Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

finansowania kształcenia, uczyni te studia bardziej dostępnymi oraz stworzy szansę rozwoju wybitnym
studentom. Projekt ustawy określa limit wydatków na przestrzeni 10 lat oraz mechanizm korygujący
polegający na ograniczeniu liczby nowych uczestników programu w sytuacji zagrożenia przekroczenia limitu.
3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich
OECD/UE?
W krajach UE i OECD stosowane są różne metody wspierania mobilności studentów oparte o krajowy
porządek prawny. Tytułem przykładu można wskazać, że programy stypendialne w Austrii realizuje spółka
z o.o. (OeAD GmBH), w której wszystkie udziały należą do państwa, w Niemczech realizuje je fundacja
utworzona przez uczelnie (DAAD), a na Litwie agencja publiczna.
A
A


ci w US
(%)
ci w US
(%)
en
en
d
d
tu
tu

S

S
Państwo



Austria
5,1 Włochy
5,7
Belgia
5,9 Luksemburg
0,8
Republika Czeska
4,7 Holandia
8,2
Dania
15,0 Norwegia
10,0
Estonia
3,8 Polska
3,7
Finlandia
5,7 Portugalia
4,0
Francja
9,3 Słowacja
1,1
Niemcy
6,4 Słowenia
5,2
Grecja
4,6 Hiszpania
12,5
Węgry
5,6 Szwecja
17,7
Islandia
9,0 Szwajcaria
10,3
Irlandia
3,8 Wielka Brytania
20,1
Tabela 1. Na podstawie: Education at Glance OECD 2014, Table C4.4. Citizens studying abroad in tertiary
education, by country of destination (2012)
6


Dane przedstawione przez OECD pokazują, że tylko 3,7% wszystkich polskich studentów, którzy wybrali
studia za granicą, studiuje na uczelniach amerykańskich, które według międzynarodowych rankingów zajmują
najwyższe miejsca. W akademickim rankingu uniwersytetów świata z 2014 roku, który jest brany pod uwagę
przy pracach nad projektem rządowego programu pomocy finansowej, wśród 30 najlepszych uczelni 22 to
uczelnie amerykańskie. Przykładem może tu być Uniwersytet Harvarda, uczelnia zajmująca pierwsze miejsce
w rankingu. Spośród 4796 studentów-cudzoziemców w tej uczelni jedynie 19 pochodzi z Polski, natomiast
z Wielkiej Brytanii – 225, Niemiec – 169, Francji – 92, Włoch – 64, Hiszpanii – 48, Grecji – 34, Rumunii – 34,
Austrii – 23, Irlandii – 22, Bułgarii – 18, Belgii – 16, Cypru – 12, Portugalii – 11.
4. Podmioty, na które oddziałuje projekt
Grupa
Wielkość
Źródło danych
Oddziaływanie
Rada Ministrów
1

Upoważnienie do
ustanowienia programu
mającego na celu udzielanie
pomocy finansowej
wybitnym studentom
w zakresie kosztów
kształcenia w zagranicznych
uczelniach i podstawy do
wydania rozporządzenia
określającego warunki
realizacji programu.
Minister właściwy do
1

Upoważnienie do złożenia
spraw szkolnictwa
wniosku do Rady Ministrów
wyższego
w sprawie ustanowienia
programu oraz do
dysponowania środkami
budżetowymi na realizację
programu, składanie
sprawozdań z realizacji
programu oraz wdrażanie
mechanizmów
korygujących.
Uczestnicy programu
Około 700 osób
Założenia do programu
Umożliwienie studiowania
– szacowana liczba
przewidują, że rocznie
w najlepszych
uczestników
pomoc finansowa będzie
zagranicznych uczelniach.
programu,
mogła być udzielona nie
w 10-letnim okresie
więcej niż 100 uczestnikom.
trwania programu
Przy założeniu, że podczas
7

