoru:
koszt + zysk + stawka kwotowa
średnia cena detaliczna = ------------------------------------------------------------ x 100
100 – stawka % akcyzy – stawka % VAT-u
1,15 + 2,9400
8,09 = -------------------------------- x 100
100 – 31,41 – 18,03
5) Do wyliczenia skutków budżetowych na 2010 r. przyjęto założenie, że przy wzroście akcyzy o 2,57 % nastąpi
0,5 % spadek sprzedaży papierosów, a przy wzroście akcyzy o 5,19 % nastąpi 1,5 % spadek sprzedaży.

11

Natomiast zmiany stawek akcyzy na wyroby energetyczne, biorąc pod uwagę szczegółowo
omówione w uzasadnieniu zakresy zwolnień od akcyzy lub możliwości stosowania zerowej
stawki od przedmiotowych wyrobów, powinny być dla budżetu państwa neutralne, tj. nie
spowodują zmniejszenia dochodów ani zwiększenia wydatków jednostek sektora finansów
publicznych.
Należy zauważyć, iż chociaż podatek akcyzowy ma charakter cenotwórczy, to nie jest
jedynym elementem wpływającym na ruchy cenowe. Ceny detaliczne wyrobów
energetycznych należą do kategorii cen umownych, tj. ustalanych przez producentów
w oparciu o mechanizmy rynkowe, co oznacza, iż podatek akcyzowy nie ma bezpośredniego
wpływu na kształtowanie ich poziomu. Zmiana stawek akcyzy na wyroby energetyczne nie
musi więc być jednoznaczna ze zmianą cen detalicznych tych wyrobów. W przypadku
wyrobów energetycznych korzystających z czasowych zwolnień od akcyzy, po upływie
terminu tych zwolnień należy jednak liczyć się ze wzrostem obciążenia podatkowego.
Projektowana zmiana stawek może zatem spowodować od dnia 1 stycznia 2012 r. dodatkowy
wzrost obciążenia podatkowego węgla i koksu przeznaczonych do celów opałowych, w
stosunku do obecnej stawki podatku akcyzowego, o 10 groszy za 1 gigadżul (z 1,18 zł/GJ do
1,28 zł/GJ), co oznacza przeciętny wzrost ceny tony węgla o ok. 2,50 zł.
Podobnie obciążenie podatkowe gazu ziemnego (mokrego) przeznaczonego do celów
opałowych od dnia 1 listopada 2013 r. może być dodatkowo większe od obciążenia
wynikającego z obecnej stawki akcyzy o 10 groszy za 1 gigadżul (z 1,18 zł/GJ do 1,28 zł/GJ),
co w przypadku gospodarstw domowych będzie praktycznie niezauważalne, oznacza bowiem
wzrost ceny gazu na poziomie ok. 30 groszy za 100 m3 gazu.
W przypadku gazu ziemnego (mokrego) i pozostałych węglowodorów gazowych objętych
pozycją CN 2711 w stanie gazowym przeznaczonych do napędu silników spalinowych od
dnia 1 listopada 2013 r. obciążenie akcyzą będzie większe od obciążenia liczonego wg
obecnej stawki o 8,92 zł za 1 gigadżul, co oznacza wzrost o ok. 25 groszy za 1 m3.
Powyższe szacunki nie uwzględniają obciążenia podatkiem VAT.

b) rynek pracy
Wejście w życie projektu nie będzie miało wpływu na rynek pracy.


12