Rządowy projekt ustawy - Prawo geologiczne i górnicze

15) wyrobiskiem górniczym – jest przestrzeń w nieruchomo ci gruntowej lub górotworze powstała
w wyniku robót górniczych;
16) zakładem górniczym – jest wyodrębniony technicznie i organizacyjnie zespół rodków
służących bezpo rednio do wykonywania działalno ci regulowanej ustawą w zakresie
wydobywania kopalin ze złóż, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji albo
podziemnego składowania odpadów, w tym wyrobiska górnicze, obiekty budowlane, urządzenia
oraz instalacje;
17) złożem kopaliny – jest naturalne nagromadzenie minerałów, skał oraz innych substancji, których
wydobywanie może przynie ć korzy ć gospodarczą.
2. Podziemne wyrobiska górnicze oraz znajdujące się w nich instalacje i urządzenia nie są
budowlami ani też urządzeniami budowlanymi w rozumieniu przepisów prawa budowlanego.
3. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) starostach – rozumie się przez to również prezydentów miast na prawach powiatu;
2) powiatach – rozumie się przez to również miasta na prawach powiatu.
Art. 7. 1. Podejmowanie i wykonywanie działalno ci okre lonej ustawą jest dozwolone tylko
wówczas, jeżeli nie naruszy ona przeznaczenia nieruchomo ci okre lonego w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego oraz w odrębnych przepisach.
2. W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego podejmowanie
i wykonywanie działalno ci okre lonej ustawą jest dopuszczalne tylko wówczas, jeżeli nie naruszy
ona sposobu wykorzystywania nieruchomo ci ustalonego w studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w odrębnych przepisach.
Art. 8. Decyzje wydawane na podstawie ustawy, które dotyczą obszarów morskich
Rzeczypospolitej Polskiej, wymagają opinii wła ciwego terenowego organu administracji morskiej.
Art. 9. 1. Jeżeli ustawa uzależnia rozstrzygnięcie organu administracji od współdziałania
(uzgodnienia lub wyrażenia opinii) z innym organem administracji, zajmuje on stanowisko nie
pó niej niż w terminie 14 dni od dnia doręczenia projektu rozstrzygnięcia.
2. Jeżeli organ współdziałający nie zajmie stanowiska w terminie okre lonym w ust. 1, uważa
się, że aprobuje przedłożony projekt rozstrzygnięcia.

5
3. Termin do zajęcia stanowiska jest zachowany, jeżeli przed upływem 14 dni od dnia
doręczenia wniosku o zajęcie stanowiska w sprawie organ współdziałający doręczył postanowienie
w tej sprawie lub dokonał jego wysyłki.

DZIAŁ II
WŁASNO Ć GÓRNICZA, U YTKOWANIE GÓRNICZE ORAZ INNE UPRAWNIENIA
GÓRNICZE
Art. 10. 1. Złoża węglowodorów, węgla kamiennego, metanu występującego jako kopalina
towarzysząca, węgla brunatnego, rud metali z wyjątkiem darniowych rud żelaza, metali w stanie
rodzimym, rud pierwiastków promieniotwórczych, siarki rodzimej, soli kamiennej, soli potasowej,
gipsu i anhydrytu, kamieni szlachetnych, bez względu na miejsce ich występowania, są objęte
własno cią górniczą.
2. Własno cią górniczą są objęte także złoża wód leczniczych, wód termalnych i solanek.
3. Złoża kopalin niewymienionych w ust. 1 i 2 są objęte prawem własno ci nieruchomo ci
gruntowej.
4. Własno cią górniczą są objęte także czę ci górotworu położone poza granicami
przestrzennymi nieruchomo ci gruntowej, w szczególno ci znajdujące się w granicach obszarów
morskich Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Prawo własno ci górniczej przysługuje Skarbowi Państwa.
Art. 11. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do własno ci górniczej, a także do
rozstrzygania sporów między Skarbem Państwa oraz wła cicielem gruntu, stosuje się odpowiednio
przepisy Kodeksu cywilnego, a także prawa geodezyjnego i kartograficznego dotyczące
nieruchomo ci gruntowych, w tym ich rozgraniczania.
Art. 12. 1. W granicach okre lonych przez ustawy Skarb Państwa, z wyłączeniem innych osób,
może korzystać z przedmiotu własno ci górniczej albo rozporządzać swoim prawem wyłącznie
przez ustanowienie użytkowania górniczego.
2. Uprawnienia Skarbu Państwa w zakresie wynikającym z własno ci górniczej wykonują
wła ciwe organy koncesyjne.

