Przejście (części) zakładu pracy w orzecznictwie SN

Przeczytaj także: Przejście części zakładu pracy: kogo obejmują jego skutki?

Podobne stanowisko SN wyraził już wcześniej (por. wyrok SN z 29 sierpnia 1995 r., I PRN 38/95, poz. OSNP 1996, Nr 6, poz. 83) stwierdzając, że dla przejścia zakładu pracy kluczowe znaczenie ma faktyczne przejęcie majątku i zadań zakładu pracy i to nawet w sytuacji, gdy dotychczasowy i przejmujący pracodawcy nie działali zgodnie dla osiągnięcia tego celu (przejścia).

W uzasadnieniu do powołanego orzeczenia skład orzekający wyjaśnił, że pojęcie przejęcia łączy się z przejściem zakładu pracy rozumianego podmiotowo na innego pracodawcę. Przejście to może być skutkiem różnorodnych zdarzeń, przy czym może być tak wynikiem zgodnego działania przejmującego i przejmowanego ("nowego" i "starego" pracodawcy), jak i nastąpić wbrew woli jednego z nich (lub nawet obu w razie przejęcia z mocy ustawy).

W innym orzeczeniu dotyczącym tej problematyki (I PK 212/07), SN przyjął, że części zakładu pracy w rozumieniu art. art. 23¹ K.p. nie można utożsamiać wyłącznie ze składnikami materialnymi, ponieważ mogą ją także stanowić zadania zakładu pracy. Tym samym podtrzymane zostały stanowiska wyrażone w wyżej wspomnianych wyrokach z 29 sierpnia 1995 r. oraz 15 września 2006 r.

Warto jednak dodać, że w orzecznictwie SN pojawił się również pogląd, że dla zakresu zastosowania normy z art. 23¹ § 1 K.p. obojętny jest przedmiot działalności prowadzonej przez nowego pracodawcę na podstawie majątku przejętego (zob. wyrok SN z 3 czerwca 1998 r., I PKN 159/98, poz. OSNP 1999, Nr 11, poz. 363).

Moment przejęcia

Dla ustalenia przejścia zakładu pracy istotne znaczenie ma jego data. Przyjmuje się, że powinna być to data faktycznego przejęcia, ponieważ dopiero z tą chwilą nowy pracodawca może realizować swe obowiązki.

Ustalenie dokładnego momentu przejścia części zakładu pracy jest kwestią istotną, ponieważ- jak podniósł SN w wyroku z dnia 11 kwietnia 2006 r. (I PK 184/05, , LexPolonica nr 405115)- od tego zależy, czy i która firma może kogoś zwolnić.

Chwili przejścia zakładu w trybie art. 23¹ K.p. nie należy jednak utożsamiać tylko i wyłącznie z datą podpisania umowy dotyczącej jego przejścia. Trzeba zbadać, kiedy nastąpiło przekazanie składników majątkowych zakładu. Decydujące zatem znaczenie ma nie tytuł prawny posiadany przez nowego szefa, lecz faktyczne dysponowanie przejętym majątkiem.

Podkreślenia wymaga również, że dla skuteczności przejścia części zakładu pracy nie jest konieczne dokonanie jednorazowej czynności prawnej- wskazywał na to SN w uzasadnieniu do wspomnianego już powyżej orzeczenia z 15 września 2006 r. (I PK 75/06).

Obowiązek poinformowania personelu

Przejście zakładu pracy w inne ręce wiąże się m.in. z określonymi obowiązkami informacyjnymi wobec przejmowanego personelu. Jeśli na terenie firmy nie funkcjonuje zakładowa organizacja związkowa- tak, jak miało to miejsce w omawianym przypadku- to wówczas powinności informacyjne ciążą na obu pracodawcach- „starym” i nowym.