dwóch ostatnich lat
funkcjonowania programu
nie odbędzie się nabór
nowych uczestników
(wygaszanie programu),
całkowita liczba
uczestników w latach
2016–2025 będzie wynosić
około 700 osób.
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji
Projekt został przekazany do konsultacji publicznych do:
1) Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów;
2) Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego;
3) Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich;
4) Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich;
5) Konferencji Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych;
6) Polskiej Akademii Nauk;
7) Rady Głównej Instytutów Badawczych;
8) Polskiej Akademii Umiejętności;
9) Komitetu Polityki Naukowej;
10) Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych;
11) Rady Młodych Naukowców;
12) Krajowej Reprezentacji Doktorantów;
13) Parlamentu Studentów RP;
14) Niezależnego Zrzeszenia Studentów;
15) Zrzeszenia Studentów Polskich;
16) Fundacji na rzecz Nauki Polskiej;
17) Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki Związku Nauczycielstwa Polskiego;
18) Rady Działalności Pożytku Publicznego przy Ministrze Pracy i Polityki Społecznej;
19) Rzecznika Praw Absolwenta;
20) Polskiej Komisji Akredytacyjnej;
21) Stowarzyszenia TOP 500 Innovators.
Projekt został również przekazany do zaopiniowania reprezentatywnym organizacjom pracodawców
i związkom zawodowym, odpowiednio na podstawie art. 16 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach
pracodawców (Dz. U. Nr 55, poz. 235, z późn. zm.) oraz art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach
zawodowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 167), tj. Pracodawcom Rzeczypospolitej Polskiej, Business Centre Club,
Związkowi Rzemiosła Polskiego, Konfederacji Lewiatan, Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność”,
Ogólnopolskiemu Porozumieniu Związków Zawodowych, Radzie Szkolnictwa Wyższego i Nauki Związku
Nauczycielstwa Polskiego, Forum Związków Zawodowych, Wolnym Związkom Zawodowym „Sierpień 80”
i Niezależnemu Samorządnemu Związkowi Zawodowemu „Solidarność”.
Projekt ustawy został zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministerstwa
8

Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.). Żaden podmiot nie zgłosił
zainteresowania pracami nad projektem w trybie tej ustawy.
Projekt ustawy został zamieszczony również w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum
Legislacji, w serwisie Rządowy Proces Legislacyjny, zgodnie z § 52 ust. 1 uchwały nr 190 Rady Ministrów
z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. poz. 979).
6. Wpływ na sektor finansów publicznych
(ceny stałe z 2014 r.)
Skutki w okresie 10 lat od wejścia w życie zmian [mln zł]
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Łącznie (0–10)
Dochody ogółem












budżet państwa












JST












pozostałe jednostki












(oddzielnie)
Wydatki ogółem












budżet państwa












JST












pozostałe jednostki












(oddzielnie)
Saldo ogółem












budżet państwa












JST












pozostałe jednostki












(oddzielnie)
Źródła finansowania
Dodatkowe
Wejście w życie zmiany w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie
informacje, w tym
wyższym nie spowoduje bezpośrednich kosztów. Ich ocena będzie możliwa dopiero
wskazanie źródeł
na etapie prac nad uchwałą Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu, do
danych i przyjętych
czego ma upoważnić przedmiotowy projekt. Podobnie jest w odniesieniu do
do obliczeń założeń
potencjalnych korzyści.
9

Wejście w życie zmiany w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych nie spowoduje kosztów.
Założenia do projektu rządowego programu przewidują 10-letni okres jego realizacji
oraz limit naboru 100 uczestników w roku. Pełna analiza zostanie przedstawiona
w trakcie prac nad projektem uchwały Rady Ministrów oraz rozporządzenia Rady
Ministrów określającego warunki realizacji tego programu. Wstępne dane przedstawia
poniższa tabela:

Rok budżetowy
Koszt
w tys. zł
2016
18 510,5
2017
39 657,2
2018
47 557,2
2019
48 077,2
2020
48 077,2
2021
48 077,2
2022
48 077,2
2023
29 566,6
2024
8 420,0
2025
520,0
Suma:
336 540,4

Szacunkowe obliczenia zostały wykonane na podstawie założeń do rządowego
programu pomocy finansowej przygotowanego przez MNiSW. Suma wydatków
w poszczególnych latach to średni koszt czesnego, kosztów utrzymania
i zakwaterowania dla 100 uczestników programu. W razie wyższych średnich
kosztów, liczba nowych uczestników może być mniejsza niż 100.
Środki na pomoc finansową będą przekazywane z budżetu państwa z części, której
dysponentem jest minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego.


10