Rządowy projekt ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej

Do druku nr 3378

Warszawa, 21 września 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-223-08



Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej


Szanowny Panie Marszałku

W ślad za pismem z dnia 16 września 2010 r., przy którym przesłano
Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy:

- o wspieraniu rodziny i systemie pieczy
zastępczej,

przekazuję, zgodnie z wymogami art. 34 ust. 4 regulaminu Sejmu, projekty
aktów wykonawczych.



Z poważaniem


w z. Wiceprezes Rady Ministrów

(-) Waldemar Pawlak

Projekt


ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ1)
z dnia ...........
w sprawie liczby godzin i zakresu programowego szkoleń dla kandydatów do pełnienia
funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub
prowadzenia rodzinnego domu dziecka

Na podstawie art. 53 ustawy z dnia .... o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
(Dz. U......) zarządza się, co następuje:
§ 1. Rozporządzenie określa liczbę godzin i zakres programowy szkoleń dla kandydatów
do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub
prowadzenia rodzinnego domu dziecka.
§ 2. 1. Zakres programowy szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny
zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu
dziecka obejmuje:
1) elementy prawa rodzinnego oraz wiedzę o prawach dziecka;
2) wybrane elementy pedagogiki, psychologii rozwojowej i wychowawczej,

z uwzględnieniem problemów dotyczących rozwoju dziecka wychowywanego poza
rodziną naturalną i wpływu sytuacji kryzysowych, w tym występowania przemocy
w rodzinie, na zachowanie i rozwój dziecka;
3) podstawy wiedzy o rozwoju fizjologicznym i zdrowiu dziecka, profilaktyce
prozdrowotnej, objawach sygnalizujących choroby i postępowaniu w takich
przypadkach;
4) wiedzę o wpływie środowiska, w którym dziecko się wychowuje, na jego zachowania;
5) wiedzę i umiejętności rozpoznania oraz oceny sytuacji dziecka;

1) Minister Pracy i Polityki Społecznej kieruje działem administracji rządowej – sprawy rodziny, na podstawie §
1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego
zakresu działania Ministra Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. Nr 216, poz. 1598).


1
6) wiedzę z zakresu organizacji pobytu dziecka w rodzinie zastępczej lub rodzinnym
domu dziecka;
7) podstawową wiedzę o uzależnieniach i ich wpływie na dziecko i rodzinę, a także
o rozpoznawaniu objawów występowania u dziecka uzależnień;
8) zagadnienia organizacji opieki nad dzieckiem i możliwości uzyskania wsparcia
w wychowywaniu dzieci;
9) wiedzę o znaczeniu rodziny biologicznej w życiu dziecka oraz wskazówki

do postępowania rodziny zastępczej w kontaktach z rodziną dziecka;
10) zasady finansowania rodzin zastępczych zawodowych, rodzin zastępczych
niezawodowych i rodzinnych domów dziecka;
11) informacje o zadaniach i kompetencjach organizatora rodzinnej pieczy zastępczej,
koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz powiatowego centrum pomocy rodzinie
w sprawach dotyczących rodzin zastępczych zawodowych, rodzin zastępczych
niezawodowych i rodzinnych domów dziecka oraz o możliwości udzielania wsparcia
w wychowaniu dziecka przez te podmioty lub przez wyspecjalizowane placówki;
12) odbycie 10-godzinnego stażu w rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinnym domu
dziecka lub placówce opiekuńczo-wychowawczej.

2. Szkolenie z zagadnień z zakresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-11, nie może być
krótsze niż 40 godzin i obejmuje aktywny udział uczestników szkolenia.

3. Zakres programowy szkolenia, o którym mowa w ust. 1, dla kandydatów do pełnienia
funkcji rodziny zastępczej zawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, rozszerza
się o następujące zagadnienia obejmujące:
1) wiedzę o metodach postępowania z dzieckiem przejawiającym społeczne zaburzenia
w zachowaniu;
2) doskonalenie umiejętności opiekuńczych, umiejętności radzenia sobie w sytuacjach
stwarzających trudności wychowawcze oraz pokonywania trudności związanych
z kompensacją opóźnień rozwojowych dziecka;
3) wiedzę o metodach i technikach stosowanych w pokonywaniu przez dziecko
niepowodzeń szkolnych.

