Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska

Druk nr 692

Warszawa, 29 maja 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Nadzwyczajna

„Przyjazne Państwo” do spraw
związanych z ograniczaniem biurokracji
NPP-020-23-2008


Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja Nadzwyczajna
„Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji wnosi
projekt ustawy:

- o zmianie ustawy - Prawo ochrony
środowiska.

Do reprezentowania stanowiska Komisji w pracach nad projektem ustawy
został upoważniony poseł Mirosław Sekuła.

Przewodniczący Komisji

(-) Janusz Palikot




projekt
USTAWA

z dnia ……………….. 2008 r.

o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska


Art. 1.
W ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2006 r. Nr 129,
poz. 902, z późn. zm.1)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 46 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Z zastrzeżeniem art. 51 ust. 2, realizacja:
1) planowanego
przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko,
określonego w art. 51 ust. 1 pkt 1 i 2,
2) planowanego
przedsięwzięcia innego niż określone w art. 51 ust. 1 pkt 1 i 2,
które nie jest bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie
wynika z tej ochrony, jeżeli może ono znacząco oddziaływać na ten obszar
- jest dopuszczalna wyłącznie po uzyskaniu decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, zwanej dalej „decyzją o
środowiskowych uwarunkowaniach”.”;
2) w art. 51:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Obowiązek sporządzenia raportu dla planowanego przedsięwzięcia, o którym
mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, stwierdza, w drodze postanowienia, organ właściwy do
wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, określając jednocześnie
zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko; właściwy organ
uwzględnia łącznie szczegółowe uwarunkowania, o których mowa w ust. 8 pkt
2. Jeżeli organ nie stwierdzi potrzeby sporządzenia raportu, wydaje decyzję o
umorzeniu postępowania w przedmiocie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.”,
b) po ust. 2a dodaje się ust. 2b w brzmieniu:
„2b. Postanowienia, ani decyzji, o których mowa w ust. 2, nie wydaje się jeżeli
wnioskodawca przedłożył raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na
środowisko.”,
c) w ust. 3 zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:
„3. Postanowienia i decyzje, o których mowa w ust. 2, wydaje się po zasięgnięciu
opinii:”,
d) ust. 4c-5a otrzymują brzmienie:
„4c. Opinię, o której mowa w ust. 3, wydaje się w terminie 14 dni od dnia
otrzymania wniosku o wydanie opinii. Niewydanie opinii w tym terminie
traktuje się jako brak uwag. Wyrażenie opinii następuje w drodze
postanowienia, zaskarżalnego w odwołaniu od decyzji albo w zażaleniu na
postanowienie, o których mowa w ust. 2.

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 169, poz. 1199, Nr
170, poz. 1217 i Nr 249, poz. 1832 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 124, Nr 75, poz. 493, Nr 88, poz. 587, Nr 124,
poz. 859, Nr 147, poz. 1033, Nr 176, poz. 1238, Nr 181, poz. 1286 i Nr 191, poz. 1374.
4d. Postanowienie albo decyzję, o których mowa w ust. 2, wydaje się w terminie 30
dni od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach.
5. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 2, przysługuje zażalenie.
5a. Uzasadnienia postanowień i decyzji, o których mowa w ust. 2, niezależnie od
wymagań wynikających z przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego,
powinny zawierać informacje o szczegółowych uwarunkowaniach, o których
mowa w ust. 8 pkt 2, uwzględnionych przy ich wydawaniu.”.

Art. 2.
1. Do spraw wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w ust. 1, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą.
2. Postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w
których organ w drodze postanowienia nie stwierdził potrzeby sporządzenia raportu o
oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko zostają umorzone z mocy prawa.
Art. 3.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.





















UZASADNIENIE



1)
Cel wydania ustawy oraz stan obecny

Projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska ma na celu usprawnienie
procedury oceny oddziaływania na środowisko, poprzez wyeliminowanie konieczności
dokonywania ocen znaczącego oddziaływania na środowisko w zakresie tych przedsięwzięć,
dla których organ stwierdził brak obowiązku przedkładania raportu o oddziaływaniu
przedsięwzięcia na środowisko, a tym samym uznał, że dane przedsięwzięcie nie może
znacząco oddziaływać na środowisko.
Istniejący stan rzeczy jest taki, że pomimo stwierdzenia braku obowiązku sporządzenia
raportu, czego przesłanką jest stwierdzenie, że dane przedsięwzięcie nie może znacząco
oddziaływać na środowisko, organ prowadzi dalsze postępowanie administracyjne, w toku
którego dokonuje oceny znaczącego oddziaływania na środowisko tego przedsięwzięcia, a
które kończy się decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach.
Jest to jedna z oczywistych wad polskiej procedury, bowiem poddawania tych
przedsięwzięć ocenie oddziaływania na środowisko nie wymaga, ani dyrektywa Parlamentu
Europejskiego i Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny wpływu
wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (Dz. Urz.
WE L 175 z 05.07.1985, str. 40, L 73 z 14.03.1997, str. 5 i L 156 z 25.06.2003, str. 17),
zwana dalej „dyrektywą 85/337/EWG”, ani też Konwencja z dnia 25 czerwca 1998 r. o
dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do
sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (Dz. U. z 2003 r., Nr 78, poz. 706),
zwana dalej „Konwencją z Aarhus”.
Oznacza to, że w odniesieniu do licznych przedsięwzięć prowadzone są długotrwałe i
postępowania administracyjne, które nie mają merytorycznego uzasadnienia, a z drugiej
strony przedłużają procesy inwestycyjne, powodują dodatkowe koszty po stronie
administracji publicznej i przyczyniają się do znacznych opóźnień w załatwianiu tych
przedsięwzięć, które wymagają takiej oceny, bez której nie jest możliwa absorpcja środków
unijnych.
Projekt nie wymaga notyfikacji przepisów technicznych zgodnie z rozporządzeniem
Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego
systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.).


