Komisyjny projekt ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej

dokumentów konsultacyjnych Unii Europejskiej, a przepis ustępu drugiego dotyczyłby
ocen dokumentów konsultacyjnych.

Art. 5
Przepis nakłada na Radę Ministrów obowiązek przekazywania Sejmowi i
Senatowi planów pracy Rady oraz ocen rocznych planów legislacyjnych Komisji
Europejskiej sporządzanych przez Parlament Europejski i Radę. Przepis ten
nawiązuje do art. 5 obecnej ustawy kooperacyjnej. Zmiana, w stosunku do obecnego
brzmienia przepisu, związana jest z przepisem art. 1 zdaniem drugim Protokołu nr 1
w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej, dołączonego do
Traktatu o Unii Europejskiej, Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz
Traktatu o Europejskiej Wspólnocie Energii Atomowej. Przepis ten stanowi, e
Komisja Europejska przekazuje parlamentom narodowym roczny program prac
legislacyjnych oraz wszelkie inne dokumenty dotyczące planowania legislacyjnego
lub strategii politycznej równocześnie z ich przekazaniem Parlamentowi
Europejskiemu i Radzie. W związku z tym nale ało tak zmienić obowiązki rządu, by
znieść cią ący na Radzie Ministrów obowiązek przekazywania Sejmowi i Senatowi
rocznych planów legislacyjnych Komisji. Przepis Protokołu Nr 1 nie wspomina o
planach pracy Rady, dlatego proponuje się, by w tym zakresie przepis pozostał
niezmieniony.

Artykuł 6
Jest to nowy przepis w stosunku do obecnej regulacji ustawy kooperacyjnej.
Przepis nakłada na Radę Ministrów obowiązki informacyjne względem Sejmu i
Senatu. Obowiązki dotyczą informowania izb o stanowiskach innych ni
Rzeczpospolita Polska państw członkowskich Unii Europejskiej zajmowanych w
wybranych procedurach tworzenia prawa Unii Europejskiej oraz o uzasadnieniach
tych stanowisk.
Ad pkt 1)
Przepis art. 3 ust. 2 Protokołu (nr 36) w sprawie postanowień
przejściowych dołączonego do Traktatu o Unii Europejskiej, Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej i Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę
Energii Atomowej przewiduje, i między 1 listopada 2014 roku a 31 marca 2017 roku,
je eli przyjęcie aktu wymagać będzie większości kwalifikowanej, członek Rady
będzie mógł zażądać, by akt ten został przyjęty większością kwalifikowaną określoną
w Traktacie z Nicei, obowiązującą do dnia wejścia w ycie Traktatu z Lizbony.
Ad pkt 2)
Przepis art. 1 przywołanej w projektowanym przepisie ustawy
decyzji Rady 2009/857/WE stanowi, i je eli w okresie między dniem 1 listopada
2014 r. a dniem 31 marca 2017 r. członkowie Rady reprezentujący:
a) co najmniej trzy czwarte ludności lub
b) co najmniej trzy czwarte liczby państw członkowskich
niezbędne do utworzenia mniejszości blokującej, wynikającej z zastosowania art. 16
ust. 4 akapit pierwszy Traktatu o Unii Europejskiej lub art. 238 ust. 2 Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgłoszą swój sprzeciw wobec przyjęcia aktu
prawnego przez Radę większością kwalifikowaną, kwestia ta trafi pod obrady Rady.
Natomiast przepis art. 4 przywołanej decyzji przewiduje analogiczne skutki dla
takiego samego sprzeciwu zgłoszonego w okresie od dnia 1 kwietnia 2017 r. przez
członków Rady reprezentujących:
a) co najmniej 55 % ludności lub
b) co najmniej 55 % liczby państw członkowskich.
Ad pkt 3)
Wymienione w tym punkcie przepisy dotyczą ró nych – od strony
normowanej dziedziny – sytuacji, jednak przewidują takie same rozwiązania
proceduralne. Przyznają ka demu członkowi Rady prawo do zażądania
przedłożenia danej kwestii Radzie Europejskiej. W takim przypadku zwykła
procedura ustawodawcza zostaje zawieszona. Po przeprowadzeniu dyskusji, w
terminie czterech miesięcy od takiego zawieszenia, Rada Europejska:
a) odsyła projekt do Rady, co oznacza zakończenie zawieszenia zwykłej procedury
ustawodawczej; lub
b) nie podejmuje adnych działań lub występuje do Komisji z wnioskiem o
przedstawienie nowego wniosku; w tym przypadku, akt początkowo proponowany
uwa a się za nieprzyjęty (działania określone w niniejszym podpunkcie dotyczą
wyłącznie art. 48 akapit 2 zdanie 1 TfUE).
Uprawnienie do zgłoszenia takiego ądania materializuje się je eli:
• członek Rady uzna, e projekt aktu ustawodawczego dotyczący dziedziny
zabezpieczenia społecznego, mógłby naruszać istotne aspekty jego systemu
zabezpieczenia społecznego, w szczególności jego zakres stosowania, koszty
lub strukturę finansową, lub mógłby naruszać równowagę finansową tego
systemu (art. 48 akapit 2 zdanie 1 TfUE);
• członek Rady uzna, e projekt dyrektywy, dotyczący wzajemnego uznawania
wyroków i orzeczeń sądowych, jak równie współpracy policyjnej i wymiarów
sprawiedliwości w sprawach karnych o wymiarze transgranicznym, mógłby
naruszać podstawowe aspekty jego systemu wymiaru sprawiedliwości w
sprawach karnych (art. 82 ust. 3 TfUE);
• członek Rady uzna, e projekt dyrektywy, ustanawiającej normy minimalne
odnoszące się do określania przestępstw oraz kar w dziedzinach szczególnie
powa nej przestępczości o wymiarze transgranicznym lub dyrektywy
ustanawiającej normy minimalne odnoszące się do określania przestępstw
oraz kar w danej dziedzinie mógłby naruszać podstawowe aspekty jego
systemu wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych (art. 83 ust. 3 TfUE).

