Dla kogo i kiedy zasiłek macierzyński?

Przeczytaj także: Urlop macierzyński przed porodem możliwy

W przypadku śmierci niemowlęcia po upływie 8 tygodni życia, pracownica zachowuje prawo do urlopu macierzyńskiego jedynie przez okres 7 dni od daty zgonu dziecka. W powyższych przypadkach, jeżeli pracownica urodziła więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, ma prawo do urlopu macierzyńskiego w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu.

Urodzenie dziecka wymagającego opieki szpitalnej

W razie urodzenia dziecka, które wymaga opieki szpitalnej, ubezpieczona, która pobrała zasiłek macierzyński po porodzie za okres 8 tygodni, może pozostały zasiłek wykorzystać w terminie późniejszym, tj. po wypisaniu dziecka ze szpitala.

Rezygnacja z wychowania dzieci

Ubezpieczonej, która zrezygnuje z wychowania dziecka i odda je innej osobie w celu przysposobienia, zasiłek macierzyński przysługuje do dnia oddania dziecka, nie krócej jednak niż przez okres 8 tygodni po porodzie. Zasada ta ma zastosowanie również w przypadku gdy ubezpieczona rezygnuje z wychowania dziecka i oddaje je do domu małego dziecka.

Śmierć matki dziecka lub porzucenie dziecka

W razie śmierci ubezpieczonej lub porzucenia przez nią dziecka zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonemu-ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny, pod warunkiem że przerwą zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. W takim przypadku okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego dla ubezpieczonego-ojca dziecka lub ubezpieczonego innego członka rodziny zmniejsza się o okres wypłaty tego zasiłku ubezpieczonej-matce dziecka.

Brak prawa do zasiłku

Zasiłek macierzyński nie przysługuje w okresie, w którym ubezpieczona na podstawie przepisów o wynagradzaniu zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Zasiłek macierzyński nie przysługuje również w razie urodzenia dziecka w okresie korzystania przez pracownicę z urlopu bezpłatnego, a także w razie urodzenia dziecka w czasie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności (z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania).

Wysokość zasiłku

Zasiłek macierzyński wynosi 100% podstawy wymiaru tego świadczenia i wypłacany jest za każdy dzień urlopu macierzyńskiego, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Podmiot wypłacający zasiłek macierzyński, zgodnie z art. 61 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, prawo do zasiłków określonych w ustawie i ich wysokość ustalają oraz zasiłki te wypłacają:

• płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, z zastrzeżeniem pkt 2 lit. d),
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych:
  • ubezpieczonym, których płatnicy składek zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych,
  • ubezpieczonym prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym,
  • ubezpieczonym będącym duchownymi,
  • osobom uprawnionym do zasiłków za okres po ustaniu ubezpieczenia.

Liczbę ubezpieczonych, o której mowa w ust. 1 art. 61, ustala się według stanu na 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego, a w stosunku do płatników składek, którzy na ten dzień nie zgłaszali nikogo do ubezpieczenia chorobowego – według stanu na pierwszy miesiąc, w którym dokonali takiego zgłoszenia.

Jeżeli do wypłaty zasiłku obowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, płatnik składek przedkłada zaświadczenie zawierające zestawienie składników wynagrodzenia lub przychodu, stanowiących podstawę wymiaru zasiłku.