4. Zakres programowy szkolenia, o którym mowa w ust. 1, dla kandydatów do pełnienia
funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia
rodzinnego domu dziecka, którzy będą sprawować opiekę i wychowanie nad dziećmi

2
posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o umiarkowanym lub
znacznym stopniu niepełnosprawności, rozszerza się o zagadnienia obejmujące:
1) wiedzę z zakresu wczesnej diagnostyki, interwencji i wspomagania jako kompleksowej
wielospecjalistycznej pomocy dziecku niepełnosprawnemu;
2) wiedzę z zakresu procesu rozwojowego oraz metod rewalidacji i rehabilitacji dziecka
niepełnosprawnego;

3)
informacje o organizacjach i instytucjach wspierających oraz udzielających
specjalistycznej pomocy rodzinom wychowującym dzieci z różnego rodzaju
dysfunkcjami,
4) wiedzę z zakresu specyficznych potrzeb dzieci posiadających orzeczenie

o niepełnosprawności albo orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu
niepełnosprawności.
5. Zakres programowy szkolenia, o którym mowa w ust. 1, dla kandydatów do pełnienia
funkcji rodziny zastępczej zawodowej, która będzie sprawować opiekę i wychowanie nad
dziećmi umieszczonymi na podstawie przepisów o postępowaniu w sprawach nieletnich,
rozszerza się o zagadnienia obejmujące:
1) wybrane zagadnienia z zakresu metod i zasad oddziaływań resocjalizacyjnych i
terapeutycznych;
2) wybrane zagadnienia z zakresu patologii społecznej, ze szczególnym uwzględnieniem
wpływu przemian cywilizacyjnych na zachowanie patologiczne dzieci i młodzieży oraz
związaną z tym konieczność odpowiedniego dostosowania metod profilaktyki społecznej;

3) podstawy wiedzy o zasadach odpowiedzialności nieletnich, zasadach i trybie
postępowania przed sądem rodzinnym oraz przepisach dotyczących kuratorów sądowych.
6. Zakres programowy szkolenia, o którym mowa w ust. 1, dla kandydatów do pełnienia
funkcji rodziny zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego, rozszerza się
o zagadnienia dotyczące adaptacji psycho-społecznej do nowej sytuacji, a także sposobu
przygotowania dziecka i rodziny zastępczej do krótkiego pobytu dziecka w tej rodzinie.

§ 3 . Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
MINISTER
PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ


3
U Z A S A D N I E N I E

Podstawa prawna
Projektowane rozporządzenie w sprawie liczby godzin i zakresu programowego
szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny
zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka stanowi wykonanie
upoważnienia dla ministra właściwego do spraw rodziny zawartego w art. 53 ustawy z dnia
.... o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U......).
Zakres regulacji prawnej
Rozporządzenie określa liczbę godzin i zakres programowy szkoleń dla kandydatów
do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej
prowadzenia rodzinnego domu dziecka.
Zakres programowy szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny
zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu
dziecka obejmuje podstawowe treści z zakresu prawa rodzinnego, pedagogiki, psychologii
oraz samorządowych struktur systemu rodzinnej pieczy zastępczej, które są niezbędne każdej
osobie wychowującej dzieci obce. Powinno to przyczynić się do wzrostu profesjonalizmu
wychowawczego w rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub
w rodzinnym domu dziecka.
Niezbędne jest również odbycie przez wszystkie osoby, przygotowujące
się do wychowywania dzieci pozbawionych opieki rodziców, obowiązkowych 10-godzinnego
stażu w rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinnym domu dziecka lub placówce opiekuńczo –
wychowawczej. Uczestniczenie w życiu domu, w którym przebywają już dzieci umieszczone
w pieczy zastępczej, stworzy okazję do ich obserwacji oraz lepszego zorientowania
się w problemach występujących w związku z wychowaniem dzieci z różnymi
traumatycznymi przeżyciami.

Podmioty, które będą opracowywać programy szkoleń dla rodzinnej pieczy zastępczej,
muszą przeznaczyć na wprowadzenie podstawowych treści merytorycznych co najmniej
40 godzin dydaktycznych. W programach szkoleniowych powinny się znaleźć przede
wszystkim formy szkolenia aktywizujące uczestników. Przekaz w formie wykładu powinien

4