Celem proponowanego przepisu ustawy jest umo liwienie Sejmowi i Senatowi
zapoznanie się z poglądami innych ni Polska państw członkowskich Unii
Europejskiej w sprawach uznanych za wra liwe z punktu widzenia państw
członkowskich Unii Europejskiej oraz porównanie tych stanowisk ze stanowiskiem
Rzeczypospolitej.

Artykuł 7
Proponowany przepis jest odpowiednikiem art. 6 obowiązującej ustawy
kooperacyjnej. Przewiduje jednak pewne zmiany w stosunku do aktualnego stanu
prawnego.
Zmiana pojęcia akt prawny Unii Europejskiej na akt ustawodawczy Unii
Europejskiej wynika ze zmiany w systemie ródeł prawa Unii Europejskiej, którą
przewiduje Traktat z Lizbony (art. 289 i n. Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej). W nowym systemie akty prawne, które przyjmowane są w drodze
procedury ustawodawczej, określane są mianem aktów ustawodawczych. Zgodnie z
Protokołem w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej to właśnie
projekty aktów ustawodawczych przekazywane są parlamentom narodowym
bezpośrednio przez instytucje Unii Europejskiej i mogą podlegać ich ocenie.
Poniewa , jak zaznaczono, zgodnie z art. 2 protokołu nr 1 w sprawie roli
parlamentów narodowych, dołączonego do Traktatu o Unii Europejskiej, Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Traktatu o Europejskiej Wspólnocie Energii
Atomowej, przepisy aktów ustawodawczych kierowane do Parlamentu Europejskiego
i do Rady są przekazywane bezpośrednio parlamentom narodowym, nale y znieść
cią ący na Radzie Ministrów obowiązek przesyłania do Sejmu i Senatu projektów
tych aktów. Wskazane natomiast wydaje się utrzymanie obowiązku przesyłania
projektów stanowisk Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących projektów aktów
ustawodawczych Unii Europejskiej.
Proponuje się, by w związku z rozszerzeniem zakresu opiniowania przez
parlamenty narodowe projektów aktów ustawodawczych Unii Europejskiej o
zgodność z zasadą pomocniczości, do przekazywanego przez Radę Ministrów
projektu stanowiska Rzeczypospolitej Polskiej dołączona była dodatkowo ocena
zgodności projektu aktu ustawodawczego z tą zasadą. Opinie w sprawie zgodności
projektu aktu ustawodawczego Unii Europejskiej z zasadą pomocniczości,
przesyłane Sejmowi i Senatowi przez Radę Ministrów, stanowiłyby materiał
pomocniczy dla prac organów Sejmu i Senatu. W aden sposób nie określałyby ich
stanowiska w sprawie rozpatrywanego projektu aktu ustawodawczego Unii
Europejskiej.
Ponadto, proponuje się, by tą samą procedurą opiniowania objąć równie
projekty aktów prawnych przyjmowanych na podstawie art. 352 ust. 1 TfUE, ze
względu na szczególny charakter tego przepisu. Stanowi on, i je eli działanie Unii
oka e się niezbędne do osiągnięcia, w ramach polityk określonych w Traktatach,
jednego z celów, o których mowa w Traktatach, a Traktaty nie przewidziały
uprawnień do działania wymaganego w tym celu, Rada, stanowiąc jednomyślnie na
wniosek Komisji i po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, przyjmuje
stosowne przepisy (tzw. klauzula elastyczności pozwalająca przyjmować przepisy nie
przewidziane wprost w traktatach).
Wydłu enie terminów (w stosunku do terminów określonych w obecnie
obowiązującej ustawie kooperacyjnej), o których mowa w art. 7 ustawy, wynika z art.
6 akapit pierwszy Protokołu nr 2 w związku z art. 4 zdanie drugie Protokołu nr 1.

