Związki zawodowe: mniejsza odpowiedzialność karna

Przeczytaj także: Rozwiązywanie sporów zbiorowych: projekt zmian budzi kontrowersje

Zgodnie z art. 35 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych, osoba pełniąca funkcję w związku zawodowym, która kieruje działalnością sprzeczną z przepisami, podlega karze grzywny lub pozbawienia wolności. 13 maja Trybunał Konstytucyjny badał, czy przepis ten jest zgodny z Konstytucją.

Problem ze wspomnianym przepisem powstał, gdy na jego podstawie prezes zarządu spółki z o.o. złożył zawiadomienie do prokuratury rejonowej o popełnieniu przestępstwa przez członków związków zawodowych działających przy spółce. Związkowcy skierowali wobec spółki postulaty załogi dotyczące m.in.:

• zmiany zarządu spółki,
• dokonania analizy struktury i kosztów zatrudnienia określonych osób i podmiotów gospodarczych,
• zaprzestania współpracy z wybranymi podmiotami gospodarczymi,
• ogłoszenia upadłości spółki.

Żądania te, zdaniem prezesa, były sprzeczne z ustawą o związkach zawodowych. Sąd rejonowy rozpoznający zażalenie uznał, że wspomniany przepis nie określa jednoznacznie jaka działalność sprzeczna z ustawą osób kierujących organizacjami związkowymi prowadzi do odpowiedzialności karnej.

Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się w tej sprawie i orzekł, że art. 35 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych jest niezgodny z art. 42 ust. 1 oraz art. 59 ust. 2-4 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 maja 2008 r., P 50/07). TK stwierdził, że „skoro ustawa wprowadza sankcję w przypadku zachowań zabronionych, nie może pozostawić jednostki w nieświadomości czy nawet niepewności co do tego, czy jakieś zachowanie stanowi czyn zabroniony”.

Co to oznacza dla pracodawców? Nawet jeśli pracodawca uzna poczynania związkowców za sprzeczne z przepisami ustawy o związkach zawodowych, bardzo trudno będzie mu tego dowieść. Bez jednoznacznych przepisów, odpowiedzialność członków organizacji związkowych w tym zakresie będzie bardzo ograniczona. Pozostaje jedynie mieć nadzieję, że problem ten nie umknie uwadze ustawodawców.


Portal Kadrowy - odpowiedzi ekspertów prawa pracy. Porady wraz z podstawą prawną otrzymasz na skrzynkę. Dajemy gwarancję profesjonalnej odpowiedzi. W portalu do pobrania m.in. wzory, wskaźniki, kalkulatory, akty prawne.