Wypowiedzenie umowy o pracę

Przeczytaj także: Zwolnienia grupowe: pracownicy muszą pamiętać o swoich prawach

Termin wypowiedzenia

Jest to dzień w którym kończy się okres wypowiedzenia - w tym dniu następuje zwolnienie pracownika lub bezpośrednio po nim przyjmowanie do pracy. Okres wypowiedzenia obejmujący tydzień lub miesiąc, albo ich wielokrotność, kończy się w sobotę albo w ostatnim dniu miesiąca. Oznacza to, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z zachowaniem okresu mierzonego w tygodniach lub miesiącach, złożone nie w sobotę, lecz w innym dniu tygodnia wywiera skutek po dłuższym okresie niż przewidziany w kodeksie.

Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy powoduje rozpoczęcie biegu okresu wypowiedzenia z chwilą jego dojścia drugiej strony, a jego zakończenie w chwili określonej w kodeksie. Upływ 3 dniowego okresu wypowiedzenia na okres próbny ustala się w oparcie o przepisy kodeksu cywilnego o terminach (w związku z art. 300 KP). Okres ten kończy się z upływem ostatniego dnia, nie uwzględnia się przy ustaleniu tego terminu dnia, w którym oświadczenie o wypowiedzeniu zostało złożone.

Powszechna ochrona przed wypowiedzeniem

Dopuszczalność wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę podlega w pewnych wypadkach ograniczeniom z mocy przepisów Kodeksu pracy lub przepisów odrębnych.

Ograniczenia te składają się na powszechną i szczególną ochronę ogółu pracowników.

Obejmuje ona zasadność wypowiedzenia oraz związkową kontrolę wypowiedzenia. Ochrona szczególna przysługuje pracownikom znajdującym się w okresach ochronnych lub w szczególnych sytuacjach osobistych lub życiowych. Ograniczenie dopuszczalności wypowiadania umów występuje jedynie po stronie pracodawcy. Pracownicy posiadają pewną swobodę korzystania z prawa wypowiedzenia (zasada wolności pracy). Powszechna ochrona przed wypowiedzeniem obejmuje pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nie określony.

Oświadczenie pracodawcy podlega następującym ograniczeniom:

1. umowa może być wypowiedziana dopiero po wyczerpaniu odpowiedniego trybu postępowania umożliwiającego właściwemu związkowi zawodowemu zajęcie stanowiska w sprawie zamierzonego zwolnienia;
2. pracodawcy wolno dokonać wypowiedzenia umowy tylko z uzasadnionych powodów.

Udział związku zawodowego w postępowaniu poprzedzającym wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony nie jest obowiązkowy.

Właściwa instytucja związkowa może, lecz nie musi wypowiedzieć się w kwestii zamierzonego rozwiązania umowy. Obligatoryjny jest natomiast obowiązek pracodawcy zawiadomienia na piśmie zakładową organizacja związkową o zamierzonym wypowiedzeniu podając przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie. Organizacja związkowa jeżeli uważa, że wypowiedzenie jest nieuzasadnione może w ciągu 5 dni od otrzymania zawiadomienia zgłosić na piśmie pracodawcy umotywowane zastrzeżenia. W razie nieuwzględnienia zgłoszonych w terminie zastrzeżeń pracodawca zobowiązany jest przedstawić sprawę ogólnokrajowej organizacji związkowej, która może wypowiedzieć się w tej kwestii w ciągu 5 dni. Pracodawca podejmuje decyzję w sprawie wypowiedzenia po rozpatrzeniu stanowiska organizacji, bądź przy bezskutecznym upływie terminu 5-dniowego. Zawiadomienie organizacji związkowej o zamierzonym wypowiedzeniu jest jedną z przesłanek dopuszczalności wypowiedzenia przez pracodawcę umowy na czas nie określony. Pracodawcy nie wolno wypowiedzieć pracownikowi umowy jeśli nie upłynęły okresy, przewidziane do zajęcia stanowiska przez organy związkowe w sprawie zamierzonego zwolnienia. Wysunięte zastrzeżenia przez organizację związkową nie stanowią jednak przeszkody prawnej w złożeniu oświadczenia wypowiadającego umowę. Mogą one jedynie stanowić argument na rzecz pracownika w razie jego odwołania się do sądu prac. Określenie przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie w zawiadomieniu kierowanym do związku, wyłącza dopuszczalność wypowiedzenia umowy z innych powodów, tak długo dopóki sprawa zwolnienia z tych przyczyn nie zostanie na nowo skonsultowana ze związkami zawodowymi.