Artykuł 8
Przepis jest odpowiednikiem art. 7 obecnie obowiązującej ustawy
kooperacyjnej. Zmiana, w stosunku do obecnego brzmienia przepisu spowodowana
jest, wynikającym z Traktatu z Lizbony, przekształceniem Unii Europejskiej i
Wspólnot Europejskich. Unia Europejska uzyskała własną osobowość prawną, a
Europejska Wspólnota Energii Atomowej pozostała odrębną organizacją
międzynarodową.

Artykuł 9
Przepis jest odpowiednikiem art. 8 obecnie obowiązującej ustawy
kooperacyjnej. Zmiana polega na zastąpieniu stanowisk Rady Ministrów
stanowiskami Rzeczypospolitej Polskiej.

Artykuł 10
Przepis jest odpowiednikiem art. 9 obowiązującej ustawy kooperacyjnej.
Zmiany – w stosunku do aktualnego stanu prawnego – są konsekwencją przyjęcia
art. 7 projektu, który nawiązuje do art. 6 obecnej ustawy kooperacyjnej.
Zmiana, w stosunku do obecnego stanu prawnego, w ust. 3, polegająca na
zastąpieniu członka Rady Ministrów przedstawicielem Rady Ministrów związana jest
z oceną funkcjonowania tego przepisu. Wymóg, by to członek Rady Ministrów składał
wyjaśnienia uznano za zbyt mało elastyczny. Z drugiej strony praktyka wykazuje, e
procedura ta znajduje zastosowanie w sprawach, w których Rada Ministrów
obiektywnie nie miała mo liwości zasięgnięcia opinii właściwych organów Sejmu i
Senatu.

Artykuł 11
Proponuje się rozwiązanie polegające na tym, e Prezes Rady Ministrów, albo
Rada Ministrów będą mieli obowiązek zasięgania opinii Sejmu, Senatu albo organów
właściwych na podstawie regulaminów Sejmu i Senatu, w związku zajmowanymi na
forum Unii Europejskiej stanowiskami:
a) przed rozpatrzeniem w Radzie Europejskiej projektu aktu ustawodawczego, o
którym mowa w art. 48 ust. 7 Traktatu o Unii Europejskiej (zmiana trybu
głosowania z jednomyślności na większość kwalifikowaną albo ze specjalnej
procedury ustawodawczej na zwykłą procedurę ustawodawczą),
b) przed rozpatrzeniem w Radzie Unii Europejskiej projektu aktu
ustawodawczego, o którym mowa w art. 81 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu
Unii Europejskiej (wprowadzenie zwykłej, zamiast specjalnej, procedury