Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2016

Tabela 1. Dane wykorzystane do obliczenia kwoty i limitu wydatków na rok 2016

2016
wskaźnik średniookresowej dynamiki PKB
1,0314
inflacja CPI
1,0170
korekta o błędy w prognozach inflacji
0,9852
korekta
-1,5 p.p.
zagregowane działania dyskrecjonalne (tys. zł)
2.468.379
Suma różnic, o której mowa w art. 112aa ust. 5 ustawy o finansach publicznych, wynosi
w roku 2016 -2.2 pkt. proc., co stanowi różnicę pomiędzy relacją wyniku nominalnego
sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB, który w roku 2014 wyniósł
3,2% PKB, oraz poziomem średniookresowego celu budżetowego, wynoszącego -1% PKB.
Ujemna korekta z tytułu sumy różnic uwzględniana jest przy obliczeniu kwoty wydatków gdy
suma różnic przekroczy -6 pkt. proc., o ile w danym roku nie jest uwzględniana korekta
związana z przekroczeniem progów zapisanych w mechanizmie korygującym przez wynik
sektora instytucji rządowych i samorządowych ani przez państwowy długu publiczny,
przeliczony zgodnie z art. 38a ustawy o finansach publicznych, oraz jeśli na przyszły rok
nie są prognozowane tzw. „złe czasy”.
Kwota planowanego limitu wydatków, o którym mowa w art. 112aa ust. 3 ustawy o finansach
publicznych, w roku 2016 wynosi 531.095.240 tys. zł. Kwota ta została wyznaczona
w oparciu o:
1) planowaną kwotę wydatkówś
2) prognozowany na 2016 rok poziom skonsolidowanych:
a) wydatków jednostek samorządu terytorialnego i ich związków oraz samorządowych
jednostek budżetowych z uwzględnieniem m. in. realizacji budżetów jednostek
samorządu terytorialnego i ich związków w ostatnich latach oraz przewidywanego
wykonania roku 2015;
b) planowanych kosztów Narodowego Żunduszu Zdrowia wyliczonych na podstawie
planu finansowego NFZ;
c) planowanych w projekcie ustawy budżetowej na rok 2016 wydatków organów
i jednostek, o których mowa w art. 139 ust. 2 ustawy o finansach publicznychś
d) planowanych wydatków Bankowego Żunduszu żwarancyjnego określonych w planie
finansowym Funduszu.

39

2. Wydatki budżetu państwa – informacje ogólne
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych w art. 110 określa konstrukcję
budżetu państwa. żłówne składowe to podatkowe i niepodatkowe dochody budżetu
państwa, planowane wydatki budżetu państwa, kwota planowanych wydatków, obliczona
zgodnie z art. 112aa ust. 1 oraz kwota planowanego limitu wydatków, o którym mowa
w art. 112aa ust. 3, planowany deficyt budżetu państwa wraz z informacją dotyczącą źródeł
jego pokrycia. W ustawie budżetowej prezentowane są także prognozowane dochody
oraz planowane wydatki budżetu środków europejskich, jak również wynik budżetu środków
europejskich.
Ustalony w projekcie ustawy budżetowej limit wydatków, o którym mowa w art. 52 ustawy
o finansach publicznych, na rok 2016 wynosi 351.499.236 tys. zł i jest wyższy
od zaplanowanego w ustawie budżetowej na 2015 r. o 8.221.418 tys. zł, tj. o 2,4%.
Udział wydatków budżetu państwa w PKB w 2016 r. wyniesie 18,6% wobec 19,1%
w roku 2015, co oznacza spadek o 0,5 punktu procentowego.
Udział wydatków budżetu państwa w PKB w latach 2013 – 2016 wynosi odpowiednio 19,7%,
18,8%, 19,1% oraz 18,6%.


