Udzielenie poręczenia - jakie ryzyko?

Przeczytaj także: Poręczenie kredytu. Jak działa i kiedy może być ryzykowne?

Ochrona poręczycieli

Poręczyciel, który spłaca wierzyciela, nabywa z mocy prawa (bez konieczności zawierania dodatkowej umowy) od dotychczasowego wierzyciela spłaconą wierzytelność. Wynika to z art. 518 § 1 K.c. Na tej podstawie poręczyciel może żądać zwrotu uiszczonych kwot od osoby, za którą poręczył. Aby zwiększyć szanse poręczyciela na odzyskanie pieniędzy od dłużnika, art. 887 K.c. przewiduje, że jeżeli wierzyciel wyzbył się zabezpieczenia wierzytelności, ponosi za to odpowiedzialność względem poręczyciela za wynikłą szkodę.

Jeśli więc wierzyciel dysponuje dodatkowymi zabezpieczeniami, to należy je wykorzystać w celu odzyskania przez poręczyciela pieniędzy od osoby, za którą poręczył i której dług musiał spłacić.

Obowiązki wierzyciela

Wierzyciel ma obowiązek niezwłocznego poinformowania poręczyciela o tym, że dłużnik spóźnia się ze spłatą (art. 880 K.c.). Zwłoka wierzyciela w zawiadomieniu poręczyciela o tym, że dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia nie wyłącza obowiązku poręczyciela zapłaty wierzycielowi - uznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 października 2003 r., sygn. akt II CK 84/2002. Poręczyciel zbyt późno zawiadomiony przez wierzyciela o fakcie niespłacania długu może ponieść szkodę. Nie można wykluczyć, że gdyby został o tym niezwłocznie poinformowany, mógłby po spłaceniu wierzyciela odzyskać pieniądze od dłużnika.

Jeśli poręczyciel w wyniku zaniedbania przez wierzyciela obowiązku niezwłocznego poinformowania o zaprzestaniu spłaty przez dłużnika poniósł szkodę, może żądać odszkodowania od wierzyciela. Musi oczywiście w tym celu udowodnić fakt poniesienia szkody i jej adekwatny związek przyczynowy z zaniedbaniem obowiązku przez wierzyciela, czyli wykazać, że gdyby o zaprzestaniu spłat dowiedział się niezwłocznie, to mógłby odzyskać pieniądze od dłużnika.

Po spłacie czas rozliczeń

Jeśli poręczycieli jest kilku, to wierzyciel może wybrać, czy żądać zapłaty od wszystkich, czy tylko od niektórych z nich.

Zasadą jest, że poręczyciel, który spłacił dług, może żądać zwrotu od pozostałych poręczycieli w częściach równych (art. 376 § 1 K.c.). Gdyby któryś z poręczycieli okazał się niewypłacalny, wówczas część przypadającą na takiego niewypłacalnego dłużnika rozkłada się między pozostałych współdłużników (art. 376 § 2 K.c.).

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.)

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.