6
3. Jeżeli przedmiot własno ci górniczej znajduje się w granicach obszarów morskich
Rzeczypospolitej Polskiej, wykonywanie uprawnień wła cicielskich wymaga porozumienia
z ministrem wła ciwym do spraw gospodarki morskiej.
4. Przepisów dotyczących użytkowania górniczego nie stosuje się do wykonywania działalno ci
niewymagającej uzyskania koncesji.
Art. 13. 1. Ustanowienie użytkowania górniczego następuje, w drodze umowy, zawartej na
pi mie, pod rygorem nieważno ci.
2. Umowę, o której mowa w ust. 1, zawiera się na czas oznaczony, nie dłuższy niż 50 lat.
3. W umowie, o której mowa w ust. 1, okre la się wysoko ć i sposób zapłaty wynagrodzenia
z tytułu ustanowienia użytkowania górniczego. Wynagrodzenie to może być płatne jednorazowo
lub w ratach.
4. Wynagrodzenie z tytułu ustanowienia użytkowania górniczego stanowi dochód budżetu
państwa.
Art. 14. 1. Z wyjątkiem sytuacji okre lonych w dziale III w rozdziale 2, ustanowienie
użytkowania górniczego może być poprzedzone przetargiem, w szczególno ci gdy o jego
ustanowienie ubiega się więcej niż 1 podmiot.
2. O zamiarze ustanowienia użytkowania górniczego w drodze przetargu organ koncesyjny
każdorazowo powiadamia w drodze obwieszczenia.
3. Warunki przetargu powinny mieć charakter niedyskryminujący i opierać się na następujących
kryteriach:
1) technicznych i finansowych możliwo ciach oferenta;
2) proponowanej technologii prowadzenia prac;
3) proponowanej wysoko ci wynagrodzenia z tytułu ustanowienia użytkowania górniczego.
4. Rada Ministrów okre li, w drodze rozporządzenia, sposób zamieszczania obwieszczeń
o przetargu na ustanowienie użytkowania górniczego, informacje zamieszczane w obwieszczeniu,
wymagania dotyczące oferty, termin składania ofert oraz zakończenia przetargu, tryb
organizowania i przeprowadzania przetargu, w tym powoływania i pracy komisji przetargowej,
kierując się potrzebą przedstawienia w obwieszczeniu wyczerpujących informacji o przetargu,

7
a także zapewnienia przejrzystych i niedyskryminujących warunków postępowania oraz ochrony
konkurencji, w tym sprawiedliwej oceny złożonych ofert.
Art. 15. 1. Ten, kto rozpoznał złoże kopaliny, stanowiące przedmiot własno ci górniczej,
i udokumentował je w stopniu umożliwiającym sporządzenie projektu zagospodarowania złoża
oraz uzyskał decyzję zatwierdzającą dokumentację geologiczną tego złoża, może żądać
ustanowienia na jego rzecz użytkowania górniczego z pierwszeństwem przed innymi.
2. Spory w sprawach, o których mowa w ust. 1, rozstrzygają sądy powszechne wła ciwe dla
siedziby organu koncesyjnego, który reprezentuje Skarb Państwa.
3. Roszczenie, o którym mowa w ust. 1, wygasa z upływem 5 lat od dnia doręczenia decyzji
zatwierdzającej dokumentację geologiczną.
Art. 16. 1. W granicach okre lonych przez ustawy oraz przez umowę o ustanowienie
użytkowania górniczego użytkownik górniczy, w celu wykonywania działalno ci regulowanej
ustawą, może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z przestrzeni objętej tym użytkowaniem.
W szczególno ci może on odpowiednio wykonywać roboty geologiczne, wydobywać kopalinę ze
złoża, a także wykonywać działalno ć w zakresie podziemnego bezzbiornikowego magazynowania
substancji lub podziemnego składowania odpadów.
2. Obiekty, urządzenia oraz instalacje wzniesione w przestrzeni objętej użytkowaniem
górniczym stanowią własno ć użytkownika górniczego. Własno ć ta jest prawem związanym
z użytkowaniem górniczym.
3. Jeżeli umowa o ustanowienie użytkowania górniczego nie stanowi inaczej, przed
wyga nięciem tego prawa użytkownik górniczy jest obowiązany zabezpieczyć lub usunąć obiekty,
urządzenia oraz instalacje, o których mowa w ust. 2.
Art. 17. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do użytkowania górniczego stosuje się
odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące dzierżawy.
Art. 18. 1. Jeżeli cudza nieruchomo ć lub jej czę ć jest niezbędna do wykonywania działalno ci
regulowanej ustawą, przedsiębiorca może żądać umożliwienia korzystania z tej nieruchomo ci lub
jej czę ci przez czas oznaczony, za wynagrodzeniem.
2. Korzystanie, o którym mowa w ust. 1, nie może obejmować prawa do pobierania pożytków
z nieruchomo ci.

8
3. Jeżeli na skutek ograniczenia prawa nieruchomo ć lub jej czę ć nie nadaje się do
wykorzystania na dotychczasowe cele, wła ciciel może żądać, aby przedsiębiorca dokonał jej
wykupu.
4. W sprawach spornych rozstrzygają sądy powszechne.
Art. 19. 1. Przedsiębiorca, który uzyskał koncesję na wydobywanie węglowodorów, węgla
kamiennego, węgla brunatnego lub podziemne bezzbiornikowe magazynowanie węglowodorów,
może żądać wykupu nieruchomo ci lub jej czę ci położonej w obszarze górniczym, w zakresie
niezbędnym do wykonywania zamierzonej działalno ci.
2. W sprawach spornych rozstrzygają sądy powszechne.
Art. 20. Korzystanie z wód kopalnianych dla zaspokojenia potrzeb zakładu górniczego jest
bezpłatne.

DZIAŁ III
KONCESJE
Rozdział 1
Zasady koncesjonowania
Art. 21. 1. Działalno ć w zakresie:
1) poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, o których mowa w art. 10 ust. 1,
2) wydobywania kopalin ze złóż,
3) podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji,
4) podziemnego składowania odpadów
– może być wykonywana po uzyskaniu koncesji.
2. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie do koncesjonowania działalno ci,
o której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalno ci
gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z pó n. zm.5)).

9