40

Mająca miejsce w ostatnich latach konsolidacja fiskalna po stronie wydatkowej budżetu
państwa polegająca m.in. na ograniczaniu wydatków, a tym samym zwiększaniu
efektywności wydatków budżetu państwa, pozwoliła nie tylko na realizację i spełnienie
szeregu nowych działań i zamierzeń, ale także zapewniła spadek relacji wydatków budżetu
państwa w stosunku do PKB.
wiatowy kryzys gospodarczy z 2008 r. wzmocnił bowiem problem wysokiego deficytu
finansów publicznych, co w konsekwencji doprowadziło do nałożenia na Polskę w 2009 r.
przez Radę źcofin procedury nadmiernego deficytu, zalecającej skorygowanie deficytu
sektora instytucji rządowych i samorządowych do wartości poniżej 3% PKB. Decyzja ta była
jedną z determinant określających politykę Rządu przez kolejne lata. To właśnie m.in. dzięki
konserwatywnej, dostosowanej do aktualnie panującej sytuacji gospodarczej, polityce
fiskalno-budżetowej Rządu, Polska odnotowała, w latach 2008-2014, najwyższy
skumulowany wzrost gospodarczy spośród wszystkich krajów członkowskich Uni
źuropejskiej. Uniknięcie negatywnych skutków kryzysu na gospodarkę wymagało od Rządu
podjęcia działań mających na celu redukcję braku równowagi fiskalnej. Jednym z nich było
także wprowadzenie „zamrożenia” funduszu wynagrodzeń w większości jednostek sektora
finansów publicznych.
W rezultacie procesu konsolidacji fiskalnej nastąpiło znaczne ograniczenie deficytu finansów
publicznych. Wysiłek i działania podjęte przez Rząd w ciągu ostatnich lat zostały docenione
i przyniosły oczekiwany rezultat. W dniu 13 maja 2015 r. Komisja źuropejska
zarekomendowała zamknięcie procedury nadmiernego deficytu wobec Polski. Następnie
Rada źcofin, w skład której wchodzą ministrowie finansów wszystkich państw członkowskich
Uź, przyjęła w dniu 19 czerwca 2015 r. decyzję, która zakończyła procedurę nadmiernego
deficytu wobec Polski (rok wcześniej niż było to rekomendowane przez Radę). Polska
obecnie podlega przepisom części prewencyjnej Paktu Stabilności i Wzrostu, zgodnie
z którymi celem polityki fiskalnej będzie dążenie do średniookresowego celu budżetowego,
tj. wartości deficytu strukturalnego na poziomie 1% PKB.
Powyższe miało m.in. wpływ na możliwość podjęcia przez Rząd decyzji o realizacji
w roku 2016 szeregu istotnych i oczekiwanych zamierzeń. Do najważniejszych z nich należąŚ
1)
zwiększenie o ponad 2 mld zł środków na wynagrodzenia dla grup pracowniczych,
które – co do zasady – od 2010 r. były objęte tzw „zamrożeniem” wynagrodzeń;
2)
jednorazowe dodatki pieniężne dla niektórych emerytów, rencistów,
osób pobierających świadczenia i zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe
lub nauczycielskie świadczenia kompensacyjne – łączny koszt wypłaty
tych dodatków wynosi 1,41 mld złś
41

