Obowiązki pracodawcy: konsekwencje naruszenia

Przeczytaj także: Regulamin pracy. Jakie kary grożą pracodawcom za naruszenia?

W przypadku, gdy takie rozwiązanie umowy faktycznie jest uzasadnione, pracownik może ubiegać się również o odszkodowanie od pracodawcy. Przysługuje ono w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy - w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.

Wykroczenia przeciwko prawom pracownika

Do naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych przez pracodawcę może dojść w sposób świadomy lub przypadkowy (SN w wyroku z 21 lipca 1999 r.; I PKN 169/99). Kodeks pracy wskazał wykroczenia, za które przełożony będzie musiał odpowiedzieć w przypadku ich naruszenia (umyślnego lub nieumyślnego).

Zgodnie z art. 281 K. p. kto, będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu:

• zawiera umowę cywilnoprawną w warunkach, w których zgodnie z art. 22 § 1 powinna być zawarta umowa o pracę (Jeżeli zawierana umowa o pracę ma typowe cechy charakterystyczne dla umowy o pracę, to nie może ona być zastąpiona umową cywilnoprawną. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Zatrudnienie w takich warunkach jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy - art. 22 K. p.).;
• nie potwierdza na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę (Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków- art. 29 § 2 K. p.);
• wypowiada lub rozwiązuje z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia, naruszając w sposób rażący przepisy prawa pracy,
• stosuje wobec pracowników inne kary niż przewidziane w przepisach prawa pracy o odpowiedzialności porządkowej pracowników (wykroczeniem jest zatem zastosowanie wobec pracowników innych kar porządkowych niż te, które zostały wymienione w K. p. – art. 108: kara upomnienia, kara nagany lub kara pieniężna);
• narusza przepisy o czasie pracy lub przepisy o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem i zatrudnianiu młodocianych,
• nie prowadzi dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników,
• pozostawia dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników w warunkach grożących uszkodzeniem lub zniszczeniem

- podlega karze grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł.