Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2016

Trzyletni plan limitu mianowań urzędników
w służbie cywilnej na lata 2016–2018
















Warszawa, wrzesień 2015 r.


Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej
(Dz. U. z 2014 r. poz. 1111, z późn. zm.) Rada Ministrów zobowiązana jest do corocznego
ustalania trzyletniego planu limitu mianowań urzędników w służbie cywilnej i przedłożenia go do
wiadomości Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej. Limit mianowań urzędników w służbie cywilnej
na dany rok budżetowy i środki finansowe na wynagrodzenia oraz szkolenia członków korpusu
służby cywilnej, zgodnie z art. 7 ust. 1 wymienionej ustawy, są określane na każdy kolejny rok w
ustawie budżetowej.

W związku z powyższym proponuje się określenie limitu mianowań urzędników
w służbie cywilnej na kolejne trzy lata w następujących wielkościach:
1) 2016 r. – 200 osób,
2) 2017 r. – 280 osób,
3) 2018 r. – 350 osób.

Skutki finansowe nowych mianowań na 2016 r. szacuje się na kwotę 176 140 zł
(bez pochodnych), 210 805 zł (z pochodnymi). Szczegółową kalkulację skutków finansowych na
2016 r. przedstawia poniższa tabela:

Skutki
Składki na
Składki na
Skutki
Skutki
Wysokość Liczba
Limit
mianowań ubezpieczenia Fundusz
mianowań
mianowani dodatku sc miesięcy mianowań
bez
społeczne
Pracy
z
w 2016 r.*
pochodnych
(17,23%)**
(2,45%)
pochodnymi
skutki
finansowe
mianowań od 880,70
1
200
176 140
30 349
4 316
210 805
1.12.2016 r.

* Skutki finansowe mianowań w roku 2016 obliczone zostały na podstawie kwoty bazowej ujętej w projekcie
ustawy budżetowej na 2016 r. – tj. 1873,84 zł.
** Składki na ubezpieczenia społeczne zostały obliczone z uwzględnieniem składki na ubezpieczenie wypadkowe
na poziomie 0,97% (ustawowo składka wypadkowa wynosi 0,93%, ale może być zmieniona odrębnymi
decyzjami ZUS), ze względu na zróżnicowanie składki płaconej przez pracodawców.


2

UZASADNIENIE

Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej nakłada na Radę Ministrów
obowiązek corocznego ustalania trzyletniego planu limitu mianowań urzędników w
służbie cywilnej.
Uzyskanie statusu mianowanego urzędnika służby cywilnej jest sprawdzianem
kompetencji dla członków korpusu służby cywilnej, przez co jest jednym z czynników
służących budowie profesjonalnego korpusu służby cywilnej. Zgodnie z art. 43 ust. 3
ustawy o służbie cywilnej w toku postępowania kwalifikacyjnego przeprowadza się
sprawdzian, w trakcie którego w odrębnych częściach sprawdza się wiedzę i
umiejętności niezbędne do wypełniania zadań służby cywilnej.
Zróżnicowanie statusu prawnego tej kategorii pracowników, jak zauważa Trybunał
Konstytucyjny, wynika z rozwiązań konstytucyjnych. Podkreślenie istotnej roli
urzędników służby cywilnej w związku z zadaniami, które mają wykonywać w sposób
determinowany w art. 153 ust. 1 Konstytucji RP, musi wiązać się z koniecznością
odmiennego ukształtowania ich statusu prawnego na tle statusu pozostałych
pracowników wykonujących zadania państwa w ramach szeroko rozumianej
administracji publicznej. Stabilizacja zatrudnienia gwarantowana urzędnikom służby
cywilnej ma znaczenie istotne. Trwałość stosunku pracy w służbie publicznej pełni
bowiem niezwykle ważną funkcję związaną z zapewnieniem instytucjom państwowym
odpowiedniej liczby wysoko wykwalifikowanych pracowników. Uniezależnia
obsadzanie stanowisk w służbie publicznej od kryteriów politycznych i stanowi
konieczny warunek bezstronności politycznej i kompetencji tej służby. Stanowi przez to
jedną z podstawowych gwarancji neutralności urzędników, umożliwiając wykonywanie
powierzonych im zadań państwa w sposób niezależny. Trybunał Konstytucyjny
podkreśla również, że status tej kategorii członków korpusu stanowić ma zasadniczy
trzon tej służby cywilnej.
Nawiązanie stosunku pracy na podstawie mianowania wiąże się nie tylko z większą niż
przy umowie o pracę trwałością stosunku pracy, ale też z większą niż przy umowie o
pracę dyspozycyjnością osoby zatrudnionej na tej podstawie. Dyspozycyjność ta
przejawia się w możliwości przeniesienia przez dyrektora generalnego w każdym czasie
na inne stanowisko w tym samym urzędzie w tej samej miejscowości oraz w

1)
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 czerwca 2011 r., Kp 1/11.

3

możliwości przeniesienia przez Szefa Służby Cywilnej do innego urzędu w tej samej
lub innej miejscowości. Ponadto osiągnięcie statusu urzędnika służby cywilnej wiąże
się z nałożeniem dodatkowych obowiązków oraz ograniczeń, w tym przede wszystkim:
z zakazem podejmowania zajęć zarobkowych bez pisemnej zgody dyrektora
generalnego oraz brakiem możliwości odbioru czasu wolnego za pracę w godzinach
nadliczbowych (z wyjątkiem pracy w godzinach nocnych oraz pracy w niedzielę i
święta).
Profesjonalizacja służby cywilnej, realizowana w znacznej mierze poprzez zwiększanie
liczby urzędników służby cywilnej, wpisuje się w cel nr 2 przyjętej w 2013 r. przez
Radę Ministrów strategii „Sprawne Państwo 2020”, jakim jest zwiększenie sprawności
instytucjonalnej państwa, w szczególności w zakresie: zwiększenia funkcjonalności i
sprawności struktur organizacyjnych państwa, a także efektywnego zarządzania
zasobami ludzkimi oraz wzmocnienia etosu pracy urzędniczej.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. w korpusie służby cywilnej było
zatrudnionych 7675 urzędników służby cywilnej, co stanowiło jedynie 6,4% ogółu
korpusu. Wzrost zatrudnienia urzędników w ujęciu rok do roku był niższy niż
wynikałoby to z liczby nowo mianowanych osób – wynika to między innymi z
odchodzenia z pracy w związku z nabyciem uprawnień emerytalnych. Z analizy danych
będących w posiadaniu Szefa Służby Cywilnej wynika, że postępuje proces starzenia
się osób posiadających status urzędnika mianowanego − systematycznie wzrasta liczba
urzędników służby cywilnej powyżej 50. roku życia. W latach 2015–2019 liczba tych,
którzy nabędą uprawnienia emerytalne może być znacząco wyższa niż w minionym
okresie pięcioletnim 2009–2014 (osiągnęła wówczas pułap 248 osób) i wynieść około
360 osób. Należy spodziewać się, że w kolejnych latach liczba ta będzie dalej rosła.
W 2014 r. liczba osób, które ukończyły postępowanie kwalifikacyjne z wynikiem
pozytywnym, ale nie zmieściły się w limicie, była niewiele niższa od liczby osób, które
mianowanie uzyskały i wyniosła 167. Liczba osób, które od roku 2010 ukończyły
pozytywnie postępowanie kwalifikacyjne, nie mieszcząc się jednak w limicie, wynosi
już łącznie 2509. Sytuacja taka niewątpliwie rzutuje na motywację do rozwoju i
zdobywania nowych umiejętności wśród zatrudnionych członków korpusu służby
cywilnej: wraz z obniżeniem limitu mianowań w ostatnich latach spadała też liczba

2)
Uchwała nr 17 Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2013 r. w sprawie przyjęcia strategii „Sprawne
Państwo 2020” (M.P. poz. 136).

4

osób zgłaszających się do postępowania kwalifikacyjnego. W 2015 r. do postępowania
kwalifikacyjnego zgłosiły się tylko 843 osoby spełniające wymagania formalne. W roku
2012, w którym ostatni raz obowiązywał limit 500 mianowań, do postępowania
kwalifikacyjnego zgłosiło się 2088 takich osób.
W swoim Sprawozdaniu o stanie służby cywilnej i realizacji zadań tej służby w 2014 r.
Szef Służby Cywilnej podkreślił, że dalsze zamrożenie wysokości wynagrodzeń w
połączeniu z ograniczeniami w limicie mianowań w służbie cywilnej może przyczynić
się do obniżenia motywacji członków korpusu służby cywilnej oraz odchodzenia z
pracy pracowników posiadających wysokie, specjalistyczne kwalifikacje i wskazał ten
obszar jako wymagający poprawy. Warto podkreślić, że cele i zadania wyznaczone
przez Szefa Służby Cywilnej otrzymały aprobatę Prezesa Rady Ministrów podczas
przyjęcia Sprawozdania.
Biorąc pod uwagę powyższe, jak również stan finansów publicznych oraz
uwarunkowania budżetu na rok 2016, proponuje się powrót do wyższych limitów
mianowań od roku 2017, natomiast pozostawienie limitu w roku 2016 w wysokości
dotychczasowej, tj. 200 osób, z terminem mianowań wyznaczonym na dzień 1 grudnia
2016 r. W roku 2017 proponuje się wzrost limitu mianowań do 280 osób, a w roku 2018
– 350 osób.
Nieco wyższy limit mianowań (na rok 2017) względem limitów ujętych w przyjętym w
ubiegłym roku Trzyletnim planie (…) na lata 2015–2017 nie generuje dodatkowego
zatrudnienia, a jedynie zapewnia, że sukcesywnie wzmacniana będzie możliwość
zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań
państwa przez korpus służby cywilnej.
Skutki przyjęcia zaproponowanych limitów mianowań w latach 2016–2018 wyniosą:
1) na 2016 r. szacuje się na kwotę 210 805 zł (z pochodnymi), tj. 176 140 zł (bez
pochodnych);
2) na 2017 r. szacuje się na kwotę 295 126 zł (z pochodnymi), a tzw. skutki
przechodzące z roku 2016 – na kwotę 2 547 571 zł (z pochodnymi), łącznie –
2 842 697 zł (z pochodnymi);

3)
Str. 8 Sprawozdania, tekst dostępny pod adresem:
http://dsc.kprm.gov.pl/sites/default/files/sprawozdanie_ssc_tresc_2015.03.27_do_druku_z_podpisem.
pdf
4) Skutki finansowe mianowań w latach 2016–2018 obliczone zostały na podstawie kwoty bazowej na
2015 r. – tj. 1873,84 zł oraz z uwzględnieniem składki na ubezpieczenie wypadkowe na poziomie
0,97%.

5