3)
ponad 0,9 mld zł na dofinansowanie zadań restrukturyzacyjnych w sektorze
górnictwa węgla kamiennego - kontynuacja;
4)
wydatki na obronę narodową podniesiono do wysokości 2% PKB tj. o blisko
3 mld zł więcej w stosunku do roku 2015 (w warunkach porównywalnych);
5)
w projekcie budżetu na 2016 r. uwzględniono ponad 1 mld zł na wyższe wydatki
na świadczenia rodzinne, w tymŚ na weryfikację świadczeń rodzinnych
(tj. podwyższenie kwot kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń
rodzinnych oraz niektóre świadczenia), na realizację nowelizacji ustawy
o świadczeniach rodzinnych dotyczącej przyznania świadczenia rodzicielskiego
w wysokości 1.000 zł dla osób nieuprawnionych do zasiłku macierzyńskiego,
a także na realizację tzw. mechanizmu „złotówka za złotówkę” - rodzina, której
dochód przekroczy kryterium dochodowe nadal będzie mogła otrzymywać
świadczenia rodzinne ale w obniżonej wysokościś
6)
ponadto uwzględniono dodatkowe wydatki na weryfikację świadczeń z pomocy
społecznej jako skutek podniesienia kwot kryteriów dochodowych oraz niektórych
świadczeń z pomocy społecznej od 1 października 2015 r. Podniesienie kryteriów
wpłynie na zwiększenie dostępności do świadczeńś
7)
dofinansowanie działań jednostek samorządu w rozwoju na ich terenie sieci
Dziennych Domów „Senior-WIżOR”. W domach tych seniorzy będą mogli
aktywnie spędzać czas wolny - program wieloletni "Senior-Wigor" na lata 2015-
2020;
8)
środki na realizację zadań przewidzianych w ustawie o zdrowiu publicznym.
Ustawa tworzy m.in. podstawę do przyjęcia Narodowego Programu Zdrowia,
w ramach którego nowym zadaniem będzie program profilaktyki otyłości, nieobjęty
finansowaniem w chwili obecnej. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej
będzie, zgodnie z projektem ustawy, prowadzić działania mające na celu
popularyzację aktywności fizycznej, sportu masowego, rekreacji i zdrowego stylu
życia;
9)
zostanie zapewnione finansowanie specjalizacji lekarzy w ramach rezydentur
wszystkich absolwentów uczelni medycznychś
10) zaplanowano środki na reorganizację Instytutu Reumatologi im. prof. dr hab. med.
Eleonory Reicher w Warszawie – powstanie Narodowego Instytutu Geriatrii,
Reumatologii i Rehabilitacji im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher;
11) budowa Centrum Medycyny Nieinwazyjnej żdańskiego Uniwersytetu Medycznegoś
42

12) zgodnie z zapowiedziami przewidziano środki na realizację rządowego programu
„Studia dla wybitnych”, mającego na celu wspieranie wybitnych studentów
w podejmowaniu kształcenia w zagranicznych uczelniachś
13) Program Bezpieczna +, cele programu obejmują m.in. działania dotyczące
bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni oraz upowszechnianie wiedzy
o bezpieczeństwie przeciwpożarowym (doposażanie sal w komendach
powiatowych Państwowej Straży Pożarnej „ogniki” do praktycznych zajęć)ś
14) zapewniono finansowanie regulacji z ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej
oraz edukacji prawnej, gdzie są określone zasady udzielania pomocy prawnej
m.in. dla osób fizycznych, którym przyznano świadczenie z pomocy społecznej,
posiadających Kartę Dużej Rodziny, kombatantów, weteranów, osób,
które nie ukończyły 26 roku życia lub ukończyły 65 latś
15) na podstawie przepisów ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej
oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych, osoby uprawnione będą
otrzymywały świadczenie pieniężne w wysokości 400 zł miesięcznie
oraz jednorazową pomoc pieniężną;
16) budowa Muzeum Historii Polski w Warszawie na terenie Cytadeli Warszawskiej,
które będzie jedną z najnowocześniejszych tego typu placówek w Polsce. Muzeum
będzie prezentować najważniejsze wątki polskiej historii ze szczególnym
uwzględnieniem tematyki wolności – tradycji polskiego parlamentaryzmu, instytucji
i ruchów obywatelskich, walki o wolność i niepodległośćś
17) wspieranie realizacji polskich interesów gospodarczych oraz procesu
umiędzynarodowienia polskich przedsiębiorstw i promocji gospodarczej Polski,
poprzez rozwój Wydziałów Promocji Handlu i Inwestycji Ambasad RP.

Ponadto, w projekcie budżetu zapewniono finansowanie kontynuacji priorytetowych zadań
rozpoczętych w latach ubiegłych takich jakŚ
18) zwiększenie dostępności wychowania przedszkolnegoś
19) zabezpieczenie wypłat z Żunduszu Dopłat w związku z realizacją Programu
Rodzina na Swoim oraz wsparcia dla nabywców lokali mieszkalnych albo domów
jednorodzinnych - Mieszkanie dla Młodych (MdM)ś
20) ochrona odbiorcy wrażliwego energi elektrycznejś
21) modernizacja infrastruktury, w tym w szczególności transportu drogowego
i kolejowego. W 2016 r. będą kontynuowane programy w zakresie budowy dróg
43