2) Różnice pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym

Zmiany proponowane w art. 51 ust. 2 usuwają oczywistą wadę postępowania w sprawie
uwarunkowań środowiskowych, a mianowicie eliminują potrzebę dokonywania oceny
oddziaływania na środowisko i wydawania decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych dla
przedsięwzięć, co do których organ po ich indywidualnym zbadaniu stwierdził, że nie
wymagają sporządzenia raportu. W tym wypadku przepisy Poś błędnie bowiem
implementowały dyrektywę 85/337/EWG.
Otóż, zgodnie z Art. 4 dyrektywy 85/337/EWG ocenę oddziaływania na środowisko
przeprowadza się wyłącznie dla przedsięwzięć wymienionych w załączniku I (w przepisach
Poś są to przedsięwzięcia, o których mowa w art. 51 ust. 1 pkt 1) oraz dla przedsięwzięć
wymienionych w załączniku II (w przepisach Poś są to przedsięwzięcia, o których mowa w
art. 51 ust. 1 pkt 1), ale tylko wówczas, gdy poprzez badanie indywidualne (w przepisach Poś
przewidziane w art. 51 ust. 2) stwierdzone zostanie, że dane przedsięwzięcie może znacząco
oddziaływać na środowisko i tym samym wymaga oceny tego oddziaływania.
Zgodnie zatem z powołanym przepisem dyrektywy, jeżeli w badaniu indywidualnym
stwierdzone zostanie, że przedsięwzięcie nie wymaga oceny oddziaływania na środowisko, to
nie prowadzi się dalszego postępowania oraz nie zapewnia się udziału społeczeństwa, a
jedynie udostępnia się opinii publicznej informację, że badanie indywidualne nie stwierdziło,
że planowane przedsięwzięcie podlega ocenie oddziaływania na środowisko (Art. 4 ust. 4
dyrektywy 85/337/EWG).
Tymczasem sens tego rozwiązania całkowicie wypaczają przepisy Poś, w których
badanie indywidualne przeprowadzane w sposób przewidziany w dyrektywie, decyduje tylko
o tym, czy wnioskodawca ma przedłożyć raport oddziaływania na środowisko, a wówczas
gdy stwierdza się, że nie ma obowiązku przedłożenia raportu, to i tak organ prowadzi dalsze
postępowanie, w którym dokonuje oceny oddziaływania na środowisko i które kończy się
decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, zaskarżalną odwołaniem do organu II
instancji. W efekcie powstaje nieracjonalna sytuacja, że po stwierdzeniu przez organ, że
przedsięwzięcie nie może znacząco oddziaływać na środowisko i tym samym, że nie ma
potrzeby sporządzenia raportu, dalej prowadzi się ocenę znaczącego oddziaływania tego
przedsięwzięcia na środowisko.
Jeszcze raz należy podkreślić, że zgodnie z dyrektywą UE badanie indywidualne
decyduje o tym, czy dla danego przedsięwzięcia ma być dokonana ocena oddziaływania na
środowisko, natomiast zgodnie z przepisami Poś to samo badanie decyduje tylko o tym, czy
wnioskodawca ma przedłożyć raport oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a ocenę
oddziaływania organ i tak przeprowadza w odniesieniu do każdego przedsięwzięcia – w
efekcie polskie przepisy wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na
środowisko dla każdego przedsięwzięcia z załącznika II do dyrektywy 85/337/EWG, podczas
gdy dyrektywa wymaga takiej oceny tylko dla tych przedsięwzięć, co do których Państwa
Członkowskie wskutek badania indywidualnego (przewidzianego w art. 51 ust. 2 Poś)
stwierdzą taki wymóg.

Postanowienia analogiczne do dyrektywy 85/337/EWG zawiera Konwencja z Aarhus,
która również nie wymaga poddawania ocenie oddziaływania na środowisko tych
przedsięwzięć, dla których wskutek badania indywidualnego nie sporządza się raportu
oddziaływania na środowisko.
Mając powyższe na uwadze:

Art. 51 ust. 2 Poś


W art. 51 ust. 2, celem wyeliminowania konieczności prowadzenia zbędnego
postępowania, bez uszczerbku dla wymogów dyrektywy 85/337/EWG i Konwencji z Aarhus,
proponuje się, zamiast postanowienia stwierdzającego, że nie ma potrzeby sporządzenia
raportu, wydawanie decyzji o umorzeniu postępowania w przedmiocie decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach, co przywróci przewidziany w dyrektywie UE sens
badania indywidualnego.

Art. 51 ust. 2b Poś


Art. 51 ust. 2 Poś przewiduje, że dla przedsięwzięć, o których mowa w art. 51 ust. 1
pkt 2 i 3 Poś (tj. nie wymagających obligatoryjnego raportu) każdorazowo należy wydać
postanowienie stwierdzające, czy raport jest wymagany, a postanowienie takie wydawane jest
po zasięgnięciu opinii organów wskazanych w art. 51 ust. 3 Poś. Dodanie ust. 2b w
proponowanym brzmieniu umożliwi rezygnację z tego długotrwałego etapu postępowania,